Język protofryktejski

Język protofryktejski - prajęzyk wszystkich języków fryktejskich, które są dość swobodną interpretacją ziemskich języków semickich w świecie Gammy.

Język protofryktejski
Typologia:	alternacyjno-fleksyjny, VO
Utworzenie:	Pluur (w 2020)
Cel utworzenia:	Rozwój świata Gammy i chęć użytkowników posiadania języka analogicznego to protosemickiego.
Sposoby zapisu:	w conworldzie: brak de facto: alfabet łaciński
Klasyfikacja:	Języki fryktejskie
Kody
Conlanger–1	pfr.
Lista conlangów

Zobacz też słownik tego języka.

Fonetyka

Samogłoski

Język protofryktejski posiada ubogi zasób fonemów samogłoskowych. Rekonstruuje się dwa zestawy - zależne od dystrybucji geograficznej. Dla ułatiwenia, w tym artykule używany będzie zestaw dialektów zachodnich.

• zestaw dialektów wschodnich

	Przednie		Centralne		Tylne
Przymknięte	i i: u u: a a:
Prawie przymknięte
Półprzymknięte
Średnie
Półotwarte
Prawie otwarte
Otwarte

• zestaw dialektów zachodnich

	Przednie		Centralne		Tylne
Przymknięte	i u e o a a:
Prawie przymknięte
Półprzymknięte
Średnie
Półotwarte
Prawie otwarte
Otwarte

Samogłoski zapisuje się następująco:

MAF	a	a:	e	i	i:	o	u	u:
Zapis	a	ā	e	i	ī	o	u	ū

Spółgłoski

W języku protofryktejskim rekonstruuje się trzydzieści trzy dźwięki spółgłoskowe. Poniższa tabela ukazuje zasób spółgłosek wraz z ich zapisem (pogrubienie).

		Wargowe	Wargowo-zębowe	Zębowe	Dziąsłowe	Zadziąsłowe	Dziąsłowo-podniebienne	Miękkopodniebienne	Języczkowe	Gardłowe	Kratniowe
Nosowe		m m		n n
Zwarte	Dźwięczne	b b		d d				g g
	Iniektywne	ɓ bb		ɗ dd				ɠ gg
	Bezdźwięczne	p p		t t				k k
	Faryngalizowane	pˤ pp		tˤ tt				kˤ kk
Szczelinowe	Dźwięczne				z z		ʑ ź		ʁ q
	Bezdźwięczne		f f	θ þ	s s	ʃ š	ɕ ś	x c	χ x	ħ ħ	h h
Uderzeniowe			ⱱ v	ɾ r
Boczne	Dźwięczne			l l
	Bezdźwięczne			ɬ ł
	Faryngalizowane			lˤ ll
Aproksymanty		w w					j j ɥ y

Niektórzy badacze rekonstruują także afrykaty [d͡z t͡s t͡ʃ], zapisywane odpowiednio dz, ts, tš.

Gramatyka

Jedną z najbardziej charakterystycznych cech języka protofryktejskiego jest posiadanie rdzeni cztero-, trój- i dwuspółgłoskowych. Od ilości spółgłosek w rdzeniu zależą poszczególne wzory odmian. O ile część nominalna jest w tym języku odmieniana stricte przez alternacje, o tyle część werbalna nie. W słowniku są dostępne same rdzenie, od których wg podanych w tym artykule opończ tworzy się odpowiednie formy wyrazów.

Rzeczownik

W języku protofryktejskim rzeczowniki są odmienną częścią mowy. Posiadają także, przypisany do danego rdzenia spółgłoskowego rodzaj żeński bądź męski. W liczbie pojedynczej wyróżnia się pięć form rzeczownika:

• Mianownik - opisujący podmiot
• Biernik - opisujący dopełnienie bliższe
• Dopełniacz - opisujący possesora
• Celownik - opisujący dopełnienie dalsze, a także służący do wyrażenia celowości bądź narzędzia
• Constructus - opisujący possesum

W liczbie podwójnej i mnogiej nie wyróżnia się w ogóle formy dopełniacza, zaś celownik i constructus posiada tę samą formę. W tabeli poniżej myślnik (-) oznacza kolejne spółgłoski rdzenia spółgłoskowego.

Rdzenie →	Czterospółgłoskowe			Trójspółgłoskowe			Dwuspółgłoskowe
Liczba →	poj.	pd.	mn.	poj.	pd.	mn.	poj.	pd.	mn.
Mianownik	-a-e-o-	aj-e--i-	aba-e-e-e-	-a-a-	a--a-	a-a-a-a	a-a-	-a-	ab-a-i
Biernik	-i--e-e	aj-i-i-e-	-i--o-e	a--e-	a--i-	a-a-e-	a-e-u	-e-	eb-e-i
Dopełniacz	-u--o-	-	-	-u-a-o	-	-	a-u-os	-	-
Celownik	a--i-o-	du--a-o-	-i--e-e	-a-i-o	-u-a-o	i--e-	a-i-u	-i-	ib-i-i
Constructus	su--i-i-			su-i-u-			sa-i-u

Poniżej ukazany jest przykład odmiany:

Rdzenie →	N-K-Š-KK człowiek			Ź-R-V noc			Ł-Ś księżyc
Liczba →	poj.	pd.	mn.	poj.	pd.	mn.	poj.	pd.	mn.
Mianownik	nakešokk	ajnekšikk	abanekešekk	źarav	aźrav	aźarava	ałaś	łaś	abłaśi
Biernik	nikšekke	ajnikišekk	nikšokke	aźrev	aźriv	aźarev	ałeśu	łeś	ebłeśi
Dopełniacz	nukšokk	-	-	źuravo	-	-	ałuśos	-	-
Celownik	ankišokk	dunkašokk	nikšekke	źarivo	źuravo	iźrev	ałiyu	łiś	ibłiśi
Constructus	sunkišikk			suźiruv			sałiśu

Przymiotnik

Przymiotniki w języku protofryktejskim odmieniają się przez przypadki i liczby, które muszą być zgodne z przypadkiem i liczbą rzeczownika, określanego danym przymiotnikiem. Ponadto przymiotniki posiadają trzy stopnie: równy, wyższy i najwyższy. Odmiana przez przypadki jest tożsama z odmianą w rzeczowniku. Formą podstawową jest stopień równy. Stopień wyższy tworzony jest poprzez reduplikację nagłosu odmienionego już, zaś stopień najwyższy poprzez jednoczesną reduplikację nagłosu i wygłosu odmienionego wyrazu:

Stopień →	Równy	Wyższy	Najwyższy
Mianownik, l. poj.	nakešokk ludzki	nanakešokk bardziej ludzki	nanakešokkokk najbardziej ludzki
Mianownik, l. pd.	aźrav nocne	aźaźrav bardziej nocne	aźaźravav najbardziej nocne
Mianownik, l. mn.	abłaśi księżycowe	ababłaśi bardziej księżycowe	ababłaśiśi najbardziej księżycowe
Biernik, l. poj.	nikšekke ludzkiego	ninikšekke bardziej ludzkiego	ninikšekkekke najbardziej ludzkiego

Warto zauważyć, że stopień najwyższy był dużo rzadziej używany niż w językach europejskich. Stopień ten służył prawdopodobnie wyłącznie do spraw nadnaturalnych, duchowych, rzadziej uczuciowych.