Język ludżorycki: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 10 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 77: | Linia 77: | ||
|{{IPA|n}} <''ν''> | |{{IPA|n}} <''ν''> | ||
|{{IPA|ɲ}} <''νι''> | |{{IPA|ɲ}} <''νι''> | ||
− | | | + | |{{IPA|ŋ}} <''γ''> |
| | | | ||
|- align="center" | |- align="center" | ||
Linia 118: | Linia 118: | ||
Spółgłoski /ɲ t͡ʃ d͡ʒ ʃ/ nigdy nie występują na końcu wyrazu - ulegają wtedy depalatalizacji. Przed samogłoskami '''ε ει ευ η ι''' jota służąca do miękczenia jest pomijana, co czasem może prowadzić do niejasności (/kɛ/ czy /t͡ʃɛ/?). | Spółgłoski /ɲ t͡ʃ d͡ʒ ʃ/ nigdy nie występują na końcu wyrazu - ulegają wtedy depalatalizacji. Przed samogłoskami '''ε ει ευ η ι''' jota służąca do miękczenia jest pomijana, co czasem może prowadzić do niejasności (/kɛ/ czy /t͡ʃɛ/?). | ||
+ | |||
+ | Dźwięk /ŋ/ występuje tylko przed /k/, /g/ oraz /x/. | ||
W dialektach istnieje dużo więcej dźwięków. W zasadzie wszystkie mają dodatkowe spółgłoski /t͡ɕ/ /d͡ʑ/ /ɕ/ powstałe w wyniku drugiej palatalizacji, częste jest także /ð/ powstałe z /d/ przed historycznymi '''ι υ''' (ale nie '''η'''). | W dialektach istnieje dużo więcej dźwięków. W zasadzie wszystkie mają dodatkowe spółgłoski /t͡ɕ/ /d͡ʑ/ /ɕ/ powstałe w wyniku drugiej palatalizacji, częste jest także /ð/ powstałe z /d/ przed historycznymi '''ι υ''' (ale nie '''η'''). | ||
Linia 159: | Linia 161: | ||
| -αδαυ /adaʊ̯/ | | -αδαυ /adaʊ̯/ | ||
| colspan=2 | -αυ /aʊ̯/ | | colspan=2 | -αυ /aʊ̯/ | ||
− | | colspan=2 | - | + | | colspan=2 | -(ι)ο /ɔ/ |
|- | |- | ||
! GEN. PL. | ! GEN. PL. | ||
| -αδαυς /adaʊ̯s/ | | -αδαυς /adaʊ̯s/ | ||
| colspan=2 | -αυς /aʊ̯s/ | | colspan=2 | -αυς /aʊ̯s/ | ||
− | | colspan=2 | - | + | | colspan=2 | -(ι)ος /os/ |
|- | |- | ||
! ACC. PL. | ! ACC. PL. | ||
| -αδαι /adɛ/ | | -αδαι /adɛ/ | ||
| colspan=2 | -αι /aɪ̯/ | | colspan=2 | -αι /aɪ̯/ | ||
− | | colspan=2 | - | + | | colspan=2 | -(ι)οκ /ɔk/ |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
Linia 197: | Linia 199: | ||
! NOM. PL. | ! NOM. PL. | ||
| -αυ /aʊ̯/ | | -αυ /aʊ̯/ | ||
− | | colspan=2 | - | + | | colspan=2 | -(ι)ο /ɔ/ |
|- | |- | ||
! GEN. PL. | ! GEN. PL. | ||
| -αυς /aʊ̯s/ | | -αυς /aʊ̯s/ | ||
− | | colspan=2 | - | + | | colspan=2 | -(ι)ος /ɔs/ |
|- | |- | ||
! ACC. PL. | ! ACC. PL. | ||
| -αι /aɪ̯/ | | -αι /aɪ̯/ | ||
− | | colspan=2 | - | + | | colspan=2 | -ιυ /ji/ |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
Linia 213: | Linia 215: | ||
*3 osoby – pierwsza, druga oraz trzecia. Bardzo grzecznościowe zaimki drugiej osoby typu ''βανσαυπα'' przyjmują czasowniki formy trzeciej osoby. W odmianie odróżnia się ''my inkluzywne'' od ''my ekskluzywnego''; | *3 osoby – pierwsza, druga oraz trzecia. Bardzo grzecznościowe zaimki drugiej osoby typu ''βανσαυπα'' przyjmują czasowniki formy trzeciej osoby. W odmianie odróżnia się ''my inkluzywne'' od ''my ekskluzywnego''; | ||
*2 liczby – pojedyncza i mnoga; | *2 liczby – pojedyncza i mnoga; | ||
− | *czasownik ludżorycki jest dwuosobowy – odmienia się nie tylko przez podmiot, ale i dopełnienie bliższe. Z tego drugiego zwolnionych jest kilka czasowników; | + | *czasownik ludżorycki jest dwuosobowy – odmienia się nie tylko przez podmiot, ale i dopełnienie bliższe. Z tego drugiego zwolnionych jest kilka czasowników oraz czasowniki nieprzechodnie; |
− | * | + | **w większości końcówki dopełnienia bliższego są aglutynacyjne i doklejają się na koniec czasownika, są wspólne dla wszystkich koniugacyj. Ewentualnie rozbieżności są podane przy konkretnych odmianach; |
+ | *5 czasów – teraźniejszy, przeszły niedokonany (imperfekt), przeszły dokonany (perfekt), aoryst, przyszły; | ||
*5 trybów – oznajmujący, rozkazujący, optatyw, przypuszczający i nieświadka; | *5 trybów – oznajmujący, rozkazujący, optatyw, przypuszczający i nieświadka; | ||
*stronę czynną i bierną. | *stronę czynną i bierną. | ||
+ | Aby móc w pełni odmienić czasownik, potrzebne są formy: bezokolicznika, II osoby l. pojedynczej czasu teraźniejszego oraz III osoby l. pojedynczej czasu przeszłego niedokonanego. Wynika to z tego, że forma czasu teraźniejszego, a także aorystu, na ogół jest zredukowana. | ||
+ | |||
+ | ====Koniugacja I==== | ||
+ | Czasowniki tej grupy charakteryzują się bezokolicznikiem ''–ις'' lub ''–ες''. W formach II osoby zachodzi ablaut. | ||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | ! colspan=2 |Osoba | ||
+ | ! ja | ||
+ | ! ty, Ty | ||
+ | ! on, ona, ono<br>Pan, Pani | ||
+ | ! my ex. | ||
+ | ! my in. | ||
+ | ! wy, Wy | ||
+ | ! oni, one<br>Panowie, Państwo | ||
+ | |- | ||
+ | ! rowspan=5| Tryb oznajmujący | ||
+ | ! Teraźniejszy | ||
+ | | –αι /ɛ/ | ||
+ | | –υ(γ) /i/ | ||
+ | | –Ø | ||
+ | | –ιν /in/ | ||
+ | | –ωλ /ul/ | ||
+ | | –Ø | ||
+ | | –ερ /ɛr/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Imperfekt | ||
+ | | –αιορ /ajɔr/ | ||
+ | | –υγορ /igɔr/ | ||
+ | | –ορ /ɔr/ | ||
+ | | –ινορ /inɔr/ | ||
+ | | –ωλορ /ulɔr/ | ||
+ | | –ατορ /atɔr/ | ||
+ | | –ερορ /ɛrɔr/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Perfekt | ||
+ | | –αια /aja/ | ||
+ | | –υγα /iga/ | ||
+ | | –α /a/ | ||
+ | | –ινα /ina/ | ||
+ | | –ωλα /ula/ | ||
+ | | –ατα /ata/ | ||
+ | | –ερα /ɛra/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Aoryst | ||
+ | | –αικελ /ɛt͡ʃɛl/ | ||
+ | | –υκελ /it͡ʃɛl/ | ||
+ | | –κελ /t͡ʃɛl/ | ||
+ | | –ινκελ /iɲt͡ʃɛl/ | ||
+ | | –ωικελ /uɪ̯t͡ʃɛl/ | ||
+ | | –ακελ /at͡ʃɛl/ | ||
+ | | –ερκελ /ɛrt͡ʃɛl/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Przyszły | ||
+ | | –αιη /aju/ | ||
+ | | –υγη /id͡ʒi/ | ||
+ | | –η /i/ | ||
+ | | –ινη /iɲi/ | ||
+ | | –ωιη /uji/ | ||
+ | | –ατη /ati/ | ||
+ | | –ερη /ɛri/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! rowspan=4| Tryb przypuszczający | ||
+ | ! Teraźniejszy | ||
+ | | –αιζι /ɛtsi/ | ||
+ | | –υζι /itsi/ | ||
+ | | –ζι /tsi/ | ||
+ | | –ινζι /intsi/ | ||
+ | | –ωλζι /ultsi/ | ||
+ | | –αζι /atsi/ | ||
+ | | –ερζι /ɛrtsi/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Imperfekt | ||
+ | | –αιζιορ /ɛtsjɔr/ | ||
+ | | –υζιορ /itsjɔr/ | ||
+ | | –ζιορ /tsjɔr/ | ||
+ | | –ινζιορ /intsjɔr/ | ||
+ | | –ωλζιορ /ultsjɔr/ | ||
+ | | –αζιορ /atsjɔr/ | ||
+ | | –ερζιορ /ɛrtsjɔr/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Perfekt, Aoryst | ||
+ | | –αιβος /ɛbɔs/ | ||
+ | | –υβος /ibɔs/ | ||
+ | | –βος /bɔs/ | ||
+ | | –ινβος /inbɔs/ | ||
+ | | –ωλβος /ulbɔs/ | ||
+ | | –αβος /abɔs/ | ||
+ | | –ερβος /ɛrbɔs/ | ||
+ | |- | ||
+ | ! Przyszły | ||
+ | | –αιζιη /ɛtsjɛ/ | ||
+ | | –υζιη /itsjɛ/ | ||
+ | | –ζιη /tsjɛ/ | ||
+ | | –ινζιη /intsjɛ/ | ||
+ | | –ωλζιη /ultsjɛ/ | ||
+ | | –αζιη /atsjɛ/ | ||
+ | | –ερζιη /ɛrtsjɛ/ | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
===Przysłówki=== | ===Przysłówki=== | ||
Linia 254: | Linia 355: | ||
| μακιερ /ˈmakjɛr/ | | μακιερ /ˈmakjɛr/ | ||
| βανσαυπαδαυ /bansaʊ̯ˈpadaʊ̯/ | | βανσαυπαδαυ /bansaʊ̯ˈpadaʊ̯/ | ||
− | | | + | | βανολδο /baˈnɔldɔ/ |
| χεταδαυ /ʃɛˈtadaʊ̯/ | | χεταδαυ /ʃɛˈtadaʊ̯/ | ||
− | | | + | | χετο /ˈʃɛtɔ/ |
|- | |- | ||
! GEN. | ! GEN. | ||
Linia 272: | Linia 373: | ||
| μαγυσες /maˈgisɛs/ | | μαγυσες /maˈgisɛs/ | ||
| βανσαυπαδαυς /bansaʊ̯ˈpadaʊ̯s/ | | βανσαυπαδαυς /bansaʊ̯ˈpadaʊ̯s/ | ||
− | | | + | | βανολδος /baˈnɔldɔs/ |
| χεταδαυς /ʃɛˈtadaʊ̯s/ | | χεταδαυς /ʃɛˈtadaʊ̯s/ | ||
− | | | + | | χετος /ˈʃɛtɔs/ |
|- | |- | ||
! ACC. | ! ACC. | ||
Linia 290: | Linia 391: | ||
| μαγυς /ˈmagis/ | | μαγυς /ˈmagis/ | ||
| βανσαυπαδαι /bansaʊ̯ˈpadɛ/ | | βανσαυπαδαι /bansaʊ̯ˈpadɛ/ | ||
− | | | + | | βανολδοκ /baˈnɔldɔk/ |
| χεταδαι /ʃɛˈtadɛ/ | | χεταδαι /ʃɛˈtadɛ/ | ||
− | | | + | | χετοκ /ˈʃɛtɔk/ |
|- | |- | ||
|} | |} |
Aktualna wersja na dzień 17:15, 22 maj 2024
język ludżorycki λυγιορικες τωλα | |
---|---|
Typologia: | fleksyjny, mianownikowo-biernikowy |
Utworzenie: | Emil (w 2024) |
Cel utworzenia: | język Hadżalu |
Liczba użytkowników (faktyczna) | 1 |
Sposoby zapisu: | greka |
Klasyfikacja: | w Hadżalu:
|
Kody | |
Conlanger–1 | ludż. |
Conlanger–3 | had.ludż.em |
Lista conlangów |
Zobacz też słownik tego języka. |
Język ludżorycki (ludż. λυγιορικες τωλα /lid͡ʒɔˈrit͡ʃɛs ˈtula/), czasem też język sadaryński (ludż. σαδαρινες τωλα /sadaˈriɲɛs ˈtula/) – jeden z języków Hadżalu, używany w Sadarynie jako jeden z dwóch języków urzędowych, rodzimy język regionu Ludżorycji. Ponoć Netflix jest w tym języku.
Fonologia
Samogłoski
Przednie | Tylne | |
---|---|---|
Wysokie | i <ι, η, υ, υι> | u <ω> |
Średnie | ɛ <ε, αι> | ɔ <ο> |
Niskie | a <α> |
Dwuznak αι może też znaczyć dyftong (o tym niżej). W nazwach własnych do zapisu /ɛ/ oraz /ɔ/ mogą też służyć dwuznaki ει ου.
Dyftongi
Zakończone na /ɪ̯/ | Zakończone na /ʊ̯/ |
---|---|
uɪ̯ <ωι> | iʊ̯ <ηυ> |
ɛɪ̯ <ει> | ɛʊ̯ <ευ> |
ɔɪ̯ <οι> | ɔʊ̯ <ου> |
aɪ̯ <αι> | aʊ̯ <αυ> |
Spółgłoski
Wargowe | Przedniojęzykowe | Podniebienne | Welarne | Gardłowe | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m <μ> | n <ν> | ɲ <νι> | ŋ <γ> | ||
Zwarte | bezdźwięczne | p <π> | t <τ> | t͡ʃ <κι> | k <κ> | ʔ <psili> |
dźwięczne | b <β> | d <δ> | d͡ʒ <γι> | g <γ> | ||
Szczelinowe | f <φ> | s <σ ς> | ʃ <χι> | x <χ> | h <dasja> | |
Drżące, półsamogłoski | w <υ> | r <ρ> | j <ι> | |||
Boczne | l <λ> |
Spółgłoska /h/, która występuje tylko przed samogłoską, jest zapisywana za pomocą dasji nad samogłoską (ἁ). Jeżeli w nagłosie absolutnym występuje zaś zwarcie krtaniowe (które zanika w innych sytuacjach), zapisane jest za pomocą psili (ἀ).
Spółgłoski /ɲ t͡ʃ d͡ʒ ʃ/ nigdy nie występują na końcu wyrazu - ulegają wtedy depalatalizacji. Przed samogłoskami ε ει ευ η ι jota służąca do miękczenia jest pomijana, co czasem może prowadzić do niejasności (/kɛ/ czy /t͡ʃɛ/?).
Dźwięk /ŋ/ występuje tylko przed /k/, /g/ oraz /x/.
W dialektach istnieje dużo więcej dźwięków. W zasadzie wszystkie mają dodatkowe spółgłoski /t͡ɕ/ /d͡ʑ/ /ɕ/ powstałe w wyniku drugiej palatalizacji, częste jest także /ð/ powstałe z /d/ przed historycznymi ι υ (ale nie η).
Akcent
Akcent pada na przedostatnią sylabę.
Gramatyka
Rzeczownik
Rzeczownik jest odmienny i odmienia się przez rodzaje: męski, żeński i nijaki, trzy przypadki: mianownik, dopełniacz(-celownik) i biernik oraz liczby: pojedynczą i mnogą. Wyróżnia się pięć deklinacji, powiązanych z rodzajem: I i II są męskie, IV i V żeńskie, a III nijaki (jest jednak kilka wyjątków od tej zasady).
I (m) | II (m) | V (ż) | IV (ż) | III (n) | |
---|---|---|---|---|---|
NOM. SG. | -α /a/ | -Ø | -α /a/ | -η /i/ | -Ø |
GEN. SG. | -αις /aɪ̯s/ | -ας /as/ | -αις /ɛs/ | -ης /is/ | -ις /is/ |
ACC. SG. | -αδ /ad/ | -αι /ɛ/ | -ακ /ak/ | -ηκ /ik/ | -ι /i/ |
NOM. PL. | -αδαυ /adaʊ̯/ | -αυ /aʊ̯/ | -(ι)ο /ɔ/ | ||
GEN. PL. | -αδαυς /adaʊ̯s/ | -αυς /aʊ̯s/ | -(ι)ος /os/ | ||
ACC. PL. | -αδαι /adɛ/ | -αι /aɪ̯/ | -(ι)οκ /ɔk/ |
Przymiotniki
Do budowy przymiotników wykorzystuje się różne morfemy, najczęstsze to: -εσ-, -αυν-, -ε(γ)-, -οκ-, -ωισ-. Przymiotnik, tak jak rzeczownik, odmienia się.
męski | nijaki | żeński | |
---|---|---|---|
NOM. SG. | -Ø | -η /i/ | |
GEN. SG. | -ας /as/ | -ις /is/ | -ης /is/ |
ACC. SG. | -αι /ɛ/ | -ι /i/ | -ηκ /ik/ |
NOM. PL. | -αυ /aʊ̯/ | -(ι)ο /ɔ/ | |
GEN. PL. | -αυς /aʊ̯s/ | -(ι)ος /ɔs/ | |
ACC. PL. | -αι /aɪ̯/ | -ιυ /ji/ |
Czasowniki
W ludżoryckim czasownik jest bardzo rozwiniętą kategorią mowy i odmienia się przez:
- 3 osoby – pierwsza, druga oraz trzecia. Bardzo grzecznościowe zaimki drugiej osoby typu βανσαυπα przyjmują czasowniki formy trzeciej osoby. W odmianie odróżnia się my inkluzywne od my ekskluzywnego;
- 2 liczby – pojedyncza i mnoga;
- czasownik ludżorycki jest dwuosobowy – odmienia się nie tylko przez podmiot, ale i dopełnienie bliższe. Z tego drugiego zwolnionych jest kilka czasowników oraz czasowniki nieprzechodnie;
- w większości końcówki dopełnienia bliższego są aglutynacyjne i doklejają się na koniec czasownika, są wspólne dla wszystkich koniugacyj. Ewentualnie rozbieżności są podane przy konkretnych odmianach;
- 5 czasów – teraźniejszy, przeszły niedokonany (imperfekt), przeszły dokonany (perfekt), aoryst, przyszły;
- 5 trybów – oznajmujący, rozkazujący, optatyw, przypuszczający i nieświadka;
- stronę czynną i bierną.
Aby móc w pełni odmienić czasownik, potrzebne są formy: bezokolicznika, II osoby l. pojedynczej czasu teraźniejszego oraz III osoby l. pojedynczej czasu przeszłego niedokonanego. Wynika to z tego, że forma czasu teraźniejszego, a także aorystu, na ogół jest zredukowana.
Koniugacja I
Czasowniki tej grupy charakteryzują się bezokolicznikiem –ις lub –ες. W formach II osoby zachodzi ablaut.
Osoba | ja | ty, Ty | on, ona, ono Pan, Pani |
my ex. | my in. | wy, Wy | oni, one Panowie, Państwo | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tryb oznajmujący | Teraźniejszy | –αι /ɛ/ | –υ(γ) /i/ | –Ø | –ιν /in/ | –ωλ /ul/ | –Ø | –ερ /ɛr/ |
Imperfekt | –αιορ /ajɔr/ | –υγορ /igɔr/ | –ορ /ɔr/ | –ινορ /inɔr/ | –ωλορ /ulɔr/ | –ατορ /atɔr/ | –ερορ /ɛrɔr/ | |
Perfekt | –αια /aja/ | –υγα /iga/ | –α /a/ | –ινα /ina/ | –ωλα /ula/ | –ατα /ata/ | –ερα /ɛra/ | |
Aoryst | –αικελ /ɛt͡ʃɛl/ | –υκελ /it͡ʃɛl/ | –κελ /t͡ʃɛl/ | –ινκελ /iɲt͡ʃɛl/ | –ωικελ /uɪ̯t͡ʃɛl/ | –ακελ /at͡ʃɛl/ | –ερκελ /ɛrt͡ʃɛl/ | |
Przyszły | –αιη /aju/ | –υγη /id͡ʒi/ | –η /i/ | –ινη /iɲi/ | –ωιη /uji/ | –ατη /ati/ | –ερη /ɛri/ | |
Tryb przypuszczający | Teraźniejszy | –αιζι /ɛtsi/ | –υζι /itsi/ | –ζι /tsi/ | –ινζι /intsi/ | –ωλζι /ultsi/ | –αζι /atsi/ | –ερζι /ɛrtsi/ |
Imperfekt | –αιζιορ /ɛtsjɔr/ | –υζιορ /itsjɔr/ | –ζιορ /tsjɔr/ | –ινζιορ /intsjɔr/ | –ωλζιορ /ultsjɔr/ | –αζιορ /atsjɔr/ | –ερζιορ /ɛrtsjɔr/ | |
Perfekt, Aoryst | –αιβος /ɛbɔs/ | –υβος /ibɔs/ | –βος /bɔs/ | –ινβος /inbɔs/ | –ωλβος /ulbɔs/ | –αβος /abɔs/ | –ερβος /ɛrbɔs/ | |
Przyszły | –αιζιη /ɛtsjɛ/ | –υζιη /itsjɛ/ | –ζιη /tsjɛ/ | –ινζιη /intsjɛ/ | –ωλζιη /ultsjɛ/ | –αζιη /atsjɛ/ | –ερζιη /ɛrtsjɛ/ |
Przysłówki
Zaimki
ja | ty | Ty | Pan | Pani | on | ona | ono | my ex. | my in. | wy | Wy | Panowie | Panie, Państwo | oni | one | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
NOM. | περ /ˈpɛr/ | ὑπ /ˈhyp/ | μαυπ /ˈmaʊ̯p/ | βανσαυπα /banˈsaʊ̯pa/ | βανολδη /baˈnɔldi/ | χετα /ˈʃɛta/ | χετη /ˈʃɛti/ | χετ /ˈʃɛt/ | λαξ /ˈlaks/ | υολ /ˈwɔl/ | κιερ /ˈkjɛr/ | μακιερ /ˈmakjɛr/ | βανσαυπαδαυ /bansaʊ̯ˈpadaʊ̯/ | βανολδο /baˈnɔldɔ/ | χεταδαυ /ʃɛˈtadaʊ̯/ | χετο /ˈʃɛtɔ/ |
GEN. | δως /ˈdus/ | ιες /ˈjɛs/ | μαιες /ˈmajɛs/ | βανσαυπαις /banˈsaʊ̯paɪ̯s/ | βανολδης /baˈnɔldis/ | χεταις /ˈʃɛtaɪ̯s/ | χετης /ˈʃɛtis/ | χετις /ˈʃɛtis/ | κοπις /ˈkɔpis/ | ἁμνις /ˈhamɲis/ | γυσες /ˈgisɛs/ | μαγυσες /maˈgisɛs/ | βανσαυπαδαυς /bansaʊ̯ˈpadaʊ̯s/ | βανολδος /baˈnɔldɔs/ | χεταδαυς /ʃɛˈtadaʊ̯s/ | χετος /ˈʃɛtɔs/ |
ACC. | δυ /ˈdi/ | ϊ /ˈji/ | μαϊ /ˈmaji/ | βανσαυπαδ /banˈsaʊ̯pad/ | βανολδηκ /baˈnɔldik/ | χεταδ /ˈʃɛtad/ | χετηκ /ˈʃɛtik/ | χετι /ˈʃɛti/ | κοπ /ˈkɔp/ | ἁμν /ˈhamn/ | γυς /ˈgis/ | μαγυς /ˈmagis/ | βανσαυπαδαι /bansaʊ̯ˈpadɛ/ | βανολδοκ /baˈnɔldɔk/ | χεταδαι /ʃɛˈtadɛ/ | χετοκ /ˈʃɛtɔk/ |
Zaimki βανσαυπαδαυ, χεταδαυ są używane tylko do grup rodzaju męskiego, gdzie indziej używa się zaimków βανολδιο oraz χετιο.
Liczebniki
W ludżoryckim stosuje się system dwunastkowy oraz czasem dziesiętny.
Główny | Porządkowy | |
---|---|---|
1 | ὑλ /ˈhil/ | ὑιε(γ) /ˈhijɛ/ |
2 | πως /ˈpus/ | πωσε(γ) /ˈpusɛ/ |
3 | κετ /ˈt͡ʃɛt/ | κετε(γ) /ˈt͡ʃɛtɛ/ |
4 | υας /ˈwas/ | υασε(γ) /ˈwasɛ/ |
5 | μοραυν /ˈmɔraʊ̯n/ | μοραυνε(γ) /mɔˈraʊ̯ɲɛ/ |
6 | τιεσαυν /ˈtjɛsaʊ̯n/ | τιεσαυνε(γ) /tjɛˈsaʊ̯ɲɛ/ |
7 | χαρκαυν /ˈxarkaʊ̯n/ | χαρκαυνε(γ) /xarˈkaʊ̯ɲɛ/ |
8 | ἀνταυν /ˈantaʊ̯n/ | ἀνταυνε(γ) /anˈtaʊ̯ɲɛ/ |
9 | γελβαυν /ˈd͡ʒɛlbaʊ̯n/ | γελβαυνε(γ) /d͡ʒɛlˈbaʊ̯ɲɛ/ |
10 | δοραυν /ˈdɔraʊ̯n/ | δοραυνε(γ) /dɔˈraʊ̯ɲɛ/ |
11 | ιοκαυν /ˈjɔkaʊ̯n/ | ιοκαυνε(γ) /jɔˈkaʊ̯ɲɛ/ |
12 | δλομαυν /ˈdlɔmaʊ̯n/ | δλομαυν(γ) /dlɔˈmaʊ̯ɲɛ/ |
Spółgłoska γ jest dodawana przy odmianie liczebników porządkowych.
Zapis
Do zapisu ludżoryckiegp używa się alfabetu greckiego:
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Litery Ζ, Ξ, Ψ reprezentują kolejno zbitki /ts/, /ks/ oraz /ps/ i jako takie nie mogą pojawiać się na początku wyrazów. Theta nie jest wogóle używana w ludżoryckim.
Trzeba mieć na uwadze, że pismo to często nie jest fonetyczne – jeden dźwięk może być zapisany na kilka sposobów, a czasem określona litera lub zbitka może oznaczać różne dźwięki np. αι /aɪ̯/ oraz /ɛ/. Do rozwiązania kilku takich problemów powstały znaki diakrytyczne:
- dasja (῾) – oznacza głoskę /h/ występującą przed samogłoską, np. ἱγαν. W rodzimych wyrazach występuje tylko na początku wyrazów, ale w zapożyczeniach pojawić może się także do oznaczania /h/ interwokalicznego;
- psili (᾿) – oznacza głoskę /ʔ/ występującą przed samogłoską, np. ἀτακη. Występuje tylko na początku wyrazu - można go traktować więc jako oznaczenie zerowego nagłosu (zwarcie krtaniowe nie pojawia się w innych pozycjach);
- diereza (¨) - występuje tylko nad ι υ i oznacza wtedy odpowiednio /ji/ oraz /wi/. Kontrastuje to z tymi znakami bez dierezy, które po samogłoskach są czytane jako /ɪ̯/ oraz /ʊ̯/ lub tworzą dwuznak. Litery ϊ ϋ występują też w nagłosie, by także zapisać /ji/ oraz /wi/;
- akut (´) - nie jest obowiązkowy i rzadko się go stawia. Umieszczany nad dyftongami w celu sprecyzowania czytania: na pierwszym elemencie oznacza prawdziwy dyftong (np. άι to /aɪ̯/), a na drugim elemencie oznacza dwuznak (np. αί to /ɛ/).