Język proto-kadoński

Język proto-kadoński wyłonił się z języka proto-miteńsko-kadońskiego. Jego potomkiem jest język kadoński i język bolosański.

Dźwięki

Samogłoski

• i ī ü ǖ u ū
• e ē ö ȫ o ō
• a ä ǟ ā

Samogłoski zredukowane

• ŏ ĕ
• ă

Spółgłoski

• m n ň
• p b t d k g
• s z š ś h ɣ
• c
• ɬ ɮ
• w r l j

Akcent

Akcent na przedostatniej sylabie

Zmiany fonetyczne

• i, u > ai, oi (pod akcentem)
• w > v
• C > Cʷ _{u, o, oi}
• o-, oi- > vo-, voi-
• ai, oi > ä, ö
• u, a, o > ü, ä, ö _Cj, _Ci
• redukcja samogłosek po akcentowanej:
  • a, o, i, e, u > ă, ŏ, ĕ, ĕ, ŏ
• s- > h-
• č > š
• VbV, VdV, VgV > v, ð, ɣ
• bz, dz, gz > v, ð, ɣ
• ps, ks > f, x
• ð > z
• ɣʷ > w
• sr > cr
• i, u _R > a
• kʷ, gʷ > w
• k, g > š, ž _{i, e, ĕ, ü, ö, ä, j}
• t, d > c, dz _{i, e, ĕ, ü, ö, ä, j}
• w > j _{i, e, ü, ö, ä, j}
• rh, lh, tl, lt, tr, rt, t_{s, n} > ɬ
• ll, dl, ld, dr, rd, d_{s, n} > ɮ
• tʷ, dʷ > c, dz
• CʷV > CvO

Gramatyka

Zaimek

Forma	Sg.					PL
	I	II	III			I	II	III
			m	f	n
Nom.	mä	šä	vōs	vöhĕ	vöcĕ	modă	hē	vošă
Gen.	mähĕ	šähĕ	vöšĕ	vöhăšĕ	vöcĕ	memă	hämă	vömă
Dat.	mäśă	šäśă	vömĕ	vöhämĕ	vöcämĕ	mebŏ	häbŏ	vöbŏ
Acc.	mänĕ	šänĕ	vöcĕ	vöhäcĕ	vöcäcĕ	möcĕ	höcĕ	möhäcĕ

Słownik

• ja - dže
• ty, pan/pani - se
• on - sewo
• to - tewo
• kto - vese
• co - dehe
• nie - džejo - ~te -
• jeden - sejo
• dwa - bumo
• mężczyzna - te
• matka - vebe
• ojciec - eso
• drzewo - ga
• krew - hawoo
• jajko, jajo - iɮe
• głowa - peco
• ucho - sawo
• oko - džejo
• nos - džeo
• ząb - vasova
• język - apo
• noga - vee
• ręka - nulola
• serce - džie
• być - ijeja (ij - )
• mieć - seze
• robić - vano
• pić - saśe
• jeść - huece
• widzieć - su
• słyszeć - džahe
• wiedzieć, znać - kero
• umierać, umrzeć - dževe
• zabijać, zabić - džuve
• iść, chodzić - rere
• leżeć - džepo
• siedzieć - ezo
• stać - inemo
• dawać, dać - co
• mówić - heteo
• słońce - aso
• księżyc - neo
• woda - ito
• deszcz - imawa
• noc - ateno
• dzień - ɬeśa
• nowy - luro
• przy, u, na - ku
• w - ihu
• z - de
• i - a
• imię - maśohe