Użytkownik:Hapana Mtu/Tyrakański

Język tyrakański (nazwa własna 語トゥラカネ), inaczej tarakański uproszczony lub tarakański-U - uproszczona wersja języka tarakańskiego~tarykańskiego dedykowana jasnemusfinksowi. Posiada uproszczoną gramatykę i pisownię oraz bardziej międzynarodowe słownictwo.

Zapis

W ramach uproszczenia język tyrakański zapisywany jest sylabariuszami japońskimi, w ramach umiędzynarodowienia używa się w nim też znaków sinojapońskich. Hiraganą zapisywane są słowa wspólne z nieuproszczonym językiem tara~ykańskim, katakana natomiast służy do zapisu słów znanych wyłącznie wariantowi uproszczonemu. Kany zostały dopasowane do fonologii języka tyrakańskiego: poniżej tabelka ilustrująca odpowiedniości między cyrylicą tarykańską a katakaną tyrakańską.

Końcowe samogłoski	Samodzielne samogłoski	К-	Г-	Ч-	З-	Ш-	Ђ-	Т-	Д-	Ћ-	Ӵ-	Ц-	Ж-	Н-	Х-	Б-	П-	С-	М-	Ј-	Р-	Л-	Ў-
-А	ア	カ	ガ	サ	ザ	シャ	ジャ	タ	ダ	チャ	ヂャ	ツァ	ヅァ	ナ	ハ	バ	パ	ファ	マ	ヤ	ラ	ラ゛	ワ
-І	イ	キ	ギ	セィ	ゼ	シ	ジ	ティ	ディ	チ	ヂ	ツィ	ヅィ	ニ	ヒ	ビ	ピ	フィ	ミ	イィ	リ	リ゛	ヰ
-Ы lub brak samogłoski	ウ	ク	グ	ス	ズ	シュ	ジュ	トゥ	ドゥ	チュ	ヂュ	ツ	ヅ	ヌ	ホゥ	ブ	プ	フ	ム	ユ	ル゛	ル	ウゥ
-Е	エ	ケ	ゲ	セ	ゼ	シェ	ジェ	テ	デ	チェ	ヂェ	ツェ	ヅェ	ネ	ヘ	ベ	ペ	フェ	メ	イェ	レ	レ゛	ヱ
-У	オ	コ	ゴ	ソ	ゾ	ショ	ジョ	ト	ド	チョ	ヂョ	ツォ	ヅォ	ノ	ホ	ボ	ポ	フォ	モ	ヨ	ロ	ロ゛	ヲ
Ң	ン

Uproszczenia w morfologii i składni

Liczba mnoga

Wykładnikiem liczby mnogiej jest sufiks ダ, po słowach zakończonych spółgłoską może pojawić się przed nim protetyczne ы, spółgłoska w sufiksie ulega też czasem postępowemu ubezdźwięcznieniu. Zmian tych dla uproszczenie nie zaznacza się w piśmie (pierwszej zresztą nie dałoby się zaznaczyć). Tarykańskie rozróżnienie liczby mnogiej ogólnej i poszczególnej zostało zlikwidowane. W tabeli poniżej przykłady.

L. pojedyncza	L. mnoga	Znaczenie l. poj.
語 ばはふ　бахас, ル゛ラ лура, えぜる　езер,　ふめず смез, リ゛サヌ лічан	語ダ ばはふダ　бахасыда~бахаста, ル゛ラダ лурада, えぜるダ　езер(ы)да,　ふめずダ смез(ы)да, リ゛サヌダ лічан(ы)да	język (mowa lub narząd w starej bądź uproszczonej leksyce - zależnie od odczytania)
パル゛マ палма	パル゛マダ палмада	palma (w uproszczonej leksyce)
つぁる цар	つぁるダ цар(ы)да	cebula (leksyka tarykańska)

Posiadanie

Wyraża się poprzez zawsze poprzez dopełniacz o wykładniku ゲ.

Sufigowanie postpozycjy

Nie zachodzi.

Uproszczone lub/i umiędzynarodowione słownictwo

Na proces upraszczania i umiędzynarodowienia słownictwa tyrakańskiego składało się kilka taktyk:

• Zastępowanie słów tara~ykańskich słowami z powszechnie znanych języków naturalnych (takich jak arabski, łacina, arabski, greka, arabski, francuski, arabski, hindi, sanskryt czy arabski) oraz popularnych auxlangów (jak np. esperanto, budinos, slovio);
• Zapisywanie słów znakami sinojapońskimi (kanji);
• Likwidowanie drobnych niuansów znaczeniowych;
• Skracanie słów, uproszczenia wymowy;
• Regularniejsze słowotwórstwo.

Należy przy tym zauważyć, że uproszczone lub/i umiędzynarodowione (tyrakańskie) słowa współistnieją w języku ze swoimi "starymi" (tarykańskimi) odpowiednika, nie powodują wyparcia ich z języka. Na piśmie rozróżnieniu tych dwóch grup słownictwa służy zapis odpowiednią kaną (chyba, że używa się znaków sinojapońskich). Poniżej tabela z przykładami uproszczonego lub/i umiędzynarodowionego słownictwa.

Znaki	Słowo tarykańskie	Słowo tyrakańskie	Znaczenie	Etymologia i uwagi
語	ばはふ　бахас	ル゛ラ лура	język (mowa)	od arabskiego لغة
語	えぜる　езер,　ふめず смез	リ゛サヌ лічан	język (narząd)	od arabskiego لسان; język tarykański rozróżnia język wystawiony od schowanego, w wersji uproszczonej to rozróżnienie znika
	でごる゛　дегул	パル゛マ палма	palma	od łacińskiego palma
	ゆれぬ　јрен	レヌ рен	rycerz	uproszczenie fonetyczne; efektem ubocznym jest homofonia z tarykańskim れぬ рен 'rzeka'
川	れぬ рен	ダリヤ даріја	rzeka	od perskiego دريا
	ぎぎつぁる гігіцар	ポカカドゥユマ пукакадјыма	czosnek	od budinoskiego fokakadjma
波蘭	くれぬ　へるいぇ　крен херје	ボラ゛ヌダ буланда	Polska	od arabskiego بولندا
電気	ぴかす　пікач	エレ゛クツロ елекытыру	prąd elektryczny	od starogreckiego ἤλεκτρον
大学	もとぅられじ　мутрареж	ジァミラ жаміра	uniwersytet, uczelnia	od arabskiego جامعة
先生	もとぅらる　мутрар	ゴロ　гуру	wykładowca	od sanskryckiego गुरु
話	ぐら゛とぅ　-глад-	スピケヌ　-чыпікен-	mówić	od volapückiego spikön

Próbki tekstowe

Judyta

• Polski: Ta piękna dziewczyna nazywa się Judyta. Jej piękne, błękitne oczy skrywają wielką tajemnicę, tajemnicę tak straszną, że zagraża ona porządkowi świata. Serce Judyty jest złe: ona nie wierzy w Boga.
• Tarykański: діызеба Ўакабу загареңет Јудіт. ўантыра Ђалла зангаре, жађўе даде јун јаӴўехаж кубўе, јаӴыхыж іјде кўе, ўаыдајнабр јаНуј ытас Прат. ыра Харц даде Јудіт себале, хажжера јун пріДыр.
• Tyrakański: あら　名前ゲ女美とぅれうぅ　Judyta. わハイダ 目ダ美青ゲ彼女　や謎大, ヤ謎恐怖　け, わあぶら　わあだゆな や秩序ゲ世界. あら 心ゲJudyta 悪, あはピダ 彼女 ぷりﷲ‎‎‎‎~DEUS~יהוה.