Słownik:Język protofryktejski

Słownik języka protofryktyejskiego
Nazwa:	Język protofryktejski
Nazwa własna:	???
Informacje
Twórca:	Pluur
Rok:	2020/2021
Sposoby zapisu:	w conworldzie: brak de facto: alfabet łaciński
Klasyfikacja:	alternacyjno-fleksyjny, VO
Liczba słów:	kilkaset
Lista conlangów

Przeczytaj też artykuł o tym języku.

Słownik języka protofryktejskiego — w tym miejscu będzie umieszczony słownik rdzeni spółgłoskowych język protofryktejskiego. Nierzadko jedna pozycja będzie posiadała kilka wariantów, nawet różniącą się liczbą spółgłosek rdzeniowych. Pomiędzy nimi umieszczone są myślniki (podzielają litery). Słownik został stworzony na podstawie tego artykułu.

Przykład słowotwórstwa na podstawie rdzeni

świecić, słońce, jasny, żółty – S-N-G:

• sanag - Słońce, słoneczny, jasny, żółty
• sasanag - jaśniejszy, żółtszy
• sasanagag - najjaśniejszy, najżółtszy
• esenag - świecić, wschodzić (o Słońcu)
• asanwuwg - świeci (wielokrotnie), wschodzi (o Słońcu, wielokrotnie)

Co ciekawe, poszczególne formy gramatyczne bardzo często tworzyły całkowicie inne znaczenia i tak:

• susinug - constructus rdzenia "S-N-G" w niektórych dialektach wyparło rdzeń G-Ł-BB-N żółty, jasny, trucizna na nazwę barwy żółtej.

Słowniczek

Rodzina

• ojciec – Þ-D
• matka – BB-M
• brat – T-KK-R
• siostra – T-X-R
• syn – C-LL-N
• córka – D-W-Y-N
• wnuk – C-LL-B
• wnuczka - D-Y-B
• dziadek – DD-Š
• babcia – M-M
• wujek (brat ojca) – Þ-R-S
• wujek (brat matki) – BB-R-S
• ciotka (siostra ojca) – Þ-KK-Q
• ciotka (siostra matki) – BB-KK-Q

Ludzie i zawody

• lud – F-LL-K
• plemię, klan – R-Ś-B-J, PP-L-N
• człowiek – H-M, M-N-Š, N-K-Š-KK
• osoba – N-S-L-K, N-TS-L-K
• dziecko, płakać – C-N-D, TŠ-N-D-W
• mężczyzna, mąż, gotować – T-L-N-K, N-N-Š, Y-W
• kobieta, żona, znać się – B-Y-L-K, W-Y-Þ, Š-N, TŠ-N
• imię, nazywać, imienny – N-M-N
• bohater, bohaterka, wygrywać, zdobywać – H-L-D-N, H-LL-DD-N, Ź-V-R
• kapłan, kapłanka, modlić się – K-P-L-N, X-N-TS, X-N-S
• władca, władczyni, rządzić – Ħ-T-N
• pan, pani (posiadacze), rządzić – L-N-N
• wieszcz, wieszczka, opowiadać – M-N-V-R
• dłużnik, dłużniczka, zadłużać się, dłużny - Š-LL-D
• wolny człowiek, żyć - Š-V-DD
• niewolny człowiek, wegetować - P-L-K
• wojownik, wojowniczka, walczyć, dzielny, waleczny - W-R-M-Ħ, V-R-Ħ, L-V-F
• grupa, zespół, oddział, jednoczyć się, jednolity - GG-PP, M-N-TT
• myśliwy, myśliwa, polować, myśliwski – Y-GG-Q
• pasterz, pasterka, wypasać, pasterski – Ś-F-Q
• rolnik, rolniczka, uprawiać, rolny – BB-W-Q
• służący, służąca, służyć, służebny - R-S-Q-N

Anatomia

• brzuch, myśleć, jeść – B-W-Ħ, B-R-Ħ, B-Y-Ħ
• głowa, myśleć – Ħ-F-P, K-P
• kolano – L-N
• kość, twardy – K-N-Þ-N, K-N-H, K-Ħ
• krew – C-W
• łza – Ś-Ł-Š, Ł-N
• noga – B-Y-N
• nos, czuć (zapach), wąchać – S-N
• ogon, poruszać się – Š-Þ-N-TS, Š-Þ-N-S, Š-Þ-N
• oko, widzieć – W-GG-N
• penis, uprawiać seks, atrakcyjny – K-T-S, L-K
• pochwa, uprawiać seks, atrakcyjna – Ś-P-R, P-S
• jądro - G-R-J
• pierś (żeńska) - D-Y-Ś
• tors, siła, silny, walczyć - P-T-R-GG
• dupa, srać - DD-Q-KK
• policzek, żuć, jeść – L-TS, L-N
• broda - Ħ-R-Q, V-K-N
• szczęka, gryźć - R-B-Y, R-Y
• ręka, podnosić – H-N-D
• dłoń, trzymać - H-N-TT
• róg, wołać, zwoływać – W-N-K-LL
• serce, myśleć, planować – Ħ-R-T, Ħ-R-TS, Ħ-R-Ś
• twarz, wyglądać – KK-R-P, K-P
• ucho, słuchać – W-Y-R
• usta, jeść, pić – M-Y-L
• wątroba, wróżyć – N-D-L-Š
• włosy, czarować – H-R, Ħ-Q
• sierść, polować - Ś-Q-Q
• ząb, wywyższać się, mądry – Š-N, TS-N

Zmysły, stany i czynności fizjologiczne

• stan, kondycja, wytrzymały, wytrzymywać – TŠ-T-N-D, T-N-D
• słyszeć, dźwięk, głośny – K-L-GG, Ś-M-T
• słuchać, uważać, uważny – T-TT-V
• widzieć, dostrzegać, widok, piękny – B-S-R, B-Š
• być w ciąży, ciężarna, ciąża - Š-W-N-G
• rodzić (się), nowonarodzony, mały – K-L-Y-N
• żyć, życie, żywy – L-B-N, Š-T
• ginąć, śmierć, martwy – R-J-P
• boleć, miejsce bólu, ból, bolący – V-Y-T-KK, V-Y-TT
• spać, śnić, sen, senny – Š-LL-Þ
• oddychać, oddech, świeży – W-TT-M-N, TT-M-N
• jeść coś roślinnego, roślina, roślinny (odnośnie jedzenia) – G-Q-Z
• jeść coś zwierzęcego, zwierzę (hodowlane), zwierzęcy (odnośnie jedzenia) - Ħ-N
• pić, woda, wodny (odnośnie jedzenia) – V-Ś-R

Psychika

• kochać, miłować, miłość, miłosny – LL-B-N
• nienawidzieć, obrzydzenie, odraza, nienawiść, odrażający – Ħ-Ś-N
• wierzyć, wiara, wierny – G-Ł-B-N
• woleć – W-LL-N
• myśleć, mądrość, mądry – T-R-X-T
• być rozsądnym, rozsądek, rozsądny - G-L-Y-Ħ
• być spokojnym, spokój, spokojny – Q-Y-KK
• być wolnym, wolność, wolny - F-Q-Y
• błądzić, błąd, błędny – T-W-S-R
• mylić się, pomyłka, mylny – F-L-Ś, F-Ś
• wiedzieć, wiedza, wiadomy – V-Y-S-N
• pomyśleć, pomysł, pomysłowy – GG-DD-N-KK
• znać, coś znajomego, znajomy (przymiotnik) – BB-K-N-Þ
• mordować, morderstwo, zamordowany – M-R-Š
• mścić się, zemsta – N-K-M-H
• karać, kara, karny - Š-T-Q-F
• zmieniać, zmiana, zmienny – T-Y-Š-N
• poprawić, poprawa, poprawny - F-B-S-Q
• pogorszyć, pogorszenie - F-R-Q-R
• być skromny, skromność - A-B-N-Q
• być niewinny, niewinność, niewinny - M-Š-D, M-Þ-D
• być winny, wina, winny - Š-D-KK, Þ-D-KK
• być bogatym, bogactwo, bogaty - Ħ-R-KK

Religia i duchowość

• być dobrym, dobro, dobroć, dobry – G-T, W-R
• być złym, zło, złość, zły – Š-LL-Ħ-T
• bóg – L-Ħ, B-GG, Þ-Q
• dobry duch – J-D-Š
• zły duch – R-S-J
• dusza – N-Š-M-X
• modlić się, modlitwa – S-F-LL-Ħ

Komunikacja

• mówić, język – Ś-P-R, G-D-S, G-DD-Ś, G-DD-TS
• kazać, nakaz – Ź-G-N, Z-G-N
• odpowiadać, odpowiedź – N-T-W-Q, N-T-Q-T
• prosić, prośba – B-T
• pytać, pytanie – V-Q-G-N, V-Q-G
• żądać, żądanie, rozkaz – H-T-LL

Rolnictwo i hodowla

• pole – Þ-LL-D
• orać, radło – KK-R-N
• siać, pole zasiane – Ź-Y-N
• mielić, mąka – M-LL
• wypasać, wypas – Þ-Þ-TT
• ujarzmiać, jarzmo – S-M-N (por. protogamajskie saman)
• jechać, wóz, rydwan – M-Ś-N
• wiązać, sznur, związany - BB-DD-Q
• ziarno – KK-R-Ł
• zboże – K-Q-DD
• jajko – Y-N
• mleko – TT-Y-R, M-L, M-L-K
• miód – Ħ-N
• wełna – B-LL-N, V-LL-N
• chleb – G-Q-DD
• piwo - B-Y-Q-N, B-Y-Q

Astronomia

• wstawać, budzić się, dzień – TT-G
• iść spać, noc – N-Ħ, Ź-R-V
• niebo – C-M-Ł
• świat – V-L-T, W-L-T, Ś-L-T
• słońce – S-N-G
• wschód słońca – Y-S-N-G
• zachód słońca – Q-S-N-G
• księżyc – J-B-N-X, Ł-Ś
• miesiąc - M-Ś-Ś, M-Ś-TS, M-Ś-Š
• gwiazda – Ś-T-Q, Ś-T, Ź-T

Kierunki i miejsca

• środek, wnętrze – DD-Q-N, DD-N
• dół, poniżej, na dole – W-N-T, W-N
• góra, powyżej, na górze – Y-B, Y-BB
• północ – GG-M-J
• południe – T-PP-J
• wschód (kierunek) – KK-T
• zachód (kierunek) – Y-PP
• miejsce – P-L-TS, Ħ-R
• droga - TS-S-T, W-GG
• ścieżka - GG-R-Y

Natura

• porównywać, równina – K-R
• biec, step – DD-N
• wchodzić na wzgórze, wzgórze – Š-K-J
• trzęś się (ziemia, ziemia, kraina – Z-L, L-N-D
• grzmieć, burza – Š-TT-R-M
• palić się, ogień – F-L-M, F-L-G-N
• wiać, wiatr – V-TT, V-N-N
• zalewać, woda – V-TT-N, V-S-N, B-S-N
• dziać się przez żywioł, żywioł – L-M-N-T
• rosnąć, wzrastać, trawa – GG-S
• bronić się, drewno – H-L-TS, Ħ-Y-M
• budować domy, drzewo – D-R-V, B-Y-M
• wznosić świątynie, kamień – K-Y-K, Ś-T
• solić, doprawiać, konserwować, sól – F-LL
• błyszczeć, blask, oślepiające światło – Š-Y
• świecić, światło – Š-Y-N

Zwierzęta

• bydło – K-Y, KK-Y-W
• gęś – GG-C
• jeleń – P-T-R, (protogamajaskie patar)
• kaczka – BB-DD
• koń – W-KK-D-N, (protogamajskie waqadun)
• lew – LL-Y
• mysz, szczur – R-Y-H
• niedźwiedź, panda, miś – P-T-N
• owca – B-Q
• pies – W-Y-W
• ryba – F-Þ
• świnia – H-L-L
• wilk – F-KK
• wielbłąd - KK-M-Ł
• kura - J-Y

Czynności

• być - znajdować się – Ż-Y
• być - pochodzić/przychodzić skądś - B-DD
• być - egzystować w danym miejscu - Ħ-R
• być - w danym momencie czasowym - S-J-N
• mieć, posiadać – B-Q-N
• brać, podarek (od kogoś) – B-R-GG
• dawać, podarunek (dla kogoś) – G-J
• robić, wytwór rąk ludzkich – M-C-J
• sprawiać, czynić, efekt – Q-BB-R
• mieć pozwolenie, pozwolenie - V-L-Q
• mieć powinność, powinność - BB-K-S
• być w stanie, stan - M-G-N
• siedzieć, siedzisko, miejsce do siedzenia – Z-T-S, Z-TS
• iść, chód, spacer, przechadzka – G-R-Y
• biec, biegać, bieg – F-G-N
• atakować, atak – F-L-V-S
• ciągnąć, sanie – T-S-G-N, TS-G-N
• dźwigać, narzędzie do noszenia – T-Q-GG-N
• polować, zwierzyna upolowana – Ħ-G-R
• ratować, ratunek – Þ-S-K-R
• walczyć, walka – K-M-Þ
• wozić, transportować, wóz, transport – F-J-R
• wschodzić, wstawać, podnosić się, paliczka, podpora – P-N-GG
• zachodzić, opadać, znikać, zniknięcie (kogoś) – G-GG-N-TT
• zaginąć, zaginiony - F-LL-N
• odnaleźć się, odnaleziony - Þ-Ś-M

Określenia

• brzydki – jangu, J-N-G
• cały, pełny, kompletny – fawel, F-W-L
• ciepły – his, H-S
• ciężki – śver, Ś-V-R
• dużo, suma – fiyelo, F-LL
• mały - kleyn, K-L-Y-N
• nowy – womo, Š-W-M
• pasujący, dopasowany, pasować do siebie – paśni, P-Ś-N
• płaski – faleyn, F-L-Y
• szybki – varasadd, V-S-DD
• szybko – farah, F-R-H
• wolny - yecer, Y-R
• wolno - kozer, K-Z-R
• świetlisty, jasny – jogdd, J-G-DD
• wielki – gros, G-R-S
• wspaniały, szanowany – vudebatt, V-D-B-TT

Inne

• kręcić (się), koło – R-D, Q-DD
• wieźć, ładunek – F-Q-Q-N
• ubierać (się), płaszcz – N-T-LL

Spójniki

• a, i – udd, add, edd
• aby, żeby – ddir
• gdy – ddogg

Przyimki

• dla – foyr, oyr
• na – unaħ, naħ
• nad – doll, oll
• po (w znaczeniu czasowym) – nex, ex
• pod – zoł, oł
• przed (w znaczeniu czasowym) – frey, ey
• przed (w znaczeniu przestrzennym) – dāl, āl
• przy – yul, ul
• wokół – deredere, ere
• za (w znaczeniu przestrzennym) – zix, ix

Partykuły

• nie – laħ
• niechaj – deq
• ale, jednak – mej
• tylko – niħ
• mimo, pomimo – jovoll

Zaimki

• co – deś, dets
• gdzie - kiy
• inny - źdni
• jak – hiw
• jaki, który – detš, deł
• kiedy, gdy - yixn
• kiedyś, niegdyś, dawniej – śpeta
• kto - fiti
• tam - daram
• tamto – deto
• to – al, el, ol
• tutaj, tu - źex
• wszystko, wszystkie, wszyscy - śut, śtut

Liczby

• jeden – sunin
• dwa – pullin
• trzy – šveršin
• cztery – usin
• pięć – krešin
• sześć – dekrešin
• siedem – stakattin
• osiem – leggatin
• dziewięć – pišikatin
• dziesięć – šostakofin
• dwadzieścia – faggin
• trzydzieści – došin
• czterdzieści – rawbin
• pięćdziesiąt – stełin
• sześćdziesiąt – āllurin
• siedemdziesiąt – staddin
• osiemdziesiąt – leggorin
• dziewięćdziesiąt – bbāþin (por. protogamajskie baalliw)
• sto – xatsan
• tysiąc – muppan