Język alduryncki
| język alduryncki Aldurinsk Sprāg | |
|---|---|
| Utworzenie: | Wodzin w 2020 |
| Liczba użytkowników | ? |
| Sposoby zapisu: | łaciński (alduryncki) |
| Typologia: | szyk SVO, V2 |
| Klasyfikacja: | języki indoeuropejskie
|
| Status urzędowy | |
| Oficjalna regulacja: | Rada Języka Aldurynckiego (Aldurinsk Sprāg Rad) |
| Lista conlangów | |
|
Zobacz też słownik tego języka. |
Alduryncki (ald. Aldurinsk Sprāg) to język sztuczny należący do rodziny języków germańskich, jego bezpośrednim przodkiem jest język pragermański.
- język praindoeuropejski (†)
- język pragermański (†)
- język Bergrama (okres wczesnoalduryncki) (†)
- język pragermański (†)
Alfabet
| Aa | Āā | Ææ | Bb | Cc | Dd | Ee | Ēē | Ff | Gg | Hh | Ii | Īī | Jj | Kk | Ll |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| [a] | [aː] | [æ][1] | [b] | [ts] | [d] | [ɛ] | [ɛː] | [f] | [ɡ] | [x] | [i] | [iː] | [j] | [k] | [l] |
| Mm | Nn | Oo | Ōō | Øø | Pp | Rr | Ss | Tt | Þþ | Uu | Ūū | Vv | Ww | Xx | Zz |
| [m] | [n] | [ɔ] | [ɔː] | [ø] | [p] | [r], [ʁ] | [s] | [t] | [θ] | [u] | [uː] | [f] | [v] | [ks] | [ts] |
Zaimek
| Jednina | ||
| 1. os. | 2. os. | 3. os. m./ż./n. |
|---|---|---|
| Ik | Du | Er/Si/It |
| Dwoina | ||
| 1. os. | 2. os. | 3. os. m./ż./n. |
| Wet | Jut | |
| Mnożyna | ||
| 1. os. | 2. os. | 3. os. m./ż./n. |
| Wi | Ju | Si |
Rzeczownik
Rodzajnik
W j. aldurynckim występuje jedynie rodzajnik określony.
| męski | żeński | nijaki | dwoina | mnożyna | |
| Mianownik | der | dai | dat | der | dai |
| Dopełniacz | des | der | das | das | das |
| Celownik | dem | der | dem | dem | dam |
| Biernik | den | dai | dan | den | dan |
Deklinacja
Rzeczownik alduryncki odmienia się przez:
cztery przypadki (Fallan):
- Mianownik-Namijn Fall (ɴᴀᴍ.)
- Biernik-Klag Fall (ᴋʟɢ.)
- Dopełniacz-Eigin Fall (ᴇɪɢ.)
- Celownik-Hawin Fall (ʜᴡɴ.)
Liczba
J. alduryncki posiada trzy liczby: pojedynczą, podwójną[2] , mnogą. Liczba podwójna przyjmuje końcówki: -(i)s -e. Liczba mnoga przyjmuje końcówki: -an, -es, -en.
Często w liczbie podwójnej i mnogiej zachodzi przegłos:
ā > æ
np. Āl - Ælis - Ælan (węgórz)
Rodzaj
Męski
Rodzaju męskiego jest większość rzeczowników:
oznaczających wykonawcę czynności rodzaju męskiego (często zakończonych na -er), np.
Fisker - rybak
Først - książę
Ganser - gąsior[3]
Żeński
Rodzaju żeńskiego jest większość rzeczowników:
zakończonych na "e" lub "a", np.
Aske (popiół)
Førna (pstrąg)
oznaczających wykonawcę czynności rodzaju żeńskiego (zakończonych na -(er)in), np.
Fiskerin - rybaczka
Førstin - księżna[4]
Przymiotnik
Czasownik
Koniugacja
Czas przeszły prosty
W czasie przeszłym prostym nie wyrodziła się jedna odmiana regularna.
| Jednina | Dwoina | Mnożyna |
|---|---|---|
| Ik was | Wet wæs | Wi wæsan |
| Du wast | Jut wæst | Ju wæsad |
| Er Si was It |
Si wæsan |
Przykładowe zdanie:
- Ik was in (dem) Frankraik. - Byłem/Byłam we Francji.
Czas przeszły złożony
Najczęściej używany czas przeszły.
Tworzy się go według wzoru:
(odm.) habian + Partizip Perfekt
Np.
- Ik habia an dem Tiørn gefiskan. - Łowiłem ryby nad jeziorem.
Imiesłów czasu przeszłego
Partizip Perfekt używany jest do tworzenia czasu przeszłego złożonego.
Tworzy się go według wzoru:
ge-+ czasownik w bezokoliczniku
Np.
- gedaujan - umierać
- gefiskan - łowić ryby
- gewickan - czarować
Czas zaprzeszły
Używany prawie wyłącznie w literaturze.
Tworzy się go według wzoru:
(odm.) wesan + Partizip Perfekt
Np.
- Ik beun an dem Tiørn gefiskan. - Łowiłem był ryby nad jeziorem.
Czas teraźniejszy
Regularne
Według regularnej odmiany, czasownik końcówkę bezokolicznika (-an) zastępuje inną, odowiednią dla danej liczby i osoby.
| Jednina | Dwoina | Mnożyna |
|---|---|---|
| Ik -a | Wet -os | Wi -an |
| Du -s | Jut -as | Ju -(a)d |
| Er Si -st It |
Si -an |
np. habian (mieć, posiadać)
| Jednina | Dwoina | Mnożyna |
|---|---|---|
| Ik habia | Wet habios | Wi habian |
| Du habis | Jut habias | Ju habid |
| Er Si habist It |
Si habian |
Nieregularne
W liczbie mnogiej czasowniki nieregularne przyjmują odmianę regularną.
np. wesan (być)
| Jednina | Dwoina | Mnożyna |
|---|---|---|
| Ik beun | Wet ise | Wi wesan |
| Du isott | Jut isent | Ju wesad |
| Er Si ist It |
Si wesan |
Przykłady
"Ojcze nasz"
Fāder unser,
Du isott in Himinaz, Name þīn ist helige,
Kønigraik þīn komdau, Wiler þīn Wesdau,
in Himinaz und um Erþaz.
Du gabdau Uns Brødaz , und fragtdau unseræ Sudon,
þo Wi frabden unseræ Sūders.
Du næi uzlaubijan skulan Uns
Suden und skutjen Uns van Ubilaz.
Þīn ist Kønigraik, Kraft und Ulþe. Amen
"Zdrowaś Mario"
Hagla Maria,
Vøl de Gnade, Herr mit Du,
føttet isott unter Frauion,
und føttet ist Ubat þīn Wamß, Jezus.
Heligæ Maria,
Møder Gottes, bitten vør Uns Sūders,
nu und in Stønde de Unsere Dōþ.
Amen