Język starochwadeński

Język starochwadeński Ḫvadéshēvoú

Faktycznie
Utworzenie:	F1req w 2021
Najnowsza wersja:	1.0
Kody
Conlanger–1	`schw.`
W
Klasyfikacja:	Języki gamajskie
Przykład
??? ???
Lista conlangów

Język starochwadeński (schw. Ḫvadéshēvou /ˈxvæ.də.ʂiː.vøy̯/) – język wywodzący się ze wschodnich gwar prazachodniozongepajckiego, blisko spokrewniony z językiem wysokozongepajckim. Posiadał dwa główne dialekty.

Historia fonetyki

Okres wcześniejszy

Deafrykatyzacja

Na dość wczesnym etapie rozwoju starochwadeńskiego doszło do deafrykatyzacji.

	Nagłos	Śródgłos	Wygłos
*p͡f	*pʼ	*v	*w
*t͡θ	*tʼ	*v	*w
*t͡s	*tʼ	*ʂ	*ç
*t͡ʃ	*tʼ	*ʂ	*ç
*k͡x	*kʼ	*q	*ħ

Sycenie

Rozwój spółgłosek szczelinowych międzyzębowych.

W gwarach najbardziej na wschód można usłyszeć:

*θ > *s
*ð > *z

Natomiast w gwarach północno-zachodnich słychać:

*θ > *f
*ð > *v

Jest to jednak dosyć rzadka zmiana.

Denasalizacja

Na całym obszarze chwadeńskim doszło do całkowitej denasalizacji.

*ã(ː) > *o(ː)
*ẽ(ː) > *ø(ː)
*õ(ː) > *u(ː)

Doszło do niej stosunkowo wcześnie.

Los głoski /h/

Głoska ta w nagłosie przechodzi w /x/.

husepf /ˈhusep͡f/ > xusiw /ˈxy.siw/;

Natomiast w innych pozycjach przechodzi w /ħ/.

ðusshău /ˈðusːhɐʊ̯/ > zushhô /ˈzyʂ.ħøː/

Okres późniejszy

Zanik głoski /x/

Częstym zjawiskiem jest zanik głoski /x/, szczególnie w nagłosie.

Nie zanika ona w zbitce /xv/, chodź zdarzają się gwary w których zanika.

chątăz /ˈxãtɐt͡s/ > wótéș /ˈwø.təç/;

W gwarach południowych dochodzi do zaniku /x/ we wszystkich pozycjach.

zauchĭ /ˈt͡saʊ̯xɪ/ > țau'é /ˈtʼæy̯.ə/;

W wygłosie zanikające /x/ wydłuża ostatnią samogłoskę.

dach /ˈdax/ > dā /dæː/;

Labializacja

Występuje ona głównie w nagłosie przed dawnym /o/, /u/ oraz /ø/.

Spotyka się ją też w innych pozycjach przed /k/ oraz /p/.

ōką /ˈoːkã/ > wôkwó /ˈwøː.kwø/;
kotă /ˈkotɐ/ > kwóté /ˈkwø.tə/;
føpų /ˈføpõ/ > ḫupwó /ˈxvy.pwø/;

Jest to stosunkowo późna zmiana, im bardziej na zachód tym mniej widoczna.