Słownik:Język alduryncki: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
(Nie pokazano 23 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 3: | Linia 3: | ||
| słownik języka = Słownik języka aldurynckiego | | słownik języka = Słownik języka aldurynckiego | ||
| nazwa u = język alduryncki | | nazwa u = język alduryncki | ||
− | | nazwa własna u = Aldurinsk | + | | nazwa własna u = Aldurins Sprāg (Aldurinsk) |
| informacje ogólne = Informacje | | informacje ogólne = Informacje | ||
| twórca f = Wodzin w 2020 | | twórca f = Wodzin w 2020 | ||
| alfabet = Alfabet łaciński | | alfabet = Alfabet łaciński | ||
− | | liczba słów f = | + | | liczba słów f = 1008 |
}} | }} | ||
{{Artykuł|Język alduryncki}} | {{Artykuł|Język alduryncki}} | ||
Linia 16: | Linia 16: | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
|- | |- | ||
− | | Absolutzion || absolucja, rozgrzeszenie || n || Absolutzionen || | + | | Absolutzion || absolucja, rozgrzeszenie || n || Absolutzionen || od łac. ''absolūtiō'' |
|- | |- | ||
− | | Achte || wygnanie, banicja || ż || Achte || | + | | Achte || wygnanie, banicja || ż || ''Achte'' || |
|- | |- | ||
| achtijan || wygnać || - || - || | | achtijan || wygnać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Achtung || uwaga, skupienie || n || Achtungen || | ||
|- | |- | ||
| Adam || ''imię męskie'' (Adam) || m || Adams || rzad. ''Ādam'', ''Adām''; od łac. ''Ādām'' | | Adam || ''imię męskie'' (Adam) || m || Adams || rzad. ''Ādam'', ''Adām''; od łac. ''Ādām'' | ||
Linia 28: | Linia 30: | ||
| afer || ale, lecz || - || - || zob. ''af'' | | afer || ale, lecz || - || - || zob. ''af'' | ||
|- | |- | ||
− | | after + ''C.'' I || za ( | + | | after + ''C.'' I || za (kimś, czymś), po (kimś, czymś) || - || - || |
|- | |- | ||
| after + ''C.'' II || według, podług || - || - || np. Godspell '''after''' h. Johannes - Ewangelia '''według''' św. Jana | | after + ''C.'' II || według, podług || - || - || np. Godspell '''after''' h. Johannes - Ewangelia '''według''' św. Jana | ||
|- | |- | ||
| ain || pewien, jakiś || - || - || | | ain || pewien, jakiś || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | ainfold I || pojedynczy || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | ainfold II || łatwy, prosty, nieskomplikowany || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ainhaid || jedność || n || - || | ||
|- | |- | ||
| aire || już || - || - || | | aire || już || - || - || | ||
Linia 39: | Linia 47: | ||
|- | |- | ||
| Āl || węgorz || m || Æle || | | Āl || węgorz || m || Æle || | ||
+ | |- | ||
+ | | Albion || Albion, ''poet.'' Brytania, Anglia || m/n || - || od łac. ''Ablion'' | ||
|- | |- | ||
| ald || stary || - || - || | | ald || stary || - || - || | ||
Linia 46: | Linia 56: | ||
| Aldmøder || babka || m || Aldmødern || | | Aldmøder || babka || m || Aldmødern || | ||
|- | |- | ||
− | | aldurinsk || alduryncki | + | | aldurinsk || alduryncki || m || - || skr. ''ald.'' |
+ | |- | ||
+ | | Adurins Sprāg || język alduryncki || m || - || a. ''Aldurinsk'', skr. ''Ald.'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Aldurinz || Alduryncja (hist. państwo, region) || n || - || | ||
|- | |- | ||
| Aldenburg || Oldenburg (miasto) || n || - || | | Aldenburg || Oldenburg (miasto) || n || - || | ||
Linia 53: | Linia 67: | ||
|- | |- | ||
| alles || wszystko || - || - || | | alles || wszystko || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | allster || wszędzie || - || - || | ||
|- | |- | ||
| allzeid || zawsze, ciągle, cały czas || - || - || | | allzeid || zawsze, ciągle, cały czas || - || - || | ||
Linia 78: | Linia 94: | ||
| andwardian || odpowiadać || - || - || | | andwardian || odpowiadać || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Apel || jabłko, ''przest./poet.'' owoc || m || Apels, Apeln || |
|- | |- | ||
− | | | + | | Apelkāge || szarlotka, ciasto jabłkowe || ż || Apelkægen || |
|- | |- | ||
| Apostel || Apostoł || m || Apostel || od łac. ''apostolus'' | | Apostel || Apostoł || m || Apostel || od łac. ''apostolus'' | ||
Linia 132: | Linia 148: | ||
| Aurvandil || ''mitol.'' Orvandill; ''{{tt|gw.|gwarowo}}/daw.'' Jutrzenka || m || - || zob. ''Murginstern'' | | Aurvandil || ''mitol.'' Orvandill; ''{{tt|gw.|gwarowo}}/daw.'' Jutrzenka || m || - || zob. ''Murginstern'' | ||
|- | |- | ||
− | | Auto || auto, samochód || n | + | | Auto || auto, samochód || n || Autos || por. ''Automobil'' |
|- | |- | ||
− | | Automobli | + | | Automobli || ''przest.'' samochód || n || Automobilen || od fr. ''automobile'' |
|} | |} | ||
Linia 154: | Linia 170: | ||
| Ænglin || Anglielka || ż || Ænglinen || zob. ''Ængler'' | | Ænglin || Anglielka || ż || Ænglinen || zob. ''Ængler'' | ||
|- | |- | ||
− | | ænglisk || | + | | ænglisk || angielski || - || - || skr. ''æng.'' <br> od stang. ''Ænglisċ'' |
+ | |- | ||
+ | | Ænglis Sprāg || angielski || - || - || a. ''Ænglisk'', skr. ''Æng.'' | ||
|- | |- | ||
| Ængliskanal || La Manche, kanał angielski || m || - || zob. ''Armelkanal'' | | Ængliskanal || La Manche, kanał angielski || m || - || zob. ''Armelkanal'' | ||
Linia 183: | Linia 201: | ||
|- | |- | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | bai || przy || - || - || | ||
|- | |- | ||
| baide || oba || - || - || skr. ''b.'' | | baide || oba || - || - || skr. ''b.'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Baiern || Bawaria (region) || n || - || od niem. ''Bayern'' | ||
+ | |- | ||
+ | | bairisk || bawarski || - || - || przest. ''baierns'' | ||
|- | |- | ||
| Bain || kość || n || Baine || | | Bain || kość || n || Baine || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Bande || taśma, bandaż, wstążka, wstęga || ż || Banden || |
|- | |- | ||
− | | Bard || broda || m || Bardan || | + | | Bard || broda (zarost) || m || Bardan || |
|- | |- | ||
| Bars || okoń || m || Bærse || | | Bars || okoń || m || Bærse || | ||
+ | |- | ||
+ | | bauan || budować || - || - || bauan - bauand - gebauan | ||
|- | |- | ||
| Baug || obręcz; ''{{tt|gw.|gwarowo}}/przest.'' korona, diadem || m || Bauge, Baugen || | | Baug || obręcz; ''{{tt|gw.|gwarowo}}/przest.'' korona, diadem || m || Bauge, Baugen || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Baum || drzewo || m || Baume || |
+ | |- | ||
+ | | Baun || fasola || ż || Bauen || | ||
|- | |- | ||
| Beide || burak || ż || Beiden || od łac. ''bēda'' | | Beide || burak || ż || Beiden || od łac. ''bēda'' | ||
+ | |- | ||
+ | | beidlan || żebrać || - || - || beidlan - beidelt/beidland - gebeidlan | ||
+ | |- | ||
+ | | Beidler || żebrak || m || Beidlern || | ||
+ | |- | ||
+ | | Beit || łódź, łódka || m || Beitan || | ||
|- | |- | ||
| Bell || dzwon, dzwonek || n || Belle, Bellen, ''pot.'' Belln || | | Bell || dzwon, dzwonek || n || Belle, Bellen, ''pot.'' Belln || | ||
|- | |- | ||
| Berht || blask, mignięcie || m || Berhten || | | Berht || blask, mignięcie || m || Berhten || | ||
− | + | |- | |
+ | | berian || nieść, nosić || - || - || berian - beriand - geberian | ||
|- | |- | ||
| Berg || góra || n || Berge, Bergen || | | Berg || góra || n || Berge, Bergen || | ||
Linia 212: | Linia 247: | ||
|- | |- | ||
| Beu || piwo || n || Beun || | | Beu || piwo || n || Beun || | ||
+ | |- | ||
+ | | bidan || czekać || - || - || bidan - bidt - gebidan <br> bidan + D./bidan op + C. - (czekać czegoś/czekać na coś) | ||
+ | |- | ||
+ | | biddian || błagać, zaklinać || - || - || biddian - biddand - gebiddan | ||
+ | |- | ||
+ | | biganan || czcić, adorować || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Bigang || cześć, kult || m || Bigang || | ||
+ | |- | ||
+ | | bigetian || zdobyć, zdobywać || - || - || bigetian - biget - gebigetian | ||
|- | |- | ||
| biginnan || zaczynać, rozpoczynać || - || - || bigninnan - biginnt - biginnan | | biginnan || zaczynać, rozpoczynać || - || - || bigninnan - biginnt - biginnan | ||
+ | |- | ||
+ | | bihabian || zawierać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | bihaldan || utrzymywać, zachowywać || - || - || bihaldan - bihild - gebehaldan | ||
|- | |- | ||
| bikunnan || wyznawać || - || - || ''bikunnan'' + ''C.'' (wyznawać kogoś/coś) | | bikunnan || wyznawać || - || - || ''bikunnan'' + ''C.'' (wyznawać kogoś/coś) | ||
Linia 219: | Linia 268: | ||
| Bind || związek, federacja || n || Binde || | | Bind || związek, federacja || n || Binde || | ||
|- | |- | ||
− | | Biskop || biskup || m || Biskopis || skr. ''Bp.'' <br> od sthol. ''biskop'' | + | | bindan || wiązać, zawiązywać || - || - || bindan - bindand - gebindan |
+ | |- | ||
+ | | biraidian || przygotowywać, szykować || - || - || biraidian - biraidiand - gebiraidian | ||
+ | |- | ||
+ | | biskirmijan || zachowywać, zapisywać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Biskop || biskup || m || Biskopis || skr. ''Bp.'' <br> od sthol. ''biskop'' | ||
|- | |- | ||
| Biskopdōm || diecezja, biskupstwo || n || Biskopdøme || | | Biskopdōm || diecezja, biskupstwo || n || Biskopdøme || | ||
Linia 234: | Linia 289: | ||
|- | |- | ||
| Blød || krew || n || poet. ''Blødan'' || | | Blød || krew || n || poet. ''Blødan'' || | ||
+ | |- | ||
+ | | Bōte || pokuta || ż || Bōte || zob. ''Bōtsakrament'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Bōtsakrament || spowiedź święta, sakrament pokuty i pojednania || n || Bōtsakramente || | ||
|- | |- | ||
| Bøke || buk (drzewo) || ż || Bøken || | | Bøke || buk (drzewo) || ż || Bøken || | ||
+ | |- | ||
+ | | brabants || brabancki || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Brabanz || Brabancja (region) || n || - || rzad. ''Brabant'' |
+ | |- | ||
+ | | bringian || wziąć, zabrać ze sobą || - || - || bringian - brang - gebringian <br> bringian + ''B.'' (wziąć kogoś, coś) <br> por. ''nemman'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Brōke || majtki || ''l.mn.'' || Brōke || plurale tantum | ||
|- | |- | ||
| Brōthar || brat || m || Brōtharn || | | Brōthar || brat || m || Brōtharn || | ||
Linia 259: | Linia 324: | ||
| Brut || bulion, rosół || m || - || | | Brut || bulion, rosół || m || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Bucht || zatoka || ż || Buchte || |
+ | |- | ||
+ | | Buge || łuk || m || Bugen || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Buk || książka || ż || Buche, Buchen || |
|- | |- | ||
− | | | + | | Bukhūs || ''przest.'' biblioteka || n || Bukhūsen || por. ''Bibliothek'' |
+ | |- | ||
+ | | Bukstab || litera || n || Buchstaben || | ||
|- | |- | ||
| Bul || byk || m || Bulan || | | Bul || byk || m || Bulan || | ||
|- | |- | ||
− | | Burg || gród | + | | Burg || miasto, gród || n || Burge, Burgen || |
|- | |- | ||
| Burgin || most || ż || Burgian || przest. ''Brugin'' | | Burgin || most || ż || Burgian || przest. ''Brugin'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Burgundie || Burgundia (kraina, państwo hist.) || ż || - || od łac. ''Burgundia'' | ||
|- | |- | ||
| Butter || masło || n || Buttern || | | Butter || masło || n || Buttern || | ||
Linia 282: | Linia 353: | ||
|- | |- | ||
| Cornelis || daw. ''imię męskie'' (Korneliusz) || m || Cornelisen || rzad. ''Corneliss'', ''Cornelius'' <br> zob. ''Kornelis''; <br> od łac. Cornelius | | Cornelis || daw. ''imię męskie'' (Korneliusz) || m || Cornelisen || rzad. ''Corneliss'', ''Cornelius'' <br> zob. ''Kornelis''; <br> od łac. Cornelius | ||
+ | |- | ||
+ | | Christendōm || Chrześcijaństwo || n || - || | ||
|- | |- | ||
| Christus || Chrystus || m || - || od łac. ''Chrīstus'' | | Christus || Chrystus || m || - || od łac. ''Chrīstus'' | ||
Linia 300: | Linia 373: | ||
|- | |- | ||
| Danbellin II || ''imię żeńskie'' || ż || Danbellinen || | | Danbellin II || ''imię żeńskie'' || ż || Danbellinen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Dans || taniec || n || Danse || od śr.hol. ''dans'' | ||
+ | |- | ||
+ | | dansan || tańczyć || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Dansdag || ''pot.'' środa || m || Dansdagen || skr. ''Ddg.''/przest. ''D:dg'' <br> zob. ''Wōdansdag'' | | Dansdag || ''pot.'' środa || m || Dansdagen || skr. ''Ddg.''/przest. ''D:dg'' <br> zob. ''Wōdansdag'' | ||
Linia 315: | Linia 392: | ||
| dauwijan || roztapiać, rozmrażać || - || - || por. ''meltan'' | | dauwijan || roztapiać, rozmrażać || - || - || por. ''meltan'' | ||
|- | |- | ||
− | | Dag || dzień || m || Dagen || | + | | Dag I || dzień || m || Dagen || |
+ | |- | ||
+ | | Dag II || parlament, sejm || m/ || Dagen || | ||
|- | |- | ||
| dagian || świtać || - || - || | | dagian || świtać || - || - || | ||
Linia 334: | Linia 413: | ||
|- | |- | ||
| Dænerin || Dunka (kobieta z Danii) || ż || Dænerinen || | | Dænerin || Dunka (kobieta z Danii) || ż || Dænerinen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Dænmark || Dania, Duń || n || - || | ||
|- | |- | ||
| Dævel || ''gw./pot.'' diabeł, czart, bies || m || Dæveln ||zob. Divel | | Dævel || ''gw./pot.'' diabeł, czart, bies || m || Dæveln ||zob. Divel | ||
Linia 355: | Linia 436: | ||
| Diuterin || Niemka || ż || Diuterinen || zob. ''Diuter'' | | Diuterin || Niemka || ż || Diuterinen || zob. ''Diuter'' | ||
|- | |- | ||
− | | diutsk || niemiecki || m || - || skr. ''diut. | + | | diutsk || niemiecki || m || - || skr. ''diut.'' |
|- | |- | ||
− | | | + | | Diuts Sprāg || język niemiecki || m || - || a. ''Diutsk'', skr. ''Diut.'' |
|- | |- | ||
− | | Diuthe || głębiny || | + | | Diutsland || Niemcy || n || - || od śwn. ''Diutschlant'' |
+ | |- | ||
+ | | Diuthe || głąb, głębina, głębiny || ''l.mn.'' || Diuthe || ''plurale tantum'' | ||
|- | |- | ||
| Diuvel || diabeł, czart, bies || m || Diuveln || zob. Dævel | | Diuvel || diabeł, czart, bies || m || Diuveln || zob. Dævel | ||
Linia 381: | Linia 464: | ||
| Dozen || tuzin || n || Dozen || od stfr. ''dozaine'' | | Dozen || tuzin || n || Dozen || od stfr. ''dozaine'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Dørpat || Tartu (miasto) || m || - || od niem. ''Dorpat''/''Dörpt'' |
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
− | | | + | | Drage || smok || n || Dragen || rzad. ''Drake, -n'' |
|- | |- | ||
| Draum || sen, marzenie || m || Draumen || | | Draum || sen, marzenie || m || Draumen || | ||
|- | |- | ||
− | | draumijan || śnić || - || draumijan - draumijd - gedraumijan | + | | draumijan || śnić || - || - || draumijan - draumijd - gedraumijan |
|- | |- | ||
| Du || ty || - || Jir || | | Du || ty || - || Jir || | ||
Linia 396: | Linia 477: | ||
|- | |- | ||
| dūbijan || chrzcić || - || - || | | dūbijan || chrzcić || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | dunkal || ciemny || m || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Dunkalness || ciemność || ż || ''poet.'' Dunkalnesse || | ||
+ | |- | ||
+ | | dunkal werthan || ściemniać się; ciemnieć, gasnąć, przygasać || | ||
|- | |- | ||
| durban || potrzebować || - || - || | | durban || potrzebować || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Durbe || potrzeba || ż || Durben || | ||
|- | |- | ||
| dure || podczas, w trakcie || - || - || | | dure || podczas, w trakcie || - || - || | ||
Linia 421: | Linia 510: | ||
| Eie || wiek, stulecie || ż || Eian || ... + Eie, <br> np. ''guldin Eie'' - złoty wiek <br> XIX Eie - XIX wiek | | Eie || wiek, stulecie || ż || Eian || ... + Eie, <br> np. ''guldin Eie'' - złoty wiek <br> XIX Eie - XIX wiek | ||
|- | |- | ||
− | | eigan I || posiadać || - || - || eigan - | + | | eigan I || posiadać || - || - || eigan - eigand - geeigan |
|- | |- | ||
| eigan II || swój, własny || - || - || | | eigan II || swój, własny || - || - || | ||
Linia 428: | Linia 517: | ||
|- | |- | ||
| einthet || coś || - || - || skr. ''eþt.'' | | einthet || coś || - || - || skr. ''eþt.'' | ||
+ | |- | ||
+ | | eiran || szanować, honorować || - || - || eiran - eirand - geeiran | ||
|- | |- | ||
| eiskan || prosić || - || - || | | eiskan || prosić || - || - || | ||
Linia 439: | Linia 530: | ||
| Elm || wiąz || m || Elman || | | Elm || wiąz || m || Elman || | ||
|- | |- | ||
− | | Ems || Amiza || n || - || | + | | Ems || Amiza (rzeka) || n || - || |
|- | |- | ||
− | | endan || kończyć || - || - || endan - | + | | endan || kończyć || - || - || endan - endand - geendan |
|- | |- | ||
| Ende || koniec || ż || Ende || | | Ende || koniec || ż || Ende || | ||
Linia 471: | Linia 562: | ||
|- | |- | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | Fabel || bajka || ż || Fabeln || od łac. ''fabula'' | ||
|- | |- | ||
| Fāder || ojciec, Bóg Ojciec || m || Fādern || | | Fāder || ojciec, Bóg Ojciec || m || Fādern || | ||
Linia 489: | Linia 582: | ||
|- | |- | ||
| farleidan || kusić, zwodzić || - || - || farleidan - ferlid - gefarleidan | | farleidan || kusić, zwodzić || - || - || farleidan - ferlid - gefarleidan | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
| fel || dużo || - || - || | | fel || dużo || - || - || | ||
Linia 508: | Linia 597: | ||
| Fifaldin || ''przest./gw.'' motyl || ż || Fifaldins, Fifaldinan ||''zob.'' Butterfleug | | Fifaldin || ''przest./gw.'' motyl || ż || Fifaldins, Fifaldinan ||''zob.'' Butterfleug | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Film || film || m/n || Filme || od ang. ''film'' |
+ | |- | ||
+ | | Filmserie || serial || ż || Filmserien || | ||
+ | |- | ||
+ | | findan || znajdować, uważać za jakieś || - || - || np. ''Ik '''finda''' It gud'' - '''''Uważam''' to za dobre'' <br> findan - fand - gefindan | ||
|- | |- | ||
| Fir || ogień || m || - || | | Fir || ogień || m || - || | ||
Linia 530: | Linia 623: | ||
| Flōd || rzeka || m || Fløde || | | Flōd || rzeka || m || Fløde || | ||
|- | |- | ||
− | | Flot || tratwa || ż || Fløse || od | + | | Flot || tratwa || ż || Fløse || od śr.hol. ''vlot'' |
+ | |- | ||
+ | | Flundre || flądra || ż || Flundren || od śdn. ''flundere'' | ||
+ | |- | ||
+ | | fogijan || pasować || - || - || fogijan - fogijand - gefogijan | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | fol || pełen, pełny || - || - || |
|- | |- | ||
| Fol || źrebię || m || Folan || | | Fol || źrebię || m || Folan || | ||
+ | |- | ||
+ | | Folmøne || pełnia Księżyca || ż || Folmønen | ||
+ | |- | ||
+ | | Folness || pełnia (całość) || ż || - || | ||
|- | |- | ||
| Folk || lud, plemię || n || Folke, Folken, ''przest.'' Folkan || zob. ''Lunt'' | | Folk || lud, plemię || n || Folke, Folken, ''przest.'' Folkan || zob. ''Lunt'' | ||
|- | |- | ||
| Folkvang || ''mitol.'' Folkvang || m || - || | | Folkvang || ''mitol.'' Folkvang || m || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | ford + ''C.'' || ''przest.'' z, od, na zewnątrz || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | ford II || ''przest.'' precz (wykrzyknienie) || - || - || zob. ''ūt II'' | ||
|- | |- | ||
| Ford || bród, przeprawa || m || Forden || | | Ford || bród, przeprawa || m || Forden || | ||
+ | |- | ||
+ | | fordian || ''przest.'' wyganiać, przeganiać, przepędzać || - || - || zob. ''fradreibian'' | ||
|- | |- | ||
| forgijd || zjednoczony || - || - || | | forgijd || zjednoczony || - || - || | ||
Linia 548: | Linia 655: | ||
| Forgijde Staden (das Amerika/Nordamerika) || Stany Zjednoczone || n || - || skr. ''F.S.'', ''F.S.A.'', ''USA'' | | Forgijde Staden (das Amerika/Nordamerika) || Stany Zjednoczone || n || - || skr. ''F.S.'', ''F.S.A.'', ''USA'' | ||
|- | |- | ||
− | | Fōt || stopa; stopa (jedn. długości) || m || | + | | Fōt || stopa; stopa (jedn. długości) || m || Føte || |
+ | |- | ||
+ | | Føgal || ptak || m || Føgaln || | ||
|- | |- | ||
| før + ''B.'' || za (kogoś, coś), dla (kogoś, czegoś) || - || - || | | før + ''B.'' || za (kogoś, coś), dla (kogoś, czegoś) || - || - || | ||
Linia 568: | Linia 677: | ||
| fragan || pytać || - || - || | | fragan || pytać || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | franemman || plądrować, grabić, łupić || - || - || | + | | fragtan || zapominać || - || - || fragtan - fragtand - gefragtan |
+ | |- | ||
+ | | franemman || plądrować, grabić, łupić || - || - || franemman - franamm - gefranemman | ||
|- | |- | ||
| Frank || frank (mieszkaniec Państwa Frankijskiego) || m || Frankan || | | Frank || frank (mieszkaniec Państwa Frankijskiego) || m || Frankan || | ||
Linia 577: | Linia 688: | ||
|- | |- | ||
| Frau || pani || ż || Frauen || skr. ''Fr.'' | | Frau || pani || ż || Frauen || skr. ''Fr.'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Fraulin || panienka, młoda kobieta, kobieta niezamężna || ż || Fraulinen | ||
|- | |- | ||
| frarādan || zdradzać, zdradzić, wydać || - || - || | | frarādan || zdradzać, zdradzić, wydać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | frastandan || rozumieć || - || - || frastandan - frastandand - gefrastandan | ||
|- | |- | ||
| frij || wolny (niezależny) || - || - || | | frij || wolny (niezależny) || - || - || | ||
Linia 623: | Linia 738: | ||
|- | |- | ||
| Ganser || gąsior || m || Gansern || | | Ganser || gąsior || m || Gansern || | ||
+ | |- | ||
+ | | Gard || dziedziniec, ''daw./gw.'' ogród || m || Garden || por. ''Garden'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Garden || ogród || m || Gardens || por. ''Gard'' | ||
|- | |- | ||
| Garn || przędza, włóczka || n || Garnan || | | Garn || przędza, włóczka || n || Garnan || | ||
|- | |- | ||
| Gasichte || twarz || ż || Gasichtan || | | Gasichte || twarz || ż || Gasichtan || | ||
+ | |- | ||
+ | | gasunt || zdrowy || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | gebian || dawać, dać || - || - || gebian - gab - gegebian <br> gebian + ''B.'' (dać coś) | ||
|- | |- | ||
| Gedal || nieboskłon, firmament || m || - || | | Gedal || nieboskłon, firmament || m || - || | ||
|- | |- | ||
| Gefecht || bitwa, potyczka || n || Grfechte, Gefechtan || | | Gefecht || bitwa, potyczka || n || Grfechte, Gefechtan || | ||
+ | |- | ||
+ | | gegan || przeszły, miniony || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Gemōt || zgromadzenie, zebranie || n || Gemøte || | | Gemōt || zgromadzenie, zebranie || n || Gemøte || | ||
Linia 637: | Linia 762: | ||
|- | |- | ||
| Georgien || Gruzja || ż || - || ''rzad.'' Grusien | | Georgien || Gruzja || ż || - || ''rzad.'' Grusien | ||
+ | |- | ||
+ | | Gerst || jęczmień || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | getian || dostać, otrzymać || - || - || getian - get - gegetian | ||
|- | |- | ||
| Geweicht || waga, ciężar, ''przen.'' trudność || n || Geweichten || | | Geweicht || waga, ciężar, ''przen.'' trudność || n || Geweichten || | ||
|- | |- | ||
− | | gezaikian || oznaczać, | + | | gezaikian || znaczyć, oznaczać, mieć znaczenie || - || - || |
|- | |- | ||
| Gott || Bóg, bóg, bożek, bóstwo || m || Gottan || zob. ''Herr'' | | Gott || Bóg, bóg, bożek, bóstwo || m || Gottan || zob. ''Herr'' | ||
Linia 697: | Linia 826: | ||
|- | |- | ||
| guldin || złoty || - || - || guldin - gulde - guldæ | | guldin || złoty || - || - || guldin - gulde - guldæ | ||
+ | |- | ||
+ | | Gunter || ''gw.'' kapłan || m || Guntern || | ||
|- | |- | ||
| Gurdel || pas || m || Gurdeln || | | Gurdel || pas || m || Gurdeln || | ||
Linia 721: | Linia 852: | ||
|- | |- | ||
| -haid || -stwo, -ctwo, -ość (''tworzy rzeczowniki od niektórych przymiotników, rzadziej innych rzeczowników'') || n || -haiden || np. Ædel'''haid''' - szlache'''ctwo''' | | -haid || -stwo, -ctwo, -ość (''tworzy rzeczowniki od niektórych przymiotników, rzadziej innych rzeczowników'') || n || -haiden || np. Ædel'''haid''' - szlache'''ctwo''' | ||
+ | |- | ||
+ | | Haider || poganin || m || Haidern || | ||
+ | |- | ||
+ | | Haiderdōm || pogaństwo || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | haidisk || pogański || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Haimod || ojczyzna || n || Haimods || | | Haimod || ojczyzna || n || Haimods || | ||
Linia 730: | Linia 867: | ||
| Halbauland || półwysep || n || Halbaulandan || zob. ''Halbaula'' | | Halbauland || półwysep || n || Halbaulandan || zob. ''Halbaula'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | haldan || trzymać, zatrzymywać || - || - || haldan - hild - gehaldan |
+ | |- | ||
+ | | halōn || ''cześć'','' dzień dobry'' || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Hals || szyja, gardło || m || Halse || | | Hals || szyja, gardło || m || Halse || | ||
Linia 737: | Linia 876: | ||
|- | |- | ||
| Hame || chomąto || ż || Hamen || | | Hame || chomąto || ż || Hamen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Hammæ || młot || ż || Hammæ || | ||
|- | |- | ||
| Han I || kogut || m || Hane || | | Han I || kogut || m || Hane || | ||
Linia 772: | Linia 913: | ||
| Haupt || głowa || n || Haupte, Haupten || | | Haupt || głowa || n || Haupte, Haupten || | ||
|- | |- | ||
− | | haurijan || słyszeć, słuchać || - || - || haurijan - haurijd/''daw./rzad.'' haurd - | + | | haurijan || słyszeć, słuchać || - || - || haurijan - haurijd/''daw./rzad.'' haurd - gehaurijan |
|- | |- | ||
| hēurij || fioletowy || - || - || | | hēurij || fioletowy || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | Hekse || wiedźma, czarownica || ż || Heksen || zob. '' | + | | Hekse || wiedźma, czarownica || ż || Heksen || zob. ''Wicke'' |
|- | |- | ||
| helian || zbawiać || - || - || zob. Helier | | helian || zbawiać || - || - || zob. Helier | ||
Linia 790: | Linia 931: | ||
| Heligēbend || Wigilia Bożego Narodzenia || n || Heligēbende || zob. Julēbend | | Heligēbend || Wigilia Bożego Narodzenia || n || Heligēbende || zob. Julēbend | ||
|- | |- | ||
− | | Hēr || wojsko, armia || n || Hēr || | + | | helpan || pomagać || - || - || helpan - helpand - gehelpan |
+ | |- | ||
+ | | Helpe || pomoc || ż || Helpe || | ||
+ | |- | ||
+ | | Hēr || wojsko, armia || n || Hēr || | ||
|- | |- | ||
| Hēring || śledź || ż || Hēringe || | | Hēring || śledź || ż || Hēringe || | ||
Linia 805: | Linia 950: | ||
|- | |- | ||
| Herzog || książę || m || Herzogan || od [[Język Bergrama|staroald.]] ''hertog'', ''hertōg'' od śr.hol. ''hertōge'' | | Herzog || książę || m || Herzogan || od [[Język Bergrama|staroald.]] ''hertog'', ''hertōg'' od śr.hol. ''hertōge'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Herzogdom || księstwo || m || Herzogdome || skr. ''Hdm.'' | ||
|- | |- | ||
| Herzogin || księżna || ż || Herzoginan || zob. ''Herzog'' | | Herzogin || księżna || ż || Herzoginan || zob. ''Herzog'' | ||
|- | |- | ||
| hir || tu, tutaj || - || - || | | hir || tu, tutaj || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Hirād || małżeństwo || n || Hiræde || | ||
+ | |- | ||
+ | | hiradian || brać ślub, żenić się, wychodzić za mąż || - || - || hiradian - hiradiand - gehiradian | ||
|- | |- | ||
| Himil || niebo, Niebo || ż || - || | | Himil || niebo, Niebo || ż || - || | ||
Linia 817: | Linia 968: | ||
|- | |- | ||
| Hirfleg || but || m || Hirflegan || zob. Skōh | | Hirfleg || but || m || Hirflegan || zob. Skōh | ||
+ | |- | ||
+ | | Hirrn || mózg || n || Hirrne || | ||
|- | |- | ||
| Holland || Holandia || n || - || od [[Język Bergrama|staroald.]] ''Holtland'', od sthol. ''holt lant'' | | Holland || Holandia || n || - || od [[Język Bergrama|staroald.]] ''Holtland'', od sthol. ''holt lant'' | ||
Linia 824: | Linia 977: | ||
| Hollandin || Holenderka || ż || Hollandinen || zob. ''Hollander'' | | Hollandin || Holenderka || ż || Hollandinen || zob. ''Hollander'' | ||
|- | |- | ||
− | | hollandsk || holenderski, język holenderski || m || - || skr. '' | + | | hollandsk || holenderski || m || - || skr. ''hol.'', ''holl.'' |
+ | |- | ||
+ | | Hollands Sprāg || język holenderski || m || - || a. ''Hollandsk'', skr. ''Hol.'', ''Holl.'' | ||
|- | |- | ||
| Holm || wysepka, mała wyspa || m || Holman || | | Holm || wysepka, mała wyspa || m || Holman || | ||
|- | |- | ||
| Holt || drewno || n || - || | | Holt || drewno || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Hope || nadzieja || ż || ''poet.'' Hopen || | ||
+ | |- | ||
+ | | hopian || mieć nadzieję || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Hosæ || spodnie || ''l.mn.'' || Hosæ || plurale tantum | ||
|- | |- | ||
| Høle || piekło, zaświaty || ż || - || od niem. ''Hölle''; rzadziej ''Haliō'' | | Høle || piekło, zaświaty || ż || - || od niem. ''Hölle''; rzadziej ''Haliō'' | ||
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
| Hørss || koń || n || Hørssen || | | Hørss || koń || n || Hørssen || | ||
Linia 838: | Linia 997: | ||
| Hørsstall || stajnia || m || Hørsstallan || zob. ''Stall'' | | Hørsstall || stajnia || m || Hørsstallan || zob. ''Stall'' | ||
|- | |- | ||
− | | Hrabn || przest. kruk || m || Hrabnan || zob. ''Rāv'' | + | | Hrabn || ''przest.'' kruk || m || Hrabnan || zob. ''Rāv'' |
|- | |- | ||
| Hreiga || czapla || ż || Hreigen || | | Hreiga || czapla || ż || Hreigen || | ||
+ | |- | ||
+ | | hullian || przykrywać, obwiązywać, zawijać || - || - || hullian - hulliand - gehullian | ||
|- | |- | ||
| Hulm || kurhan, kopiec pogrzebowy || n || Hulme, Hulmen || | | Hulm || kurhan, kopiec pogrzebowy || n || Hulme, Hulmen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Hund || pies || m ||| Hundan || | ||
|- | |- | ||
| Hūs || dom, mieszkanie || n || Hūsen || | | Hūs || dom, mieszkanie || n || Hūsen || | ||
Linia 871: | Linia 1034: | ||
|- | |- | ||
| -in III || ''przest.'' tw. żeńskie formy nazwisk || ż || -inen || np. ''Habsburg'''in''''' - Habsburżanka | | -in III || ''przest.'' tw. żeńskie formy nazwisk || ż || -inen || np. ''Habsburg'''in''''' - Habsburżanka | ||
+ | |- | ||
+ | | -ing I || ''przest.'' ''oznacza posiadanie, pochodzenie'' || - || - || np. Dan'''ing''' - duński, Karl''ing''' - karoliński, Karl'''in''gan | ||
+ | |- | ||
+ | | -ing II || ''przest.'' ''tw. patronimy'', ''tw. nazwy dynastii'' || m || -ingen || np. Karl''ing''' - karoling, Karl'''in''gen - Karolingowie | ||
|- | |- | ||
| Ire || Irlandczyk, Irlandka, Iryjczyk, Iryjka || m/ż || Iren || | | Ire || Irlandczyk, Irlandka, Iryjczyk, Iryjka || m/ż || Iren || | ||
|- | |- | ||
− | | irisk || irlandzki, iryjski || - || - || rzad. '' | + | | irisk || irlandzki, iryjski || - || - || rzad. ''irlands'' (= irlandzki) |
|- | |- | ||
| Irland || Irlandia (wyspa, państwo) || n || - || | | Irland || Irlandia (wyspa, państwo) || n || - || | ||
Linia 913: | Linia 1080: | ||
|- | |- | ||
| Jacke II || kurtka || ż || Jacken || od niem. ''Jacke'' | | Jacke II || kurtka || ż || Jacken || od niem. ''Jacke'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Jagielling || Jagiellon (przedstawiciel dynastii) || m || Jagiellingen || f. żeńska: ''Jagiellin'' | ||
+ | |- | ||
+ | | ja... ja... || ''rzad./przest.'' zarówno... jak i..., tak... jak... || por. ''sō... sō...'' | ||
|- | |- | ||
| jāmer || smutny, przykry || - || - || | | jāmer || smutny, przykry || - || - || | ||
Linia 923: | Linia 1094: | ||
|- | |- | ||
| je..., dat... || im..., tym... || - || - || | | je..., dat... || im..., tym... || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | jegen- || anty- || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | jegen + C. || w kierunku, w stronę || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | jegen + B. || przeciwko, przeciw, wbrew || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Jegenpaust || antypapież || m || Jegenpausten || | ||
|- | |- | ||
| jejan || paplać, ględzić, mówić od rzeczy || - || - || jejan - jejand - gejejan | | jejan || paplać, ględzić, mówić od rzeczy || - || - || jejan - jejand - gejejan | ||
|- | |- | ||
| jemand || ktoś || - || - || skr. ''jmd.'' | | jemand || ktoś || - || - || skr. ''jmd.'' | ||
+ | |- | ||
+ | | jener || ''poet.'' ten, ów || - || - || jener - jenæ - jene | ||
|- | |- | ||
| jether || każdy || - || - || skr. ''jth.'' | | jether || każdy || - || - || skr. ''jth.'' | ||
Linia 981: | Linia 1162: | ||
|- | |- | ||
| Karotte || marchew || ż || Karotten || od. fr. ''carrot''; zob. ''Murchin'' | | Karotte || marchew || ż || Karotten || od. fr. ''carrot''; zob. ''Murchin'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Karte || mapa || ż || Karten || od niem. ''Karte'' | ||
|- | |- | ||
| Kartuffel || ziemniak, kartofel || n || Kartuffeln || od dolnoniem. ''Kartuffel'' | | Kartuffel || ziemniak, kartofel || n || Kartuffeln || od dolnoniem. ''Kartuffel'' | ||
|- | |- | ||
− | | Kast || pudełko, skrzynia, kufer || n || Kaste, Kastan || | + | | Kasel || ornat (szata) || n || Kasel || od łac. ''casubla'' |
+ | |- | ||
+ | | Kast I || pudełko, skrzynia, kufer || n || Kaste, Kastan || | ||
|- | |- | ||
− | | Kast || rzut || m || Kasten || | + | | Kast II || rzut || m || Kasten || |
|- | |- | ||
| kastan || rzucać || - || - || zob. ''Kast'' (m) | | kastan || rzucać || - || - || zob. ''Kast'' (m) | ||
Linia 995: | Linia 1180: | ||
|- | |- | ||
| Kauen || Kowno (miasto) || n || - || od niem. ''Kauen'' | | Kauen || Kowno (miasto) || n || - || od niem. ''Kauen'' | ||
+ | |- | ||
+ | | kaupijan || kupować || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Kæse || ser || m || Kæsen || od niem. ''Käse''/st.saks. ''kāsi'' | | Kæse || ser || m || Kæsen || od niem. ''Käse''/st.saks. ''kāsi'' | ||
Linia 1004: | Linia 1191: | ||
| Kerk || kościół || n || Kerken || od hol. ''kerk'' | | Kerk || kościół || n || Kerken || od hol. ''kerk'' | ||
|- | |- | ||
− | | Kerkhalder || namiestnik kościoła (głowa kościoła Alduryncji) || m || Kerkhaldern | + | | Kerkhalder || namiestnik kościoła (głowa kościoła Alduryncji) || m || Kerkhaldern || |
|- | |- | ||
− | | Kerse || wiśnia || ż || Kersen || od | + | | Kerse || wiśnia || ż || Kersen || od śr.hol. ''kerse''; zob. ''Wichsel'' |
|- | |- | ||
| Kind || dziecko || n || Kindan || | | Kind || dziecko || n || Kindan || | ||
Linia 1012: | Linia 1199: | ||
| kindonlaus || bezdzietny || - || - || kindonlaus - kindonlause - kindonlaus(e) | | kindonlaus || bezdzietny || - || - || kindonlaus - kindonlause - kindonlaus(e) | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Klaid || ubranie, ubiór || n || Klaide || |
|- | |- | ||
− | | | + | | klaidan || ubierać || - || - || klaidan - klaidand - geklaidan <br> rzad./przest. ''klaithan - klaithand - geklaithan'' |
|- | |- | ||
− | | Krike || czereśnia || n || Krikan, Kriken || od śhol. ''crieke'' | + | | klain || mały || - || - || |
+ | |- | ||
+ | | Klaindochter || wnuczka || ż || Klaindochtern | | ||
+ | |- | ||
+ | | Klainsoan || wnuk || m || Klainsoanen || | ||
+ | |- | ||
+ | | klār || jasny, oczywisty, klarowny, zrozumiały || - || - || od łac. ''clārus'' | ||
+ | |- | ||
+ | | kleiban || kleić, przyklejać || - || - || kleiban - klaib - gekleiban | ||
+ | |- | ||
+ | | Krakau || Kraków (miasto) || ż || - || od niem. ''Krakau'' | ||
+ | |- | ||
+ | | krigen || począć (o dziecku) || - || - || krigen - krag - gekrigen | ||
+ | |- | ||
+ | | Krike || czereśnia || n || Krikan, Kriken || od śhol. ''crieke'' | ||
|- | |- | ||
| Kroazien || Chorwacja || ż || - || | | Kroazien || Chorwacja || ż || - || | ||
Linia 1025: | Linia 1226: | ||
|- | |- | ||
| Knechtin || służąca, służka || ż || Knechtinen || zob. ''Knecht'' | | Knechtin || służąca, służka || ż || Knechtinen || zob. ''Knecht'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Knipe I || szczypta || ż || Knipen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Knipe II || uszczypnięcie || ż || Knipen || | ||
+ | |- | ||
+ | | knipian || szczypać || - || - || knipian - knipiand - geknipian | ||
|- | |- | ||
| Koffe || kawa || ż || - || od hol. ''koffie'' | | Koffe || kawa || ż || - || od hol. ''koffie'' | ||
Linia 1041: | Linia 1248: | ||
|- | |- | ||
| Kønigraik || królestwo || n || Kønigraiken || skr. ''Krk.''/przest. ''K:rk'' | | Kønigraik || królestwo || n || Kønigraiken || skr. ''Krk.''/przest. ''K:rk'' | ||
+ | |- | ||
+ | | krank || chory || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Krankheid || choroba || n || Krankhaiden || | ||
+ | |- | ||
+ | | Krankhūs || szpital || n || Krankhūsen || | ||
+ | |- | ||
+ | | krankijan || chorować || - || - || krankijan - krankijd - gekrankijan | ||
|- | |- | ||
| Krēin || wrona || ż || Krēinan || | | Krēin || wrona || ż || Krēinan || | ||
Linia 1058: | Linia 1273: | ||
| Kuba || Kuba (państwo) || n || - || od hol. ''Cuba'' | | Kuba || Kuba (państwo) || n || - || od hol. ''Cuba'' | ||
|- | |- | ||
− | | Kūhus || obora || | + | | Kūhus || obora || n || Kūhusen || zob. ''Kūstall'' |
+ | |- | ||
+ | | kumman || przybywać, przychodzić || - || - || kumman - komm - gekumman | ||
+ | |- | ||
+ | | kund || ''przest./gw.'' znajomy, znany || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Kunder || ''przest./gw.'' znajomy, kolega || m || Kundern || | ||
+ | |- | ||
+ | | kundian || ''przest./gw.'' zaznajamiać, poznawać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | kunnan || znać || - || - || kunnan - kannt - gekunnan <br> kunnan + ''B.'' (znać kogoś, coś) | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | kunnanlernan || poznać, zaznajomić się || - || kunnanlernan - kunnanlernand - gekunnanlernan/''rzad.'' kunnangelernan |
|- | |- | ||
| Kunness || znajomość (jakiegoś tematu), wiedza || - || - || | | Kunness || znajomość (jakiegoś tematu), wiedza || - || - || | ||
Linia 1068: | Linia 1293: | ||
| kutian || ciąć, obcinać || - || - || | | kutian || ciąć, obcinać || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Korn || zboże || n || Kurnen || |
|- | |- | ||
| Kwēn || ''pot.'' żona, kobieta || ż || Kwēnen || zob. ''Wif'' | | Kwēn || ''pot.'' żona, kobieta || ż || Kwēnen || zob. ''Wif'' | ||
Linia 1085: | Linia 1310: | ||
|- | |- | ||
| Lage || warstwa || ż || Lagen || | | Lage || warstwa || ż || Lagen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Laks || łosoś || m || Laksan || | ||
|- | |- | ||
| Lamb || jagnię, baranek || n || Lamben || | | Lamb || jagnię, baranek || n || Lamben || | ||
Linia 1094: | Linia 1321: | ||
| Landherr || pan, władca, monarcha, szlachcic || m || Landherran, Landherren || zob. ''Herr'' | | Landherr || pan, władca, monarcha, szlachcic || m || Landherran, Landherren || zob. ''Herr'' | ||
|- | |- | ||
− | | lang || długi || m || - || | + | | lang || długi, wysoki (o człowieku) || m || - || por. ''hoch'' |
|- | |- | ||
| Langbard || ''imię męskie'' || m || Langbards || | | Langbard || ''imię męskie'' || m || Langbards || | ||
|- | |- | ||
− | | Langobarden || | + | | Langobarden || Longobardowie (lud germański) || ''l.mn.'' || Langobarden || ''plurale tantum'' |
|- | |- | ||
| Langobarder || Longobard (członek ludu Longobardów) || m || Langobarden || od niem. ''Langobarde'' | | Langobarder || Longobard (członek ludu Longobardów) || m || Langobarden || od niem. ''Langobarde'' | ||
|- | |- | ||
| Langobardin || Longobardka (członkini ludu Longobardów || ż || Longobardinen || | | Langobardin || Longobardka (członkini ludu Longobardów || ż || Longobardinen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Lanzen || wiosna || ż || Lanzen || | ||
|- | |- | ||
| Lau || poręba || m || Lauen || por. ''Lōch'' | | Lau || poręba || m || Lauen || por. ''Lōch'' | ||
Linia 1112: | Linia 1341: | ||
| laupan || biec, biegać || - || - || | | laupan || biec, biegać || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | -laus || bez- (w poł. z | + | | -laus || bez- (w poł. z rzeczownikami) || - || - || np. Kinden'''laus'''-'''bez'''dzietny |
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
| Lazarett || ''przest.'' szpital || n || Lazareten || rzad. ''Lazarett'', od wł. ''lazaretto'' | | Lazarett || ''przest.'' szpital || n || Lazareten || rzad. ''Lazarett'', od wł. ''lazaretto'' | ||
Linia 1153: | Linia 1380: | ||
|- | |- | ||
| -lik || ''tworzy przymiotniki'' || - || - || | | -lik || ''tworzy przymiotniki'' || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Limburg || Limburgia (region) || n || - || od hol. ''Limburg'' | ||
+ | |- | ||
+ | | limburgs || limburski || - || - || rzad. ''limbursk'' | ||
|- | |- | ||
| -lin || ''tworzy zdrobnienia'' || n || - || | | -lin || ''tworzy zdrobnienia'' || n || - || | ||
|- | |- | ||
| Litauen || Litwa || ż || - || | | Litauen || Litwa || ż || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Liubeck || Lubeka (miasto) || n || - || rzad. ''Luibeck'' | ||
|- | |- | ||
| Liuk || okiennica || n || Liuke, Liuken || od hol. ''luik'' | | Liuk || okiennica || n || Liuke, Liuken || od hol. ''luik'' | ||
Linia 1168: | Linia 1401: | ||
| Luft || powietrze, niebo || m || - || por. ''Himil'' | | Luft || powietrze, niebo || m || - || por. ''Himil'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | luid I || głośny || - || - || od st.ald. hlūd |
+ | |- | ||
+ | | luid II || na głos || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Luik || Liège || n || - || rzad. ''Liuttik'' | | Luik || Liège || n || - || rzad. ''Liuttik'' | ||
Linia 1179: | Linia 1414: | ||
|- | |- | ||
| lunten || ludowy || - || - || lunten - luntene - lunten | | lunten || ludowy || - || - || lunten - luntene - lunten | ||
+ | |- | ||
+ | | Lunten || ludzie || ''l.mn.'' || Lunten || ''plurale tantum'' | ||
|- | |- | ||
| Luntland || republika || n || Luntlandan || rzad. ''Republik'' | | Luntland || republika || n || Luntlandan || rzad. ''Republik'' | ||
|- | |- | ||
| lusan || stracić, tracić || - || - || lusan - lusand - gelusan | | lusan || stracić, tracić || - || - || lusan - lusand - gelusan | ||
+ | |- | ||
+ | | Lutzeburg || ''przest.'' Luksemburg (państwo i miasto) || n || - || zob. ''Luksemburg'' | ||
|} | |} | ||
Linia 1189: | Linia 1428: | ||
|- | |- | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | Magden || ''przest.'' dziewczę, dziewica || ż || Magden || zob. ''Maid'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Maid || ''przest.'' dziewczę, dziewica || ż || Maiden || zob. ''Magden | ||
|- | |- | ||
| Māl || raz, okazja || n || Mæle || ''nēster Māl'' - 'następnym razem' | | Māl || raz, okazja || n || Mæle || ''nēster Māl'' - 'następnym razem' | ||
Linia 1218: | Linia 1461: | ||
| Mazedonien || Macedonia (współczesna) || n || - || | | Mazedonien || Macedonia (współczesna) || n || - || | ||
|- | |- | ||
− | | Mædel || dziewczyna, dziewczę || ż | | + | | Mædel || dziewczyna, dziewczę || ż | Mædeln || |
|- | |- | ||
| Mær || baśń || n || Mære || zob. ''Fabel'' | | Mær || baśń || n || Mære || zob. ''Fabel'' | ||
Linia 1242: | Linia 1485: | ||
| Middagmat || obiad || n || Middagmaten || | | Middagmat || obiad || n || Middagmaten || | ||
|- | |- | ||
− | | mild || miły || - || - || | + | | mild || miły, przyjemny || - || - || |
|- | |- | ||
| Mildherzness || miłosierdzie || n || - || | | Mildherzness || miłosierdzie || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | mildian || lubić || - || - || mildian - mildiand - gemildian | ||
+ | |- | ||
+ | | Mildness || przyjemność || n || Mildnesse || | ||
|- | |- | ||
| Mist || mgła || n || ''poet.'' Mistan || | | Mist || mgła || n || ''poet.'' Mistan || | ||
Linia 1264: | Linia 1511: | ||
| Møndag || poniedziałek || m || Møndagen || skr. ''Mdg.''/przest. ''M:dg'' | | Møndag || poniedziałek || m || Møndagen || skr. ''Mdg.''/przest. ''M:dg'' | ||
|- | |- | ||
− | | Møne || księżyc, Księżyc | + | | Møne I || księżyc, Księżyc || ż || Møne || |
+ | |- | ||
+ | | Møne II || ''przest./gw.'' miesiąc || ż || Mønen || | ||
|- | |- | ||
| møtan || mieć powinność || - || - || | | møtan || mieć powinność || - || - || | ||
Linia 1294: | Linia 1543: | ||
| Nagel || paznokieć || n || Nageln || od śrhol. ''nagel''; zob ''Gal'' | | Nagel || paznokieć || n || Nageln || od śrhol. ''nagel''; zob ''Gal'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Name || imię || ż || Namen || gw. ''Nōme'' |
+ | |- | ||
+ | | Namendag || imieniny || m || Namendagen || | ||
+ | |- | ||
+ | | namijan || nazywać || - || - || gw. ''nōmijan'' | ||
|- | |- | ||
| Nase || nos || ż || Nasen || | | Nase || nos || ż || Nasen || | ||
Linia 1310: | Linia 1563: | ||
| neit || nic || - || - || | | neit || nic || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | nemman || brać, zabrać, odebrać (komuś) || - || nemman - namm - genemman | + | | nemman || brać, zabrać, odebrać (komuś) || - || nemman - namm - genemman <br> nemman + ''B.'' (zabrać kogoś, coś) |
|- | |- | ||
| -ness || ''tworzy rzeczowniki abstrakcyjne'' || ż || -nesse || | | -ness || ''tworzy rzeczowniki abstrakcyjne'' || ż || -nesse || | ||
Linia 1317: | Linia 1570: | ||
|- | |- | ||
| Netiæ || sieć || n || Netiæn || | | Netiæ || sieć || n || Netiæn || | ||
+ | |- | ||
+ | | nider || niski, dolny || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Niderlanden || Niderlandy (region, państwo) || ''l.mn.'' || Niderlanden || ''plurale tantum'' | ||
+ | |- | ||
+ | | niderlands || niderlandzki || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Nidersaksen || Dolna Saksonia (region) || | ||
|- | |- | ||
| Nifter || bratanek, siostrzeniec || m || Niftern || | | Nifter || bratanek, siostrzeniec || m || Niftern || | ||
Linia 1331: | Linia 1592: | ||
|- | |- | ||
| noch... noch... || ani..., ani... || - || - || | | noch... noch... || ani..., ani... || - || - || | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
| Norwegien || Norwegia || ż || - || ''przest.'' Norge, ''poet.'' Nørdweg | | Norwegien || Norwegia || ż || - || ''przest.'' Norge, ''poet.'' Nørdweg | ||
Linia 1353: | Linia 1610: | ||
|- | |- | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | ober I || nad, ponad || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | ober II || górny || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Oberuissel || Overijssel (region) || ż || - || | ||
|- | |- | ||
| Ochs || wół || m || Ochsen || | | Ochs || wół || m || Ochsen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ofen || piec, piekarnik || m || Ofen || | ||
+ | |- | ||
+ | | oft || często || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ol || olej, oliwa || n || - || od łac. ''oleum'' | ||
|- | |- | ||
| Ōm || wuj, stryj || m || Ømen || | | Ōm || wuj, stryj || m || Ømen || | ||
Linia 1367: | Linia 1636: | ||
|- | |- | ||
| opdat || ponadto, dodatkowo || - || - || | | opdat || ponadto, dodatkowo || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | op dem Weg || ''przest./gw.'' w drodze || - || - || por. ''underweg'' | ||
|- | |- | ||
| Opstand || powstanie, insurekcja, zryw || n || Opstandan || | | Opstand || powstanie, insurekcja, zryw || n || Opstandan || | ||
|- | |- | ||
| opstandan || prowadzić powstanie, powstawać (w znaczeniu militarnym) || - || - || | | opstandan || prowadzić powstanie, powstawać (w znaczeniu militarnym) || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Orden I || zakon, order (odznaczenie) || n || Orden, Ordenen || od łac. ''ordo'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Orden II || porządek, ład || n || Orden, Ordenen || od łac. ''ordo'' | ||
+ | |- | ||
+ | | ordinan I || porządkować || - || - || ordinan - ordinand - geordinan | ||
+ | |- | ||
+ | | ordinan II || wyświęcać, udzielać sakramentu święceń || - || - || ordinan - ordinand - geordinan | ||
+ | |- | ||
+ | | Ordinen || święcenia (sakrament) || ''l.mn.'' || Ordinen || ''plurale tantum'' | ||
|- | |- | ||
| Oranje || pomarańcza || ż || Oranjen || | | Oranje || pomarańcza || ż || Oranjen || | ||
Linia 1406: | Linia 1687: | ||
! alduryncki || polski || rodzaj ||| mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj ||| mnożyna || uwagi | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Plōg || pług || m || Pløge || |
|- | |- | ||
| Paprika || papryka || ż || Papriken || od hol. ''paprika'' | | Paprika || papryka || ż || Papriken || od hol. ''paprika'' | ||
Linia 1435: | Linia 1716: | ||
|- | |- | ||
| rādan || radzić, doradzać || - || - || | | rādan || radzić, doradzać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | raddian || ratować || - || - || raddian - raddiand - geraddian | ||
|- | |- | ||
| Raik || Rzesza, Imperium, ''przest.'' państwo || n || Raiken || | | Raik || Rzesza, Imperium, ''przest.'' państwo || n || Raiken || | ||
Linia 1440: | Linia 1723: | ||
| raikian || rządzić, panować || - || - || | | raikian || rządzić, panować || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | Ramm || baran || m || Rammen || | + | | raisan || podróżować || - || - || raisan - raisand - geraisan |
+ | |- | ||
+ | | Raise || podróż || ż || Raisen || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ramm || baran || m || Rammen || | ||
|- | |- | ||
| Ratt || szczur || m || Ratten || przest. ''Radt'', ''Rat'' | | Ratt || szczur || m || Ratten || przest. ''Radt'', ''Rat'' | ||
Linia 1453: | Linia 1740: | ||
|- | |- | ||
| Rechter || sędzia || m || Rechtern || | | Rechter || sędzia || m || Rechtern || | ||
+ | |- | ||
+ | | Rechthaid || sprawiedliwość || n || - || | ||
|- | |- | ||
| rechtik || prawdziwy, prawny, legalny || m || - || | | rechtik || prawdziwy, prawny, legalny || m || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Regen || deszcz || m || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Regenbugen || tęcza || ''l.mn.'' || Regenbugen || ''plurale tantum'' | ||
|- | |- | ||
| Rich || zwłoki, trup || n || Richan || | | Rich || zwłoki, trup || n || Richan || | ||
Linia 1460: | Linia 1753: | ||
| ridan || jeździć || - || - || | | ridan || jeździć || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | Rider || jeździec, kawalerzysta, rycerz || m || Rideren || | + | | Rider I || jeździec, kawalerzysta, rycerz || m || Rideren || |
+ | |- | ||
+ | | Riga || Ryga (miasto) || n || - || | ||
|- | |- | ||
| Rijn || Ren (rzeka) || m || - || | | Rijn || Ren (rzeka) || m || - || | ||
Linia 1466: | Linia 1761: | ||
| Rijnbind || ''hist.'' Związek Reński (państwo) || n || - || | | Rijnbind || ''hist.'' Związek Reński (państwo) || n || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Rijnland || Nadrenia (region) || n || - || |
+ | |- | ||
+ | | rik || bogaty || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Rikhaid || bogactwo, majątek || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ring I || pierścień, okrąg || m || Ringan || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ring II || rynek, plac targowy || m || Ringan || | ||
+ | |- | ||
+ | | ringian || krążyć || - || - || ringian - rang - geringian | ||
|- | |- | ||
| Ris || ryż || n || - || od śwn. ''rīs'' | | Ris || ryż || n || - || od śwn. ''rīs'' | ||
|- | |- | ||
| ritan || drapać, skrobać || - || - || | | ritan || drapać, skrobać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Rōm || Rzym (miasto) || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | rōmsk || rzymski || - || - || rzad. ''rōms'', ''rømsk'', ''røms'', ''rømisk'' | ||
+ | |- | ||
+ | | rōms-katholisk || rzymsko-katolicki || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Rotterdam || Rotterdam (miasto) || n || - || ''daw.'' Røderdam <br> od hol. ''Rotterdam'' | ||
+ | |- | ||
+ | | roupian || wołać, dzwonić (przez tel.) || - || - || roupian - roupte/ropte - geroupian | ||
|- | |- | ||
| rød || czerwony || - || - || | | rød || czerwony || - || - || | ||
Linia 1476: | Linia 1791: | ||
| rødan || czerwienić (się) || - || - || | | rødan || czerwienić (się) || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Ruck || spódnica || m || Rucke || |
+ | |- | ||
+ | | Ruge || żyto || n || - || | ||
|} | |} | ||
Linia 1495: | Linia 1812: | ||
|- | |- | ||
| Sakrament || sakrament || m || Sakramente || od łac. ''sacramentum'' | | Sakrament || sakrament || m || Sakramente || od łac. ''sacramentum'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Sakse || sas (mieszkaniec Saksonii) || m || Saksan || | ||
+ | |- | ||
+ | | Saksan || ''hist.'' Saksonia (państwo), Saksowie (plemię) || ż || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Saksanland || Saksonia (land w Niemczech) || n || - || | ||
|- | |- | ||
| samman || razem, wspólnie || - || - || | | samman || razem, wspólnie || - || - || | ||
Linia 1502: | Linia 1825: | ||
| Sang || piosenka || m || Sange, Sangen, Sangan || por. ''Leud'', Sange'' | | Sang || piosenka || m || Sange, Sangen, Sangan || por. ''Leud'', Sange'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Sange || ''przest.'' pieśń || ż || Sangen || por. ''Leud'', Sang'' |
|- | |- | ||
− | | | + | | sangian || śpiewać || - || - || sangian - sing/sangiand - gesangian |
|- | |- | ||
| Sap || sok || n || - || | | Sap || sok || n || - || | ||
Linia 1510: | Linia 1833: | ||
| Saterdag || sobota || m || Sateragen || skr. ''Stdg.''/przest. ''St:dg'' | | Saterdag || sobota || m || Sateragen || skr. ''Stdg.''/przest. ''St:dg'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Sēd || nasienie, ziarno, siew || n || Sēden || |
|- | |- | ||
− | | | + | | See || morze (w złożeniach) || n || Sees || zob. ''Meer'' <br> od niem. ''See'' |
|- | |- | ||
− | | | + | | Seeland || Zelandia (region) || n || - || |
|- | |- | ||
− | | | + | | seelands || zelandzki || - || - || |
− | |- | ||
− | |||
|- | |- | ||
| Seemann || żeglarz || m || Seemannen || por. ''Segler'' | | Seemann || żeglarz || m || Seemannen || por. ''Segler'' | ||
Linia 1526: | Linia 1847: | ||
| Segler || marynarz || m || Seglern || zob. ''Seemann'' <br> od niem. ''Segler'' | | Segler || marynarz || m || Seglern || zob. ''Seemann'' <br> od niem. ''Segler'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | seian || widzieć, patrzeć, oglądać || - || - || seian - said - geseian |
|- | |- | ||
| Seibel || szabla || ż || Seibeln || od niem. ''Säbel'' | | Seibel || szabla || ż || Seibeln || od niem. ''Säbel'' | ||
|- | |- | ||
− | | Seip || mydło || ż || Seipan || | + | | Seip || mydło || ż || Seipan || |
|- | |- | ||
− | | Sister || siostra || ż || Sistern || | + | | seir || bardzo || - || - || |
+ | |- | ||
+ | | seldan || rzadko || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Serie || seria, sezon (serialu) || ż || Serien || od niem. ''Serie'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Sidin || strona || ż || Siden || | ||
+ | |- | ||
+ | | Sister || siostra || ż || Sistern || | ||
+ | |- | ||
+ | | Skade || cień || m/ż || Skaden || | ||
+ | |- | ||
+ | | Skanz || szaniec, okop || m || Skanze || por. ''Skanze'' <br> od niem. ''Schanze'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Skanze || ''rzad.'' szaniec, okop || ż || Skanzen || por. ''Skanz'' <br> od niem. ''Schanze'' | ||
|- | |- | ||
| skapian || tworzyć || - || - || | | skapian || tworzyć || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | skauian || zobaczyć, ujrzeć, obejrzeć || - || - || skauian - skauiand - geskauian | ||
|- | |- | ||
| Skēp || owca || n || Skēpan || zob. ''Auer'' | | Skēp || owca || n || Skēpan || zob. ''Auer'' | ||
Linia 1541: | Linia 1878: | ||
|- | |- | ||
| Skip || statek || n || Skipan || | | Skip || statek || n || Skipan || | ||
+ | |- | ||
+ | | skirmijan || chronić || - || - || skirmijan -skirmijd - geskirmijan | ||
+ | |- | ||
+ | | skrian || krzyczeć || - || - || skrian - skrijt - geskrian | ||
|- | |- | ||
| Skock || szok, wstrząs || n || - || od hol. ''schok''/duń. ''skok'' | | Skock || szok, wstrząs || n || - || od hol. ''schok''/duń. ''skok'' | ||
Linia 1563: | Linia 1904: | ||
|- | |- | ||
| snithian || ciąć, przerywać || - || - || ''zob.'' der Kring snithian | | snithian || ciąć, przerywać || - || - || ''zob.'' der Kring snithian | ||
+ | |- | ||
+ | | sō || tak, w ten sposób; tak samo, jak || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | sō... sō... || zarówno... jak i..., tak... jak... || por. ''ja... ja...'' | ||
+ | |- | ||
+ | | sōum || dlatego, więc, zatem || - || - || przest. ''sō um', rzad./pot. ''sum'' | ||
|- | |- | ||
| Soan || syn || m || Soanen || | | Soan || syn || m || Soanen || | ||
Linia 1569: | Linia 1916: | ||
|- | |- | ||
| Sonndag || ''rzad./pot.'' niedziela || m || Sonndagen || skr. ''Sndg.''/przest. ''Sn:dg'' <br> zob. ''Herrsdag'' | | Sonndag || ''rzad./pot.'' niedziela || m || Sonndagen || skr. ''Sndg.''/przest. ''Sn:dg'' <br> zob. ''Herrsdag'' | ||
+ | |- | ||
+ | | spād || późny, spóźniony || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | sparian || oszczędzać || - || - || sparian - spariand - gesparian | ||
|- | |- | ||
| spedian || błogosławić, sprzyjać || - || - || spedian - spade - gespedian | | spedian || błogosławić, sprzyjać || - || - || spedian - spade - gespedian | ||
+ | |- | ||
+ | | spelian || grać (na instrumencie, w grę) || - || - || rzad. 'spellian'' <br> spelian - spil - gespelian | ||
+ | |- | ||
+ | | Spel || gra || n || Spelen || | ||
|- | |- | ||
| Spell || wiadomość, informacja, nowina || n || Spellen, Spellan || | | Spell || wiadomość, informacja, nowina || n || Spellen, Spellan || | ||
Linia 1582: | Linia 1937: | ||
| springan || skakać || - || - || | | springan || skakać || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | sparian || oszczędzać || - || - || sparian - spariand - gesparian |
|- | |- | ||
− | | Stad | + | | Stad || państwo || n || Staden || od łac. ''status'' |
|- | |- | ||
| Stadhalder || namiestnik || m || Stadhaldern || | | Stadhalder || namiestnik || m || Stadhaldern || | ||
+ | |- | ||
+ | | Stain || kamień || m || Staine, Stainen || | ||
+ | |- | ||
+ | | stainig || kamienny || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Stall || stajnia || m || Stallan || zob. ''Hørsstall'' | | Stall || stajnia || m || Stallan || zob. ''Hørsstall'' | ||
|- | |- | ||
| stanan || stać || - || - || | | stanan || stać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | stark || silny || - || - || por. ''stark'' | ||
+ | |- | ||
+ | | starkian || rosnąć w siłę, wzmacniać się || - || - || por. ''strangian'' | ||
+ | |- | ||
+ | | stelian || kraść || - || - || stelian - stelt - gestelian | ||
+ | |- | ||
+ | | Stemm || głos || n || Stemme || | ||
+ | |- | ||
+ | | Ster || miejsce || m || Stere || | ||
|- | |- | ||
| sterbian || umierać || - || - || zob. ''dauian'' <br> sterbian - starb - gesterbian | | sterbian || umierać || - || - || zob. ''dauian'' <br> sterbian - starb - gesterbian | ||
|- | |- | ||
| Stern || gwiazda || n || Sterne, Sternen || | | Stern || gwiazda || n || Sterne, Sternen || | ||
+ | |- | ||
+ | | still || cichy || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Stilness || cisza, milczenie || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | strang || ''przest.'' silny || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | strangian || ''przest.'' rosnąć w siłę, wzmacniać się || - || - || por. ''starkian'' | ||
|- | |- | ||
| Straum || strumień, potok || m || Straume, Straumen || | | Straum || strumień, potok || m || Straume, Straumen || | ||
Linia 1609: | Linia 1986: | ||
|- | |- | ||
| Sūde || grzech || ż || Sūden || | | Sūde || grzech || ż || Sūden || | ||
+ | |- | ||
+ | | sukijan || szukać || - || - || sukijan - sukte - gesukijan <br> sukijan ''før'' + ''B.'' | ||
|- | |- | ||
| Sumær || lato || m || Sumærn || | | Sumær || lato || m || Sumærn || | ||
Linia 1619: | Linia 1998: | ||
|- | |- | ||
| swabian || unosić (się) || - || - || | | swabian || unosić (się) || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | swār || trudny, ciężki || - || - || por. habig | ||
+ | |- | ||
+ | | swarian || obiecywać, przysięgać, zaklinać || - || - || swarian - swariand - geswarian | ||
|- | |- | ||
| swart || czarny || - || - || | | swart || czarny || - || - || | ||
Linia 1645: | Linia 2028: | ||
|- | |- | ||
| Tallinn || Tallinn || m || - || ''przest.'' Revel, Reval | | Tallinn || Tallinn || m || - || ''przest.'' Revel, Reval | ||
+ | |- | ||
+ | | thar || tam || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Tē || herbata || n || Tē || od hol. ''thee'' | | Tē || herbata || n || Tē || od hol. ''thee'' | ||
Linia 1652: | Linia 2037: | ||
| thē || gdzie || - || - || | | thē || gdzie || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Theater || teatr || n || Theatern || od niem. ''Theater'' |
|- | |- | ||
| Thechse || borsuk || m || Thechsan || | | Thechse || borsuk || m || Thechsan || | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
| then || kiedy || - || - || | | then || kiedy || - || - || | ||
Linia 1664: | Linia 2045: | ||
| ther || kto || - || - || | | ther || kto || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | thet I || co || - || - || |
|- | |- | ||
− | | thet || co || - || - || | + | | thet II || coś, trochę, co nieco || - || - || |
+ | |- | ||
+ | | thēum || ''przest.'' dlaczego || - || - || rzad. ''thērum'', ''therum'' | ||
|- | |- | ||
| thō || jak || - || - || | | thō || jak || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Thorsdag || czwartek || m || Thorsdagen || skr. ''Thdg.''/przest. ''Th:dg'' | | Thorsdag || czwartek || m || Thorsdagen || skr. ''Thdg.''/przest. ''Th:dg'' | ||
+ | |- | ||
+ | | thraian I || obracać, kręcić || - || - || thraian - thraiand - gethraian | ||
+ | |- | ||
+ | | thraian II || filmować, nagrywać || - || - || thraian - thraiand - gethraian | ||
|- | |- | ||
| Thriness || Trójca || ż || - || Heligæ Thriness | | Thriness || Trójca || ż || - || Heligæ Thriness | ||
+ | |- | ||
+ | | thum || dlaczego || - || - || por. ''thēum'' | ||
|- | |- | ||
| Tomāt || pomidor || n || Tomāte, Tomāten || od hol. ''tomaat'' | | Tomāt || pomidor || n || Tomāte, Tomāten || od hol. ''tomaat'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Ticket || bilet || n || Tickets || od ang. ''ticket'' | ||
|- | |- | ||
| Tiflis || Tibilisi (Tyflis) || m || - || | | Tiflis || Tibilisi (Tyflis) || m || - || | ||
Linia 1681: | Linia 2072: | ||
|- | |- | ||
| Tirsdag || wtorek || m || Tirsdagen || skr. ''Tdg.''/przest. ''T:dg'' | | Tirsdag || wtorek || m || Tirsdagen || skr. ''Tdg.''/przest. ''T:dg'' | ||
+ | |- | ||
+ | | tot || dopóki, póki || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | trēg || wolny, powolny || - || - || | ||
|- | |- | ||
| trinkan || pić || - || - || | | trinkan || pić || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Tugal || lejce || m || Tugaln || | | Tugal || lejce || m || Tugaln || | ||
+ | |- | ||
+ | | Tulp || tulipan || n || Tulpen || od hol. ''tulp'' | ||
|- | |- | ||
| Twārk || twaróg || n || Twærke || od śwn. ''twarc'' | | Twārk || twaróg || n || Twærke || od śwn. ''twarc'' | ||
Linia 1705: | Linia 2102: | ||
|- | |- | ||
| Ulf || wilk || m || Ulfan || | | Ulf || wilk || m || Ulfan || | ||
+ | |- | ||
+ | | um + ''B.'' || koło (miejsce), około (czas) || - || - || przest. ''umbe'' | ||
+ | |- | ||
+ | | umbe + ''B.'' || ''przest.'' koło (miejsce), około (czas) || - || - || zob. ''um'' | ||
|- | |- | ||
| umber + ''B.'' || o (kimś, czymś) || - || - || | | umber + ''B.'' || o (kimś, czymś) || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | umbersadtian || tłumaczyć, przekładać (z języka na język) || - || - || - | + | | umberganan || przekraczać || - || - || umberganan - umberging - geumberganan |
+ | |- | ||
+ | | umberlāgian || zasłaniać, przysłaniać || - || - || umberlāgian - umberlæg - geumberlāgian | ||
+ | |- | ||
+ | | umbersadtian || tłumaczyć, przekładać (z języka na język) || - || - || umbersadtian - umbersadtiand - geumbersadtian <br> por. ''urklārian'' | ||
|- | |- | ||
| Umbersadtiung || tłumaczenie, przekład || n || Umbersatiungen || | | Umbersadtiung || tłumaczenie, przekład || n || Umbersatiungen || | ||
|- | |- | ||
| umberspingian || przeskoczyć, przeskakiwać || - || - || | | umberspingian || przeskoczyć, przeskakiwać || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | umdat || bo, ponieważ || - || - || przest. ''um dat'' | ||
|- | |- | ||
| un- || nie- (w poł. z przym.) || - || - || | | un- || nie- (w poł. z przym.) || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | under + ''B.'' || pod, poniżej (kierunek) || - || - || |
+ | |- | ||
+ | | under + ''C.'' || pod, poniżej (położenie) || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | under + ''D.'' || pośród, wśród || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | underweg || w drodze || - || - || por. ''op dem Weg'' | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Unrechthaid || niesprawiedliwość, nieprawość || n || - || |
|- | |- | ||
− | | ur- || pra- | + | | ur- || pra- || - || - || |
|- | |- | ||
| Uraldfāder || pradziad, pradziadek || m || Uraldfādern || | | Uraldfāder || pradziad, pradziadek || m || Uraldfādern || | ||
|- | |- | ||
| Uraldmøder || prababka, prababcia || ż || Uraldmødern || | | Uraldmøder || prababka, prababcia || ż || Uraldmødern || | ||
+ | |- | ||
+ | | urklārian || tłumaczyć, wyjaśniać, objaśniać || - || - || urklārian - urklāriand - geurklārian <br> por. ''umbersadtian'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Urwachhaid || osłabienie || n || Urwachhaide || | ||
+ | |- | ||
+ | | urwachijan || osłabiać || - || - || urwachijan - urwacht - geurwachijan | ||
|- | |- | ||
| urlaubijan || pozwalać, zezwalać || - || - || | | urlaubijan || pozwalać, zezwalać || - || - || | ||
Linia 1730: | Linia 2149: | ||
| Urst || kiełbasa || ż || Ursten || | | Urst || kiełbasa || ż || Ursten || | ||
|- | |- | ||
− | | ūt + ''C.'' || z, na zewnątrz || - || - || - || | + | | ūt + ''C.'' || z, na zewnątrz || - || - || |
+ | |- | ||
+ | | ūtbringian || wyjąć || - || - || ūtbringian - ūtbrang - geūtbringian | ||
|- | |- | ||
| Ūtland || zagranica || n || - || | | Ūtland || zagranica || n || - || | ||
|- | |- | ||
| ūtlandsk || zagraniczny || - || - || | | ūtlandsk || zagraniczny || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | ūtnemman || wynieść, brać na wynos || - || - || ūtnemman - ūtnamm - geūtnemman | ||
|} | |} | ||
Linia 1742: | Linia 2165: | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
|- | |- | ||
− | | van + ''C.'' || z ( | + | | van + ''C.'' I || z (kierunek) || - || - || |
|- | |- | ||
− | | van + ''D.'' || od (czas, | + | | van + ''C.'' II || przez (sprawcę) || - || - || skr. ''v.'' <br> np. ''Buk van Tolkien'' - książka [napisana] przez Tolkiena |
+ | |- | ||
+ | | van + ''D.'' || od (czas); od, z (położenie) || - || - || skr. ''v.'' | ||
|- | |- | ||
| van Zeid, zu Zeid || od czasu, do czasu || - || - || | | van Zeid, zu Zeid || od czasu, do czasu || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | van... zu... || od... do... || - || - || skr. ''v. ... z. ...'' <br> ''van'' + ''D.''; ''zu'' + ''B.'' | + | | van... zu... I || od... do... (kierunek) || - || - || skr. ''v. ... z. ...'' <br> ''van'' + ''C.''; ''zu'' + ''B.'' |
+ | |- | ||
+ | | van... zu... II || od... do... (położenie) || - || - || skr. ''v. ... z. ...'' <br> ''van'' + ''D.''; ''zu'' + ''B.'' | ||
|- | |- | ||
| Vendig || Wenecja || ż || - || | | Vendig || Wenecja || ż || - || | ||
Linia 1758: | Linia 2185: | ||
| Vizekønig || wicekról || m || Vizekønigen || | | Vizekønig || wicekról || m || Vizekønigen || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Vøks || lis || m || Vøksen || |
|- | |- | ||
− | | | + | | Vøksine || liszka || ż || Vøksinen || |
|} | |} | ||
Linia 1767: | Linia 2194: | ||
|- | |- | ||
! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ! alduryncki || polski || rodzaj || mnożyna || uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | wach || słaby, osłabiony || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | wachijan || słabnąć || - || - || wachijan - wacht - gewachijan | ||
|- | |- | ||
| Wāg || ''{{tt|gw.|gwarowo}}'' pole, łąka || m || Wāge || | | Wāg || ''{{tt|gw.|gwarowo}}'' pole, łąka || m || Wāge || | ||
Linia 1774: | Linia 2205: | ||
| Ward || słowo || n || Warden || | | Ward || słowo || n || Warden || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | wardian || strzec, pilnować, czuwać || - || - || wardian - wardiand - gewardian |
|- | |- | ||
| warm || gorący || - || - || por. ''hert'' | | warm || gorący || - || - || por. ''hert'' | ||
|- | |- | ||
| Warsau || Warszawa || ż || - || | | Warsau || Warszawa || ż || - || | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
|- | |- | ||
| Wasmoun || marzec || n || Wsmounen || skr. ''Wsmn.''/przest. ''Ws:mn'' | | Wasmoun || marzec || n || Wsmounen || skr. ''Wsmn.''/przest. ''Ws:mn'' | ||
Linia 1789: | Linia 2216: | ||
|- | |- | ||
| Waterlau || Waterloo (m. bitwy, dzielica Brukseli) || ż || - || | | Waterlau || Waterloo (m. bitwy, dzielica Brukseli) || ż || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | webian || tkać, prząść, pleść || - || - || webian - webiand - gewebian | ||
|- | |- | ||
| Weg || droga || n || Wege || | | Weg || droga || n || Wege || | ||
Linia 1803: | Linia 2232: | ||
|- | |- | ||
| Wels || Walia (państwo) || n || - || | | Wels || Walia (państwo) || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | wendijan || zmieniać || - || - || wendijan - wendijand - gewendijan | ||
+ | |- | ||
+ | | wesdau gasund || ''bądź zdrów'' (pożegnanie) || - || - || używane do jednej i wielu osób | ||
|- | |- | ||
| Werk || praca, dzieło, wytwór || n || Werkæ || ''zob.'' Arbeid | | Werk || praca, dzieło, wytwór || n || Werkæ || ''zob.'' Arbeid | ||
Linia 1820: | Linia 2253: | ||
| wickan || czarować, uprawiać czary/czarnoksięstwo || - || - || | | wickan || czarować, uprawiać czary/czarnoksięstwo || - || - || | ||
|- | |- | ||
− | | Wicke || wiedźma, czarownica || ż || Wicken || zob. '' | + | | Wicke || wiedźma, czarownica || ż || Wicken || zob. ''Hekse'' |
|- | |- | ||
| Widuwer || wdowiec || m || Widuwern || | | Widuwer || wdowiec || m || Widuwern || | ||
Linia 1857: | Linia 2290: | ||
|- | |- | ||
| Witruthenien || Białoruś || n || - || | | Witruthenien || Białoruś || n || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | woanskijan || życzyć || - || - || + ''D.'' (życzyć czegoś) | ||
|- | |- | ||
| Wōdansdag || środa || m || Wōdansdagen || skr. ''Wdg.''/przest. ''W:dg'' <br> zob. ''Dansdag'' | | Wōdansdag || środa || m || Wōdansdagen || skr. ''Wdg.''/przest. ''W:dg'' <br> zob. ''Dansdag'' | ||
|- | |- | ||
| Wolfgang || ''imię męskie'' (Wolfgang) || m || Wolfgangen || od śwn. ''Wolfgang'' | | Wolfgang || ''imię męskie'' (Wolfgang) || m || Wolfgangen || od śwn. ''Wolfgang'' | ||
+ | |- | ||
+ | | wonian || mieszkać || - || - || wonian - wund - gewonian | ||
+ | |- | ||
+ | | Wonung || mieszkanie || n || Wonungen || | ||
|- | |- | ||
| wost || bezludny, opuszczony || m || - || | | wost || bezludny, opuszczony || m || - || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | wringian I || wyciskać, ściskać || - || - || wringian - wrang - gewringian |
+ | |- | ||
+ | | wringian II || ściskać, przytulać || - || - || wringian - wrang - gewringian | ||
|- | |- | ||
| writan || pisać || - || - || | | writan || pisać || - || - || | ||
Linia 1878: | Linia 2319: | ||
| Zaik || znak, symbol || n || Zaiken || | | Zaik || znak, symbol || n || Zaiken || | ||
|- | |- | ||
− | | zaikian || | + | | zaikian || znaczyć, oznaczać, naznaczać || - || - || |
|- | |- | ||
| Zaiknung || znaczenie, definicja || n || Zaiknungen || | | Zaiknung || znaczenie, definicja || n || Zaiknungen || | ||
Linia 1887: | Linia 2328: | ||
|- | |- | ||
| Zeid || czas || m || - || zob. ''Zimmæ'' | | Zeid || czas || m || - || zob. ''Zimmæ'' | ||
+ | |- | ||
+ | | Zibel || cebula || n || Zibeln || | ||
|- | |- | ||
| Zimmæ || ''przest.'' czas || ż || - || zob. ''Zeid'' | | Zimmæ || ''przest.'' czas || ż || - || zob. ''Zeid'' | ||
Linia 1892: | Linia 2335: | ||
| Zipern || Cypr || n || - || ''rzad.'' Ziprus | | Zipern || Cypr || n || - || ''rzad.'' Ziprus | ||
|- | |- | ||
− | | zu + ''B.'' || do || - || - || skr. ''z.'' | + | | zu + ''B.'' || do (kierunek, położenie) || - || - || skr. ''z.'' |
|- | |- | ||
| zu + ''M.'' || za, zbyt (w poł. z przym.) || - || - || | | zu + ''M.'' || za, zbyt (w poł. z przym.) || - || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | Zufall || przypadek || n || Zufallan, Zufellen || | ||
+ | |- | ||
+ | | zufallan || przytrafić się, przydarzyć się || - || | ||
+ | |- | ||
+ | | zufallik || przypadkowy, losowy || - || - || | ||
|- | |- | ||
| Zug || pociąg || m || Zuge || | | Zug || pociąg || m || Zuge || | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | Zunge || język (organ) || ż || Zungen || gw. ''Zunga'' |
|- | |- | ||
| zwaier || drugi, ''poet.'' następny || - || - || por. ''nēst'' | | zwaier || drugi, ''poet.'' następny || - || - || por. ''nēst'' |
Aktualna wersja na dzień 21:26, 16 cze 2024
Słownik języka aldurynckiego | |
---|---|
Nazwa: | język alduryncki |
Nazwa własna: | Aldurins Sprāg (Aldurinsk) |
Informacje | |
Twórca: | Wodzin w 2020 |
Liczba słów: | 1008 |
Lista conlangów |
![]() |
Przeczytaj też artykuł o tym języku. |
A
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Absolutzion | absolucja, rozgrzeszenie | n | Absolutzionen | od łac. absolūtiō |
Achte | wygnanie, banicja | ż | Achte | |
achtijan | wygnać | - | - | |
Achtung | uwaga, skupienie | n | Achtungen | |
Adam | imię męskie (Adam) | m | Adams | rzad. Ādam, Adām; od łac. Ādām |
af | pot. ale, lecz | - | - | zob. afer |
afer | ale, lecz | - | - | zob. af |
after + C. I | za (kimś, czymś), po (kimś, czymś) | - | - | |
after + C. II | według, podług | - | - | np. Godspell after h. Johannes - Ewangelia według św. Jana |
ain | pewien, jakiś | - | - | |
ainfold I | pojedynczy | - | - | |
ainfold II | łatwy, prosty, nieskomplikowany | - | - | |
Ainhaid | jedność | n | - | |
aire | już | - | - | |
Akse | siekiera, topór | ż | Aksen | |
Āl | węgorz | m | Æle | |
Albion | Albion, poet. Brytania, Anglia | m/n | - | od łac. Ablion |
ald | stary | - | - | |
Aldfāder | dziad | m | Aldfādern | |
Aldmøder | babka | m | Aldmødern | |
aldurinsk | alduryncki | m | - | skr. ald. |
Adurins Sprāg | język alduryncki | m | - | a. Aldurinsk, skr. Ald. |
Aldurinz | Alduryncja (hist. państwo, region) | n | - | |
Aldenburg | Oldenburg (miasto) | n | - | |
all | cały (w lp.), wszyscy (w lm.) | - | - | |
alles | wszystko | - | - | |
allster | wszędzie | - | - | |
allzeid | zawsze, ciągle, cały czas | - | - | |
Almōse | jałmużna | ż | Almōse | |
Amb | brzuch | m | Amben | |
Amerika | Ameryka | n | - | od hol. Amerika |
Amestelle | rzad./przest. Amstel (rzeka) | n | - | |
Amstel | Amstel (rzeka) | n | - | |
Amsteldam | Amsterdam/Ostrodom (miasto) | m | - | |
And | kaczka | ż | Anden | |
andbindan | rozwiązywać | - | - | |
ander | inny | - | - | |
Andrik | kaczor | m | Andrike | |
andwardian | odpowiadać | - | - | |
Apel | jabłko, przest./poet. owoc | m | Apels, Apeln | |
Apelkāge | szarlotka, ciasto jabłkowe | ż | Apelkægen | |
Apostel | Apostoł | m | Apostel | od łac. apostolus |
Arbeid | przest. praca | ż | Arbeid | zob. Werk |
arbeidan | przest. pracować | - | - | zob. werkan |
Ārende | przest. wiadomość | ż | Ærenden | zob. Spell' |
Ārendgewrit | list | n | Ærendgewriten | |
arm | biedny, ubogi | - | - | |
arman | litować się, mieć litość, mieć miłosierdzie | - | - | arman + C. - litować się nad |
Armel | rękaw | m | Armeln | |
Armelkanal | La Manche, kanał angielski | m | - | zob. Ængliskanal |
Armid | bieda, ubóstwo | ż | - | |
armijan | ubożeć | - | - | |
arz- | arcy- | - | - | od staroald. arch-, arc-, od łac. archi- |
Arzbiskop | arcybiskup | m | Arzbiskopis | skr. Abp. |
Arzbiskopdōm | archidiecezja, arcybiskupstwo | n | Arzbiakopdøme | |
Arzherzog | arcyksiążę | m | Arzherzogan | |
Ask | jesion | m | Askan | |
Aske | popiół | ż | Asken | zazwyczaj w lm. |
Assgard | Asgard | n | - | |
at + B. | o, w (czas) | - | - | |
Auer | owca | ż | Auern | synonimy: Skēp (n), Fach (n) |
Auge | oko | n | Augen | |
auk | też, również | - | - | por. noch II |
Aula | wyspa | ż | Aulan | skr. A. f. skrócona od Auland |
Auland | wyspa | n | Aulandan | skr. A. |
Aurvandil | mitol. Orvandill; gw./daw. Jutrzenka | m | - | zob. Murginstern |
Auto | auto, samochód | n | Autos | por. Automobil |
Automobli | przest. samochód | n | Automobilen | od fr. automobile |
Æ
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Ædmund | imię męskie (Edmund) | m | Ædmunds, Ædmunden | od Ædelmand |
Ægwan | imię męskie | m | Ægwans, Ægwanen | |
ænes | pewnego razu, kiedyś (w nieokreślonym czasie) | - | - | |
Ængland | Anglia | n | - | od stang. Engla land |
Ængler | Angl, Anglik | m | Ænglern | od stang. Engle; zob. Ænglin |
Ænglin | Anglielka | ż | Ænglinen | zob. Ængler |
ænglisk | angielski | - | - | skr. æng. od stang. Ænglisċ |
Ænglis Sprāg | angielski | - | - | a. Ænglisk, skr. Æng. |
Ængliskanal | La Manche, kanał angielski | m | - | zob. Armelkanal |
Æsel | osioł | n | Æseln | |
ædel | szlachecki, arystokratyczny, ziemiański | - | - | |
Ædel | dziedzictwo | n | - | |
Ædelhaid | szlachectwo | n | - | |
Ædelberd | imię męskie (Albert) | m | Ædelberds, Ædelberden | |
Ædelmand | imię męskie (Edmund) | m | Ædelmands, Ædelmanden | |
Ædelmann | szlachcic, rystokrata | m | Ædelmannen | zob. Ædelwif |
Ædelrēd | imię męskie (Alfred) | m | Ædelrēds, Ædelrēden | |
Ædelulf | imię męskie | m | Ædelulfs, Ædelulfen | |
Ædelwif | szlachcianka, arystokratka | ż | Ædelwifen | zob. Ædelmann |
B
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
bai | przy | - | - | |
baide | oba | - | - | skr. b. |
Baiern | Bawaria (region) | n | - | od niem. Bayern |
bairisk | bawarski | - | - | przest. baierns |
Bain | kość | n | Baine | |
Bande | taśma, bandaż, wstążka, wstęga | ż | Banden | |
Bard | broda (zarost) | m | Bardan | |
Bars | okoń | m | Bærse | |
bauan | budować | - | - | bauan - bauand - gebauan |
Baug | obręcz; gw./przest. korona, diadem | m | Bauge, Baugen | |
Baum | drzewo | m | Baume | |
Baun | fasola | ż | Bauen | |
Beide | burak | ż | Beiden | od łac. bēda |
beidlan | żebrać | - | - | beidlan - beidelt/beidland - gebeidlan |
Beidler | żebrak | m | Beidlern | |
Beit | łódź, łódka | m | Beitan | |
Bell | dzwon, dzwonek | n | Belle, Bellen, pot. Belln | |
Berht | blask, mignięcie | m | Berhten | |
berian | nieść, nosić | - | - | berian - beriand - geberian |
Berg | góra | n | Berge, Bergen | |
Berger | góral | m | Bergern | |
Bergmann | górnik | m | Bergmannen | |
Beu | piwo | n | Beun | |
bidan | czekać | - | - | bidan - bidt - gebidan bidan + D./bidan op + C. - (czekać czegoś/czekać na coś) |
biddian | błagać, zaklinać | - | - | biddian - biddand - gebiddan |
biganan | czcić, adorować | - | - | |
Bigang | cześć, kult | m | Bigang | |
bigetian | zdobyć, zdobywać | - | - | bigetian - biget - gebigetian |
biginnan | zaczynać, rozpoczynać | - | - | bigninnan - biginnt - biginnan |
bihabian | zawierać | - | - | |
bihaldan | utrzymywać, zachowywać | - | - | bihaldan - bihild - gebehaldan |
bikunnan | wyznawać | - | - | bikunnan + C. (wyznawać kogoś/coś) |
Bind | związek, federacja | n | Binde | |
bindan | wiązać, zawiązywać | - | - | bindan - bindand - gebindan |
biraidian | przygotowywać, szykować | - | - | biraidian - biraidiand - gebiraidian |
biskirmijan | zachowywać, zapisywać | - | - | |
Biskop | biskup | m | Biskopis | skr. Bp. od sthol. biskop |
Biskopdōm | diecezja, biskupstwo | n | Biskopdøme | |
bittan | modlić się | - | - | bittan - bittand - gebittan |
blau | niebieski | - | - | |
Blōmm | kwiat | n | Blømmen | |
Blōt | ofiara, żertwa, poświęcenie | n | Blōten | |
blōtan | ofiarować, składać w ofierze | - | - | |
Blød | krew | n | poet. Blødan | |
Bōte | pokuta | ż | Bōte | zob. Bōtsakrament |
Bōtsakrament | spowiedź święta, sakrament pokuty i pojednania | n | Bōtsakramente | |
Bøke | buk (drzewo) | ż | Bøken | |
brabants | brabancki | - | - | |
Brabanz | Brabancja (region) | n | - | rzad. Brabant |
bringian | wziąć, zabrać ze sobą | - | - | bringian - brang - gebringian bringian + B. (wziąć kogoś, coś) por. nemman |
Brōke | majtki | l.mn. | Brōke | plurale tantum |
Brōthar | brat | m | Brōtharn | |
Brød | chleb | n | Brødan | |
Brødlin | bułka | n | Brødlinan | |
Brūde | panna młoda | ż | Brūden | zob. Brūdin |
Brūdger | gw. pan młody | m | Brūdgern | zob. Brūdgum |
Brūdgum | pan młody | m | Brūdgumen | zob. Brūdger |
Brūdin | gw. panna młoda | ż | Brūdinen | zob. Brūde |
brūn | brązowy | - | - | |
Brussel | Bruksela (miasto) | ż | - | |
Brut | bulion, rosół | m | - | |
Bucht | zatoka | ż | Buchte | |
Buge | łuk | m | Bugen | |
Buk | książka | ż | Buche, Buchen | |
Bukhūs | przest. biblioteka | n | Bukhūsen | por. Bibliothek |
Bukstab | litera | n | Buchstaben | |
Bul | byk | m | Bulan | |
Burg | miasto, gród | n | Burge, Burgen | |
Burgin | most | ż | Burgian | przest. Brugin |
Burgundie | Burgundia (kraina, państwo hist.) | ż | - | od łac. Burgundia |
Butter | masło | n | Buttern | |
Butterfleug | motyl | n | Butterfleuge | zob. Fifaldin |
C
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Cornelis | daw. imię męskie (Korneliusz) | m | Cornelisen | rzad. Corneliss, Cornelius zob. Kornelis; od łac. Cornelius |
Christendōm | Chrześcijaństwo | n | - | |
Christus | Chrystus | m | - | od łac. Chrīstus |
D
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Dam | tama | m | Daman | |
Dame | dama | ż | Damen | z fr. dame |
Dan | dolina | ż | Danen | |
Danbellin I | konwalia | ż | Danbellinen | gw. Marienbellin, Witbellin |
Danbellin II | imię żeńskie | ż | Danbellinen | |
Dans | taniec | n | Danse | od śr.hol. dans |
dansan | tańczyć | - | - | |
Dansdag | pot. środa | m | Dansdagen | skr. Ddg./przest. D:dg zob. Wōdansdag |
Danzig | Gdańsk | m | - | |
dai | rodzajnik określony r. żeńskiego | - | dai | |
dalian | dzielić (na części), dzielić (się), rozdzielać | - | - | dalian - daliand - gedalian |
dauian | gw. umierać | - | - | |
-dau | końcówka trybu życzącego, oby... | - | - | wesdau - obyś był, oby był, obyście byli |
dauwijan | roztapiać, rozmrażać | - | - | por. meltan |
Dag I | dzień | m | Dagen | |
Dag II | parlament, sejm | m/ | Dagen | |
dagian | świtać | - | - | |
Dal | część, fragment | m | Dalen | |
daglik | codzienny, powszedni | - | - | daglik - daglike - daglik |
dat | rodzajnik określony r. nijakiego | - | dai | dat wyparło wcześniejsze þet |
Dauperung | chrzest | n | Dauperungen | |
daupijan | zanurzać | - | - | |
Daupije | zanurzenie | ż | Daupijan | |
Dæner | Dun, Duńczyk | m | Dænern | |
Dænerin | Dunka (kobieta z Danii) | ż | Dænerinen | |
Dænmark | Dania, Duń | n | - | |
Dævel | gw./pot. diabeł, czart, bies | m | Dæveln | zob. Divel |
Deite | pszenica | m | - | |
Denk | dzięki, podziękowania | n | Denke | |
denkan | dziękować | - | - | |
Denk Gott | dzięki Bogu | - | - | |
denkijan | myśleć | - | - | denkijan - denkijand - gedenkijan |
der | rodzajnik określony r. męskiego | - | dai | |
Deufer | złodziej | m | Deufern | |
Diuter | Niemiec | m | Diutern | zob. Diuterin |
Diuterin | Niemka | ż | Diuterinen | zob. Diuter |
diutsk | niemiecki | m | - | skr. diut. |
Diuts Sprāg | język niemiecki | m | - | a. Diutsk, skr. Diut. |
Diutsland | Niemcy | n | - | od śwn. Diutschlant |
Diuthe | głąb, głębina, głębiny | l.mn. | Diuthe | plurale tantum |
Diuvel | diabeł, czart, bies | m | Diuveln | zob. Dævel |
Dochter | córka | ż | Dochtern | |
Dollert | Dollart (zatoka) | n | - | rzadziej Dollart, Dollard |
Dom | katedra, kościół biskupi | n | Domen | od fr. dôme; zob. Kathedra i Domkerk |
-dōm | -stwo (w nazwach niektórych form państw) | m | -døme | np. Herzogdom - księstwo Kaiserdom - cesarstwo |
Domkerk | katedra, kościół biskupi | n | Domkerken | zob. Kathedra, Dom |
Dōnau | Dunaj (rzeka) | m | - | |
Dorp | wieś | n | Dorpen | |
Dōth | śmierć | m | Dōthan | |
Dozen | tuzin | n | Dozen | od stfr. dozaine |
Dørpat | Tartu (miasto) | m | - | od niem. Dorpat/Dörpt |
Drage | smok | n | Dragen | rzad. Drake, -n |
Draum | sen, marzenie | m | Draumen | |
draumijan | śnić | - | - | draumijan - draumijd - gedraumijan |
Du | ty | - | Jir | |
Dūber | chrzciciel | m | Dūbern | |
dūbijan | chrzcić | - | - | |
dunkal | ciemny | m | - | |
Dunkalness | ciemność | ż | poet. Dunkalnesse | |
dunkal werthan | ściemniać się; ciemnieć, gasnąć, przygasać | |||
durban | potrzebować | - | - | |
Durbe | potrzeba | ż | Durben | |
dure | podczas, w trakcie | - | - | |
durfan | móc, mieć pozwolenie | - | - | durfan - darf - gedurfan |
Dūrsk | dorsz | m | Dūrsken |
E
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Ēbend | wieczór | n | Ēbende | skr. Ēd. |
Ēbendmat | kolacja | n | Ēbendmaten | |
eft | znów, ponownie | - | - | |
Eidæ | chrzestna | ż | Eidæn | |
Eie | wiek, stulecie | ż | Eian | ... + Eie, np. guldin Eie - złoty wiek XIX Eie - XIX wiek |
eigan I | posiadać | - | - | eigan - eigand - geeigan |
eigan II | swój, własny | - | - | |
Eigner | posiadacz, właściciel | m | Eignern | |
einthet | coś | - | - | skr. eþt. |
eiran | szanować, honorować | - | - | eiran - eirand - geeiran |
eiskan | prosić | - | - | |
Eithe | przysięga | m | Eithen | |
Eithe des Mistel | przen. fałszywa obietnica/przysięga | - | - | dosł. przysięga jemioły; od opowieści o Baldurze |
Elbe | Łaba | ż | - | |
Elm | wiąz | m | Elman | |
Ems | Amiza (rzeka) | n | - | |
endan | kończyć | - | - | endan - endand - geendan |
Ende | koniec | ż | Ende | |
endlaus | nieskończony, bezkresny | m | - | |
Engel | anioł | n | Engeln | od hol./duń. engel |
-er | oznacza wykonawcę czynności r. męskiego | - | -ern | zob. -in |
Erdling | rolnik | m | Erdlingen, Erdlingan | |
Erde | Ziemia, ziemia (gleba, grunt) | ż | - | zob. Land |
etan | jeść | - | - | |
eth | pot. lub, albo | - | - | zob. etheu |
etheu | lub, albo | - | - | zob. eth |
Edla | jaszczurka | ż | Edlar | od stnord. eðla |
Eurōpa | Europa | n | - | od łac. Eurōpa |
F
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Fabel | bajka | ż | Fabeln | od łac. fabula |
Fāder | ojciec, Bóg Ojciec | m | Fādern | |
-fald | -krotnie, po- (z liczebnikami tw. wielokrotności) | - | - | np. zwaifald - dwukrotnie, podwójnie, dwa razy |
faldan | składać | - | - | |
far | przed (czas, miejsce) | - | - | |
farmiddag | rano, przed południem | - | - | zob. murgin |
Farmiddag | poranek, przedpołudnie, ranek | m | Farmiddagan | zob. Murgin |
faran | prowadzić, jeździć | - | - | faran - farand - gefaran |
Farleid | pokusa, pokuszenie, kuszenie | n | Farleide | |
farleidan | kusić, zwodzić | - | - | farleidan - ferlid - gefarleidan |
fel | dużo | - | - | |
Feld | pole | n | Feldan | zob. Wāg |
fere | daleko | - | - | zob. ferræ |
ferræ | daw./gw. daleko | - | - | zob. fere |
Fersehe | telewizja | n | - | |
Fest | święto | n | Feste, Festen | od niem. Fest |
Fifaldin | przest./gw. motyl | ż | Fifaldins, Fifaldinan | zob. Butterfleug |
Film | film | m/n | Filme | od ang. film |
Filmserie | serial | ż | Filmserien | |
findan | znajdować, uważać za jakieś | - | - | np. Ik finda It gud - Uważam to za dobre findan - fand - gefindan |
Fir | ogień | m | - | |
Fisk | ryba | n | Fisken | |
Fisker | rybak | m | Fiskern | |
fiskian | łowić ryby | - | - | |
Fisknetiæ | sieć rybacka | n | Fisknetiæn | również Netiæ |
fleugan | latać | - | - | |
fleuian | uciekać | - | - | |
fleutan | unosić się (na powierzchni wody) | - | - | |
flōan | pływać (o cieczach) | - | - | por. swimman |
Flōd | rzeka | m | Fløde | |
Flot | tratwa | ż | Fløse | od śr.hol. vlot |
Flundre | flądra | ż | Flundren | od śdn. flundere |
fogijan | pasować | - | - | fogijan - fogijand - gefogijan |
fol | pełen, pełny | - | - | |
Fol | źrebię | m | Folan | |
Folmøne | pełnia Księżyca | ż | Folmønen | |
Folness | pełnia (całość) | ż | - | |
Folk | lud, plemię | n | Folke, Folken, przest. Folkan | zob. Lunt |
Folkvang | mitol. Folkvang | m | - | |
ford + C. | przest. z, od, na zewnątrz | - | - | |
ford II | przest. precz (wykrzyknienie) | - | - | zob. ūt II |
Ford | bród, przeprawa | m | Forden | |
fordian | przest. wyganiać, przeganiać, przepędzać | - | - | zob. fradreibian |
forgijd | zjednoczony | - | - | |
Forgijd Kønigraik | Zjednoczone Królestwo | n | - | skr. F.K. |
Forgijde Staden (das Amerika/Nordamerika) | Stany Zjednoczone | n | - | skr. F.S., F.S.A., USA |
Fōt | stopa; stopa (jedn. długości) | m | Føte | |
Føgal | ptak | m | Føgaln | |
før + B. | za (kogoś, coś), dla (kogoś, czegoś) | - | - | |
før (den) Bispell | na przykład, dla przykładu | - | - | skr. f.B. lub f.d.B. |
Førna | pstrąg | ż | Førnan | |
Først | (suwerenny) książę | m | Førstan, Førsten | od ald. først (pierwszy); zob. Førstin |
Førstdōm | księstwo | m | Førstdøme | skr. Fdm./przest. F:dm |
Førstin | (suwerenna) księżna | ż | Førstinan | zob. Først |
fradreibian | wypędzać, przepędzać | - | - | |
fraetan | pożerać, wchłaniać | - | - | rzad. fraëtan |
fragan | pytać | - | - | |
fragtan | zapominać | - | - | fragtan - fragtand - gefragtan |
franemman | plądrować, grabić, łupić | - | - | franemman - franamm - gefranemman |
Frank | frank (mieszkaniec Państwa Frankijskiego) | m | Frankan | |
Frankford | Frankfurt (miasto) | n | - | |
Frankraik | Francja | n | - | |
Frau | pani | ż | Frauen | skr. Fr. |
Fraulin | panienka, młoda kobieta, kobieta niezamężna | ż | Fraulinen | |
frarādan | zdradzać, zdradzić, wydać | - | - | |
frastandan | rozumieć | - | - | frastandan - frastandand - gefrastandan |
frij | wolny (niezależny) | - | - | |
Frijdag | piątek | m | Frijdagen | skr. Fdg./przest. F:dg |
Frijhaid | wolność | n | - | |
Frisksee | morze północne | m | - | zob. Nørdsee |
Frisland | Fryzja | n | - | |
frōh | wczesny | - | - | frōh - frōe - frō |
G
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Gaite | koza | ż | Gaiten | |
gahaurijan I | słuchać, być posłusznym | - | - | gahaurijan - gahaurijd - gahaurijan gahaurijan + C. (słuchać kogoś) |
gahaurijan II | należeć, być członkiem, być własnością | - | - | gahaurijan - gahaurijd - gahaurijan gahaurijan + B. (należeć do kogoś) |
gahaurisam | posłuszny | - | - | |
Gal | gwóźdź; rzad. paznokieć | n | Galen | zob. Nagel |
galian | wbijać gwóźdź/gwoździe | - | - | |
Gallie | Galia (kraina) | ż | - | od łac. Gallia |
Gallier | Gal (mieszkaniec Galii) | m | Galliern | |
Gallierin | Galijka (mieszkanka Galii) | ż | Gallierinen | |
galw | żółty | - | - | |
ganan | iść, chodzić | - | - | ganan - ging - geganan |
Gans | gęś | ż | Gansen | |
Ganser | gąsior | m | Gansern | |
Gard | dziedziniec, daw./gw. ogród | m | Garden | por. Garden |
Garden | ogród | m | Gardens | por. Gard |
Garn | przędza, włóczka | n | Garnan | |
Gasichte | twarz | ż | Gasichtan | |
gasunt | zdrowy | - | - | |
gebian | dawać, dać | - | - | gebian - gab - gegebian gebian + B. (dać coś) |
Gedal | nieboskłon, firmament | m | - | |
Gefecht | bitwa, potyczka | n | Grfechte, Gefechtan | |
gegan | przeszły, miniony | - | - | |
Gemōt | zgromadzenie, zebranie | n | Gemøte | |
Georg | imię męskie (Jerzy) | m | George, Georgen | zob. Jørgen od niem. Georg |
Georgien | Gruzja | ż | - | rzad. Grusien |
Gerst | jęczmień | n | - | |
getian | dostać, otrzymać | - | - | getian - get - gegetian |
Geweicht | waga, ciężar, przen. trudność | n | Geweichten | |
gezaikian | znaczyć, oznaczać, mieć znaczenie | - | - | |
Gott | Bóg, bóg, bożek, bóstwo | m | Gottan | zob. Herr |
gottes | Boży, boży, boski | m | - | |
Gottfāder | ojciec chrzestny | m | Gottfādern | |
Gottin | bogini, bóstwo żeńskie | ż | Gottinan | zob. Frau |
Gottmøder | matka chrzestna | ż | Gottmødern | |
Gottsped | szczęść Boże, niech Ci Bóg błogosławi (powitanie i pożegnanie) | - | - | f. skr. od Gott speddau (Dir) |
Grasmoun | kwiecień | n | Grasmounen | skr. Grmn./przest. Gr:mn |
Grass | trawa | n | - | |
graum | zły, wrogi, rozjuszony | m | - | |
graut | duży | - | - | |
Grekenland | Grecja | n | - | |
Greut | manna | n | - | |
Grænse | granica | ż | Grænsen | por. Mark od pol. granica (via niem. Gränze) |
gris | szary | - | - | zob. has |
grōn | zielony | - | - | |
Grōnmoun | maj | n | Grōnmounen | skr. Gmn./przest. G:mn |
Gros | gros (jedn. miary) | n | Grose(n) | od śhol. gros |
gud | dobry | m | - | gud - gudæ - gude |
Gud | dobro | n | - | |
Guder Murgin | dzień dobry | - | - | używane do południa, por. Gudes Dag |
Guder Nacht | dobranoc | - | - | |
Gudes Ēbend | dobry wieczór | - | - | |
Gudes Dag | dzień dobry | - | - | używane przez cały dzień, por. Guder Murgin |
Gud Spell | Ewngelia | n | Gud Spellen | rzad. Gud-Spell; Gudspell; gud Spell; dosł. dobra nowina |
Guld | złoto | n | - | |
guldan | płacić | - | - | |
Gulden | gulden (waluta) | n | Gulden | skr. G./przest. G:n |
guldin | złoty | - | - | guldin - gulde - guldæ |
Gunter | gw. kapłan | m | Guntern | |
Gurdel | pas | m | Gurdeln | |
Gurke | ogórek | ż | Gurken | od dolnoniem. Gurk |
Gustāf | imię męskie (Gustaw) | m | Gustāvs, Gustāven | rzad. 'Gustaaf; od hol. Gustaaf |
H
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Habe | owies | ż | - | |
habian | mieć, posiadać | - | - | |
habig | ciężki (waga) | - | - | por. swār |
Hadt | kaptur | n | Hadtan | |
Hagot | szczupak | m | Hagoten | |
-haid | -stwo, -ctwo, -ość (tworzy rzeczowniki od niektórych przymiotników, rzadziej innych rzeczowników) | n | -haiden | np. Ædelhaid - szlachectwo |
Haider | poganin | m | Haidern | |
Haiderdōm | pogaństwo | n | - | |
haidisk | pogański | - | - | |
Haimod | ojczyzna | n | Haimods | |
Halb | połowa, połówka | n | Halbe | |
halban | przepoławiać, dzielić na dwie części | - | - | |
Halbauland | półwysep | n | Halbaulandan | zob. Halbaula |
haldan | trzymać, zatrzymywać | - | - | haldan - hild - gehaldan |
halōn | cześć, dzień dobry | - | - | |
Hals | szyja, gardło | m | Halse | |
Hamde | koszula | n | Hamdan | |
Hame | chomąto | ż | Hamen | |
Hammæ | młot | ż | Hammæ | |
Han I | kogut | m | Hane | |
Han II | zdrobn. od Johan(nes) | m | Hanen | por. Johan, Johannes, Jan |
Hand | ręka | ż | Hande | |
Handel | handel | n | - | |
handlan | handlować | - | - | |
Hane | kura | ż | Hanen | |
Hanstall | kurnik | m | Hanstallan | zob. Hanhūs |
Hanhūs | kurnik | n | Hanhūsen | zob. Hanstall |
Hār | włos | n | Hāre, Hāren | |
Hārskerer | fryzjer | m | Hārskeren | |
Harbist | jesień | ż | Harbistan | |
Harbistmoun | wrzesień | n | Harbistmounen | skr. Hbmn./przest. Hb:mn |
has | szary | - | - | zob. gris |
Has | zając | m | Hase, Hasen | |
Hau | siano | n | - | |
Haumoun | lipiec | n | Haumounen | skr. Hmn./przest. H:mn |
Haupt | głowa | n | Haupte, Haupten | |
haurijan | słyszeć, słuchać | - | - | haurijan - haurijd/daw./rzad. haurd - gehaurijan |
hēurij | fioletowy | - | - | |
Hekse | wiedźma, czarownica | ż | Heksen | zob. Wicke |
helian | zbawiać | - | - | zob. Helier |
Helier | Mesjasz, zbawiciel | m | - | zob. helian, Messias |
helig | święty | m | - | skr. h. |
Helig | święty (os. otoczona kultem) | m | Heligen | skr. H. |
Helige | święta (os. otoczona kultem) | ż | Heligen | |
Heligēbend | Wigilia Bożego Narodzenia | n | Heligēbende | zob. Julēbend |
helpan | pomagać | - | - | helpan - helpand - gehelpan |
Helpe | pomoc | ż | Helpe | |
Hēr | wojsko, armia | n | Hēr | |
Hēring | śledź | ż | Hēringe | |
Herr | pan | m | Herran, Herren | zob. Landherr |
Herres Lif (Fest) | Boże Ciało | n | Herres Lif (Festen) | |
Herrsdag | niedziela | m | Herrsdagen | skr. Hdg./przest. H:dg zob. Sonndag |
hert | ciepły | - | - | por. warm |
Herz | serce | n | Herzen | |
Herzog | książę | m | Herzogan | od staroald. hertog, hertōg od śr.hol. hertōge |
Herzogdom | księstwo | m | Herzogdome | skr. Hdm. |
Herzogin | księżna | ż | Herzoginan | zob. Herzog |
hir | tu, tutaj | - | - | |
Hirād | małżeństwo | n | Hiræde | |
hiradian | brać ślub, żenić się, wychodzić za mąż | - | - | hiradian - hiradiand - gehiradian |
Himil | niebo, Niebo | ż | - | |
hindag | dzisiaj | - | - | skr. hdg./przest. h:dg |
Hirder | pasterz, pastuch | m | Hirderan | |
Hirfleg | but | m | Hirflegan | zob. Skōh |
Hirrn | mózg | n | Hirrne | |
Holland | Holandia | n | - | od staroald. Holtland, od sthol. holt lant |
Hollander | Holender | m | Hollandern | zob. Hollandin |
Hollandin | Holenderka | ż | Hollandinen | zob. Hollander |
hollandsk | holenderski | m | - | skr. hol., holl. |
Hollands Sprāg | język holenderski | m | - | a. Hollandsk, skr. Hol., Holl. |
Holm | wysepka, mała wyspa | m | Holman | |
Holt | drewno | n | - | |
Hope | nadzieja | ż | poet. Hopen | |
hopian | mieć nadzieję | - | - | |
Hosæ | spodnie | l.mn. | Hosæ | plurale tantum |
Høle | piekło, zaświaty | ż | - | od niem. Hölle; rzadziej Haliō |
Hørss | koń | n | Hørssen | |
Hørsstall | stajnia | m | Hørsstallan | zob. Stall |
Hrabn | przest. kruk | m | Hrabnan | zob. Rāv |
Hreiga | czapla | ż | Hreigen | |
hullian | przykrywać, obwiązywać, zawijać | - | - | hullian - hulliand - gehullian |
Hulm | kurhan, kopiec pogrzebowy | n | Hulme, Hulmen | |
Hund | pies | m | Hundan | |
Hūs | dom, mieszkanie | n | Hūsen |
I
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Ick | przest. ja (1. Os. Lp.) | - | - | zob. Ik |
-ig | w poł. z niektórymi nazwami materiałów tw. przym. | - | - | np. Stain - kamień, stainig - kamienny |
Ik | ja | - | Wir | |
Ile | pośpiech | ż | - | |
ilijan | pospieszać (kogoś), spieszyć (się) | - | - | |
in + C. | w (miejsce) | - | - | |
in Orden | po kolei, kolejno, w kolejności, w porządku | - | - | |
-in I | oznacza wykonawcę czynności r. żeńskiego | ż | -inan | zob. -er, czasem -erin |
-in II | rzad. w poł. z nazwami materiałów tw. przym. | - | - | np. Guld - złoto, guldin - złoty |
-in III | przest. tw. żeńskie formy nazwisk | ż | -inen | np. Habsburgin - Habsburżanka |
-ing I | przest. oznacza posiadanie, pochodzenie | - | - | np. Daning - duński, Karling - karoliński, Karlingan |
-ing II | przest. tw. patronimy, tw. nazwy dynastii | m | -ingen | np. Karling - karoling, Karlingen - Karolingowie |
Ire | Irlandczyk, Irlandka, Iryjczyk, Iryjka | m/ż | Iren | |
irisk | irlandzki, iryjski | - | - | rzad. irlands (= irlandzki) |
Irland | Irlandia (wyspa, państwo) | n | - | |
irzijan | błądzić, mylić się | - | - | |
irzlik | błędny, mylący, zwodzący | m | - | |
Is | lód | n | Isen | |
Isar | żelazo | n | - | |
isarn | prasować | - | - | |
Island | Islandia | n | - | |
Ismoun | styczeń | n | Ismounen | skr. Imn./przest. I:mn |
Italien | Włochy | ż | - |
J
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
ja | tak | - | - | zob. jach, næi |
jabai | gdy, kiedy, jeśli, jeżeli | - | - | |
jach | gw./daw. tak | - | - | zob. ja, jachtan, næi |
jachtan | potwierdzać, przytakiwać, mówić "tak" | - | - | |
jackan | polować | - | - | |
Jacke I | polowanie, pogoń | ż | Jacken | |
Jacke II | kurtka | ż | Jacken | od niem. Jacke |
Jagielling | Jagiellon (przedstawiciel dynastii) | m | Jagiellingen | f. żeńska: Jagiellin |
ja... ja... | rzad./przest. zarówno... jak i..., tak... jak... | por. sō... sō... | ||
jāmer | smutny, przykry | - | - | |
Jan | zdrobn. od Johan(nes) | m | Janen | od ald. Johan(nes); zob. Johannes, Johan, Han |
Jār | rok | n | Jāre, Jāren, Jære, , Jæren | |
Jæcker | myśliwy, łowca | m | Jæckern | |
je..., dat... | im..., tym... | - | - | |
jegen- | anty- | - | - | |
jegen + C. | w kierunku, w stronę | - | - | |
jegen + B. | przeciwko, przeciw, wbrew | - | - | |
Jegenpaust | antypapież | m | Jegenpausten | |
jejan | paplać, ględzić, mówić od rzeczy | - | - | jejan - jejand - gejejan |
jemand | ktoś | - | - | skr. jmd. |
jener | poet. ten, ów | - | - | jener - jenæ - jene |
jether | każdy | - | - | skr. jth. |
Johan | imię męskie (Jan) | m | Johanen | od ald. Johannes; zob. Johannes, Jan, Han |
Johannes | imię męskie (Jan) [1] | m | Johannen | od łac. Iohannes; zob. Johan, Jan, Han |
Joost | imię męskie | m | Joosten | rzad. Jōst; od hol. Joost |
Jørgen | zdrobn. od Georg | m | - | |
Jul | jul, Boże Narodzenie | n | - | zob. Julfest |
Julēbend | Wigilia Bożego Narodzenia | n | Julēbende | zob. Heligēbend |
Julfest | jul, Boże Narodzenie | n | Julfesten | zob. Jul |
Julmoun | grudzień | n | Julmounen | skr. Jmn./przest. J:mn zob. Wintrumoun |
K
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Kaf | plewa, sieczka | n | Kafen | |
Kāge | ciasto | ż | Kægen | |
Kaiser | cesarz | m | Kaisern | zob. Kaiserin |
Kaiserdōm | rzad. cesarstwo | m | Kaiserdøme | skr. Krdm./przest. Kr:dm por. Kaiserraik |
Kaiserin | cesarzowa | m | Kaiserinan | zob. Kaiser |
Kaiserraik | cesarstwo | n | Kaiserriken | skr. Krr./przest. Kr:rk por. Kaiserdōm |
kāl | łysy | - | - | |
Kalb | cielę | n | Kalbe, Kalben | |
Kalkun | indyk, indor | m | Kalkunan | od hol. kalkoen |
Kalkin | indyczka, gula | ż | Kalkinen | od hol. kalkoen/ ald. Kalkun |
Kanal | kanał (wodny, telewizyjny) | m | Kanalen | od łac. canalis |
Kanin | królik | m | Kanines | od niem. (gw.) Kanin |
kannan | znać | - | - | kannan + C. (znać kogoś/coś) |
Kapell | kaplica | n | Kapellen | od śrhol. capelle |
Karotte | marchew | ż | Karotten | od. fr. carrot; zob. Murchin |
Karte | mapa | ż | Karten | od niem. Karte |
Kartuffel | ziemniak, kartofel | n | Kartuffeln | od dolnoniem. Kartuffel |
Kasel | ornat (szata) | n | Kasel | od łac. casubla |
Kast I | pudełko, skrzynia, kufer | n | Kaste, Kastan | |
Kast II | rzut | m | Kasten | |
kastan | rzucać | - | - | zob. Kast (m) |
Kathedra | katedra, kościół biskupi | n | Kathedren | od łac. cathedralis; zob. Dom i Domkerk |
Katte | kot | ż | Katten | |
Kauen | Kowno (miasto) | n | - | od niem. Kauen |
kaupijan | kupować | - | - | |
Kæse | ser | m | Kæsen | od niem. Käse/st.saks. kāsi |
Kæskāge | sernik (ciasto) | ż | Kæskægen | zob. Twarkkāge |
Kellār | piwnica | m | Kellær | |
Kerk | kościół | n | Kerken | od hol. kerk |
Kerkhalder | namiestnik kościoła (głowa kościoła Alduryncji) | m | Kerkhaldern | |
Kerse | wiśnia | ż | Kersen | od śr.hol. kerse; zob. Wichsel |
Kind | dziecko | n | Kindan | |
kindonlaus | bezdzietny | - | - | kindonlaus - kindonlause - kindonlaus(e) |
Klaid | ubranie, ubiór | n | Klaide | |
klaidan | ubierać | - | - | klaidan - klaidand - geklaidan rzad./przest. klaithan - klaithand - geklaithan |
klain | mały | - | - | |
Klaindochter | wnuczka | ż | ||
Klainsoan | wnuk | m | Klainsoanen | |
klār | jasny, oczywisty, klarowny, zrozumiały | - | - | od łac. clārus |
kleiban | kleić, przyklejać | - | - | kleiban - klaib - gekleiban |
Krakau | Kraków (miasto) | ż | - | od niem. Krakau |
krigen | począć (o dziecku) | - | - | krigen - krag - gekrigen |
Krike | czereśnia | n | Krikan, Kriken | od śhol. crieke |
Kroazien | Chorwacja | ż | - | |
Knecht | służący, sługa | m | Knechten | zob. Knechtin |
knechtan | służyć, usługiwać | - | - | zob. Knecht i Knechtin |
Knechtin | służąca, służka | ż | Knechtinen | zob. Knecht |
Knipe I | szczypta | ż | Knipen | |
Knipe II | uszczypnięcie | ż | Knipen | |
knipian | szczypać | - | - | knipian - knipiand - geknipian |
Koffe | kawa | ż | - | od hol. koffie |
Kōl | kapusta | n | Kooln | od niem. Kohl |
Kōlblom | kalafior | n | Kōlbløme | |
Kornelis | imię męskie (Korneliusz) | m | Kornelisen | zob. Cornelis; od łac. Cornelius |
kostan | kosztować | - | - | |
Kønig | król | m | Kønigan | zob. Kønigin |
Kønigin | królowa | ż | Køniginan | zob. Kønig |
Kønigraik | królestwo | n | Kønigraiken | skr. Krk./przest. K:rk |
krank | chory | - | - | |
Krankheid | choroba | n | Krankhaiden | |
Krankhūs | szpital | n | Krankhūsen | |
krankijan | chorować | - | - | krankijan - krankijd - gekrankijan |
Krēin | wrona | ż | Krēinan | |
Kring | wieniec, wianek | m | Kringan | zob. der Kring snithian |
der Kring snithian | przen. umrzeć | - | - | dosł. przerwać wianek |
Kruiz | krzyż | n | Kruizen | od staroald. Cruix, Cruis, Cruiz; od łac. crux |
kruizan | krzyżować | - | - | od staroald. cruisan, cruizan |
Kū | krowa | ż | Kūen | |
Kub | chlew | m | Kuben | |
Kuba | Kuba (państwo) | n | - | od hol. Cuba |
Kūhus | obora | n | Kūhusen | zob. Kūstall |
kumman | przybywać, przychodzić | - | - | kumman - komm - gekumman |
kund | przest./gw. znajomy, znany | - | - | |
Kunder | przest./gw. znajomy, kolega | m | Kundern | |
kundian | przest./gw. zaznajamiać, poznawać | - | - | |
kunnan | znać | - | - | kunnan - kannt - gekunnan kunnan + B. (znać kogoś, coś) |
kunnanlernan | poznać, zaznajomić się | - | kunnanlernan - kunnanlernand - gekunnanlernan/rzad. kunnangelernan | |
Kunness | znajomość (jakiegoś tematu), wiedza | - | - | |
Kūstall | obora | m | Kūstallan | zob. Kūhus |
kutian | ciąć, obcinać | - | - | |
Korn | zboże | n | Kurnen | |
Kwēn | pot. żona, kobieta | ż | Kwēnen | zob. Wif |
L
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
lachian | śmiać się | - | - | |
ladan | ładować | - | - | |
Lag | noga | m | Lagan | |
Lage | warstwa | ż | Lagen | |
Laks | łosoś | m | Laksan | |
Lamb | jagnię, baranek | n | Lamben | |
Lamp | lampa | n | Lampen | od łac. lampas |
Land | ziemia (terytorium), (używane przy tworzeniu nazw państw) | n | Landan | zob. Erde |
Landherr | pan, władca, monarcha, szlachcic | m | Landherran, Landherren | zob. Herr |
lang | długi, wysoki (o człowieku) | m | - | por. hoch |
Langbard | imię męskie | m | Langbards | |
Langobarden | Longobardowie (lud germański) | l.mn. | Langobarden | plurale tantum |
Langobarder | Longobard (członek ludu Longobardów) | m | Langobarden | od niem. Langobarde |
Langobardin | Longobardka (członkini ludu Longobardów | ż | Longobardinen | |
Lanzen | wiosna | ż | Lanzen | |
Lau | poręba | m | Lauen | por. Lōch |
lāgian | leżeć | - | - | lāgian - læg - gelāgian |
Lauk | por | m | Laukan | |
laupan | biec, biegać | - | - | |
-laus | bez- (w poł. z rzeczownikami) | - | - | np. Kindenlaus-bezdzietny |
Lazarett | przest. szpital | n | Lazareten | rzad. Lazarett, od wł. lazaretto |
Lazarius | imię męskie (Łazarz) | m | - | |
Læker | gw. znachor, lekarz | m | Lækern | |
lær | pusty | m | - | |
leidan | wieść, zwodzić, poet. prowadzić | - | - | leidan - lid - geleidan |
leinijan | pochylać się, przechylać | - | - | |
Leire | nauka, oświata, edukacja | ż | - | |
leirijan | uczyć, nauczać | - | - | leirijan - leirijd - geleirijan; uczyć (kogoś, czegoś); por. lernan |
leisan | czytać | - | - | |
lernan | uczyć się | - | - | lernan - lernand - gelernan; por. leirijan |
Lettland | Łotwa | n | - | rzad. Letland, Latvia, Latvien |
Leucht | światło | n | Leuchtan | |
Leud | pieśń | n | Leuden | por. Sang , Sange |
Leuf | miłość | n | - | |
leufan | kochać, miłować | - | - | leufan - lauf - geleufan |
leugan | kłamać | - | - | |
liban | żyć | - | - | |
Lif | ciało | n | Lifen | |
-lik | tworzy przymiotniki | - | - | |
Limburg | Limburgia (region) | n | - | od hol. Limburg |
limburgs | limburski | - | - | rzad. limbursk |
-lin | tworzy zdrobnienia | n | - | |
Litauen | Litwa | ż | - | |
Liubeck | Lubeka (miasto) | n | - | rzad. Luibeck |
Liuk | okiennica | n | Liuke, Liuken | od hol. luik |
loban | chwalić, wychwalać | - | - | loban + C. (chwalić kogoś/coś) |
Lōch | gw./przest. poręba | ż | Lōche | zob. Lau |
Loire | Loara | ż | - | |
Luft | powietrze, niebo | m | - | por. Himil |
luid I | głośny | - | - | od st.ald. hlūd |
luid II | na głos | - | - | |
Luik | Liège | n | - | rzad. Liuttik |
Luksemburg | Luksemburg | n | - | przest. Lutzeburg |
Lunden | Londyn | n | - | |
Lunt | lud, naród | n | Luntan | por. Folk |
lunten | ludowy | - | - | lunten - luntene - lunten |
Lunten | ludzie | l.mn. | Lunten | plurale tantum |
Luntland | republika | n | Luntlandan | rzad. Republik |
lusan | stracić, tracić | - | - | lusan - lusand - gelusan |
Lutzeburg | przest. Luksemburg (państwo i miasto) | n | - | zob. Luksemburg |
M
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Magden | przest. dziewczę, dziewica | ż | Magden | zob. Maid |
Maid | przest. dziewczę, dziewica | ż | Maiden | zob. Magden |
Māl | raz, okazja | n | Mæle | nēster Māl - 'następnym razem' |
man | służy do tworzenia form bezosobowych | - | - | |
Mand | usta | m | Mande | |
Mann | mąż, mężczyzna | m | Mannen | zob. Ubman |
mār | znany, popularny | - | - | |
Marchije | kobyła, klacz | ż | Marchijen | |
Maria | Maryja (Matka Boska); rzad. imię żeńskie (Maria) | ż | Marien, Maris | od łac. Maria; zob. Marie |
Marie | imię żeńskie (Maria) | ż | Marien, Maris | od łac. Maria; zob. Maria |
Mark | granica, limit; hist. marchia | ż | Marke | por. Grænse |
Mat | posiłek, jedzenie | n | Maten | |
Makedonien | Macedonia (starożytna/helleńska) | n | - | |
Mad | larwa, czerw | m | Maden | |
mathelian | gw./daw. mówić, przemawiać | - | - | |
Mazedonien | Macedonia (współczesna) | n | - | |
Mædel | dziewczyna, dziewczę | Mædeln | ||
Mær | baśń | n | Mære | zob. Fabel |
Medwō | łąka | ż | Medwen | |
Meer | morze | n | Meeran | |
meltan | topnieć, roztapiać się | - | - | zob. dauwijan |
Meltmoun | luty | n | Meltmounen | skr. Mmn./przest. M:mn |
Melk | mleko | n | - | |
Messias | Mesjasz, zbawiciel | m | - | zob. Helier |
mid + C. | z (kimś) | - | - | |
Midin | środek, centrum | ż | Miden | |
Middag | południe (pora dnia) | m | Middagen | |
Middagmat | obiad | n | Middagmaten | |
mild | miły, przyjemny | - | - | |
Mildherzness | miłosierdzie | n | - | |
mildian | lubić | - | - | mildian - mildiand - gemildian |
Mildness | przyjemność | n | Mildnesse | |
Mist | mgła | n | poet. Mistan | |
Mistel | jemioła | m | Misteln | gw. Mistil, Miszil |
Mistmoun | listopad | n | Mistmounen | skr. Mstmn./przest. Mst:mn |
Montenegro | Czarnogóra | n | - | zob. Swartberg |
mōtijan | spotykać (się) | - | - | |
Moun | miesiąc | n | Mounen | |
Møder | matka | ż | Mødern | |
møgan | móc, być w stanie, potrafić | - | - | |
Møndag | poniedziałek | m | Møndagen | skr. Mdg./przest. M:dg |
Møne I | księżyc, Księżyc | ż | Møne | |
Møne II | przest./gw. miesiąc | ż | Mønen | |
møtan | mieć powinność | - | - | |
Mūr | mur, ściana | m | Mūre | |
Murchin | przest./gw. marchew | ż | Murchen | zob. Karrot |
murgin | rano | - | - | skr. mgn. zob. farmiddag |
Murgin | poranek; jutro, dzień jutrzejszy | ż | Murginen | zob. Farmiddag |
Murginmat | śniadanie | ż | Murginmaten | |
murginmatan | spożywać śniadanie, śniadać | - | - | |
Murginstern | Jutrzenka | n | - | zob. Aurvandil |
N
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Nacht | noc | ż | Nachtan | |
Nack | kark | m | Nacken | |
Nagel | paznokieć | n | Nageln | od śrhol. nagel; zob Gal |
Name | imię | ż | Namen | gw. Nōme |
Namendag | imieniny | m | Namendagen | |
namijan | nazywać | - | - | gw. nōmijan |
Nase | nos | ż | Nasen | |
næi | nie | - | - | zob. ja, jach |
næider | żaden | - | - | |
næimand | nikt | - | - | |
næthen | nigdy | - | - | |
nēan | szyć | - | - | |
neit | nic | - | - | |
nemman | brać, zabrać, odebrać (komuś) | - | nemman - namm - genemman nemman + B. (zabrać kogoś, coś) | |
-ness | tworzy rzeczowniki abstrakcyjne | ż | -nesse | |
nēst | następny | - | - | por. zwaier |
Netiæ | sieć | n | Netiæn | |
nider | niski, dolny | - | - | |
Niderlanden | Niderlandy (region, państwo) | l.mn. | Niderlanden | plurale tantum |
niderlands | niderlandzki | - | - | |
Nidersaksen | Dolna Saksonia (region) | |||
Nifter | bratanek, siostrzeniec | m | Niftern | |
Niftin | bratanica, siostrzenica | ż | Nifterinen | |
niw | nowy | m | - | skr. n. |
Niwe | forma; wygląd | ż | - | |
noch I | jeszcze, wciąż | - | - | |
noch II | też nie, również nie (przeczenie) | - | - | np. Ik noch - Ja też nie |
noch... noch... | ani..., ani... | - | - | |
Norwegien | Norwegia | ż | - | przest. Norge, poet. Nørdweg |
Nørd | północ (kierunek) | n | - | skr. N. |
Nørdsee | morze północne | m | - | zob. Frisksee |
nu | teraz | - | - | |
Null | zero | n | Nulle, Nullen | |
Nutt | orzech | m | Nutte |
O
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
ober I | nad, ponad | - | - | |
ober II | górny | - | - | |
Oberuissel | Overijssel (region) | ż | - | |
Ochs | wół | m | Ochsen | |
Ofen | piec, piekarnik | m | Ofen | |
oft | często | - | - | |
Ol | olej, oliwa | n | - | od łac. oleum |
Ōm | wuj, stryj | m | Ømen | |
Ōmdochter | kuzynka, siostra cioteczna/wujeczna | ż | Ōmdochtern | |
Omin | ciotka, stryjenka | m | Omen | |
Ōmsoan | kuzyn, brat cioteczny/wujeczny | m | Ōmsoanen | |
op + C. | na; po (o języku) | - | - | |
opdat | ponadto, dodatkowo | - | - | |
op dem Weg | przest./gw. w drodze | - | - | por. underweg |
Opstand | powstanie, insurekcja, zryw | n | Opstandan | |
opstandan | prowadzić powstanie, powstawać (w znaczeniu militarnym) | - | - | |
Orden I | zakon, order (odznaczenie) | n | Orden, Ordenen | od łac. ordo |
Orden II | porządek, ład | n | Orden, Ordenen | od łac. ordo |
ordinan I | porządkować | - | - | ordinan - ordinand - geordinan |
ordinan II | wyświęcać, udzielać sakramentu święceń | - | - | ordinan - ordinand - geordinan |
Ordinen | święcenia (sakrament) | l.mn. | Ordinen | plurale tantum |
Oranje | pomarańcza | ż | Oranjen | |
oranje | pomarańczowy | - | - | |
Otte | imię żeńskie (Oda) | ż | Ottes | |
Otto | imię męskie (Otto, Otton) | m | Otten | |
Ozean | ocean | n | Ozeane | od łac. oceanus |
Ø
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Øre | ucho | n | Øren | |
Øst | wschód (kierunek) | n | - | skr. Ø./ rzad. E. |
Østern | Wielkanoc | ż | Østernen | zniekształcenie Østrin pod wpływem j. niem.; zob. Østrin |
Østerraik | Austria | n | - | |
Østland | Estonia | n | - | |
Østrin | Wielkanoc | ż | Østrinen | zob. Østern |
P
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Plōg | pług | m | Pløge | |
Paprika | papryka | ż | Papriken | od hol. paprika |
Paska | Pascha, przest./gw. Wielkanoc | ż | - | od gr. Πάσχα |
Pik | kilof | m | Piken | |
Polen | Polska | ż | - | |
Posnen | Poznań (miasto) | ż | - | |
Præsident | prezydent | m | Præsidenten | od łac. praesidens |
Præsidentin | prezydentka | ż | Præsidentinan | |
Prest | ksiądz | m | Prester | rzad. Prister |
Prinz | królewicz, książę (w bajkach) | m | Prinzen | rzad. Prins por. Herzog, Først |
R
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Rād | rada (organ) | n | Ræde | |
rādan | radzić, doradzać | - | - | |
raddian | ratować | - | - | raddian - raddiand - geraddian |
Raik | Rzesza, Imperium, przest. państwo | n | Raiken | |
raikian | rządzić, panować | - | - | |
raisan | podróżować | - | - | raisan - raisand - geraisan |
Raise | podróż | ż | Raisen | |
Ramm | baran | m | Rammen | |
Ratt | szczur | m | Ratten | przest. Radt, Rat |
Rauk | dym | m | - | |
raukijan | dymić; palić (papierosy, cygara) | - | - | |
Rāv | kruk | m | Rāven | od dolnoniem. Raav, zob. Hrabn |
Recht | prawda | n | - | |
Rechter | sędzia | m | Rechtern | |
Rechthaid | sprawiedliwość | n | - | |
rechtik | prawdziwy, prawny, legalny | m | - | |
Regen | deszcz | m | - | |
Regenbugen | tęcza | l.mn. | Regenbugen | plurale tantum |
Rich | zwłoki, trup | n | Richan | |
ridan | jeździć | - | - | |
Rider I | jeździec, kawalerzysta, rycerz | m | Rideren | |
Riga | Ryga (miasto) | n | - | |
Rijn | Ren (rzeka) | m | - | |
Rijnbind | hist. Związek Reński (państwo) | n | - | |
Rijnland | Nadrenia (region) | n | - | |
rik | bogaty | - | - | |
Rikhaid | bogactwo, majątek | n | - | |
Ring I | pierścień, okrąg | m | Ringan | |
Ring II | rynek, plac targowy | m | Ringan | |
ringian | krążyć | - | - | ringian - rang - geringian |
Ris | ryż | n | - | od śwn. rīs |
ritan | drapać, skrobać | - | - | |
Rōm | Rzym (miasto) | n | - | |
rōmsk | rzymski | - | - | rzad. rōms, rømsk, røms, rømisk |
rōms-katholisk | rzymsko-katolicki | - | ||
Rotterdam | Rotterdam (miasto) | n | - | daw. Røderdam od hol. Rotterdam |
roupian | wołać, dzwonić (przez tel.) | - | - | roupian - roupte/ropte - geroupian |
rød | czerwony | - | - | |
rødan | czerwienić (się) | - | - | |
Ruck | spódnica | m | Rucke | |
Ruge | żyto | n | - |
S
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Sadel | siodło | m | Sadeln | |
sadtian | położyć, wstawić, ustawić | - | - | sadtian - sadte/satte - gesadtian |
Sagreb | Zagrzeb (miasto) | m | - | przest. Agram |
Saile | dusza | ż | Sailen | |
Sakerd | kapłan | m | Sakerden | od łac. sacerdos |
Sakrament | sakrament | m | Sakramente | od łac. sacramentum |
Sakse | sas (mieszkaniec Saksonii) | m | Saksan | |
Saksan | hist. Saksonia (państwo), Saksowie (plemię) | ż | - | |
Saksanland | Saksonia (land w Niemczech) | n | - | |
samman | razem, wspólnie | - | - | |
sandian | wysyłać, słać | - | - | |
Sang | piosenka | m | Sange, Sangen, Sangan | por. Leud, Sange |
Sange | przest. pieśń | ż | Sangen | por. Leud, Sang |
sangian | śpiewać | - | - | sangian - sing/sangiand - gesangian |
Sap | sok | n | - | |
Saterdag | sobota | m | Sateragen | skr. Stdg./przest. St:dg |
Sēd | nasienie, ziarno, siew | n | Sēden | |
See | morze (w złożeniach) | n | Sees | zob. Meer od niem. See |
Seeland | Zelandia (region) | n | - | |
seelands | zelandzki | - | - | |
Seemann | żeglarz | m | Seemannen | por. Segler |
Segal | żagiel | n | Segaln | |
Segler | marynarz | m | Seglern | zob. Seemann od niem. Segler |
seian | widzieć, patrzeć, oglądać | - | - | seian - said - geseian |
Seibel | szabla | ż | Seibeln | od niem. Säbel |
Seip | mydło | ż | Seipan | |
seir | bardzo | - | - | |
seldan | rzadko | - | - | |
Serie | seria, sezon (serialu) | ż | Serien | od niem. Serie |
Sidin | strona | ż | Siden | |
Sister | siostra | ż | Sistern | |
Skade | cień | m/ż | Skaden | |
Skanz | szaniec, okop | m | Skanze | por. Skanze od niem. Schanze |
Skanze | rzad. szaniec, okop | ż | Skanzen | por. Skanz od niem. Schanze |
skapian | tworzyć | - | - | |
skauian | zobaczyć, ujrzeć, obejrzeć | - | - | skauian - skauiand - geskauian |
Skēp | owca | n | Skēpan | zob. Auer |
skeran | strzyc | - | - | |
Skip | statek | n | Skipan | |
skirmijan | chronić | - | - | skirmijan -skirmijd - geskirmijan |
skrian | krzyczeć | - | - | skrian - skrijt - geskrian |
Skock | szok, wstrząs | n | - | od hol. schok/duń. skok |
Skōh | but | m | Skōhe | |
Skote | Szkot, Szkotka | m/ż | Skoten | |
Skotland | Szkocja | n | - | |
Skuld | wina, grzech, przest. dług | n | Skulden | |
Skurt | fartuch | n | Skurten | |
slapian | spać | - | - | |
Slaut | zamek (budowla, mechanizm) | n | Slautan | |
slautan | zamykać | - | - | slautan - slaut - geslautan |
Slautel | klucz | n | Slauteln | |
snithian | ciąć, przerywać | - | - | zob. der Kring snithian |
sō | tak, w ten sposób; tak samo, jak | - | - | |
sō... sō... | zarówno... jak i..., tak... jak... | por. ja... ja... | ||
sōum | dlatego, więc, zatem | - | - | przest. sō um', rzad./pot. sum |
Soan | syn | m | Soanen | |
Sonne | Słońce, słońce | ż | Sonnen | |
Sonndag | rzad./pot. niedziela | m | Sonndagen | skr. Sndg./przest. Sn:dg zob. Herrsdag |
spād | późny, spóźniony | - | - | |
sparian | oszczędzać | - | - | sparian - spariand - gesparian |
spedian | błogosławić, sprzyjać | - | - | spedian - spade - gespedian |
spelian | grać (na instrumencie, w grę) | - | - | rzad. 'spellian spelian - spil - gespelian |
Spel | gra | n | Spelen | |
Spell | wiadomość, informacja, nowina | n | Spellen, Spellan | |
spellan | zwiastować, informować, ogłaszać | - | - | spellan - spelt - gespellan |
Sprāg | język, mowa | n | Spræge, przest. Spræke | skr. Sp. |
sprakian | mówić | - | - | |
springan | skakać | - | - | |
sparian | oszczędzać | - | - | sparian - spariand - gesparian |
Stad | państwo | n | Staden | od łac. status |
Stadhalder | namiestnik | m | Stadhaldern | |
Stain | kamień | m | Staine, Stainen | |
stainig | kamienny | - | - | |
Stall | stajnia | m | Stallan | zob. Hørsstall |
stanan | stać | - | - | |
stark | silny | - | - | por. stark |
starkian | rosnąć w siłę, wzmacniać się | - | - | por. strangian |
stelian | kraść | - | - | stelian - stelt - gestelian |
Stemm | głos | n | Stemme | |
Ster | miejsce | m | Stere | |
sterbian | umierać | - | - | zob. dauian sterbian - starb - gesterbian |
Stern | gwiazda | n | Sterne, Sternen | |
still | cichy | - | - | |
Stilness | cisza, milczenie | n | - | |
strang | przest. silny | - | - | |
strangian | przest. rosnąć w siłę, wzmacniać się | - | - | por. starkian |
Straum | strumień, potok | m | Straume, Straumen | |
Stockholm | Sztokholm (miasto) | m | - | |
Stønde | godzina | ż | Stønden | |
Størm | sztorm | n | Størman | |
Størmmoun | październik | n | Størmmounen | skr. Stmn./przest. St:mn |
Sūd | południe (kierunek) | n | - | skr. S. |
Sūde | grzech | ż | Sūden | |
sukijan | szukać | - | - | sukijan - sukte - gesukijan sukijan før + B. |
Sumær | lato | m | Sumærn | |
Summoun | czerwiec | n | Summounen | skr. Smn./przest. S:mn |
sunder | bez, oprócz, z wyjątkiem | - | - | |
Supp | zupa, bulion | m | Suppen | |
swabian | unosić (się) | - | - | |
swār | trudny, ciężki | - | - | por. habig |
swarian | obiecywać, przysięgać, zaklinać | - | - | swarian - swariand - geswarian |
swart | czarny | - | - | |
Swartberg | przest. Czarnogóra | n | - | zob. Montenegro |
swimman | pływać | - | - | por. flōan |
Svede | Szwed, Szwedka | m/ż | Sveden | |
Sveden | Szwecja | ż | ||
Svitzerland | Szwajcaria | n | - | |
Swēger | teść | m | Swēgern | |
Swegrin | teściowa | ż | Swegrinen |
T
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Tafel | stół | n | Tafel | od łac. tabula |
Tallinn | Tallinn | m | - | przest. Revel, Reval |
thar | tam | - | - | |
Tē | herbata | n | Tē | od hol. thee |
thæt | że | - | - | |
thē | gdzie | - | - | |
Theater | teatr | n | Theatern | od niem. Theater |
Thechse | borsuk | m | Thechsan | |
then | kiedy | - | - | |
ther | kto | - | - | |
thet I | co | - | - | |
thet II | coś, trochę, co nieco | - | - | |
thēum | przest. dlaczego | - | - | rzad. thērum, therum |
thō | jak | - | - | |
Thorsdag | czwartek | m | Thorsdagen | skr. Thdg./przest. Th:dg |
thraian I | obracać, kręcić | - | - | thraian - thraiand - gethraian |
thraian II | filmować, nagrywać | - | - | thraian - thraiand - gethraian |
Thriness | Trójca | ż | - | Heligæ Thriness |
thum | dlaczego | - | - | por. thēum |
Tomāt | pomidor | n | Tomāte, Tomāten | od hol. tomaat |
Ticket | bilet | n | Tickets | od ang. ticket |
Tiflis | Tibilisi (Tyflis) | m | - | |
Tiørn | jezioro | n | Tiørnan | od stnord. tjǫrn |
Tirsdag | wtorek | m | Tirsdagen | skr. Tdg./przest. T:dg |
tot | dopóki, póki | - | - | |
trēg | wolny, powolny | - | - | |
trinkan | pić | - | - | |
Tugal | lejce | m | Tugaln | |
Tulp | tulipan | n | Tulpen | od hol. tulp |
Twārk | twaróg | n | Twærke | od śwn. twarc |
Twarkkāge | sernik (ciasto) | ż | Twārkkægen | zob. Kæskāge |
U
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Ubman | pot. mąż | m | Ubmanen | zob. Mann |
ubel | zły | - | - | |
Ubel | zło | n | - | |
Ūle | sowa | ż | Ūlen | |
Ulf | wilk | m | Ulfan | |
um + B. | koło (miejsce), około (czas) | - | - | przest. umbe |
umbe + B. | przest. koło (miejsce), około (czas) | - | - | zob. um |
umber + B. | o (kimś, czymś) | - | - | |
umberganan | przekraczać | - | - | umberganan - umberging - geumberganan |
umberlāgian | zasłaniać, przysłaniać | - | - | umberlāgian - umberlæg - geumberlāgian |
umbersadtian | tłumaczyć, przekładać (z języka na język) | - | - | umbersadtian - umbersadtiand - geumbersadtian por. urklārian |
Umbersadtiung | tłumaczenie, przekład | n | Umbersatiungen | |
umberspingian | przeskoczyć, przeskakiwać | - | - | |
umdat | bo, ponieważ | - | - | przest. um dat |
un- | nie- (w poł. z przym.) | - | - | |
under + B. | pod, poniżej (kierunek) | - | - | |
under + C. | pod, poniżej (położenie) | - | - | |
under + D. | pośród, wśród | - | - | |
underweg | w drodze | - | - | por. op dem Weg |
Unrechthaid | niesprawiedliwość, nieprawość | n | - | |
ur- | pra- | - | - | |
Uraldfāder | pradziad, pradziadek | m | Uraldfādern | |
Uraldmøder | prababka, prababcia | ż | Uraldmødern | |
urklārian | tłumaczyć, wyjaśniać, objaśniać | - | - | urklārian - urklāriand - geurklārian por. umbersadtian |
Urwachhaid | osłabienie | n | Urwachhaide | |
urwachijan | osłabiać | - | - | urwachijan - urwacht - geurwachijan |
urlaubijan | pozwalać, zezwalać | - | - | |
Urst | kiełbasa | ż | Ursten | |
ūt + C. | z, na zewnątrz | - | - | |
ūtbringian | wyjąć | - | - | ūtbringian - ūtbrang - geūtbringian |
Ūtland | zagranica | n | - | |
ūtlandsk | zagraniczny | - | - | |
ūtnemman | wynieść, brać na wynos | - | - | ūtnemman - ūtnamm - geūtnemman |
V
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
van + C. I | z (kierunek) | - | - | |
van + C. II | przez (sprawcę) | - | - | skr. v. np. Buk van Tolkien - książka [napisana] przez Tolkiena |
van + D. | od (czas); od, z (położenie) | - | - | skr. v. |
van Zeid, zu Zeid | od czasu, do czasu | - | - | |
van... zu... I | od... do... (kierunek) | - | - | skr. v. ... z. ... van + C.; zu + B. |
van... zu... II | od... do... (położenie) | - | - | skr. v. ... z. ... van + D.; zu + B. |
Vendig | Wenecja | ż | - | |
Vin | wino | n | Vines | od łac. vīnum |
vize- | wice- | - | - | |
Vizekønig | wicekról | m | Vizekønigen | |
Vøks | lis | m | Vøksen | |
Vøksine | liszka | ż | Vøksinen |
W
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
wach | słaby, osłabiony | - | - | |
wachijan | słabnąć | - | - | wachijan - wacht - gewachijan |
Wāg | gw. pole, łąka | m | Wāge | |
Wamss | łono | ż | Wamssen | |
Ward | słowo | n | Warden | |
wardian | strzec, pilnować, czuwać | - | - | wardian - wardiand - gewardian |
warm | gorący | - | - | por. hert |
Warsau | Warszawa | ż | - | |
Wasmoun | marzec | n | Wsmounen | skr. Wsmn./przest. Ws:mn |
Water | woda | n | Watern | |
Waterlau | Waterloo (m. bitwy, dzielica Brukseli) | ż | - | |
webian | tkać, prząść, pleść | - | - | webian - webiand - gewebian |
Weg | droga | n | Wege | |
wegganan | odejść, odchodzić | - | - | wegganan - wegging - weggeganan |
Weitmoun | sierpień | n | Weitmounen | skr. Wmn./przest. W:mn |
Weit | pastwisko | n | Weite | |
wel | dobrze (przysł.) | - | - | |
Weld | świat | m | Welder | |
Wels | Walia (państwo) | n | - | |
wendijan | zmieniać | - | - | wendijan - wendijand - gewendijan |
wesdau gasund | bądź zdrów (pożegnanie) | - | - | używane do jednej i wielu osób |
Werk | praca, dzieło, wytwór | n | Werkæ | zob. Arbeid |
werkan | pracować | - | - | zob. arbeidan |
werthan | stawać się | - | - | |
wesan | być | - | - | |
wesdau wel | wszystkiego dobrego, trzymaj się (pożegnanie nieformalne) | - | - | |
West | zachód (kierunek) | n | - | skr. W. |
Wichsel | gw. wiśnia | n | Wichseln | zob. Kerse |
wickan | czarować, uprawiać czary/czarnoksięstwo | - | - | |
Wicke | wiedźma, czarownica | ż | Wicken | zob. Hekse |
Widuwer | wdowiec | m | Widuwern | |
Widuwin | wdowa | ż | Widuwinen | |
Wif | żona, kobieta | ż | Wifen | pot. Kwēn |
Wig | wojna | n | Wige | |
Wigrik | imię męskie | m | Wigriks | |
Wike | tydzień | ż | Wiken | |
Wikende | weekend | ż | Wikenden | |
Wiler | wola | ż | - | |
willian | chcieć | - | - | |
Wilnius | Wilno (miasto) | n | - | |
wild | dziki | - | - | |
Wind | wiatr | m | - | |
Windge | okno | n | Windges, Windgen | |
Wintur | zima | n | Winturs, Winturn | |
Winturmoun | grudzień | n | Winturmounen | skr. Wtmn./przest. Wt:mn zob. Julmoun |
Witold | imię męskie (Witold) | m | Witolden | |
wit | biały | - | - | |
Witruthenien | Białoruś | n | - | |
woanskijan | życzyć | - | - | + D. (życzyć czegoś) |
Wōdansdag | środa | m | Wōdansdagen | skr. Wdg./przest. W:dg zob. Dansdag |
Wolfgang | imię męskie (Wolfgang) | m | Wolfgangen | od śwn. Wolfgang |
wonian | mieszkać | - | - | wonian - wund - gewonian |
Wonung | mieszkanie | n | Wonungen | |
wost | bezludny, opuszczony | m | - | |
wringian I | wyciskać, ściskać | - | - | wringian - wrang - gewringian |
wringian II | ściskać, przytulać | - | - | wringian - wrang - gewringian |
writan | pisać | - | - | |
Wull | wełna | ż | Wull |
Z
alduryncki | polski | rodzaj | mnożyna | uwagi |
---|---|---|---|---|
Zaik | znak, symbol | n | Zaiken | |
zaikian | znaczyć, oznaczać, naznaczać | - | - | |
Zaiknung | znaczenie, definicja | n | Zaiknungen | |
Zand | ząb | m | Zanden | |
zean | ciągnąć | - | - | zean - zeit - gezean |
Zeid | czas | m | - | zob. Zimmæ |
Zibel | cebula | n | Zibeln | |
Zimmæ | przest. czas | ż | - | zob. Zeid |
Zipern | Cypr | n | - | rzad. Ziprus |
zu + B. | do (kierunek, położenie) | - | - | skr. z. |
zu + M. | za, zbyt (w poł. z przym.) | - | - | |
Zufall | przypadek | n | Zufallan, Zufellen | |
zufallan | przytrafić się, przydarzyć się | - | ||
zufallik | przypadkowy, losowy | - | - | |
Zug | pociąg | m | Zuge | |
Zunge | język (organ) | ż | Zungen | gw. Zunga |
zwaier | drugi, poet. następny | - | - | por. nēst |
zwisk | pomiędzy | - | - | skr. zw. |
- ↑ zazwyczaj w odnisieniu do monarchów i świętych