Język zongepajcki ludowy: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{Język |kolor=#33CC33 |nazwa=zongepajcki ludowy |nazwa własna=êsălajiłžiz êgoslă żongäpêzêz êgoslă |klasyfikacja=Gamajskie * Język protogamajski|Pragam...") |
|||
Linia 24: | Linia 24: | ||
Można go porównać do łaciny ludowej, podczas gdy zongepajcki klasyczny do łaciny literackiej. | Można go porównać do łaciny ludowej, podczas gdy zongepajcki klasyczny do łaciny literackiej. | ||
+ | == Fonologja == | ||
+ | === Samogłoski === | ||
+ | Zongepajcki ludowy nieco przerechwormował system samogłosek. Zlikwidował '''e''' w niektórych pozycjach, zmonoftongizował dychwtongi oraz obniżył [ɛ] do [æ]. Ponadto, została zachowana [ə] z średniozongepajckiego (podczas gdy w literackiém dała [o]). | ||
+ | |||
+ | Rozwinął się nieallochwoniczny iloczas. | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | ! | ||
+ | ! style="font-weight:bold;" | Przednie | ||
+ | ! style="font-weight:bold;" | Środkowe | ||
+ | ! style="font-weight:bold;" | Tylne | ||
+ | |- | ||
+ | | style="font-weight:bold;" | Przymknięte | ||
+ | | {{IPA|i iː}} | ||
+ | | | ||
+ | | {{IPA|u uː}} | ||
+ | |- | ||
+ | | style="font-weight:bold;" | Półprzymknięte | ||
+ | | {{IPA|e eː}} | ||
+ | | rowspan=2|{{IPA|ə}} | ||
+ | | {{IPA|o oː}} | ||
+ | |- | ||
+ | | style="font-weight:bold;" | Półotwarte | ||
+ | | {{IPA|ɛ ɛː}} | ||
+ | | {{IPA|ɔ ɔː}} | ||
+ | |- | ||
+ | | style="font-weight:bold;" | Prawie otwarte | ||
+ | | {{IPA|æ æː}} | ||
+ | | colspan="2" | {{IPA|ɐ~ʌ ɐː~ʌː}}<ref>Barwa tej samogłoski i długego warjantu różniła się w zależności od regjonu (północ [ʌ], południe i większość wschodu [ɐ], reszta wschodu [ä]. Jednakże ponieważ [ä] jest dosyć marginalne, pomija się w tabelkach.</ref> | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | === Spółgłoski === | ||
+ | Co ciekawe, spółgłoski przetrwały właściwie bez zmian jako dźwięki (jedyną większą różnicą jest zlikwidowanie [t͡ɕ] i powstanie allochwonicznej spółgłoski zapisanej jako [ɧ] lub [ʍ]. Bardziej zmodyfikowane zostały ich zbitki. | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" style=text-align:center | ||
+ | ! colspan="2" | | ||
+ | !Wargowe | ||
+ | !Zębowe | ||
+ | !Dziąsłowe | ||
+ | !Podniebienne | ||
+ | !Welarne | ||
+ | !Języczkowe | ||
+ | !Krtaniowe | ||
+ | |- align="center" | ||
+ | ! colspan="2" | Nosowe | ||
+ | |{{IPA|m}} | ||
+ | | colspan="2" |{{IPA|n}} | ||
+ | |{{IPA|ɲ}} | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- align="center" | ||
+ | ! rowspan="2" |Zwarte | ||
+ | !<small>bezdźwięczne</small> | ||
+ | |{{IPA|p}} | ||
+ | |colspan="2" |{{IPA|t}} | ||
+ | | | ||
+ | |{{IPA|k}} | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | !<small>dźwięczne</small> | ||
+ | |{{IPA|b}} | ||
+ | |colspan="2" |{{IPA|d}} | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- align="center" | ||
+ | ! rowspan="2" | Afrykaty | ||
+ | !<small>bezdźwięczne</small> | ||
+ | |{{IPA|pf}} | ||
+ | |{{IPA|tθ}}, {{IPA|ts}} | ||
+ | |{{IPA|tʃ}} | ||
+ | | | ||
+ | |{{IPA|kx}} | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | !<small>dźwięczne</small> | ||
+ | | | ||
+ | |{{IPA|dz}}* | ||
+ | |{{IPA|dʒ}}* | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- align="center" | ||
+ | ! rowspan="2" | Szczelinowe | ||
+ | !<small>bezdźwięczne</small> | ||
+ | |{{IPA|f}} | ||
+ | |({{IPA|θ}})** {{IPA|s}} | ||
+ | |{{IPA|ʃ}} | ||
+ | |{{IPA|ç~ɕ}}*** | ||
+ | |{{IPA|x}} | ||
+ | |{{IPA|χ}} | ||
+ | |{{IPA|h}} | ||
+ | |- | ||
+ | !<small>dźwięczne</small> | ||
+ | | | ||
+ | |{{IPA|ð}}, {{IPA|z}} | ||
+ | |{{IPA|ʒ}} | ||
+ | | | ||
+ | |{{IPA|ɣ}} | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- align="center" | ||
+ | ! colspan="2" | Drżące | ||
+ | | | ||
+ | | colspan="2" | {{IPA|r}} | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! colspan="2" | Boczne, Półsamogłoski | ||
+ | | | ||
+ | |{{IPA|ɫ̪}} | ||
+ | |{{IPA|l}}, ({{IPA|ɬ~ɮ}})**** | ||
+ | |{{IPA|ʎ}}, {{IPA|j}} | ||
+ | |{{IPA|w}}, ({{IPA|ɧ~ʍ}})***** | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |} | ||
+ | * *- [d͡z] i [d͡ʒ] zostały oddzielnymi chwonemami w zongepajckim ludowym | ||
+ | * **- [θ] był allochwonem [tθ] przed obstruentem, ale nie występował przed [s] powstającym z pragammajskiego '''*r''' (jako część '''sl''') | ||
+ | * ***- wymowa jako [ɕ] występowała w djalektach łączących [t͡ɕ] i [ç] | ||
+ | * ****- boczna szczelinówka występowała tylko w djalekcie ołłuchu i (prawdopodobnie) nuhapcajskim | ||
+ | * *****- jest to realizacja zbitki [p͡fj], zazwyczaj palatalizowana | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
[[Kategoria:Języki sztuczne a priori]] | [[Kategoria:Języki sztuczne a priori]] |
Wersja z 18:31, 26 lip 2020
zongepajcki ludowy êsălajiłžiz êgoslă żongäpêzêz êgoslă | |
---|---|
Typologia: | analityczno-aglutynacyjny z elementami fleksji, z szykiem SOV |
Utworzenie: | Emil (w 2020) |
Cel utworzenia: | Na potrzeby projektu/konwerldu |
Sposoby zapisu: | atšzif, także łacińska transkrypcja |
Klasyfikacja: | Gamajskie
|
Kody | |
Conlanger–1 | zon. |
Lista conlangów |
Zongepajcki ludowy (êsălajiłžiz êgoslă [ɛsəlɐjiɫt͡ʃit͡s ɛɣoslə] "język ludowy", także żongäpêzêz êgoslă [zonɣæpɛt͡sɛt͡s ɛɣoslə] "język zongepajcki") był odmianą używaną na terenie wschodniej Kotliny Zongepajckiej przez przeciętnego człowieka przed rozpadem wspólnoty. W odróżnieniu od literackiej odmiany charakteryzował się uproszczonymi spółgłoskami, nieco innym systemem samogłosek oraz wieloma różnicami w składni. Nie był to nigdy jednolity język, od początku było to konidium djalektów, aczykolwiek wtedy jeszcze wzajemnie zrozumiałych.
Można go porównać do łaciny ludowej, podczas gdy zongepajcki klasyczny do łaciny literackiej.
Fonologja
Samogłoski
Zongepajcki ludowy nieco przerechwormował system samogłosek. Zlikwidował e w niektórych pozycjach, zmonoftongizował dychwtongi oraz obniżył [ɛ] do [æ]. Ponadto, została zachowana [ə] z średniozongepajckiego (podczas gdy w literackiém dała [o]).
Rozwinął się nieallochwoniczny iloczas.
Przednie | Środkowe | Tylne | |
---|---|---|---|
Przymknięte | i iː | u uː | |
Półprzymknięte | e eː | ə | o oː |
Półotwarte | ɛ ɛː | ɔ ɔː | |
Prawie otwarte | æ æː | ɐ~ʌ ɐː~ʌː[1] |
Spółgłoski
Co ciekawe, spółgłoski przetrwały właściwie bez zmian jako dźwięki (jedyną większą różnicą jest zlikwidowanie [t͡ɕ] i powstanie allochwonicznej spółgłoski zapisanej jako [ɧ] lub [ʍ]. Bardziej zmodyfikowane zostały ich zbitki.
Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Podniebienne | Welarne | Języczkowe | Krtaniowe | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | n | ɲ | |||||
Zwarte | bezdźwięczne | p | t | k | ||||
dźwięczne | b | d | ||||||
Afrykaty | bezdźwięczne | pf | tθ, ts | tʃ | kx | |||
dźwięczne | dz* | dʒ* | ||||||
Szczelinowe | bezdźwięczne | f | (θ)** s | ʃ | ç~ɕ*** | x | χ | h |
dźwięczne | ð, z | ʒ | ɣ | |||||
Drżące | r | |||||||
Boczne, Półsamogłoski | ɫ̪ | l, (ɬ~ɮ)**** | ʎ, j | w, (ɧ~ʍ)***** |
- *- [d͡z] i [d͡ʒ] zostały oddzielnymi chwonemami w zongepajckim ludowym
- **- [θ] był allochwonem [tθ] przed obstruentem, ale nie występował przed [s] powstającym z pragammajskiego *r (jako część sl)
- ***- wymowa jako [ɕ] występowała w djalektach łączących [t͡ɕ] i [ç]
- ****- boczna szczelinówka występowała tylko w djalekcie ołłuchu i (prawdopodobnie) nuhapcajskim
- *****- jest to realizacja zbitki [p͡fj], zazwyczaj palatalizowana
Przypisy
- ↑ Barwa tej samogłoski i długego warjantu różniła się w zależności od regjonu (północ [ʌ], południe i większość wschodu [ɐ], reszta wschodu [ä]. Jednakże ponieważ [ä] jest dosyć marginalne, pomija się w tabelkach.