Język podwodny: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 169: | Linia 169: | ||
===Czasowniki=== | ===Czasowniki=== | ||
<hr> | <hr> | ||
W języku podwodnym odmiana czasownika jest wyjątkowo prosta. | W języku podwodnym odmiana czasownika jest wyjątkowo prosta. Nie występuje bezokolicznik, więc przypadku, kiedy po odmienionym czasowniku występuje bezokolicznik, np. "kocham jeść", to ten drugi czasownik odmieniamy przez osobę i stawiamy pomiędzy tymi czasownikami partykułę pomocniczą "'''vai'''". | ||
*''sān wi huca qām '''vai''' sa qām'' (Kocham jeść ryby) | |||
W innych wypadkach można postawić po prostu nieodmieniony czasownik. | |||
====Odmiana i czas==== | ====Odmiana i czas==== | ||
| Linia 199: | Linia 203: | ||
====Strony==== | ====Strony==== | ||
Występują trzy strony czasownika — strona czynna, bierna oraz sprawcza. Strona czynna jest stroną podstawową, zawartą w rdzeniu czasownika. Stronę bierną tworzy się | Występują trzy strony czasownika — strona czynna, bierna oraz sprawcza. Strona czynna jest stroną podstawową, zawartą w rdzeniu czasownika. Stronę bierną natomiast tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-'''wā'''", a stronę sprawczą poprzez przyrostek "-'''pu'''". W stronie sprawczej podmiot jest sprawcą czynności, jedno z dopełnień jest wykonawcą czynności, drugie natomiast jest odbiorcą tejże czynności. | ||
<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;"> | <div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;"> | ||
'''Strona czynna:''' | '''Strona czynna:''' | ||
| Linia 219: | Linia 224: | ||
Występują w języku podwodnym dwa aspekty — niedokonany oraz dokonany. Aspekt niedokonany jest równoznaczny z podstawowym wyglądem czasownika. Aspekt dokonany natomiast tworzy się poprzez dodanie do czasownika przedrostka "'''gi'''-". | Występują w języku podwodnym dwa aspekty — niedokonany oraz dokonany. Aspekt niedokonany jest równoznaczny z podstawowym wyglądem czasownika. Aspekt dokonany natomiast tworzy się poprzez dodanie do czasownika przedrostka "'''gi'''-". | ||
<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;"> | |||
*'' | '''Aspekt niedokonany:''' | ||
:nabu<br>(niszczyć) | |||
</div> | |||
<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;"> | |||
'''Aspekt dokonany:''' | |||
:'''gi'''nabu<br>(zniszczyć) | |||
</div> | |||
<br clear="all" /> | |||
Istnieje też oboczny przedrostek "'''gai'''-", który występuje przed głoską /ʔ/, pojawiającą się, kiedy rdzeń zaczyna się od samogłoski. | |||
<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;"> | |||
'''Aspekt niedokonany:''' | |||
:uca<br>(śpiewać) | |||
</div> | |||
<div style="width:300px; height:auto; margin:0px auto; float:left;"> | |||
'''Aspekt dokonany:''' | |||
:'''gai'''quca<br>(zaśpiewać) | |||
</div> | |||
<br clear="all" /> | |||
====Przeczenie==== | |||
W języku podwodnym przeczenie czasownika tworzy się poprzez postawienie partykuły "'''gu'''" za czasownikiem. | |||
*''wi huca camī'' (kocham) → ''wi huca '''gu''' camī'' (nie kocham) | |||
===Przymiotniki=== | ===Przymiotniki=== | ||
Wersja z 04:47, 19 sty 2024
| Język podwodny | |
|---|---|
| Faktycznie | |
| Najnowsza wersja: | 1.0 |
| W | |
| Lista conlangów | |
|
Zobacz też słownik tego języka. |
Język podwodny —
Fonologia
Samogłoski
W języku podwodnym występują 3 samogłoski krótkie oraz ich długie odpowiedniki.
| Przednie | Centralne | Tylne | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Krótkie | Długie | Krótkie | Długie | Krótkie | Długie | |
| Przymknięte | i | iː | ɯ | ɯː | ||
| Otwarte | a | aː | ||||
Dyftongi
W języku podwodnym występują 2 dyftongi krótkie oraz ich długie odpowiedniki.
- ai - [ai̯] jak w...
- āi - [aːi̯] jak w...
- au - [aɯ̯] jak w...
- āu - [aːɯ̯] jak w...
Spółgłoski
W języku podwodnym występuje 16 spółgłosek.
| Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Welarne | Krtaniowe | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | m | n | ||||
| Zwarte | bezdźwięczne | p | t | k | ʔ | |
| dźwięczne | b | ɡ | ||||
| Szczelinowe | ɸ | s | h | |||
| Aproksymanty | ʙ | ɬ | ɰ | |||
Struktura sylaby
W języku podwodnym dopuszczalna największa sylaba to (C)V(N), gdzie:
- C – dowolna spółgłoska.
- V – dowolna samogłoska lub dyftong.
- N – spółgłoska nosowa.
(N) nie występuje w śródgłosie, jedynie w wygłosie.
Pismo
Zapis łaciński
W zapisie łacińskim języka podwodnego stosuje się 20 znaków.
| a | ā | b | c | g | h | i | ī | l | m |
| [a] | [aː] | [b] | [k] | [ɡ] | [h] | [i] | [iː] | [ɬ] | [m] |
| n | p | q | r | s | t | u | ū | v | w |
| [n] | [p] | [ʔ] | [ʙ] | [s] | [t] | [ɯ] | [ɯː] | [ɸ] | [ɰ] |
Gramatyka
Rzeczowniki
W języku podwodnym nie występuje odmiana przez przypadki.
Zdrobnienia
Zdrobnienia w języku podwodnym dzielą się na zdrobnienia I i II stopnia. Zdrobnienia I stopnia tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-lu"
- sā (ryba) → sālu (rybka)
II stopień zdrobnień może być odebrany jako przesadnie, czy też czasami pogardliwie. Zdrobnienia II stopnia tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-lāna"
- uta (kamień) → utalāna (kamyczek)
Liczba
W języku podwodnym liczbę tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-n".
- sā (ryba) → sān (ryby)
Powszechnie można także podwoić słowo. Ilość danej rzeczy zależy od zastosowania przyrostka.
- sā-sā (trochę ryb), uta-uta (trochę kamieni)
- sā-sān (wiele ryb), uta-utan (wiele kamieni)
Określność
Rzeczownik w języku podwodnym może przybrać dwie postacie — określoną oraz nieokreśloną. Postać nieokreślona jest jednoznaczna z podstawowym wyglądem rzeczownika. Postać określoną natomiast tworzy się poprzez dodanie partykuły "a" przed rzeczownikiem.
- sā (jakaś ryba) → a sā (ta ryba)
Jeżeli słowo zaczyna się od samogłoski, to przed nią pojawia się zwarcie krtaniowe.
- uta (jakiś kamień) → a quta (ten kamień)
Czasowniki
W języku podwodnym odmiana czasownika jest wyjątkowo prosta. Nie występuje bezokolicznik, więc przypadku, kiedy po odmienionym czasowniku występuje bezokolicznik, np. "kocham jeść", to ten drugi czasownik odmieniamy przez osobę i stawiamy pomiędzy tymi czasownikami partykułę pomocniczą "vai".
- sān wi huca qām vai sa qām (Kocham jeść ryby)
W innych wypadkach można postawić po prostu nieodmieniony czasownik.
Odmiana i czas
Do określenia liczby i osoby w czasowniku należy postawić przed nim odpowiedni zaimek. W przypadku czasu zaś stawia się odpowiednią partykułę po czasowniku.
| Czas | Partykuła | Przykład | Znaczenie |
|---|---|---|---|
| Przeszły | camī | wi sa camī | jadłem |
| Teraźniejszy | qām | wi sa qām | jem |
| Przyszły | tutu | wi sa tutu | będę jadł |
W zdaniach pytających szyk zdania ulega zmianie, a partykułę stawia się pomiędzy zaimkiem a czasownikiem.
- sā-sān wi sa qām (jem wiele ryb) → sā-sān wi qām sa? (czy jem wiele ryb?)
Strony
Występują trzy strony czasownika — strona czynna, bierna oraz sprawcza. Strona czynna jest stroną podstawową, zawartą w rdzeniu czasownika. Stronę bierną natomiast tworzy się poprzez dodanie przyrostka "-wā", a stronę sprawczą poprzez przyrostek "-pu". W stronie sprawczej podmiot jest sprawcą czynności, jedno z dopełnień jest wykonawcą czynności, drugie natomiast jest odbiorcą tejże czynności.
Strona czynna:
- wati
(widzieć)
Strona sprawcza:
- watiwā
(pokazywać)
Strona bierna:
- watipu
([...] widziany)
Aspekty
Występują w języku podwodnym dwa aspekty — niedokonany oraz dokonany. Aspekt niedokonany jest równoznaczny z podstawowym wyglądem czasownika. Aspekt dokonany natomiast tworzy się poprzez dodanie do czasownika przedrostka "gi-".
Aspekt niedokonany:
- nabu
(niszczyć)
Aspekt dokonany:
- ginabu
(zniszczyć)
Istnieje też oboczny przedrostek "gai-", który występuje przed głoską /ʔ/, pojawiającą się, kiedy rdzeń zaczyna się od samogłoski.
Aspekt niedokonany:
- uca
(śpiewać)
Aspekt dokonany:
- gaiquca
(zaśpiewać)
Przeczenie
W języku podwodnym przeczenie czasownika tworzy się poprzez postawienie partykuły "gu" za czasownikiem.
- wi huca camī (kocham) → wi huca gu camī (nie kocham)