Język prazuchyjski
| język prazuchyjski dukhirisoo maadi | |
|---|---|
| Typologia: | aglutynacyjny |
| Utworzenie: | Emil (w 2025) |
| Cel utworzenia: | Kyon |
| Klasyfikacja: | języki Gór Żelaznych
|
| Kody | |
| Conlanger–1 | pzux. |
| Lista conlangów | |
|
Zobacz też słownik tego języka. |
Język prazuchyjski (pzux. dukhirisoo maadi) – rekonstruowany przodek wszystkich języków zuchyjskich, używanych w roku wspólnym Kyonu na pewnych obszarach Surandralu, Wertynii oraz Âng Qo'or.
Nazwa pochodzi od języków zuchyjskich, a te biorą nazwę od surandralskiego określenia ludności zachodniego Phejdë, używającej jednego z potomków prazuchyjskiego – डुह़्रि Zuxjë, a to od lokalnego Zuxri. Można to rekonstruować jako *dukhiri.
Fonologia
Samogłoski
Prazuchyjski charakteryzował się dość prostym wokalizmem. Istniały cztery barwy samogłosek: *a, *i, *o, *u, a każda z nich mogła być krótka lub długa. Nie istniały dyftongi.
Spółgłoski
| Wargowe | Przedniojęzykowe | Podniebienne | Welarne | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | m <m> | n <n> | ɲ <nh> | ŋ <ng> | |
| Zwarte | ejektywne | pʼ <p'> | tʼ <t'> | kʼ <k'> | |
| bezdźwięczne | p <p> | t <t> | k <k> | ||
| bezdźwięczne przydechowe | pʰ <ph> | t <th> | kʰ <kh> | ||
| dźwięczne | b <b> | d <d> | g <g> | ||
| dźwięczne przydechowe | bʱ <bh> | dʱ <dh> | gʱ <gh> | ||
| Szczelinowe | s <s> | ||||
| Płynne | l <l> | ʎ <lh> | |||
| Drżące | r <r> | ||||
| Półsamogłoski | w <w> | j <j> | |||
Struktura sylaby
Wszystkie sylaby miały strukturę CV, co sprawia, że nie było zbitek spółgłosek.
Akcent
Akcent padał na ostatnią sylabę z samogłoską długą, chyba że takiej nie było, wtedy padał na ostatnią sylabę.
Gramatyka
Rzeczownik
Rzeczowniki, zwłaszcza te najbardziej archaiczne oraz potencjalne zapożyczenia nie posiadały konkretnej końcówki. Urabiane od innych części mowy miały często takie końcówki jak –kuu, –no, –ba, –gho oraz –ngaa.
Podobnie jak w wielu rodzinach językowych Ajdyniriany, a w odróżnieniu od języków Gór Żelaznych, rzeczowniki podlegały odmianie przez przypadki. Rekonstruuje się też trzy liczby: pojedynczą, paukalną lub mnogą.
| Pojedyncza | Paukalna | Mnoga | |
|---|---|---|---|
| Mianownik | –Ø | –tii | –k'u |
| Celownik | –go | –tiigo | –k'ugo |
| Biernik | –tha | –tiitha | –k'utha |
| Narzędnik | –p'oo | –tiip'oo | –k'up'oo |
| Posesyw | –ri | –tiiri | –k'uri |
| Instruktyw | –lhaa | –tiilhaa | –k'ulhaa |
Liczba mnoga mogła być także tworzona poprzez reduplikację.