Język średniobornholmski: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
m (literiwka) |
|||
| (Nie pokazano 30 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
}} | }} | ||
| − | '''Język średniobornholmski''' (mbh. ''Va Apealnsan'' /ˈva ˈa. | + | '''Język średniobornholmski''' (mbh. ''Va Apealnsan'' /ˈva ˈa.pəln.sã/) - język z grupy południowej [[języki wiwaryjskie|rodziny wiwaryjskiej]], stadium języka bornholmskiego , które mniej więcej istniało od drugiej połowy XVI w. do mniej więcej przełomu XVIII i XIX w. |
| + | |||
| + | =Fonetyka= | ||
| + | Fonetyka uległa uproszczeniu względem starobornholmskiego, chociaż doszły samogłoski nosowe. | ||
| + | ==Spółgłoski== | ||
| + | {| class="wikitable collapsible" | ||
| + | ! !! Wargowe !! Dziąsłowe !! Palatalne !! Welarne !! Uwularne | ||
| + | |- | ||
| + | ! Nosowe | ||
| + | | m || n || || ŋ <ng> || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Zwarte | ||
| + | | p b || d || || k g || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Frykatywne | ||
| + | | ɸ <f> β <v> || s z || ç <c> ʝ <j> || x* || χ <ch> | ||
| + | |- | ||
| + | ! Aproksymanty | ||
| + | | || || j* || w || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Uderzeniowe | ||
| + | | || ɾ <r> || || || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Lateralne | ||
| + | | || l || || || | ||
| + | |} | ||
| + | * /x/ występuje jedynie w zbitce /xl/ zapisywanej <ll> | ||
| + | */j/ jest romanizowane przez "i". | ||
| + | ==Samogłoski== | ||
| + | ===Ustne=== | ||
| + | {| class="wikitable collapsible" | ||
| + | ! !! Przednie !! Centralne !! Tylne | ||
| + | |- | ||
| + | ! Przymknięte | ||
| + | | i || ʉ* || u <ou> | ||
| + | |- | ||
| + | ! Półprzymknięte | ||
| + | | e || || o | ||
| + | |- | ||
| + | ! Średnie | ||
| + | | || ə <ea>, <e>* || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Półotwarte | ||
| + | | ɛ <ä> || || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Otwarte | ||
| + | | a || || | ||
| + | |} | ||
| + | * /ə/ to <e> jedynie w wygłosie. | ||
| + | * /ʉ/ to "u" w romanizacji. | ||
| + | |||
| + | ===Nosowe=== | ||
| + | {| class="wikitable collapsible" | ||
| + | ! !! Przednie !! Centralne !! Tylne | ||
| + | |- | ||
| + | ! Przymknięte | ||
| + | | || ʉ̃ <uN> || ũ <ouN> | ||
| + | |- | ||
| + | ! Półprzymknięte | ||
| + | | || || õ <oN> | ||
| + | |- | ||
| + | ! Średnie | ||
| + | | || ə̃ <eaN> || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Półotwarte | ||
| + | | ɛ̃ <äN> || || | ||
| + | |- | ||
| + | ! Otwarte | ||
| + | | ã <aN> || || | ||
| + | |} | ||
| + | *N to spółgłoska nosowa w wygłosie. Poza wygłosem nie zachodzi nasalizacja samogłosek. Nie występuje ona w ogóle z /i/ i /e/. | ||
| + | |||
| + | ==Akcent== | ||
| + | Pada na pierwszą sylabę lub pierwszą z historyczną aspiracją, która w mbh. zanikła. | ||
| + | |||
| + | ==Mutacje== | ||
| + | Stadium średniobornholmskie odziedziczyło mutacje. Więcej o mutacjach bornholmskich można przeczytać [[Język_starobornholmski#Mutacje | tutaj]]. | ||
| + | [[Plik:Poprawne mutacje mbh.jpeg|100px|right|thumb|Wykaz tego, jakie fonemy mutowały w jakie w śr. bornholmskim.]] | ||
| + | |||
| + | =Gramatyka= | ||
| + | Gramatyka jest bardzo konserwatywna względem starobornholmskiej, dużą zmianą jest jednak inkluzywność i forma grzecznościowa zamiast dwoiny w czasownikach, a także dodatkowe zaimki. | ||
| + | ==Deklinacje== | ||
| + | ===Rzeczownikowe=== | ||
| + | ===Przymiotnikowe=== | ||
| + | ==Koniugacje== | ||
| + | |||
| + | =Literatura= | ||
| + | Okres średniobornholmski był dość płodny jeśli chodzi o literaturę. To w XVIII wieku żył najbardziej znany bornholmski pisarz, [[Albärt Kvumores]]. | ||
| + | [[Gamuvmem Ams|Ks. Gamuvmem Z. Ams]] w bardzo wczesnym okresie średniobornholmszczyzny przetłumaczył Biblię. | ||
| + | [[Kategoria:Języki sztuczne]] | ||
Wersja z 11:47, 21 kwi 2021
| język średniobornholmski Va Apealnsan | |
|---|---|
| Typologia: | SOV, silne V3, język fleksyjny |
| Utworzenie: | Terrus (w 2021) |
| Używany w : | Księstwo Bornholmskie |
| Sposoby zapisu: | łacinka |
| Klasyfikacja: | Wiwaryjskie
|
| Kody | |
| Conlanger–1 | mbh. |
| Lista conlangów | |
Język średniobornholmski (mbh. Va Apealnsan /ˈva ˈa.pəln.sã/) - język z grupy południowej rodziny wiwaryjskiej, stadium języka bornholmskiego , które mniej więcej istniało od drugiej połowy XVI w. do mniej więcej przełomu XVIII i XIX w.
Fonetyka
Fonetyka uległa uproszczeniu względem starobornholmskiego, chociaż doszły samogłoski nosowe.
Spółgłoski
| Wargowe | Dziąsłowe | Palatalne | Welarne | Uwularne | |
|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | m | n | ŋ <ng> | ||
| Zwarte | p b | d | k g | ||
| Frykatywne | ɸ <f> β <v> | s z | ç <c> ʝ <j> | x* | χ <ch> |
| Aproksymanty | j* | w | |||
| Uderzeniowe | ɾ <r> | ||||
| Lateralne | l |
- /x/ występuje jedynie w zbitce /xl/ zapisywanej <ll>
- /j/ jest romanizowane przez "i".
Samogłoski
Ustne
| Przednie | Centralne | Tylne | |
|---|---|---|---|
| Przymknięte | i | ʉ* | u <ou> |
| Półprzymknięte | e | o | |
| Średnie | ə <ea>, <e>* | ||
| Półotwarte | ɛ <ä> | ||
| Otwarte | a |
- /ə/ to <e> jedynie w wygłosie.
- /ʉ/ to "u" w romanizacji.
Nosowe
| Przednie | Centralne | Tylne | |
|---|---|---|---|
| Przymknięte | ʉ̃ <uN> | ũ <ouN> | |
| Półprzymknięte | õ <oN> | ||
| Średnie | ə̃ <eaN> | ||
| Półotwarte | ɛ̃ <äN> | ||
| Otwarte | ã <aN> |
- N to spółgłoska nosowa w wygłosie. Poza wygłosem nie zachodzi nasalizacja samogłosek. Nie występuje ona w ogóle z /i/ i /e/.
Akcent
Pada na pierwszą sylabę lub pierwszą z historyczną aspiracją, która w mbh. zanikła.
Mutacje
Stadium średniobornholmskie odziedziczyło mutacje. Więcej o mutacjach bornholmskich można przeczytać tutaj.
Gramatyka
Gramatyka jest bardzo konserwatywna względem starobornholmskiej, dużą zmianą jest jednak inkluzywność i forma grzecznościowa zamiast dwoiny w czasownikach, a także dodatkowe zaimki.
Deklinacje
Rzeczownikowe
Przymiotnikowe
Koniugacje
Literatura
Okres średniobornholmski był dość płodny jeśli chodzi o literaturę. To w XVIII wieku żył najbardziej znany bornholmski pisarz, Albärt Kvumores. Ks. Gamuvmem Z. Ams w bardzo wczesnym okresie średniobornholmszczyzny przetłumaczył Biblię.