Język podwodny: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 19:37, 18 sty 2024

Język podwodny

Faktycznie
Najnowsza wersja:	1.0
W
Lista conlangów

Język podwodny —

Fonologia

Samogłoski

W języku podwodnym występują 3 samogłoski krótkie oraz ich długie odpowiedniki.

	Przednie		Centralne		Tylne
	Krótkie	Długie	Krótkie	Długie	Krótkie	Długie
Przymknięte	i	iː			ɯ	ɯː
Otwarte			a	aː

Dyftongi

W języku podwodnym występują 2 dyftongi krótkie oraz ich długie odpowiedniki.

ai - [ai̯] jak w...
āi - [aːi̯] jak w...
au - [aɯ̯] jak w...
āu - [aːɯ̯] jak w...

Spółgłoski

W języku podwodnym występuje 16 spółgłosek.

		Wargowe	Zębowe	Welarne	Krtaniowe
Nosowe		m	n
Zwarte	bezdźwięczne	p	t	k	ʔ
Zwarte	dźwięczne	b		ɡ
Szczelinowe		ɸ	s		h
Aproksymanty		ʙ	ɬ	ɰ

Struktura sylaby

W języku podwodnym dopuszczalna największa sylaba to (C)V(N), gdzie:

C – dowolna spółgłoska.
V – dowolna samogłoska lub dyftong.
N – spółgłoska nosowa.

(N) nie występuje w śródgłosie, jedynie w wygłosie.

Pismo

Zapis łaciński

W zapisie łacińskim języka podwodnego stosuje się 20 znaków.

a	ā	b	c	g	h	i	ī	l	m
[a]	[aː]	[b]	[k]	[ɡ]	[h]	[i]	[iː]	[ɬ]	[m]
n	p	q	r	s	t	u	ū	v	w
[n]	[p]	[ʔ]	[ʙ]	[s]	[t]	[ɯ]	[ɯː]	[ɸ]	[ɰ]

Gramatyka

Rzeczowniki

W języku podwodnym nie występuje odmiana przez przypadki.

Zdrobnienia

Zdrobnienia w języku podwodnym dzielą się na zdrobnienia I i II stopnia. Zdrobnienia I stopnia tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-lu"

sā (ryba) → sālu (rybka)

II stopień zdrobnień może być odebrany jako przesadnie, czy też czasami pogardliwie. Zdrobnienia II stopnia tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-lāna"

uta (kamień) → utalāna (kamyczek)

Liczba

W języku podwodnym liczbę tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-n".

sā (ryba) → sān (ryby)

Powszechnie można także podwoić słowo. Ilość danej rzeczy zależy od zastosowania przyrostka.

sā-sā (trochę ryb), uta-uta (trochę kamieni)
sā-sān (wiele ryb), uta-utan (wiele kamieni)

Określność

Rzeczownik w języku podwodnym może przybrać dwie postacie — określoną oraz nieokreśloną. Postać nieokreślona jest jednoznaczna z podstawowym wyglądem rzeczownika. Postać określoną natomiast tworzy się poprzez dodanie partykuły "a" przed rzeczownikiem.

sā (jakaś ryba) → a sā (ta ryba)

Jeżeli słowo zaczyna się od samogłoski, to przed nią pojawia się zwarcie krtaniowe.

uta (jakiś kamień) → a quta (ten kamień)

Czasowniki

W języku podwodnym odmiana czasownika jest wyjątkowo prosta.

Odmiana i czas

Do określenia liczby i osoby w czasowniku należy postawić przed nim odpowiedni zaimek. W przypadku czasu zaś stawia się odpowiednią partykułę po czasowniku.

Czas	Partykuła	Przykład	Znaczenie
Przeszły	camī	wi sa camī	jadłem
Teraźniejszy	qām	wi sa qām	jem
Przyszły	tutu	wi sa tutu	będę jadł

W zdaniach pytających szyk zdania ulega zmianie, a partykułę stawia się pomiędzy zaimkiem a czasownikiem.

sā-sān wi sa qām (jem wiele ryb) → sā-sān wi qām sa? (czy jem wiele ryb?)

Strony

Występują trzy strony czasownika — strona czynna, bierna oraz sprawcza. Strona czynna jest stroną podstawową, zawartą w rdzeniu czasownika. Stronę bierną tworzy się natomiast poprzez dodanie przyrostka "-wā", a stronę sprawczą poprzez przyrostek "-pu". W stronie sprawczej podmiot jest sprawcą czynności, jedno z dopełnień jest wykonawcą czynności, drugie natomiast jest odbiorcą tejże czynności.

Strona czynna:

wati
(widzieć)

Strona sprawcza:

watiwā
(pokazywać)

Strona bierna:

watipu
([...] widziany)

Aspekty

Występują w języku podwodnym dwa aspekty — niedokonany oraz dokonany. Aspekt niedokonany jest równoznaczny z podstawowym wyglądem czasownika. Aspekt dokonany natomiast tworzy się poprzez dodanie do czasownika przedrostka "gi-".

gabu (niszczyć) → gigabu (zniszczyć)
wati (widzieć) → giwati (zobaczyć)

Przymiotniki

@@ Linia 111: / Linia 111: @@
 ===Struktura sylaby===
 <hr>
-W języku podwodnym dopuszczalna sylaba to '''(C)V(N)''', gdzie:
+W języku podwodnym dopuszczalna największa sylaba to '''(C)V(N)''', gdzie:
 *'''C''' – dowolna spółgłoska.
 *'''V''' – dowolna samogłoska lub dyftong.
@@ Linia 140: / Linia 140: @@
 ====Zdrobnienia====
-<hr>
 Zdrobnienia w języku podwodnym dzielą się na zdrobnienia I i II stopnia. Zdrobnienia I stopnia tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-'''lu'''"
@@ Linia 150: / Linia 149: @@
 ====Liczba====
-<hr>
 W języku podwodnym liczbę tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-'''n'''".
@@ Linia 157: / Linia 155: @@
 Powszechnie można także podwoić słowo. Ilość danej rzeczy zależy od zastosowania przyrostka.
-*'''''sā-sā''''' (trochę ryb)
+*'''''sā-sā''''' (trochę ryb), '''''uta-uta''''' (trochę kamieni)
-*'''''sā-sān''''' (wiele ryb)
+*'''''sā-sān''''' (wiele ryb), '''''uta-utan''''' (wiele kamieni)
 ====Określność====
-<hr>
+Rzeczownik w języku podwodnym może przybrać dwie postacie — określoną oraz nieokreśloną. Postać nieokreślona jest jednoznaczna z podstawowym wyglądem rzeczownika. Postać określoną natomiast tworzy się poprzez dodanie partykuły "'''a'''" przed rzeczownikiem.
-Rzeczownik w języku podwodnym może przybrać dwie postacie - określoną oraz nieokreśloną. Postać nieokreślona jest jednoznaczna z podstawowym wyglądem rzeczownika. Postać określoną natomiast tworzy się poprzez dodanie partykuły "'''a'''" przed rzeczownikiem.
 *'''''sā''''' (jakaś ryba) → '''''a sā''''' (ta ryba)
@@ Linia 171: / Linia 168: @@
 ===Czasowniki===
+<hr>
+W języku podwodnym odmiana czasownika jest wyjątkowo prosta.
+====Odmiana i czas====
+Do określenia liczby i osoby w czasowniku należy postawić przed nim odpowiedni zaimek. W przypadku czasu zaś stawia się odpowiednią partykułę po czasowniku.
+{| class="wikitable" style="text-align:center"
+!Czas
+!Partykuła
+!Przykład
+!Znaczenie
+|-
+! Przeszły
+! camī
+| wi sa '''camī'''
+| ''jadłem''
+|-
+! Teraźniejszy
+! qām
+| wi sa '''qām'''
+| ''jem''
+|-
+! Przyszły
+! tutu
+| wi sa '''tutu'''
+| ''będę jadł''
+|}
+W zdaniach pytających szyk zdania ulega zmianie, a partykułę stawia się pomiędzy zaimkiem a czasownikiem.
+*''sā-sān wi sa '''qām''''' (jem wiele ryb) → ''sā-sān wi '''qām''' sa?'' (czy jem wiele ryb?)
+====Strony====
+Występują trzy strony czasownika — strona czynna, bierna oraz sprawcza. Strona czynna jest stroną podstawową, zawartą w rdzeniu czasownika. Stronę bierną tworzy się natomiast poprzez dodanie przyrostka "-'''wā'''", a stronę sprawczą poprzez przyrostek "-'''pu'''". W stronie sprawczej podmiot jest sprawcą czynności, jedno z dopełnień jest wykonawcą czynności, drugie natomiast jest odbiorcą tejże czynności.
+<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;">
+'''Strona czynna:'''
+:wati<br>(widzieć)
+</div>
+<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;">
+'''Strona sprawcza:'''
+:wati'''wā'''<br>(pokazywać)
+</div>
+<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;">
+'''Strona bierna:'''
+:wati'''pu'''<br>([...] widziany)
+</div>
+<br clear="all" />
+====Aspekty====
+Występują w języku podwodnym dwa aspekty — niedokonany oraz dokonany. Aspekt niedokonany jest równoznaczny z podstawowym wyglądem czasownika. Aspekt dokonany natomiast tworzy się poprzez dodanie do czasownika przedrostka "'''gi'''-".
+*''gabu'' (niszczyć) → '''''gi'''gabu'' (zniszczyć)
+*''wati'' (widzieć) → '''''gi'''wati'' (zobaczyć)
+===Przymiotniki===
 <hr>
 [[Kategoria:Języki sztuczne]]