Słownik:Język ajniadzki

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Słownik języka ajniadzkiego
Nazwa: Język ajniadzki
Nazwa własna: Yeniyataan.png
Yeniyatân
Informacje
Twórca: Borlach
Rok: 2023
Sposoby zapisu: Pismo praajniadzkie, ajniadzkie pismo linearne, alfabet cherynejski, alfabet łaciński
Klasyfikacja: Języki seframańskie (proponowane)
Język praajniadzki
Ajniadzki darchajski
Ajniadzki klasyczny
Liczba słów: około X
Lista conlangów

Słownik języka ajniadzkiego — artykuł ten będzie zawierał wszystkie aktualne słowa klasycznego języka ajniadzkiego. Hasła uszeregowane są alfabetycznie według transkrypcji łacińskiej. Źródłem formy słownika oraz wykorzystanej metodologii jest inspiracja słownikiem języka qin autorstwa Widsiða[1]. Jest to zarazem próba generalna pod przyszłą przebudowę słownika języka ajdyniriańskiego oraz staroajdyniriańskiego, która naturalnie będzie zadaniem trudniejszym. Na chwilę obecną słownik klasycznego języka ajniadzkiego liczy ~X słów i derywatów.

Skróty

Słownik wykorzystuje określoną liczbę skrótów, które stoją przed tłumaczeniami ajniadzkich słów, precyzując ich znaczenie lub przekazując dodatkowe informacje. Używane są następujące skróty:

  • rzecz. - rzeczownik
  • przym. - przymiotnik
  • przys. - przysłówek, przyimek
  • czas. - czasownik
  • spój. - spójnik
  • zaim. - zaimek
  • licz. - liczebnik
  • a. - albo
  • arch. - archaizm (okres darchajski lub wczesnoklasyczny)
  • form. - formalny
  • fraz. - frazeologizm
  • wys. - wysoki rejestr
  • Z. - wyraz, wyrażenie poświadczone jedynie w tekstach pochodzących z zachodnich obszarów występowania języka ajniadzkiego
  • C. - wyraz, wyrażenie poświadczone jedynie w tekstach pochodzących z centralnych obszarów występowania języka ajniadzkiego
  • W. - wyraz, wyrażenie poświadczone jedynie w tekstach pochodzących ze wschodnich obszarów występowania języka ajniadzkiego


W przypadku rzeczowników oraz niektórych zaimków po ich tłumaczeniu pojawić się może również oznaczenie rodzaju, do którego przynależą ([oż.] lub [o.] dla rodzaju ożywionego, [nieoż.] lub [n.] dla rodzaju nieożywionego).

Hasła

Korpus główny

basti  /basti/ •  rzecz. potomek, syn, córka [oż.]
befəngîye  /befɘŋgʲije/ •  czas. jeść, ucztować
celgîye  /t͡ʃelgʲije/ •  czas. dać, zapewnić
cəlligîye  /t͡ʃɘl:igʲije/ •  czas. doprowadzać, dostarczać, przekazywać
cəla  /t͡ʃɘla/ •  spój. jedynie, tylko
ćefvâba  /t͡ʃʼefwɐba/ •  czas. wstawać, powstawać, wznosić się
ćefvâgîye  /t͡ʃʼefwɐgʲije/ •  czas. wydobywać, wyciągać
ćenhegîye  /t͡ʃʼenxegʲije/ •  czas. razić, uderzać
ćiṣa  /t͡ʃʼiʃa/ •  rzecz. ryba [oż.]
Derywaty: ćaṣân przym. rybny
çarda  /θarda/ •  rzecz. podczaszy [oż.]
çardo  /θardo/ •  rzecz. kielich [nieoż.]
darba  /darba/ •  czas. mieć
daringîye  /dariŋgʲije/ •  1. czas. brać, wziąć, uczynić własnym; 2. czas. fraz. uczynić niewolnikiem, wziąć w niewolę
dehnə  /dexnɘ/ •  rzecz. ziemia, grunt [nieoż.]
Derywaty: dehnərəturgîye czas. fraz. równać z ziemią
dene  /dene/ •  przys. poprzez
dəran  /dɘran/ •  spój. lecz, ale
dîro  /dʲiro/ •  rzecz. klątwa [nieoż.]
dîrengîye  /dʲireŋgʲije/ •  1. czas. wziąć, zabrać[2]; 2. czas. otrzymać, uzyskać
Derywaty: dîrena rzecz. imperium, dominium [oż.]
doveṣe  /doveʃe/ •  licz. tysiąc
Derywaty: yendovṣas licz. tysięczny, tysięczna [oż.]; yendovṣos licz. tysięczne [nieoż.]
duro  /duro/ •  rzecz. imię [nieoż.]
fiyeṣgîye  /fijeʃgʲije/ •  czas. pokonywać
garu  /garu/ •  rzecz. rzeka [nieoż.]
gâtayo  /gɐtajo/ •  rzecz. zdrada [nieoż.]
gêqoma  /gʲeqʷoma/ •  rzecz. talia, pas [oż.]
gran  /gran/ •  zaim. ten, ta [nieoż.]
greta  /greta/ •  rzecz. serce [oż.]
han  /xan/ •  zaim. to [nieoż.]
handas  /xandas/ •  zaim. który, która [oż.]
Derywaty: handasjêve zaim. którykolwiek, którakolwiek [oż.]
handos  /xandos/ •  zaim. które [nieoż.]
Derywaty: handosjêve zaim. którekolwiek [oż.]
harugîye  /xarugʲije/ •  czas. pamiętać
hev  /xew/ •  spój. w
hevpuro  /xewpuro/ •  spój. lecz, zamiast tego
hiṣe  /xiʃe/ •  rzecz. pan [oż.]
hiva  /xiwa/ •  spój. i
hiviṣ  /xʷiʃ/ •  licz. sześć[3]
Derywaty: hiviṣne licz. szósty, szósta [oż.]; hiviṣno licz. szóste [nieoż.]
ḥavzaba  /χawt͡saba/ •  czas. palić się, płonąć
ḥavzagîye  /χawt͡sagʲije/ •  czas. palić
ḥeru  /χeru/ •  licz. jeden
ḥeyen  /χejen/ •  zaim. ten sam, taki sam
ḥəvə  /χɘwɘ/ •  rzecz. bitwa [nieoż.]
ḥolina  /χʷolina/ •  rzecz. chwała, splendor [oż.]
ḥoṣtaba  /χʷoʃtaba/ •  czas. być otwartym
ḥoṣtagîye  /χʷoʃtagʲije/ •  czas. otwierać
Derywaty: biḥoṣtagîye czas. otworzyć
ḥta  /χta/ •  zaim. oni [oż.]
ḥto  /χto/ •  zaim. oni [nieoż.]
ḥugîru  /χʷugʲiru/ •  rzecz. piasek [nieoż.]
Derywaty: ḥugîrânnifvo rzecz. pustynia [nieoż.]
ḫamre  /ʜamre/ •  rzecz. zwierzę [oż.]
ḫarzavə  /ʜart͡savɘ/ •  rzecz. cyna [nieoż.]
ḫaspo  /ʜaspo/ •  rzecz. miasto [nieoż.]
ḫəqe  /ʜɘqe/ •  zaim. ja
ḫbaste  /ʜbaste/ •  rzecz. niewolnik [oż.]
ḫbasto  /ʜbasto/ •  rzecz. niewola [nieoż.]
ḫurṣo  /ʜurʃo/ •  C. W. rzecz. rok[4] [nieoż.]
jêttu  /d͡ʒʲet:u/ •  licz. osiem
Derywaty: jêttane licz. ósmy, ósma [oż.]; jêttano licz. ósme [nieoż.]
jər  /jɘr/ •  rzecz. morze [nieoż.]
jəlsu  /d͡ʒɘlsu/ •  rzecz. jama, nora [nieoż.]
Derywaty: seffânjəlsuru rzecz. fraz. gniazdo żmij [nieoż.]
jîdalba  /d͡ʒʲidalba/ •  czas. być zebranym, być razem
jîdalgîye  /d͡ʒʲidalgʲije/ •  czas. gromadzić, zbierać
Derywaty: jîdalle rzecz. legion, oddział wojskowy [oż.]
ka  /ka/ •  przys. przeciw, przeciwko
kagmə  /kagmɘ/ •  rzecz. ruina [nieoż.]
kagmaba  /kagmaba/ •  czas. być niszczonym
Derywaty: bikagmaba czas. być zniszczonym
kagmagîye  /kagmagʲije/ •  czas. niszczyć
Derywaty: bikagmagîye czas. zniszczyć; kagmalçi rzecz. niszczenie, zniszczenie [nieoż.]
karəyagîye  /karɘjagʲije/ •  czas. wymieniać, wspominać, wyliczać
Derywaty: karəyena rzecz. wspomniane wcześniej osoby [oż.]; karəyeno rzecz. wspomniane wcześniej przedmioty [nieoż.]
kâhi  /kɐxi/ •  zaim. jakiś, żaden
kṣabinu  /kʃabinu/ •  rzecz. głód, klęska głodu [oż.]
kṣaye  /kʃaje/ •  rzecz. dowódca [oż.]
ktava  /ktawa/ •  licz. pięć
Derywaty: ktavnas licz. piąty, piąta [oż.]; ktavnos licz. piąte [nieoż.]
ḱara  /kʼara/ •  rzecz. moc, siła[5] [oż.]
ḱorân  /kʼʷorɐn/ •  przym. jasny
qa  /qa/ •  zaim. ono [nieoż.]
qaldî  /qaldʲi/ •  1. rzecz. nomada [oż.]; 2. rzecz. step [nieoż.]
qahṣ  /qaxʃ/ •  licz. trzy
Derywaty: qaṣṣune licz. trzeci, trzecia [oż.]; qaṣṣuno licz. trzeci [nieoż.]
qin  /qin/ •  licz. wy
qudra  /qʷudra/ •  rzecz. król [oż.]
qusha  /qʷusxa/ •  rzecz. ojciec [oż.]
lâyṣ  /lɐjʃ/ •  przys. o, na temat[6]
lekoyu  /lekʷoju/ •  rzecz. obowiązek [nieoż.]
leya  /leja/ •  przys. potem, po tym jak
ləku  /lɘkʷu/ •  1. rzecz. zasada, norma [nieoż.]; 2. rzecz. wzór [nieoż.]
litagîye  /litagʲije/ •  czas. sądzić, oceniać
Derywaty: bilitagîye czas. rozsądzić
luva  /luwa/ •  licz. dwa
Derywaty: luvnas licz. drugi, druga [oż.]; luvnos licz. drugie [nieoż.]; luvara licz. obie, oba
manaçirgîye  /manaθirgʲije/ •  czas. sadzić, siać
min  /min/ •  zaim. ty
nafi  /nafi/ •  rzecz. pani [oż.]
naŝoḥre  /naɬʷoχre/ •  rzecz. buntownik [oż.]
naŝoḥru  /naɬʷoχru/ •  rzecz. bunt, rebelia [nieoż.]
nayťo  /najtʼo/ •  rzecz. brzeg rzeki [nieoż.]
nâyho  /nɐjxo/ •  rzecz. niebo [nieoż.]
Derywaty: nâyhân przym. niebiański
neyi  /neji/ •  rzecz. ziemia, kraina [nieoż.]
nissu  /nis:u/ •  czas. być[7]
nifvo  /nifwo/ •  rzecz. dom [nieoż.]
nivetagîye  /niwetagʲije/ •  czas. mieszkać, zamieszkiwać
pagêba  /pagʲeba/ •  czas. radować, cieszyć się
pagêgîye  /pagʲegʲije/ •  czas. rozśmieszać
Derywaty: pagêlçi rzecz. szczęście, radość [nieoż.]
pâḥontu  /pɐχʷontu/ •  rzecz. umiar [nieoż.]
puro  /puro/ •  rzecz. miejsce [nieoż.]
ṕadragîye  /pʼadragʲije/ •  czas. rzec, ogłosić, deklarować
ṕaye  /pʼaje/ •  zaim. my (inkluzywne[8])
ṕiçe  /pʼiθe/ •  zaim. my (podwójne[9])
ṕule  /pʼule/ •  zaim. my (ekskluzywne[10])
raqsanu  /raqsanu/ •  rzecz. zemsta [nieoż.]
rama  /rama/ •  rzecz. noworodek [oż.]
ringîye  /riŋgʲije/ •  czas. iść, pójść
rira  /rira/ •  licz. dziewięć
Derywaty: rirəŝa licz. dziewiąty, dziewiąta [oż.]; rirəŝo licz. dziewiąte [nieoż.]
rəvagîye  /rɘwagʲije/ •  czas. pozostawać
sâgravagîye  /sɐgrawagʲije/ •  czas. zasiedlać, kolonizować, przesiedlić
sakkayn  /sak:ajn/ •  spój. i, jednakże, ponadto
san  /san/ •  zaim. co [nieoż.]
Derywaty: sanjêve zaim. cokolwiek [nieoż.]
sankâh  /sankɐx/ •  zaim. każde [nieoż.]
santḥagîye  /santχagʲije/ •  czas. maszerować
Derywaty: santḥa rzecz. piechur [oż.]; santḥo rzecz. marsz [nieoż.]
sarn  /sarn/ •  przys. prócz, oprócz
saya  /saja/ •  1. rzecz. mieszkaniec [oż.]; 2. rzecz. lud, plemię [oż.]
sayfeno  /sajfeno/ •  rzecz. dobrobyt, prosperyta [nieoż.]
seffe  /sef:e/ •  rzecz. żmija [oż.]
seyânba  /sejɐnba/ •  czas. rosnąć
seyângîye  /sejɐŋgʲije/ •  czas. uprawiać
siye  /sije/ •  zaim. kto [oż.]
Derywaty: siyejêve zaim. ktokolwiek [oż.]
siyekâh  /sijekɐx/ •  zaim. każdy [oż.]
svaḥa  /swaχa/ •  licz. siedem
Derywaty: savḥas licz. siódmy, siódma [oż.]; savḥos licz. siódme [nieoż.]
ṣar  /ʃar/ •  1. rzecz. zastępca [oż.]; 2. rzecz. cień [nieoż.]
ṣineba  /ʃineba/ •  czas. stawać się
ṣinegîye  /ʃinegʲije/ •  czas. robić, czynić, wyrządzać
ṣînha  /ʃʲinxa/ •  licz. cztery
Derywaty: ṣînhas licz. czwarty, czwarta [oż.]; czwarte licz. trzeci [nieoż.]
taruni  /taruni/ •  przys. wśród, pośród, między, pomiędzy
taŝave  /taɬawe/ •  rzecz. bogini [oż.]
taŝiya  /taɬija/ •  rzecz. bóg [oż.]
taŝuḫo  /taɬʷuʜo/ •  rzecz. ametyst [nieoż.]
tâsse  /tɐs:e/ •  rzecz. człowiek [oż.]
têḫb  /tʲeʜb/ •  1. rzecz. język [oż.]; 2. rzecz. mowa [nieoż.]
têrləsu  /tʲerlasu/ •  rzecz. noc [nieoż.]
ti  /ti/ •  1. przys. więcej, bardziej; 2. partykuła wzmacniająca
tihu  /tixu/ •  rzecz. błoto [nieoż.]
tiysə  /tijsɘ/ •  licz. dziesięć
Derywaty: tiyseṣ licz. dziesiąty, dziesiąta [oż.]; tiyseṣo licz. dziesiąte [nieoż.]
tîyane  /tʲijane/ •  rzecz. rodzina [oż.]
tîyanu  /tʲijanu/ •  rzecz. krew [nieoż.]
tîyanân  /tʲijanɐn/ •  przym. pokrewny, krwawy
ťargîye  /tʼargʲije/ •  czas. rozmawiać
vakṣêyo  /wakʃʲejo/ •  rzecz. burza [nieoż.]
varťeba  /wartʼeba/ •  czas. myśleć
Derywaty: bivarťeba czas. obmyśleć, przemyśleć
vasrə  /wasrɘ/ •  rzecz. zło, niegodziwość, występek, szkoda[11] [nieoż.]
veḱagîye  /wekʼagʲije/ •  czas. cierpieć
vindro  /windro/ •  rzecz. chwast [nieoż.]
viṣkaba  /wiʃkaba/ •  czas. wychodzić
viṣkagîye  /wiʃkagʲije/ •  czas. wyjmować
viyarṣigîye /wijarʃigʲije/ •  czas. zapominać
Derywaty: viyarṣelçi rzecz. zapomnienie [nieoż.]
vuraya  /wuraja/ •  rzecz. dusza, esencja [nieoż.]
yeḱa  /jekʼa/ •  przys. ponownie, jeszcze raz
yen  /jen/ •  licz. pierwsze [nieoż.]
yenne  /jen:e/ •  licz. pierwszy, pierwsza [oż.]
yeniyata  /jenijata/ •  rzecz. Ajniad [oż.]
Derywaty: yeniyatân 1. przym. ajdyniriański; 2. rzecz. język ajdyniriański [nieoż.]
yergîye  /jergʲije/ •  czas. pomagać
Derywaty: yero rzecz. pomoc [nieoż.]; yersâ pomocnik [oż.]
yevo  /jewo/ •  rzecz. łaska [nieoż.]
Derywaty: yevân przym. łaskawy
yihhân  /jix:ɐn/ •  przym. wielki, wysoki
zandu  /t͡sandu/ •  rzecz. spisek, konspiracja [nieoż.]
zârmagîye  /t͡sɐrmagʲije/ •  czas. zwyciężać
zeyettə  /t͡sejet:ɘ/ •  licz. sto
Derywaty: yenzeyettas licz. setny, setna [oż.]; yenzeyettos licz. setne [nieoż.]
zigurgîye  /t͡sigurgʲije/ •  czas. tłumić, gnieść, miażdżyć
Derywaty: zigurelçi rzecz. tłumienie, gniecenie, miażdżenie, pacyfikacja [nieoż.]; zigurune rzecz. pacyfikator, ten, który dławi bunty [oż.]
zindralçi  /t͡sindralθi/ •  rzecz. dzikość [oż.]
Derywaty: zindrân przym. dziki

Aneks: imiona ludzi i bogów

Qoyânnafi  /qʷojɐn:afi/ •  [WIP]
Minduyâta  /minduyɐta/ •  [WIP]
Ṕetḫanna  /pʼetʜan:a/ •  [WIP]

Aneks: nazwy miejscowe

Bihusêna  /bixʷusʲena/ •  [WIP]
Ceçəḥa  /t͡ʃeθɘχa/ •  [WIP]
Darḥuvaṣ[12]  /darχʷaʃ/ •  [WIP]
Dîrena  /dʲirena/ •  [WIP]
Ḫarzavâ  /ʜart͡savɐ/ •  [WIP]
Qiźuvatni  /qit͡sʼuwatni/ •  [WIP]
Lurvagarna  /lurwagarna/ •  [WIP]
Suvarinda  /suwarinda/ •  [WIP]
Tallatâri  /tal:atɐri/ •  [WIP]
Ťarva  /tʼarwa/ •  [WIP]

Przypisy

  1. Jeden z oryginalnych założycieli Projektu Kyon, od lat nieaktywny. Odpowiedzialny przede wszystkim za Siedmiomieście.
  2. Szczególnie za pomocą własnej ręki.
  3. Arch. wymowa: /xiwiʃ/.
  4. Na terenach zachodnich spotyka się alternatywny zapis tego słowa: ḫuṣro /ʜuʃro/ Z. rzecz. rok [nieoż.].
  5. Także w znaczeniu "siła zbrojna".
  6. Używane w stosunku do rzeczy oraz wydarzeń, nigdy ludzi.
  7. Czasownik "być" jest jedynym prawdziwie nieregularnym czasownikiem w języku ajniadzkim, nieregularną formę przyjmuję także w bezokoliczniku (nissu).
  8. Odpowiadające frazie my, razem z Tobą.
  9. Odpowiadające frazie my, we dwoje.
  10. Odpowiadające frazie my, bez Ciebie.
  11. W znaczeniu fizycznym, nie moralnym.
  12. Forma arch. pojawiająca się w najstarszych tekstach: Darḥavayiṣ /darχawajiʃ/.