Wersja z 15:20, 4 kwi 2024

Aldurinsk Luntland Rzeczpospolita Alduryncka



Języki urzędowe	alduryncki, łacina
Języki nieoficjalne	niemiecki, fryzyjski, holenderski
Stolica	Oldenburg
System rządów	demokracja
Typ państwa	republika federalna, de facto monarchia elekcyjna
Głowa państwa (ostatnia)	Stadhalder Haimrik van Tulpberg (książę Oldenburga)
Parlament	Stany Generalne
Waluta	Gulden Alduryncki (1 gulden=5 szylingów=100 centów)
Powołanie	• Pokój westfalski • 24 października 1648
Włączenie do Francji	• wrzesień 1805 • Cesarstwo Francuskie
Religia panująca	bergramizm (Kościół Alduryncji)^[1]

Flaga Aldurynckiej Armii Powstańczej (1640-1648)

Aldurinsk Luntland, oficjalnie Fijf Forgijen Aldurinsk Prowinzen^[2] (Pięć Zjednoczonych Prowincji Aldurynckich) – republika założona przez zawiązanie unii 5 bergramskich prowincji^[3] , dnia 24 grudnia 1640. Oficjalnie powołana i uznana przez państwa europejskie w pokoju westfalskim^[4], 24 października 1648

Historia

Powstanie

W Wigilię Bożego Narodzenia 1640 roku zebrali się przedstawiciele Aldurynckiej arystokracji z księstwa Oldenburga, Bremy, Jadebusen, Fryzji i Amizy Południowej. Książęta podpisali Unię między prowincjami, powołując nieoficjalnie Republikę Zjednoczonych Prowincji Aldurynckich. Według nich, intelektualistów, oraz rządów prowincji, potrzebne było utworzenie wspólnego państwa dla wszystkich alduryncjan. Ostatnim państwem aldurynckim, było Księstwo Alduryncji (785-1088), zajęte przez Henryka IV Salickiego, po śmierci antykróla - Hermana z Salm - wspieranego przez książąt Aldurynckich.

28 grudnia tego roku do Fryderyka Henryka Orańskiego (Stadhoudera Niderlandów) wyruszył wysłannik (przedstawiciel Rady Pięciu). Po audiencji i uzgodnieniu ze Stanami Generalnymi, Stadhouder podjął decyzję o uznaniu i wsparciu Rady Pięciu. Od Niderlandów Alduryncka Armia Powstańcza (ald. Aldurinsk Opstand Hēr) uzyskała wsparcie kadrowe i pieniężne. Przez osiem lat Armia Alduryncka walczyła przy wojskach Niderlandzkich i Duńskich ^[5].

W latach 1640-47 Alduryncka Armia Powstańcza zdobywała terytoria Hrabstwa Fryzji Wschodniej i Arcybiskupstwa Bremeńskiego. W 1648 pokonała ostatecznie armię Hrabstwa Oldenburskiego i zajęły jego stolicę, zmuszając Antoniego Günthera - pana Oldenburskiego do abdykacji. Podczas obrad pokoju westfalskiego Rep. Zjednoczonych Prowincji opowiedziała się za niepodległością dla Alduryncji (zrobiła to również Szwecja). Rzeczpospolita Alduryncka została ogłoszona niepodległym państwem na mocy tego układu (24 października 1648). Dzień później Rada Pięciu na czele Armii Aldurynckiej wjechała do Oldenburga witana kwiatami i pieśniami w j. aldurynckim, tego dnia w katedrze bergramskiej w Oldenburgu odprawiono mszę za pomyślność dla nowego państwa i całego narodu.

Rozkwit

Po odzyskaniu niepodległości państwo zaczęło rozkwitać – nastąpił tzw. renesans alduryncki – w 1651 roku utworzono w Oldenburgu Akademię Św. Wilhelma Hansena kształcącą po łacinie i alduryncku. Nastąpił rozwój handlu i kultury.

Wygaśnięcie główniej linii rodu Damstadów w 1862 roku, i wstąpienie ma tron bocznej i niepopularnej linii – Lazaringów, osłabiło pozycję prowincji Jadebusen, przez co nigdy więcej jej książęta nie piastowali urzędu namiestnika.

Wojna domowa (1717)

W lutym 1717 r. po śmierci Wilhelma van Tulpberga Starszego, w efekcie braku porozumienia w Stanach Generalnych, zgodnie z tradycją interrexem został bergramski arcybiskup Oldenburga. Zbudziło to jednak sprzeciw kalwińskiej arystokracji. Ta podżegając chłopstwo i mieszczaństwo wyznań nie-bergramskich doprowadziła do wojny domowej.

Efektem były zamieszki, protesty, grabieże kościołów, posiadłości arystokracji bergarmskiej, czy podpalenie siedziby Stanów Generalnych. Kalwini uniemożliwiali wznawianie obrad. 17 lipca zdecydowano o wyłączeniu Kalwinów z obrad, co wzmożyło zamieszki. 28 października 1717, w celu zakończenia wojny Stany zdecydowały o kompromisowym wyborze Wilhelma van Tulpberga Młodszego na Stadhaldera Alduryncji.

Upadek

W latach 80. XVIII wieku państwo zaczęło podupadać przez brak porozumienia między Namiestnikiem – Wilhelmem van Witstromen, a Stanami Generalnymi. Sytacja ta spowodowana była przegraną Tulpbergów w elekcji w 1781 roku. Przekupywali oni uboższych posłów do blokowania decyzji Stadhaldera. Nie było bowiem możliwe złożenie Witstroma z urzędu, ani przeprowadzenie zamachu stanu – Witstronowi sprzyjali inny książęta elektorzy, a sam był wodzem armii.

Wilhelm został zamordowany przez kalwińskich buntowników 15 marca 1789 roku, podczas zamieszek – nieoficjalnie II wojny domowej. Pozostawił on (choć nie z własnej winy), państwo wyniszczone głodem, upadkiem handlu i konfliktami u władzy. Stolicę namiestniczą objął Haimrik van Tulpberg, który nie miał planu na poniesienie kraju z kolan.

W połowie roku 1789 Stany Generalne pod naciskiem Tulpbergów ogłosiły edykt legalizujący Kalwinizm, zezwalający na zasiadanie 10 pastorów w Stanach Generalnych (miejsca te pozostały puste w wyniku spadku liczby luteran i braku ich przedstawicieli), a nawet dziedziczenie w przypadku konwersji na kalwinizm (dawne prawo zabraniało kalwinom dziedziczyć tytułów).

Ostatecznie państwo upadło po wkroczeniu wojsk francuskich we wrześniu 1805 roku.

Tak Alduryncja dzięki Tulpbergom zyskała wolność, tak i dzięki tymże ją straciła.

Po zakończeniu wojen napoleońskich i francuskiej okupacji, Kongres wiedeński w 1815 roku zwrócił dawne ziemie Aldurynckie Oldenburgom - wygnanym w 1648 r.

Rody elektorskie

Książęta Elektorzy Oldenburga - van Tulpbergowie
Książęta Elektorzy Bremy - van Witstromowie
Książęta Elektorzy Fryzji Wschodniej - van Rødblommowie
Książęta Elektorzy Amizy Południowej - van Kerkdamowie
Książęta Elektorzy Jadebusen - van Damstadowie, od 1762 r. van Lazringowie

Struktura

Stadhalder

Na czele Rzeczypospolitej stał Namiestnik (ald. Stadhalder), wybierany na okres dożywotni, przez Stany Generalne, spośród książąt-elektorów (książąt "prowincjonalnych"). Władza więc ograniczała się do największych rodzin, z drobnymi wyjątkami – np. podczas bezkrólewia, gdy interrexami i pełniącymi funkcje namiestników byli bergramscy arcybiskupi Oldenburga, czy w 1762 roku, gdy po śmierci Stadhaldera Wilhelma Hosztyńskiego wymarła główna linia Damstadów i władzę przejęła boczna linia – Lazaringowie.

Prawo wymagało od namiestnika wyznawania wiary bergramskiej, czego nie zmienił nawet edykt z r. 1789.

Stadhalder (mimo niebycia Alduryncji częścią Rzeszy) posiadał przywilej obserwowania obrad Parlamentu Niderlandzkiego i Sejmu Rzeszy od wewnątrz.

Namiestnik na co dzień rezydował w pałacu namiestnikowskim w Oldenburgu.

Stany Generalne

Stany Generalne były parlamentem liczącym 255 posłów.
Każde większe miasto miało swoją Radę.

Parlament Republiki Aldurynckiej, mający władzę ustawodawczą. Zasiadało w nim 255 posłów:
Stadhalder
200 Świeckich

75 stanu kupieckiego
75 stanu arystokratycznego
50 stanu mieszczańskiego i niższej arystokracji

50 duchownych

30 księży bergramskich
10 księży rzymskokatolickich
10 pastorów luterańskich, później kalwińskich

Rada Pięciu

Książę Elektor Oldenburski
Książę Elektor Bremeński
Książę Elektor Fryzji Wschodniej
Książę Elektor Amizy Południowej
Książę Elektor Jadebusen

Stany prowincjonalne

Stany prowincjonalne, zwane również sejmami prowincjonalnymi, czy książęcymi były organami ustawodawczymi na szczeblu prowincjonalnym. Liczba posłów, prawa do głosu czy znaczenie głosu danego stanu różniły się w zależności od prowicji. I tak np. w Amizie Południowej dominujący głos miała szalchta, a w położonej na północ Fryzji kupcy i mieszczanie.

Lista Stadhalderów

#	Imię	Czas rządów	Prowicja	Uwagi
-	Rada Pięciu	1648-1649
1	Cornelis van Tulpberg	1649-1661	Oldenburg	Pierwszy obrany Stadhalder
2	Johann Cornelis van Tulpberg	1661-1672	Oldenburg
3	Wilhelm van Damstad Starszy	1672-1684	Jadebusen
4	Johannes van Langmist	1684-1686		Interrex, arcybiskup Oldenburga
5	Karl Otto van Rødblomm	1686-1690	Fryzja
6	Karl Wilhelm van Rødblomm	1690-1703	Fryzja
7	Fridurik van Kerkdam	1703-1707	Amiza
8	Wilhelm van Tulpberg Starszy	1707-1717	Oldenburg
9	Wilhelm II van Tulpberg Młodszy	1717-1721	Oldenburg
10	Haimrik van Witstrom	1721-1735	Brema
11	Wilhelm van Damstad Młodszy	1735-1762	Jadebusen	ostatni przedstawiciel rodu Damstadów
12	August Cornelis van Witstrom	1762-1779	Brema
13	Johannes August van Kerkdam	1779-1781	Amiza
14	Wilhelm van Witstrom	1781-1789	Brema	zamordowany przez kalwinów podczas zamieszek
15	Haimrik van Tulpberg	1789-1805	Oldenburg	abdykował
(16)	Napoleon Bonaparte	1805		obrany przez profrancuskią arystokrację

Uwagi, przypisy

↑ również Kościół Św. Bergrama
↑
także:
- Luntland der Fijf Forgijen Aldurinsk Prowinzen
- Fijf Prowinzen
↑ były to: Prowincja Oldenburga, Prow. Bremy, Prow. Jadebusen , Prow. Fryzji Wschodniej oraz Prowincja Amizy Południowej
↑ (kończącym wojnę trzydziestoletnią)
↑ w maju 1642 Dania uznała Radę Pięciu za przedstawicielstwo narodu Aldurynckiego i od tego momentu utrzymywała z nią stosunki dyplomtyczne

[1] również Kościół Św. Bergrama

[2] także:

Luntland der Fijf Forgijen Aldurinsk Prowinzen

Fijf Prowinzen

[3] Luntland der Fijf Forgijen Aldurinsk Prowinzen

[4] Fijf Prowinzen

[3] yły to: Prowincja Oldenburga, Prow. Bremy, Prow. Jadebusen , Prow. Fryzji Wschodniej oraz Prowincja Amizy Południowej

[4] (kończącym wojnę trzydziestoletnią)

[5] w maju 1642 Dania uznała Radę Pięciu za przedstawicielstwo narodu Aldurynckiego i od tego momentu utrzymywała z nią stosunki dyplomtyczne

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 30: / Linia 30: @@
 |-
 |width="40%"|'''Głowa państwa''' ''(ostatnia)''
-|width="60%" style="vertical-align: top; padding-left: 0.5em;"| Stadhalder Haimrīk van Tulpberg (książę Oldenburga)
+|width="60%" style="vertical-align: top; padding-left: 0.5em;"| Stadhalder Haimrik van Tulpberg (książę Oldenburga)
 |-
 |width="40%"|'''Parlament'''
@@ Linia 53: / Linia 53: @@
 '''Aldurinsk Luntland''', oficjalnie '''Fijf Forgijen Aldurinsk Prowinzen'''<ref>także: <br>
 * ''Luntland der Fijf Forgijen Aldurinsk Prowinzen'' <br>
-* ''Fijf Prowinzen''</ref> (Pięć Zjednoczonych Prowincji Aldurynckich) – republika założona przez zawiązanie unii 5 bergramskich prowincji<ref>były to: Prowincja Oldenburga, Prow. Bremy, Prow. Jadebusen i Holsztynu Zachodniego, Prow. Fryzji Wschodniej oraz Prowincja Amizy</ref> , dnia 24 grudnia 1640. Oficjalnie powołana i uznana przez państwa europejskie w pokoju westfalskim<ref>(kończącym wojnę trzydziestoletnią)</ref>, 24 października 1648
+* ''Fijf Prowinzen''</ref> (Pięć Zjednoczonych Prowincji Aldurynckich) – republika założona przez zawiązanie unii 5 bergramskich prowincji<ref>były to: Prowincja Oldenburga, Prow. Bremy, Prow. Jadebusen , Prow. Fryzji Wschodniej oraz Prowincja Amizy Południowej</ref> , dnia 24 grudnia 1640. Oficjalnie powołana i uznana przez państwa europejskie w pokoju westfalskim<ref>(kończącym wojnę trzydziestoletnią)</ref>, 24 października 1648
 =Historia=
 ==Powstanie==
-W Wigilię Bożego Narodzenia 1640 na zamku w Oldenburgu zebrali się przedstawiciele Prowincji Oldenburga, Prow. Bremy, Prow. Jadebusen i Holsztynu Zachodniego, Prow. Fryzji Wschodniej oraz Prowincji Amizy. Książęta podpisali Unię między prowincjami, powołując nieoficjalnie ''Republikę Zjednoczonych Prowincji Aldurynckich''. Według nich, intelektualistów, oraz rządów prowincji, potrzebne było utworzenie wspólnego państwa dla wszystkich alduryncjan. Ostatnim państwem aldurynckim, było Księstwo Alduryncji (785-1088), zajęte przez Henryka IV Salickiego, po śmierci antykróla - Hermana z Salm - wspieranego przez książąt Aldurynckich.<ref>"Dzieje Alduryncji" - L. Fulkling (1841)</ref><br>
+W Wigilię Bożego Narodzenia 1640 roku zebrali się przedstawiciele Aldurynckiej arystokracji z księstwa Oldenburga, Bremy, Jadebusen, Fryzji i Amizy Południowej. Książęta podpisali Unię między prowincjami, powołując nieoficjalnie ''Republikę Zjednoczonych Prowincji Aldurynckich''. Według nich, intelektualistów, oraz rządów prowincji, potrzebne było utworzenie wspólnego państwa dla wszystkich alduryncjan. Ostatnim państwem aldurynckim, było Księstwo Alduryncji (785-1088), zajęte przez Henryka IV Salickiego, po śmierci antykróla - Hermana z Salm - wspieranego przez książąt Aldurynckich.
-grudnia tego roku do Fryderyka Henryka Orańskiego <ref>(Stadhoudera Niderlandów)</ref> wyruszył wysłannik (przedstawiciel ''Rady Pięciu''). Po audiencji i uzgodnieniu ze Stanami Generalnymi, Stadhouder podjął decyzję o uznaniu i wsparciu ''Rady Pięciu''. Od Niderlandów ''Alduryncka Armia Powstańcza'' (ald. ''Aldurinsk Opstand Hēr'') uzyskała wsparcie kadrowe i pieniężne. Przez osiem lat Armia Alduryncka walczyła przy wojskach Niderlandzkich i  Duńskich <ref>w maju 1642 Dania uznała Radę Pięciu za przedstawicielstwo narodu Aldurynckiego na arenie międzynarodowej, a od tego momentu utrzymywała z nią stosunki dyplomtyczne</ref>. Podczas obrad pokoju westfalskiego Rep. Zjednoczonych Prowincji opowiedziała się za niepodległością dla Alduryncji (zrobiła to również Szwecja). Rzeczpospolita Alduryncka została ogłoszona niepodległym państwem na mocy tego układu (24 października 1648).  Dzień później Rada Pięciu na czele Armii Aldurynckiej wjechała do Oldenburga witana kwiatami i pieśniami w j. aldurynckim. O godzinie 18.00 tego dnia w katedrze Bergramskiej w Oldenburgu odprawiono mszę za pomyślność dla nowego państwa i całego narodu.
+grudnia tego roku do Fryderyka Henryka Orańskiego (Stadhoudera Niderlandów) wyruszył wysłannik (przedstawiciel ''Rady Pięciu''). Po audiencji i uzgodnieniu ze Stanami Generalnymi, Stadhouder podjął decyzję o uznaniu i wsparciu ''Rady Pięciu''. Od Niderlandów ''Alduryncka Armia Powstańcza'' (ald. ''Aldurinsk Opstand Hēr'') uzyskała wsparcie kadrowe i pieniężne. Przez osiem lat Armia Alduryncka walczyła przy wojskach Niderlandzkich i  Duńskich <ref>w maju 1642 Dania uznała Radę Pięciu za przedstawicielstwo narodu Aldurynckiego i od tego momentu utrzymywała z nią stosunki dyplomtyczne</ref>.
+W latach 1640-47 Alduryncka Armia Powstańcza zdobywała terytoria Hrabstwa Fryzji Wschodniej i Arcybiskupstwa Bremeńskiego. W 1648 pokonała ostatecznie armię Hrabstwa Oldenburskiego i zajęły jego stolicę, zmuszając Antoniego Günthera - pana Oldenburskiego do abdykacji.
+Podczas obrad pokoju westfalskiego Rep. Zjednoczonych Prowincji opowiedziała się za niepodległością dla Alduryncji (zrobiła to również Szwecja). Rzeczpospolita Alduryncka została ogłoszona niepodległym państwem na mocy tego układu (24 października 1648).  Dzień później Rada Pięciu na czele Armii Aldurynckiej wjechała do Oldenburga witana kwiatami i pieśniami w j. aldurynckim, tego dnia w katedrze bergramskiej w Oldenburgu odprawiono mszę za pomyślność dla nowego państwa i całego narodu.
+==Rozkwit==
+Po odzyskaniu niepodległości państwo zaczęło rozkwitać – nastąpił tzw. ''renesans alduryncki'' – w 1651 roku utworzono w Oldenburgu Akademię Św. Wilhelma Hansena kształcącą po łacinie i alduryncku. Nastąpił rozwój handlu i kultury.
+Wygaśnięcie główniej linii rodu Damstadów w 1862 roku, i wstąpienie ma tron bocznej i niepopularnej linii – Lazaringów, osłabiło pozycję prowincji Jadebusen, przez co nigdy więcej jej książęta nie piastowali urzędu namiestnika.
+==Wojna domowa (1717)==
+W lutym 1717 r. po śmierci Wilhelma van Tulpberga Starszego, w efekcie braku porozumienia w Stanach Generalnych, zgodnie z tradycją interrexem został bergramski arcybiskup Oldenburga. Zbudziło to jednak sprzeciw kalwińskiej arystokracji. Ta podżegając chłopstwo i mieszczaństwo wyznań nie-bergramskich doprowadziła do wojny domowej.
+Efektem były zamieszki, protesty, grabieże kościołów, posiadłości arystokracji bergarmskiej, czy podpalenie siedziby Stanów Generalnych. Kalwini uniemożliwiali wznawianie obrad. 17 lipca zdecydowano o wyłączeniu Kalwinów z obrad, co wzmożyło zamieszki. 28 października 1717, w celu zakończenia wojny Stany zdecydowały o kompromisowym wyborze Wilhelma van Tulpberga Młodszego na Stadhaldera Alduryncji.
+==Upadek==
+W latach 80. XVIII wieku państwo zaczęło podupadać przez brak porozumienia między Namiestnikiem – Wilhelmem van Witstromen, a Stanami Generalnymi. Sytacja ta spowodowana była przegraną Tulpbergów w elekcji w 1781 roku. Przekupywali oni uboższych posłów do blokowania decyzji Stadhaldera. Nie było bowiem możliwe złożenie Witstroma z urzędu, ani przeprowadzenie zamachu stanu – Witstronowi sprzyjali inny książęta elektorzy, a sam był wodzem armii.
+Wilhelm został zamordowany przez kalwińskich buntowników 15 marca 1789 roku, podczas zamieszek – nieoficjalnie II wojny domowej. Pozostawił on (choć nie z własnej winy), państwo wyniszczone głodem, upadkiem handlu i konfliktami u władzy. Stolicę namiestniczą objął Haimrik van Tulpberg, który nie miał planu na poniesienie kraju z kolan. <br>
+W połowie roku 1789 Stany Generalne pod naciskiem Tulpbergów ogłosiły edykt legalizujący Kalwinizm, zezwalający na zasiadanie 10 pastorów w Stanach Generalnych (miejsca te pozostały puste w wyniku spadku liczby luteran i braku ich przedstawicieli), a nawet dziedziczenie w przypadku konwersji na kalwinizm (dawne prawo zabraniało kalwinom dziedziczyć tytułów). <br>
+Ostatecznie państwo upadło po wkroczeniu wojsk francuskich we wrześniu 1805 roku.
+Tak Alduryncja dzięki Tulpbergom zyskała wolność, tak i dzięki tymże ją straciła.
+Po zakończeniu wojen napoleońskich i francuskiej okupacji, Kongres wiedeński w 1815 roku zwrócił dawne ziemie Aldurynckie Oldenburgom - wygnanym w 1648 r.
+==Rody elektorskie==
+* Książęta Elektorzy Oldenburga - van Tulpbergowie
+* Książęta Elektorzy Bremy - van Witstromowie
+* Książęta Elektorzy Fryzji Wschodniej - van Rødblommowie
+* Książęta Elektorzy Amizy Południowej - van Kerkdamowie
+* Książęta Elektorzy Jadebusen - van Damstadowie, ''od 1762 r.'' van Lazringowie
 =Struktura=
-Na czele państwa aldrynckiego stał obieralny dożywotnio Stadhalder - wybierany przez Stany Generalne spośród członków Rady Pięciu. Stadhalder miał władzę taką jak pozostali członkowie Rady i Stanów Generalnych (choć czasem Stadhalderzy wprowadzali dyktaturę), a jego funkcja ograniczała się do przedstawicielstwa na arenie międzynarodowej, reprezentowania rządu i parlamentu przed narodem oraz mniejszych lub większych przywilejów, np. możliwości obserwowania obrad Parlamentu Niderlandzkiego i Sejmu Rzeszy od wewnątrz. Stadhalder przez większość historii był zwierzchnikiem armii. <br>
+==Stadhalder==
+Na czele Rzeczypospolitej stał Namiestnik (ald. Stadhalder), wybierany na okres dożywotni, przez Stany Generalne, spośród książąt-elektorów (książąt "prowincjonalnych"). Władza więc ograniczała się do największych rodzin, z drobnymi wyjątkami – np. podczas bezkrólewia, gdy interrexami i pełniącymi funkcje namiestników byli bergramscy arcybiskupi Oldenburga, czy w 1762 roku, gdy po śmierci Stadhaldera Wilhelma Hosztyńskiego wymarła główna linia Damstadów i władzę przejęła boczna linia – Lazaringowie.
+Prawo wymagało od namiestnika wyznawania wiary bergramskiej, czego nie zmienił nawet edykt z r. 1789.
+Stadhalder (mimo niebycia Alduryncji częścią Rzeszy) posiadał przywilej obserwowania obrad Parlamentu Niderlandzkiego i Sejmu Rzeszy od wewnątrz.
+Namiestnik na co dzień rezydował w pałacu namiestnikowskim w Oldenburgu.
+==Stany Generalne==
 Stany Generalne były parlamentem liczącym 255 posłów.<br>
 Każde większe miasto miało swoją Radę.
@@ Linia 75: / Linia 120: @@
 * 30 księży bergramskich
 * 10 księży rzymskokatolickich
-* 10 pastorów kalwińskich
+* 10 pastorów luterańskich, ''później'' kalwińskich
 '''Rada Pięciu'''
 * Książę Elektor Oldenburski
 * Książę Elektor Bremeński
-* Książę Elektor Wschodniofryzyjski
+* Książę Elektor Fryzji Wschodniej
-* Książę Elektor Amizy
+* Książę Elektor Amizy Południowej
-* Książę Elektor Jadebusen i Holsztynu Zachodniego
+* Książę Elektor Jadebusen
+==Stany prowincjonalne==
+Stany prowincjonalne, zwane również sejmami prowincjonalnymi, czy książęcymi były organami ustawodawczymi na szczeblu prowincjonalnym. Liczba posłów, prawa do głosu czy znaczenie głosu danego stanu różniły się w zależności od prowicji. I tak np. w Amizie Południowej dominujący głos miała szalchta, a w położonej na północ Fryzji kupcy i mieszczanie.
 =Lista Stadhalderów=
-# Rada Pięciu (1648-1649)
-# Cornelis van Tulpberg (1649-1661 - x. elektor Oldenburga)
-# Johann Cornelis van Tulpberg (1661-1672 - x. elektor Oldenburga)
-# Wilhelm van Damstad Starszy (1672-1684 - x. elektor Holsztynu)
-# ''Interrex'' Johannes van Langmist (1684-1686 - arcybiskup Oldenburga)
-# Karl Otto van Rødblomm (1686-1690 - x. elektor Fryzji)
-# Karl Wilhelm van Rødblomm (1690-1703 - x. elektor Fryzji)
-# Fridurīk van Kerkdam (1703-1707 - x. elektor Amizy)
-# Wilhelm van Tulpberg Starszy (1707-1717 - x. elektor Oldenburga)
-# Wilhelm II van Tulpberg Młodszy (1717-1721 - x. elektor Oldenburga)
-# Haimrīk van Witstrom (1721-1735 - x. elektor Bremy)
-# Wilhelm van Damstad Młodszy (1735-1762 - x. elektor Holsztynu)
-# August Cornelis van Witstrom (1762-1779 - x. elektor Bremy)
-# Johannes August van Kerkdam (1779-1781) - x. elektor Amizy)
-# Wilhelm van Witstrom (1781-1789) x. elektor Bremy)
-# Haimrīk van Tulpberg (1789-1805 - x. elektor Oldenburga)
-# Napoleon Bonaparte (przez część stronnictw uznawany za Stadhaldera w roku 1805)
+{| class="wikitable"
+! # !! Imię !! Czas rządów !! Prowicja !! Uwagi
+|-
+| - || ''Rada Pięciu'' || 1648-1649 || ||
+|-
+| 1 || Cornelis van Tulpberg || 1649-1661 || Oldenburg || Pierwszy obrany Stadhalder
+|-
+| 2 || Johann Cornelis van Tulpberg || 1661-1672 || Oldenburg ||
+|-
+| 3 ||  Wilhelm van Damstad Starszy || 1672-1684 || Jadebusen ||
+|-
+| 4 || ''Johannes van Langmist'' || 1684-1686 || || Interrex, arcybiskup Oldenburga
+|-
+| 5 ||  Karl Otto van Rødblomm || 1686-1690 || Fryzja ||
+|-
+| 6 || Karl Wilhelm van Rødblomm || 1690-1703 || Fryzja ||
+|-
+| 7 || Fridurik van Kerkdam || 1703-1707 || Amiza ||
+|-
+| 8 || Wilhelm van Tulpberg ''Starszy'' || 1707-1717 || Oldenburg ||
+|-
+| 9 || Wilhelm II van Tulpberg ''Młodszy'' || 1717-1721 || Oldenburg ||
+|-
+| 10 || Haimrik van Witstrom || 1721-1735 || Brema ||
+|-
+| 11 ||  Wilhelm van Damstad ''Młodszy'' || 1735-1762 || Jadebusen || ostatni przedstawiciel rodu Damstadów
+|-
+| 12 || August Cornelis van Witstrom || 1762-1779 || Brema ||
+|-
+| 13 || Johannes August van Kerkdam || 1779-1781 || Amiza ||
+|-
+| 14 || Wilhelm van Witstrom || 1781-1789 || Brema || zamordowany przez kalwinów podczas zamieszek
+|-
+| 15 || Haimrik van Tulpberg || 1789-1805 || Oldenburg || abdykował
+|-
+| (16) || ''Napoleon Bonaparte'' || ''1805'' || || obrany przez profrancuskią arystokrację
+|}
 ==Uwagi, przypisy==
 [[Kategoria:Alduryncja]]

Republika Alduryncka: Różnice pomiędzy wersjami