Język proto-iszarsko-affairski

Język proto-iszarsko-affairski {{{nazwa własna}}}
Utworzenie:	Caraig w 2020
Regiony (Kyon):	Prawdopodobnie południowa Pojcja
Liczba użytkowników (Kyon)	brak (język wymarły)
Sposoby zapisu:	brak
Typologia:	aglutynacyjny SOV
Klasyfikacja:	Języki iszarsko-affairskie
Lista conlangów

Zobacz też słownik tego języka.

Język proto-iszarsko-affairski - wymarły język z rodziny iszarsko-affairskiej oraz hipotetyczny przodek wszystkich języków z tej rodziny. Rekonstruowany jako język aglutynacyjny o szyku SOV lub SVO. Cechuje się bogatą różnorodnością fonemów spółgłoskowych, w szczególności spółgłosek zwartych - występowały w nim między innymi głoski o artykulacji bocznej. Najprawdopodobniej również był językiem tonalnym.

Fonologia

Samogłoski

Dla języka proto-iszarsko-affairskiego rekonstruuje się następujący zestaw samogłosek:

Spółgłoski

		Wargowe	Zębowe	Welarne	Języczkowe	Faryngalne	Krtaniowe
Nosowe		*m	*n	*ŋ
Zwarte	tenuis	*b	*t *d	*k *g			*ʔ
	aspirowane			*kʰ
	palatalizowane			*kj~*kʲ *gj~*gʲ
	boczne	*bˡ	*dˡ
Szczelinowe	tenuis	*f	*s *z		*χ	*ʕ
	palatalizowane		*sj~*sʲ *zj~*zʲ
Drżące					*ʀ
Aproksymanty			*l

Rekonstrukcja

Grupa iszarska

Rozwój samogłosek i dyftongów

Poniższa tabela przedstawia rozwój samogłosek z języka proto-iszarsko-affairskiego przez język praiszarski aż do współczesnego języka iszarskiego.

Samogłoski
PIA	PI	iszarski
*ē, *i		i
*e		e
*a	*ä	a /ɐ/
*ə		ê /ə/
*o	*ɤ	o /ɯ/
*u		u

Dyftongi
PIA	PI	iszarski
*ā		ae
*ō	*ou	au
*ē, *ia	*ē, *əä	ea
*ū		oa
*aCə	*aɨ	ai

Reszta dyftongów w języku iszarskim jest wynikiem zaniku zwarcia krtaniowego w sekwencjach *VʔV.

Rozwój spółgłosek

Spółgłoski
PIA	PI	iszarski
*m		m
*n, *ŋ		n
*b		b
*t		t
*d		d
*bˡ	*βˡ	v /ʋ/
*dˡ	*ðˡ	l
*k		c /k/
*g		g
*kʰ		kh /x/
*kj	*ć [t͡ɕ]	tx /t͡ʃ/
*gj	*dź [d͡ʑ]	dj /d͡ʒ/
*gu̯	*ɣw	w
*f		ph /f/
*s		s
*z		z
*sj	*ś [ɕ]	x /ʃ/
*zj	*ź [ʑ]	j /ʒ/
*χ		h /χ/
*ʀ		rh /ʀ/
*l	*r	r /ɾ/
*ʔ		Ø
*ʕ
*i, *ĭ	j	y /j/
*ʇ		qx /ʇ/

Pozostałe zmiany fonetyczne

• *ĕ_, *ĭ_ > Ø
• *_ĕ, *_ĭ > Ø
• *VʕV > *VhV > VV
• *VʔV > VV
• *Cz > Cr
• *-lĕŋ > *-lŋ > -ln
• *CĭC > CjC

Morfologia

Zaimek

	L. pojedyncza			L. mnoga
	m	f	n
1	*sjàŋ			*zuʔél
2	*kʰél			*kjoʔàl
3	*tēbˡĕ	*faʔòŋ	*ĕkχás	*bˡuʔák

Czasownik

Czas teraźniejszy

Końcówki czasu teraźniejszego:

	L. pojedyncza			L. mnoga
	m	f	n
1	*-lè			*-zá
2	*-χó			*-dˡé
3	*-kjá	*-sjĭrà	*-fò	*-kì

Przykładowa odmiana:

*ìkjágu̯e - pływać
	L. pojedyncza			L. mnoga
	m	f	n
1	*ìkjágu̯elè			*ìkjágu̯ezá
2	*ìkjágu̯eχó			*ìkjágu̯edˡé
3	*ìkjágu̯ekjá	*ìkjágu̯esjĭrà	*ìkjágu̯efò	*ìkjágu̯ekì

Rzeczownik

Deklinacja

Odmiana spółgłoskowa

*ābˡelĕŋ - królestwo
	PIA	PI	iszarski
Nom.	*ābˡelĕŋ	*āβˡelŋ	aéveln
Gen.	*ābˡelĕŋo	*āβˡelŋō	aévelnou
Dat.	*ābˡelĕŋu	*āβˡelŋū	aévelnwo
Acc.	*ābˡelĕŋkʰu	*āβˡelŋkʰu	aévelnkhu
Voc.	*ābˡelĕŋek	*āβˡelŋēk	aévelnec

Odmiana samogłoskowa

*làʔəkjá - port
	PIA	PI	iszarski
Nom.	*làʔəkjá	*raɨ̀ćá	raìtxá
Gen.	*làʔəkjásabˡĕ	*raɨ̀ćásaβˡĕ	raìtxásav
Dat.	*làʔəkjáχe	*raɨ̀ćáχe	raìtxáhe
Acc.	*làʔəkjágu̯aŋ	*raɨ̀ćáɣwaŋ	raìtxáwan
Voc.	*làʔəkjáku	*raɨ̀ćáku	raìtxácu