Języki qińskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m
 
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
'''Języki qińskie''' – grupa [[lista języków Kyonu|języków i dialektów]] używanych przez ponad osiem milionów mieszkańców [[środkowy Kyon|środkowego]] [[Kyon]]u. Spośród języków tej grupy, jedynym żywym przedstawicielem pozostaje [[język qin]], podzielony na wiele mniejszych dialektów. Pierwotnie używane na dużym obszarze po obu stronach [[Góry Dachu Świata|Dachu Świata]], obecnie językami qińskimi mówi się na północnym wybrzeżu [[Morze Słone|Morza Słonego]], w południowej części [[Harensuran]]u oraz wśród [[Qin (lud)|qińskiej]] diaspory na całym świecie.
 
'''Języki qińskie''' – grupa [[lista języków Kyonu|języków i dialektów]] używanych przez ponad osiem milionów mieszkańców [[środkowy Kyon|środkowego]] [[Kyon]]u. Spośród języków tej grupy, jedynym żywym przedstawicielem pozostaje [[język qin]], podzielony na wiele mniejszych dialektów. Pierwotnie używane na dużym obszarze po obu stronach [[Góry Dachu Świata|Dachu Świata]], obecnie językami qińskimi mówi się na północnym wybrzeżu [[Morze Słone|Morza Słonego]], w południowej części [[Harensuran]]u oraz wśród [[Qin (lud)|qińskiej]] diaspory na całym świecie.
 +
 +
Języki qińskie charakteryzuje pierwotna monosylabiczność, izolacyjność, obecność poimków, fonemiczny iloczas, sylabowe czasowanie i ósemkowy system liczebników. Szyk zdania różni się między grupą wschodnią (VSO) a zachodnią (SVO). Wszystkie języki qińskie wypracowały podobne systemy pisma, oparte na ideograficznym zapisie słownictwa. Rekonstruowany [[język praqiński]] to hipotetyczny przodek tej rodziny językowej.
  
 
Postuluje się, że języki qińskie powiązane są z [[języki pojckie|językami pojckimi]] – nie ustalono jednak, czy chodzi o pokrewieństwo genetyczne, czy o wielowiekową współzależność i wykształcenie charakterystycznych, wspólnych cech obszarowych.
 
Postuluje się, że języki qińskie powiązane są z [[języki pojckie|językami pojckimi]] – nie ustalono jednak, czy chodzi o pokrewieństwo genetyczne, czy o wielowiekową współzależność i wykształcenie charakterystycznych, wspólnych cech obszarowych.
Linia 18: Linia 20:
 
**** [[dialekt xi'anming]]
 
**** [[dialekt xi'anming]]
 
*** [[język zhok-ha|język tomkański]]†
 
*** [[język zhok-ha|język tomkański]]†
 +
 +
== Porównanie słownictwa ==
 +
{| class="wikitable"
 +
|+ Liczebniki w językach qińskich
 +
|-
 +
! Glosa
 +
! Praqiński
 +
! [[Język qin|Qin]]
 +
! [[Język xin|Xin]]
 +
! [[Język zhok-ha|Zhok-ha]]
 +
|-
 +
! „jeden”
 +
| *tanĭ
 +
| xiā /{{IPA|ɕɑː˧}}/
 +
| *taN /{{IPA|tɑɴ}}/
 +
| tanh /{{IPA|taɲ}}/
 +
|-
 +
! „dwa”
 +
| *sām
 +
| sâm /{{IPA|sɑːm˧˦˧}}/
 +
| *zā /{{IPA|d͡zɑː}}/
 +
| sôm /{{IPA|soːm}}/
 +
|-
 +
! „trzy”
 +
| *thŭnoj
 +
| chòi /{{IPA|t͡ʃʰɵʏ̯˥˩}}/
 +
| *thün /{{IPA|θʉn}}/
 +
| thnoi /{{IPA|tʰnoə̯}}/
 +
|-
 +
! „cztery”
 +
| *xsāC
 +
| jiáng /{{IPA|t͡ɕɑːŋ˦˥}}/
 +
| *xōn /{{IPA|ɦɵːn}}/
 +
| ksanh /{{IPA|ksaːɲ}}/
 +
|-
 +
! „pięć”
 +
| *kōb
 +
| wàp /{{IPA|wɑːp˥˩}}/
 +
| *kōb /{{IPA|kɵːb}}/
 +
| kuep /{{IPA|kuə̯p}}/
 +
|-
 +
! „sześć”
 +
| *phŭkĭ
 +
| fût /{{IPA|fʊt˧˦˧}}/
 +
| *phog /{{IPA|fɔg}}/
 +
| phuc /{{IPA|pʰuc}}/
 +
|-
 +
! „siedem”
 +
| *strV̄ng
 +
| lāng /{{IPA|lɑːŋ˧}}/
 +
| *strūng /{{IPA|strʉːŋ}}/
 +
| srông /{{IPA|sroːŋ}}/
 +
|-
 +
! „osiem”
 +
| *pŭjāl
 +
| yiē /{{IPA|ji̯ɘ˧}}/
 +
| *pjōl /{{IPA|pʲœːɫ}}/
 +
| pier /{{IPA|piə̯r piɚ̯}}/
 +
|}
  
 
[[Kategoria:Języki qińskie| ]]
 
[[Kategoria:Języki qińskie| ]]

Aktualna wersja na dzień 11:54, 31 gru 2017

Języki qińskie – grupa języków i dialektów używanych przez ponad osiem milionów mieszkańców środkowego Kyonu. Spośród języków tej grupy, jedynym żywym przedstawicielem pozostaje język qin, podzielony na wiele mniejszych dialektów. Pierwotnie używane na dużym obszarze po obu stronach Dachu Świata, obecnie językami qińskimi mówi się na północnym wybrzeżu Morza Słonego, w południowej części Harensuranu oraz wśród qińskiej diaspory na całym świecie.

Języki qińskie charakteryzuje pierwotna monosylabiczność, izolacyjność, obecność poimków, fonemiczny iloczas, sylabowe czasowanie i ósemkowy system liczebników. Szyk zdania różni się między grupą wschodnią (VSO) a zachodnią (SVO). Wszystkie języki qińskie wypracowały podobne systemy pisma, oparte na ideograficznym zapisie słownictwa. Rekonstruowany język praqiński to hipotetyczny przodek tej rodziny językowej.

Postuluje się, że języki qińskie powiązane są z językami pojckimi – nie ustalono jednak, czy chodzi o pokrewieństwo genetyczne, czy o wielowiekową współzależność i wykształcenie charakterystycznych, wspólnych cech obszarowych.

Klasyfikacja

Porównanie słownictwa

Liczebniki w językach qińskich
Glosa Praqiński Qin Xin Zhok-ha
„jeden” *tanĭ xiā /ɕɑː˧/ *taN /tɑɴ/ tanh /taɲ/
„dwa” *sām sâm /sɑːm˧˦˧/ *zā /d͡zɑː/ sôm /soːm/
„trzy” *thŭnoj chòi /t͡ʃʰɵʏ̯˥˩/ *thün /θʉn/ thnoi /tʰnoə̯/
„cztery” *xsāC jiáng /t͡ɕɑːŋ˦˥/ *xōn /ɦɵːn/ ksanh /ksaːɲ/
„pięć” *kōb wàp /wɑːp˥˩/ *kōb /kɵːb/ kuep /kuə̯p/
„sześć” *phŭkĭ fût /fʊt˧˦˧/ *phog /fɔg/ phuc /pʰuc/
„siedem” *strV̄ng lāng /lɑːŋ˧/ *strūng /strʉːŋ/ srông /sroːŋ/
„osiem” *pŭjāl yiē /ji̯ɘ˧/ *pjōl /pʲœːɫ/ pier /piə̯r piɚ̯/
Źródło: „https://jezykotw.webd.pl/w/index.php?title=Języki_qińskie&oldid=23101”