Przejdź do zawartości

Język laurejski

Z Conlanger
Wersja z dnia 22:53, 28 maj 2023 autorstwa Miguelhombre (dyskusja | edycje) (Utworzono nową stronę "{{język | kolor = #0768A9 | nazwa = Język laurejski | nazwa własna = Lauresc rec | mówiący = | alfabet u = łaciński | typologia u = | rok f = | wersja f = | c…")
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Język laurejski
Lauresc rec
Sposoby zapisu: łaciński
Utworzenie: Miguelhombre
Używany w : Laurea
Klasyfikacja: Języki indoeuropejskie
  • Języki bałto-słowiańskie
    • Języki słowiańskie
      • Języki barckie
        • Język laurejski
Lista conlangów


Język laurejski (laur. Lauresc rec) – język słowiański należący do grupy języków barckich, będący językiem oficjalnym Laurei, fikcyjnego państwa wyspiarskiego położonego na zachód od Madery.

Historia języka

Język wywodzi się z języka barckiego, używanego przez Barków (laur. Barcae) – fikcyjnego plemienia słowiańskiego, które odłączyło się od wspólnoty słowiańskiej w I tysiącleciu p.n.e. i udało się najpierw w okolice Śląska, skąd wraz z innymi plemionami dokonało najazdu na półwysep iberyjski w V w. n.e. Dwa wieki później, po odkryciu Laurei przez Dumeira Odkrywcę, większość Barków osiedliła się na nowej wyspie, na której stworzyła własne państwo i nowy naród - Laurów. Mniejsza część Barków pozostała w iberyjskiej Galicji, gdzie ulegli asymilacji z innymi ludami.

Wyróżnia się następujące etapy rozwoju laurejskiego:

  • Język barcki (Barc rec) – używany przez Barków od oddzielenia się od reszty Słowian do wymarcia Barków na półwyspie Iberyjskim (ok. IX w. n.e.). Barcki wywodzi się z języka wczesnosłowiańskiego (Early Slavic w klasyfikacji Kortlandta), choć nie posiadał takich cech tego języka jak przejście wygłosowego -s w -h czy powstanie samogłosek nosowych. Barcki jest obecnie językiem wymarłym, natomiast dał początek grupie języków używanych w Laurei, nazywanymi językami barckimi.
  • Język starolaurejski (Stur lauresc) – od VII w. do ok. XII w. n.e.
  • Język średniolaurejski (Serdin lauresc) – od ok. XII w. do ok. XVI w. n.e.
  • Wczesny współczesny laurejski (Urn modern lauresc) – od ok. XVI w. do ok. XVIII w. n.e.
  • Współczesny laurejski (Modern lauresc) – od przełomu XVIII i XIX w. do dziś

Procesy fonetyczne

Samogłoski

Okres barcki

Barcki odziedziczył z wczesnosłowiańskiego 8 samogłosek oraz 3 dyftongi: a, ā, e, ē, i, ī, u, ū, ai, au, ei.

  • Zmiana iloczasu w zaimkach osobowych - samogłoski w zaimkach liczby pojedynczej uległy skróceniu, zaś te liczby mnogiej - wydłużeniu.
  • Monoftongizacja dyftongów
    • ai > [ɶː]
    • ei > [eː]
    • au > [oː]

Okres starolaurejski

W okresie starolaurejskim, język został po raz pierwszy spisany w alfabet, jednak nastąpiło to po większości procesów, które zaszły w tym czasie.

  • Zanik iloczasu i wielka zmiana barw samogłosek
    • a > a [a]
    • ā > u [ʊ]
    • e pozostało bez zmian [ɛ]
    • ē > ie (dyftong)
    • i > i [ɪ]
    • ī > ai [aɪ]
    • [oː] > o [ɔ]
    • u > y [y]
    • ū > ou [ɔʊ]
    • [œː] > ae [æ]
    • [eː] > ei [eɪ] (ponowna dyftongizacja, jednak z innym brzmieniem e)
    • aw > au [aʊ]
    • āw > au [aʊ]
    • ew > eu [ɛʊ]
    • ēw > eu [ɛʊ]
  • Pojawienie się protetycznego e w miejsce zbitek spółgłoskowych po zaniku końcówek rodzajowych w rzeczownikach i przymiotnikach

Okres średniolaurejski

  • ie > ie [i]
  • ou > ou [u]
  • u [ʊ] > u [ʌ]
  • uw > au [aʊ]

Okres wczesny współczesny

  • Vj > Vɪ, VjC > VɪC
  • Dyftongizacja r (Vr, VrC)
    • ar > [aː]
    • aer > [æɐ]
    • er > [ɛɐ]
    • eir > [eɪɐ]
    • ir > [ɪɐ]
    • ier > [iɐ]
    • or > [ɔɐ]
    • our > [uɐ]
    • ur > [ʌː]
    • yr > [yɐ]
  • Wygłosowe en > [ən]

Spółgłoski

Barcki

  • sj > ʃ
  • zj > ʒ
  • nj > ɲ
  • x > h (pod wpływem języków germańskich)
  • Selektywne w > v (zaszło w wybranych wyrazach, bez wyraźnego schematu)
  • Ubezdźwięcznienie wygłosowego -z > -s

Starolaurejski

  • Palatalizajca c [k] i g [g] przed e oraz i
    • [k] > [ʦ]
    • [g] > [ʤ]
  • Dyspalatalizacja wszystkich pozostałych spółgłosek
    • tj > t (poza tymi dialektami, gdzie > ʧ)
    • dj > d (poza tymi dialektami, gdzie > ʤ)
    • stj > st
    • zdj > zd
    • lj > l
    • rj > r
    • skj > sc [sk]
    • zgj > zg
  • kv > v
  • gv > v

Średniolaurejski

  • ʦ > s
  • ʤ > ʒ

Wczesny współczesny

  • Zanik wygłosowego -s (w zaimkach osobowych została przechodniość – jeśli w zdaniu po -s następuje wyraz rozpoczynający się samogłoską, -s jest wymawiane)
  • ng > [ŋ]

Fonetyka

Samogłoski

Przednie Środkowe Tylne
Przymknięte i, y, ɪ u, (ʊ)
Średnie ɛ, (e) ə ʌ, ʌː, ɔ
Otwarte a, aː, æ (ɐ)

W nawiasach podano samogłoski występujące jedynie jako część dyftongu.

Ponadto, laurejski posiada następujące dyftongi: aɪ, aʊ, eɪ, ɛɐ, ɛʊ, ɪɐ, iɐ, ɔɪ, ɔɐ, ɔʊ, ʌɪ, uɪ, uɐ, yɪ, yɐ.

Spółgłoski

Wargowe Zębowe Dziąsłowe Podniebienne Miękkopodniebienne
Nosowe m n ɲ ŋ
Zwarte bezdźwięczne p t k
dźwięczne b d g
Afrykaty bezdźwięczne (ʧ)
dźwięczne (ʤ)
Szczelinowe bezdźwięczne f s ʃ h
dźwięczne v z ʒ
Aproksymanty ɫ j w
Drżące r
Boczne l

Zapis

A a – [a]
B b – [b]
C c – zazwyczaj [k], przed e, i: [s]
D d – [d]
E e – [ɛ]
F f – [f]
G g – zazwyczaj [g], przed e, i: [ʒ]
H h – [h]
I i – [ɪ]
J j – w wyrazach rodzimych nie występuje, w dialektach może pełnić funkcję znaku zmiękczającego
K k – [k] (wyrazy obce)
L l – [l ~ ɫ]
M m – [m]
N n – [n]
O o – [ɔ]
P p – [p]
R r – [r]
S s – [s]
T t – [t]
U u – [ʌ]
V v – [v]
W W – [w]
X x – [ks]
Y y – [y]
Z z – [z]

Ponadto, wykorzystuje się następujące dwuznaki: Ae ae – [æ]
Cj cj – [tʃ] (wyrazy obce)
Dj dj – [dʒ] (wyrazy obce)
Ie ie – [i]
Ou ou – u
Sj sj – [ʃ]
Tj tj – [tʃ] (w dialektach)
Zj zj – [ʒ]