Języki gamajskie: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Liczebniki) |
m (→Części ciała) |
||
(Nie pokazano 51 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
Linia 17: | Linia 17: | ||
* [[Użytkownik:Vaylor|Vaylor]] | * [[Użytkownik:Vaylor|Vaylor]] | ||
</div> | </div> | ||
− | + | <br> | |
==Klasyfikacja języków gamajskich== | ==Klasyfikacja języków gamajskich== | ||
===Języki centralne i peryferyjne=== | ===Języki centralne i peryferyjne=== | ||
Linia 34: | Linia 34: | ||
**'''Grupa Peryferyjna''' | **'''Grupa Peryferyjna''' | ||
***[[Język zongepajcki]] | ***[[Język zongepajcki]] | ||
− | ***[[Język | + | ****języki zongepajskie |
+ | ***[[Język prakszapszański]] | ||
****języki kszapszańskie | ****języki kszapszańskie | ||
− | ***[[Język | + | ***[[Język protohawwajsko-hejdarski]] |
****języki hawwajsko-hejdarskie | ****języki hawwajsko-hejdarskie | ||
− | ***[[Język | + | ***[[Język prachamski]] |
****języki chamskie | ****języki chamskie | ||
***[[Język panaufański]] † (język izolowany) | ***[[Język panaufański]] † (język izolowany) | ||
+ | ==Historia rozwoju języków gamajskich== | ||
==Tabela kognatów== | ==Tabela kognatów== | ||
===Porównanie kognatów u bezpośrednich potomków protogamajskiego=== | ===Porównanie kognatów u bezpośrednich potomków protogamajskiego=== | ||
====Rodzina==== | ====Rodzina==== | ||
− | ====Ludzie==== | + | {| class="wikitable" style="font-size:95%;" |
+ | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | '''[[Język protogamajski|Protogamajski]]''' | ||
+ | ! width="8%"| [[Język zongepajcki|Zongepajcki]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prachamski|Prachamski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język onski|Onski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język hajski|Hajski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
+ | ! width="7%"| [[Język protohawwajsko-hejdarski|Protohawwajsko-hejdarski]] | ||
+ | ! width="8%"| język 7 | ||
+ | ! width="8%"| język 8 | ||
+ | ! width="7%"| język 9 | ||
+ | ! width="7%"| język 10 | ||
+ | ! width="7%"| język 11 | ||
+ | ! width="7%"| język 12 | ||
+ | ! width="7%"| język 13 | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''taghii''' | ||
+ | /{{IPA|'taɣi:}}/ <br> | ||
+ | "ojciec" | ||
+ | | '''sagai''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'sɐɣaj}}/ <br> | ||
+ | "ojciec" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | '''ŧaꝃe'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈtʰakʃe}}/<br> | ||
+ | "ojciec" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''dharaħ''' | ||
+ | /{{IPA|'ðaraħ}}/ <br> | ||
+ | "matka" | ||
+ | |'''djaslax''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ðɐslɐkx}}/ <br> | ||
+ | "matka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''đhaga'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈðʰaɣa}}/<br> | ||
+ | "matka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''tiiqar''' | ||
+ | /{{IPA|'ti:qar}}/ <br> | ||
+ | "brat" | ||
+ | |'''saikhaslo''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'sajχɐslo}}/ <br> | ||
+ | "brat" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''teqa'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈteqa}}/<br> | ||
+ | "brat" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''kaylaħ''' | ||
+ | /{{IPA|'kaylaħ}}/ <br> | ||
+ | "siostra" | ||
+ | |'''chełax''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'xeɫɐkx}}/ <br> | ||
+ | "siostra" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''ꝁaera'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈkʰaeɾa}}/<br> | ||
+ | "siostra" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ghahan''' | ||
+ | /{{IPA|'ɣahan}}/ <br> | ||
+ | "syn" | ||
+ | |'''gahan''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɣɐhɐn}}/ <br> | ||
+ | "syn" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''ꝅaha'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈkʃapʃaha}}/<br> | ||
+ | "syn" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''iiyuzu''' | ||
+ | /{{IPA|'i:juzu}}/ <br> | ||
+ | "córka" | ||
+ | |'''aijużu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ajjuzu}}/ <br> | ||
+ | "córka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''eyuzu'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈejʉzʉ}}/<br> | ||
+ | "córka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''nipuur''' | ||
+ | /{{IPA|'nipu:r}}/ <br> | ||
+ | "wnuk, wnuczka" | ||
+ | |'''ňifauslo''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɲifawslo}}/ <br> | ||
+ | "wnuk" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''niꝑogo'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈnɨpʰoɣo}}/<br> | ||
+ | "wnuk" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ħahtataghii'''<ref>dosłownie ''wielki ojciec''</ref> | ||
+ | /{{IPA|ħahta'taɣi:}}/ <br> | ||
+ | "dziadek" | ||
+ | |'''xahsasagai''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'kxɐhsɐsɐɣai}}/ <br> | ||
+ | "dziadek" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''ħahŧaꝃe'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈħahtʰakʃe}}/<br> | ||
+ | "wuj, stryj" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ħahtadharaħ'''<ref>dosłownie ''wielka matka''</ref> | ||
+ | /{{IPA|ħahta'ðaraħ}}/ <br> | ||
+ | "babcia" | ||
+ | |'''xahsadjaslax''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'kxɐhsɐðɐslɐkx}}/ <br> | ||
+ | "babcia" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''hahđhagara'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈhahðʰaɣaɾa}}/<br> | ||
+ | "ciotka, stryjenka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''yuziif''' | ||
+ | /{{IPA|'juzi:f}}/ <br> | ||
+ | "stryj" | ||
+ | |'''jużaipf''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'juzajpf}}/ <br> | ||
+ | "stryj, wuj" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''yuzefi'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈjʉzefɨ}}/<br> | ||
+ | "dziadek, ojciec ojca" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''sitaallin''' | ||
+ | /{{IPA|'sita:l:in}}/ <br> | ||
+ | "wuj" | ||
+ | |'''cisěľin''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'tʃisɛʎin}}/ <br> | ||
+ | ''wulgarne określenie mężczyzny'' | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''siŧeri'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈsɨtʰeɾɨ}}/<br> | ||
+ | "dziadek, ojciec matki" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''wiina''' | ||
+ | /{{IPA|'wi:na}}/ <br> | ||
+ | "ciotka (siostra ojca)" | ||
+ | |'''waina''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'wajnɐ}}/ <br> | ||
+ | "ciocia" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''eňa'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈenʰa}}/<br> | ||
+ | "babcia, matka ojca" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''kahya''' | ||
+ | /{{IPA|'kahja}}/ <br> | ||
+ | "ciotka (siostra matki)" | ||
+ | | — | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |'''ꝁaħa'''<br> | ||
+ | /{{IPA|ˈkʰaħa}}/<br> | ||
+ | "babcia, matka matki" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ====Ludzie i zawody==== | ||
+ | {| class="wikitable" style="font-size:95%;" | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | '''[[Język protogamajski|Protogamajski]]''' | ||
+ | ! width="8%"| [[Język zongepajcki|Zongepajcki]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prachamski|Prachamski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język onski|Onski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język hajski|Hajski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
+ | ! width="7%"| [[Język protohawwajsko-hejdarski|Protohawwajsko-hejdarski]] | ||
+ | ! width="8%"| język 7 | ||
+ | ! width="8%"| język 8 | ||
+ | ! width="7%"| język 9 | ||
+ | ! width="7%"| język 10 | ||
+ | ! width="7%"| język 11 | ||
+ | ! width="7%"| język 12 | ||
+ | ! width="7%"| język 13 | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ghamma''' | ||
+ | /{{IPA|'ɣam:a}}/ <br> | ||
+ | "człowiek" | ||
+ | | '''gaba''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɣɐbɐ}}/ <br> | ||
+ | "człowiek (starszy)" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''laughal''' | ||
+ | /{{IPA|'lawɣal}}/ <br> | ||
+ | "mężczyzna, mąż" | ||
+ | | '''łogał''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɫoɣɐɫ}}/ <br> | ||
+ | "mąż" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''limmi''' | ||
+ | /{{IPA|'lim:i}}/ <br> | ||
+ | "kobieta, żona" | ||
+ | | '''ľibǩi''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ʎibçi}}/ <br> | ||
+ | "żona" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''hitlaa''' | ||
+ | /{{IPA|'hitla:}}/ <br> | ||
+ | "kapłan, szaman" | ||
+ | | '''jisłě''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'jisɫɛ}}/ <br> | ||
+ | "kapłan, szaman, magik, guślarz" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''wayla''' | ||
+ | /{{IPA|'wajla}}/ <br> | ||
+ | "kobieta, kapłanka, szmanka" | ||
+ | | '''owǩeła''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'owçeɫɐ}}/ <br> | ||
+ | "kapłanka, szamanka, czarownica" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''qabrii''' | ||
+ | /{{IPA|'qabri:}}/ <br> | ||
+ | "król, wódz, bohater" | ||
+ | | '''khapsolai''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'χɐpsolaj}}/ <br> | ||
+ | "wódz, król" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''waliig''' | ||
+ | /{{IPA|'wali:g}}/ <br> | ||
+ | "osoba" | ||
+ | | '''wałaik''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'wɐɫajk}}/ <br> | ||
+ | "osoba" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''suwaridu''' | ||
+ | /{{IPA|'suwaridu}}/ <br> | ||
+ | "myśliwy" | ||
+ | | '''zuwasľitu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'tsuwɐsʎitu}}/ <br> | ||
+ | "myśliwy" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''auf''' | ||
+ | /{{IPA|'awf}}/ <br> | ||
+ | "pasterz" (dialektalnie również "przewodnik") | ||
+ | | '''opf''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'opf}}/ <br> | ||
+ | "pasterz" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''kiigiiru''' | ||
+ | /{{IPA|'ki:gi:ru}}/ <br> | ||
+ | "rolnik, osoba robiąca w polu" | ||
+ | | '''chaikaislu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'xajkajslu}}/ <br> | ||
+ | "rolnik" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''qadunu''' | ||
+ | /{{IPA|'qadunu}}/ <br> | ||
+ | "jeździec, osoba doglądająca koni" | ||
+ | | '''khatunu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'χɐtunu}}/ <br> | ||
+ | "hodowca" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
+ | |||
====Części ciała==== | ====Części ciała==== | ||
+ | {| class="wikitable" style="font-size:95%;" | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | '''[[Język protogamajski|Protogamajski]]''' | ||
+ | ! width="8%"| [[Język zongepajcki|Zongepajcki]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prachamski|Prachamski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język onski|Onski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język hajski|Hajski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
+ | ! width="7%"| [[Język protohawwajsko-hejdarski|Protohawwajsko-hejdarski]] | ||
+ | ! width="8%"| język 7 | ||
+ | ! width="8%"| język 8 | ||
+ | ! width="7%"| język 9 | ||
+ | ! width="7%"| język 10 | ||
+ | ! width="7%"| język 11 | ||
+ | ! width="7%"| język 12 | ||
+ | ! width="7%"| język 13 | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''asuwan''' | ||
+ | /{{IPA|'asuwan}}/ <br> | ||
+ | "głowa" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''zuumak''' | ||
+ | /{{IPA|'zu:mak}}/ <br> | ||
+ | "oko" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''nirrya''' | ||
+ | /{{IPA|'nir:ja}}/ <br> | ||
+ | "łza" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''daguum''' | ||
+ | /{{IPA|'dagu:m}}/ <br> | ||
+ | "ucho" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ħarrtaaq''' | ||
+ | /{{IPA|'ħar:ta:q}}/ <br> | ||
+ | "krew" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''warghat''' | ||
+ | /{{IPA|'warɣat}}/ <br> | ||
+ | "policzek, broda, szczęka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''tayrim''' | ||
+ | /{{IPA|'tajrim}}/ <br> | ||
+ | "noga" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''sukayrim''' | ||
+ | /{{IPA|'sukajrim}}/ <br> | ||
+ | "kolano" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ayn''' | ||
+ | /{{IPA|'ajn}}/ <br> | ||
+ | "ręka, dłoń" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''kahin''' | ||
+ | /{{IPA|'kahin}}/ <br> | ||
+ | "kość" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''yuugan''' | ||
+ | /{{IPA|'ju:gan}}/ <br> | ||
+ | "ząb" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''qiwaħ''' | ||
+ | /{{IPA|'qiwaħ}}/ <br> | ||
+ | "serce" <br> | ||
+ | '''qiwaħ''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'qiwaħ}}/ <br> | ||
+ | "wierzyć" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''farra, farrah''' | ||
+ | /{{IPA|'far:a}}/, /{{IPA|'far:ah}}/ <br> | ||
+ | "wątroba" <br> | ||
+ | '''farrah''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'far:ah}}/ <br> | ||
+ | "kochać" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''ruubu''' | ||
+ | /{{IPA|'ru:bu}}/ <br> | ||
+ | "włosy, sierść" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
− | ==== | + | ====Hodowla i rolnictwo==== |
+ | {| class="wikitable" style="font-size:95%;" | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | '''[[Język protogamajski|Protogamajski]]''' | ||
+ | ! width="8%"| [[Język zongepajcki|Zongepajcki]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prachamski|Prachamski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język onski|Onski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język hajski|Hajski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
+ | ! width="7%"| [[Język protohawwajsko-hejdarski|Protohawwajsko-hejdarski]] | ||
+ | ! width="8%"| język 7 | ||
+ | ! width="8%"| język 8 | ||
+ | ! width="7%"| język 9 | ||
+ | ! width="7%"| język 10 | ||
+ | ! width="7%"| język 11 | ||
+ | ! width="7%"| język 12 | ||
+ | ! width="7%"| język 13 | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "ojciec" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "matka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "brat" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "siostra" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "syn" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "córka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "wnuk, wnuczka" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "dziadek, babcia" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "wójek" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "ciocia" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ====Religia i zjawiska przyrodnicze==== | ||
{| class="wikitable" style="font-size:95%;" | {| class="wikitable" style="font-size:95%;" | ||
− | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | [[Język protogamajski|Protogamajski]] | + | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | '''[[Język protogamajski|Protogamajski]]''' |
− | ! width="8%"| | + | ! width="8%"| [[Język zongepajcki|Zongepajcki]] |
− | ! width="8%"| | + | ! width="8%"| [[Język prachamski|Prachamski]] |
− | ! width="8%"| | + | ! width="8%"| [[Język onski|Onski]] |
− | ! width="8%"| | + | ! width="8%"| [[Język hajski|Hajski]] |
− | ! width="8%"| | + | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] |
− | ! width="7%"| | + | ! width="7%"| [[Język protohawwajsko-hejdarski|Protohawwajsko-hejdarski]] |
! width="8%"| język 7 | ! width="8%"| język 7 | ||
! width="8%"| język 8 | ! width="8%"| język 8 | ||
Linia 65: | Linia 1023: | ||
! width="7%"| język 13 | ! width="7%"| język 13 | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "ojciec" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 82: | Linia 1039: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "matka" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 99: | Linia 1055: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "brat" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 116: | Linia 1071: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "siostra" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 133: | Linia 1087: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "syn" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 150: | Linia 1103: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "córka" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 167: | Linia 1119: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "wnuk, wnuczka" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 184: | Linia 1135: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "dziadek, babcia" | |
− | " | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 201: | Linia 1151: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | ''' | + | ! style="font-weight:normal;" | |
− | + | "wójek" | |
− | " | + | | |
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | | ||
+ | "ciocia" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ====Liczebniki==== | ||
+ | {| class="wikitable" style="font-size:95%;" | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" width="10%" | '''[[Język protogamajski|Protogamajski]]''' | ||
+ | ! width="8%"| [[Język zongepajcki|Zongepajcki]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prachamski|Prachamski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język onski|Onski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język hajski|Hajski]] | ||
+ | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
+ | ! width="7%"| [[Język protohawwajsko-hejdarski|Protohawwajsko-hejdarski]] | ||
+ | ! width="8%"| język 7 | ||
+ | ! width="8%"| język 8 | ||
+ | ! width="7%"| język 9 | ||
+ | ! width="7%"| język 10 | ||
+ | ! width="7%"| język 11 | ||
+ | ! width="7%"| język 12 | ||
+ | ! width="7%"| język 13 | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''hazru''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'hazru}}/ <br> | ||
+ | "jeden, pewien" | ||
+ | | '''hażsolu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'hɐzsolu}}/ <br> | ||
+ | "jeden" | ||
+ | | '''arru''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'arːʊ}}/ <br> | ||
+ | "jeden" | ||
+ | | '''ur''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'uɾ}}/ <br> | ||
+ | "jeden" | ||
+ | | '''hazor''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɦäzor}}/ <br> | ||
+ | "jeden" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''pharu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'θaru}}/ <br> | ||
+ | "dwa" | ||
+ | | '''zaslu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'tsɐslu}}/ <br> | ||
+ | "dwa" | ||
+ | | '''łharu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɬʰarʊ}}/ <br> | ||
+ | "dwa" | ||
+ | | '''þor''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'θɔɾ}}/ <br> | ||
+ | "dwa" | ||
+ | | '''par''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'pär}}/ <br> | ||
+ | "dwa" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''dhinnu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ðin:u}}/ <br> | ||
+ | "trzy" | ||
+ | | '''džidu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'dʒidu}}/ <br> | ||
+ | "trzy" | ||
+ | | '''łīnu''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɬiːnʊ}}/ <br> | ||
+ | "trzy" | ||
+ | | '''ðün''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ðyn}}/ <br> | ||
+ | "trzy" | ||
+ | | '''bin''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'bʲin}}/ <br> | ||
+ | "trzy" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''aasau''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'a:saw}}/ <br> | ||
+ | "cztery" | ||
+ | | '''ězo''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɛtso}}/ <br> | ||
+ | "cztery" | ||
+ | | '''ozho''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɔzʱɔ}}/ <br> | ||
+ | "cztery" | ||
+ | | '''az''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'as}}/ <br> | ||
+ | "cztery" | ||
+ | | '''ós''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'oːs}}/ <br> | ||
+ | "cztery" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''kargha''' <br> | ||
+ | /{{IPA|kar'ɣa}}/ <br> | ||
+ | "pięć" | ||
+ | | '''chasloga''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'xɐsloɣɐ}}/ <br> | ||
+ | "pięć" | ||
+ | | '''khalqa''' <br> | ||
+ | /{{IPA|kʰalˈɣa}}/ <br> | ||
+ | "pięć" | ||
+ | | '''ka'r''' <br> | ||
+ | /{{IPA|kăɾ}}/ <br> | ||
+ | "pięć" | ||
+ | | '''kar''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'kär}}/ <br> | ||
+ | "pięć" | ||
+ | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''niirra''' <br> | ||
+ | /{{IPA|ni:'r:a}}/ <br> | ||
+ | "sześć" | ||
+ | | '''naira''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'najɾɐ}}/ <br> | ||
+ | "sześć" | ||
+ | | '''nēyra''' <br> | ||
+ | /{{IPA|neːɪˈra}}/ <br> | ||
+ | "sześć" | ||
+ | | '''ner''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'nɛɾ}}/ <br> | ||
+ | "sześć" | ||
+ | | '''ner''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɲer}}/ <br> | ||
+ | "sześć" | ||
+ | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! style="font-weight:normal;" | ''' | + | ! style="font-weight:normal;" | '''saugh''' <br> |
− | + | /{{IPA|'sawɣ}}/ <br> | |
− | " | + | "siedem" |
+ | | '''zog''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'tsoɣ}}/ <br> | ||
+ | "siedem" | ||
+ | | '''shok''' <br> | ||
+ | /{{IPA|sʰɔk̚}}/ <br> | ||
+ | "siedem" | ||
+ | | '''sow''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'sɔw}}/ <br> | ||
+ | "siedem" | ||
+ | | '''soch''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'sox}}/ <br> | ||
+ | "siedem" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''wayr''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'wajr}}/ <br> | ||
+ | "osiem" | ||
+ | | '''weslo''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'weslo}}/ <br> | ||
+ | "osiem" | ||
+ | | '''wel''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'wɛl}}/ <br> | ||
+ | "osiem" | ||
+ | | '''wer''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'wɛɾ}}/ <br> | ||
+ | "osiem" | ||
+ | | '''ver''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'vʲer}}/ <br> | ||
+ | "osiem" | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''baalla''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ba:l:a}}/ <br> | ||
+ | "dziewięć" | ||
+ | | '''pěla''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'pɛlɐ}}/ <br> | ||
+ | "dziewięć" | ||
+ | | '''pōla''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'pɔla}}/ <br> | ||
+ | "dziewięć" | ||
+ | | '''ball''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'baʎ}}/ <br> | ||
+ | "dziewięć" | ||
+ | | '''bol''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'bol}}/ <br> | ||
+ | "dziewięć" | ||
| | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
| | | | ||
+ | | | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="font-weight:normal;" | '''abaagh''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'aba:ɣ}}/ <br> | ||
+ | "dziesięć" | ||
+ | | '''apěg''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɐpɛɣ}}/ <br> | ||
+ | "dziesięć" | ||
+ | | '''abok''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'abɔk̚}}/ <br> | ||
+ | "dziesięć" | ||
+ | | '''av''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'af}}/ <br> | ||
+ | "dziesięć" | ||
+ | | '''avuch''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ävux}}/ <br> | ||
+ | "dziesięć" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 236: | Linia 1453: | ||
|- | |- | ||
! style="font-weight:normal;" | '''pharwi ''' <br> | ! style="font-weight:normal;" | '''pharwi ''' <br> | ||
− | + | /{{IPA|'θarwi}}/ <br> | |
+ | "dwadzieścia" | ||
+ | | '''zaslowǩi''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'tsɐslowçi}}/ <br> | ||
+ | "dwadzieścia" | ||
+ | | '''łharwi''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɬʰarwɪ}}/ <br> | ||
"dwadzieścia" | "dwadzieścia" | ||
− | |||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 253: | Linia 1474: | ||
|- | |- | ||
! style="font-weight:normal;" | '''karghawwa''' | ! style="font-weight:normal;" | '''karghawwa''' | ||
− | + | /{{IPA|kar.ɣa'w:a}}/ <br> | |
"pięćdziesiąt" | "pięćdziesiąt" | ||
− | | | + | | '''chaslogawawa''' <br> |
− | | | + | /{{IPA|'xɐsloɣɐwɐwɐ}}/ <br> |
+ | "piędziesiąt" | ||
+ | | '''khalqwa''' <br> | ||
+ | /{{IPA|kʰalˈɣwa}}/ <br> | ||
+ | "piędziesiąt" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 270: | Linia 1495: | ||
|- | |- | ||
! style="font-weight:normal;" | '''saughiw''' | ! style="font-weight:normal;" | '''saughiw''' | ||
− | + | /{{IPA|'sawɣiw}}/ | |
"siedemdziesiąt" | "siedemdziesiąt" | ||
− | | | + | | '''zożiw''' <br> |
− | | | + | /{{IPA|'tsoziw}}/ <br> |
+ | "siedemdziesiąt" | ||
+ | | '''shoqiw''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'sʰɔɣɪʊ}}/ <br> | ||
+ | "siedemdziesiąt" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 287: | Linia 1516: | ||
|- | |- | ||
! style="font-weight:normal;" | '''phaafyar''' <br> | ! style="font-weight:normal;" | '''phaafyar''' <br> | ||
− | + | /{{IPA|'θa:fjar}}/ <br> | |
"sto" | "sto" | ||
− | | | + | | '''zěpfǩojaslo''' <br> |
− | | | + | /{{IPA|'tsɛpfçojɐslo}}/ <br> |
+ | "sto" | ||
+ | | '''łhovyal''' <br> | ||
+ | /{{IPA|'ɬɔvjal}}/ <br> | ||
+ | "sto" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 304: | Linia 1537: | ||
|- | |- | ||
! style="font-weight:normal;" | '''ħahtaphaafyar''' | ! style="font-weight:normal;" | '''ħahtaphaafyar''' | ||
− | + | /{{IPA|ħahta'θa:fjar}}/ | |
"tysiąc"<ref>dosłownie ''wielkie sto''</ref> | "tysiąc"<ref>dosłownie ''wielkie sto''</ref> | ||
− | | | + | | '''djancho''' <br> |
− | | | + | /{{IPA|'ðɐnxo}}/ <br> |
+ | "tysiąc" | ||
+ | (neologizm) | ||
+ | | '''odhovyal''' <br> | ||
+ | /{{IPA|ɔ'dʱɔvjal}}/ <br> | ||
+ | "tysiąc" | ||
+ | (nieregularne skrócenie) | ||
| | | | ||
| | | |
Wersja z 00:38, 26 sty 2020
Języki gamajskie to projekt grupowy tworzony wspólnie przez użytkowników Polskiego Forum Językowego, polegający na symulacji rozwoju całej rodziny conlangów apriori, wywodząc ją od jednego wspólnego prajęzyka - tytułowego języka protogamajskiego. Z biegiem czasu wokół rodziny języków gamajskich zaczął wyrastać oddzielny conworld, w którym języki te zostały osadzone. Świat ten jest po części luźną wariacją na temat Ziemi (choć Ziemią nie jest), zainspirowaną teoriami Ericha von Dänikena, o warunkach klimatycznych odpowiadających mniej więcej końcowi ostatniej epoki lodowcowej, oraz z możliwym lecz ograniczonym występowaniem magii.
Projekt jest dowodzony przez Borlacha. Podobnie jak w wielu innych forumowych projektach grupowych, jednym z podstawowych założeń jest aprioryczność - nie można w ramach języków gamajskich, czy innych możliwych rodzin językowych występujących w conworldzie, opracowywać języków opartych na językach naturalnych. Można za to inspirować się nimi a na komputerach korzystać ze systemów zapisu znanych z rzeczywistości, z zastrzeżeniem, że dany lud ma własne pismo, a użyte systemy pisma stanowią jedynie reprezentację prawdziwych sposobów zapisu stosowanych wewnątrz conworldu.
Grupowy projekt „języków gamajskich” narodził się w 2018 roku na forumowym Discordzie, w ramach żartów na temat gammy (spółgłoski szczelinowej miękkopodniebiennej dźwięcznej [ɣ]), różnicy zdań oraz personalnej sympatii (lub jej braku) wobec tego dźwięku. Tak też padł pomysł stworzenia rodziny języków, w ramach której każdy mógłby potraktować gammę wedle własnej woli. Punktem wyjścia dla powstania rodziny stała się więc kwestia zaniku lub zachowania występującej w prajęzyku gammy.
W styczniu 2020 roku w projekcie brało udział 9 osób:
Klasyfikacja języków gamajskich
Języki centralne i peryferyjne
Języki gamajskie dzieli się na dwie najbardziej podstawowe grupy, tak zwaną Grupę Centralną oraz Grupę Peryferyjną.
Grupa Centralna obejmuje te języki, w których protogamajska gamma [ɣ]) przeszła w [ŋ]. Należą do niej przede wszystkim języki ngamskie oraz xxx. Ponieważ proces [ɣ] > [ŋ] zaszedł jeszcze przed ostatecznym rozdzieleniem się powyższych grup językowych, możliwym jest, że języki centralne są ze sobą bliżej spokrewnione i stanowią jedną grupę genetyczną, w przeciwieństwie do języków peryferyjnych.
Los gammy w językach peryferyjnych był natomiast różny – niektóre zachowały ją w niemal niezmienionej formie, część natomiast zastąpiła innym dźwiękiem lub zatraciła całkowicie.
Lista języków gamajskich
- Język protogamajski
- Grupa Centralna
- Język ngamski
- języki ngamskie
- Język ngamski
- Grupa Peryferyjna
- Język zongepajcki
- języki zongepajskie
- Język prakszapszański
- języki kszapszańskie
- Język protohawwajsko-hejdarski
- języki hawwajsko-hejdarskie
- Język prachamski
- języki chamskie
- Język panaufański † (język izolowany)
- Język zongepajcki
- Grupa Centralna
Historia rozwoju języków gamajskich
Tabela kognatów
Porównanie kognatów u bezpośrednich potomków protogamajskiego
Rodzina
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Hajski | Prakszapszański | Protohawwajsko-hejdarski | język 7 | język 8 | język 9 | język 10 | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
taghii
/'taɣi:/ |
sagai /'sɐɣaj/ |
ŧaꝃe /ˈtʰakʃe/ |
|||||||||||
dharaħ
/'ðaraħ/ |
djaslax /'ðɐslɐkx/ |
đhaga /ˈðʰaɣa/ |
|||||||||||
tiiqar
/'ti:qar/ |
saikhaslo /'sajχɐslo/ |
teqa /ˈteqa/ |
|||||||||||
kaylaħ
/'kaylaħ/ |
chełax /'xeɫɐkx/ |
ꝁaera /ˈkʰaeɾa/ |
|||||||||||
ghahan
/'ɣahan/ |
gahan /'ɣɐhɐn/ |
ꝅaha /ˈkʃapʃaha/ |
|||||||||||
iiyuzu
/'i:juzu/ |
aijużu /'ajjuzu/ |
eyuzu /ˈejʉzʉ/ |
|||||||||||
nipuur
/'nipu:r/ |
ňifauslo /'ɲifawslo/ |
niꝑogo /ˈnɨpʰoɣo/ |
|||||||||||
ħahtataghii[1]
/ħahta'taɣi:/ |
xahsasagai /'kxɐhsɐsɐɣai/ |
ħahŧaꝃe /ˈħahtʰakʃe/ |
|||||||||||
ħahtadharaħ[2]
/ħahta'ðaraħ/ |
xahsadjaslax /'kxɐhsɐðɐslɐkx/ |
hahđhagara /ˈhahðʰaɣaɾa/ |
|||||||||||
yuziif
/'juzi:f/ |
jużaipf /'juzajpf/ |
yuzefi /ˈjʉzefɨ/ |
|||||||||||
sitaallin
/'sita:l:in/ |
cisěľin /'tʃisɛʎin/ |
siŧeri /ˈsɨtʰeɾɨ/ |
|||||||||||
wiina
/'wi:na/ |
waina /'wajnɐ/ |
eňa /ˈenʰa/ |
|||||||||||
kahya
/'kahja/ |
— | ꝁaħa /ˈkʰaħa/ |
Ludzie i zawody
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Hajski | Prakszapszański | Protohawwajsko-hejdarski | język 7 | język 8 | język 9 | język 10 | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ghamma
/'ɣam:a/ |
gaba /'ɣɐbɐ/ |
||||||||||||
laughal
/'lawɣal/ |
łogał /'ɫoɣɐɫ/ |
||||||||||||
limmi
/'lim:i/ |
ľibǩi /'ʎibçi/ |
||||||||||||
hitlaa
/'hitla:/ |
jisłě /'jisɫɛ/ |
||||||||||||
wayla
/'wajla/ |
owǩeła /'owçeɫɐ/ |
||||||||||||
qabrii
/'qabri:/ |
khapsolai /'χɐpsolaj/ |
||||||||||||
waliig
/'wali:g/ |
wałaik /'wɐɫajk/ |
||||||||||||
suwaridu
/'suwaridu/ |
zuwasľitu /'tsuwɐsʎitu/ |
||||||||||||
auf
/'awf/ |
opf /'opf/ |
||||||||||||
kiigiiru
/'ki:gi:ru/ |
chaikaislu /'xajkajslu/ |
||||||||||||
qadunu
/'qadunu/ |
khatunu /'χɐtunu/ |
Części ciała
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Hajski | Prakszapszański | Protohawwajsko-hejdarski | język 7 | język 8 | język 9 | język 10 | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
asuwan
/'asuwan/ |
|||||||||||||
zuumak
/'zu:mak/ |
|||||||||||||
nirrya
/'nir:ja/ |
|||||||||||||
daguum
/'dagu:m/ |
|||||||||||||
ħarrtaaq
/'ħar:ta:q/ |
|||||||||||||
warghat
/'warɣat/ |
|||||||||||||
tayrim
/'tajrim/ |
|||||||||||||
sukayrim
/'sukajrim/ |
|||||||||||||
ayn
/'ajn/ |
|||||||||||||
kahin
/'kahin/ |
|||||||||||||
yuugan
/'ju:gan/ |
|||||||||||||
qiwaħ
/'qiwaħ/ |
|||||||||||||
farra, farrah
/'far:a/, /'far:ah/ |
|||||||||||||
ruubu
/'ru:bu/ |
Hodowla i rolnictwo
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Hajski | Prakszapszański | Protohawwajsko-hejdarski | język 7 | język 8 | język 9 | język 10 | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
"ojciec" |
|||||||||||||
"matka" |
|||||||||||||
"brat" |
|||||||||||||
"siostra" |
|||||||||||||
"syn" |
|||||||||||||
"córka" |
|||||||||||||
"wnuk, wnuczka" |
|||||||||||||
"dziadek, babcia" |
|||||||||||||
"wójek" |
|||||||||||||
"ciocia" |
Religia i zjawiska przyrodnicze
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Hajski | Prakszapszański | Protohawwajsko-hejdarski | język 7 | język 8 | język 9 | język 10 | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
"ojciec" |
|||||||||||||
"matka" |
|||||||||||||
"brat" |
|||||||||||||
"siostra" |
|||||||||||||
"syn" |
|||||||||||||
"córka" |
|||||||||||||
"wnuk, wnuczka" |
|||||||||||||
"dziadek, babcia" |
|||||||||||||
"wójek" |
|||||||||||||
"ciocia" |
Liczebniki
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Hajski | Prakszapszański | Protohawwajsko-hejdarski | język 7 | język 8 | język 9 | język 10 | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
hazru /'hazru/ |
hażsolu /'hɐzsolu/ |
arru /'arːʊ/ |
ur /'uɾ/ |
hazor /'ɦäzor/ |
|||||||||
pharu /'θaru/ |
zaslu /'tsɐslu/ |
łharu /'ɬʰarʊ/ |
þor /'θɔɾ/ |
par /'pär/ |
|||||||||
dhinnu /'ðin:u/ |
džidu /'dʒidu/ |
łīnu /'ɬiːnʊ/ |
ðün /'ðyn/ |
bin /'bʲin/ |
|||||||||
aasau /'a:saw/ |
ězo /'ɛtso/ |
ozho /'ɔzʱɔ/ |
az /'as/ |
ós /'oːs/ |
|||||||||
kargha /kar'ɣa/ |
chasloga /'xɐsloɣɐ/ |
khalqa /kʰalˈɣa/ |
ka'r /kăɾ/ |
kar /'kär/ |
|||||||||
niirra /ni:'r:a/ |
naira /'najɾɐ/ |
nēyra /neːɪˈra/ |
ner /'nɛɾ/ |
ner /'ɲer/ |
|||||||||
saugh /'sawɣ/ |
zog /'tsoɣ/ |
shok /sʰɔk̚/ |
sow /'sɔw/ |
soch /'sox/ |
|||||||||
wayr /'wajr/ |
weslo /'weslo/ |
wel /'wɛl/ |
wer /'wɛɾ/ |
ver /'vʲer/ |
|||||||||
baalla /'ba:l:a/ |
pěla /'pɛlɐ/ |
pōla /'pɔla/ |
ball /'baʎ/ |
bol /'bol/ |
|||||||||
abaagh /'aba:ɣ/ |
apěg /'ɐpɛɣ/ |
abok /'abɔk̚/ |
av /'af/ |
avuch /'ävux/ |
|||||||||
pharwi /'θarwi/ |
zaslowǩi /'tsɐslowçi/ |
łharwi /'ɬʰarwɪ/ |
|||||||||||
karghawwa
/kar.ɣa'w:a/ |
chaslogawawa /'xɐsloɣɐwɐwɐ/ |
khalqwa /kʰalˈɣwa/ |
|||||||||||
saughiw
/'sawɣiw/ "siedemdziesiąt" |
zożiw /'tsoziw/ |
shoqiw /'sʰɔɣɪʊ/ |
|||||||||||
phaafyar /'θa:fjar/ |
zěpfǩojaslo /'tsɛpfçojɐslo/ |
łhovyal /'ɬɔvjal/ |
|||||||||||
ħahtaphaafyar
/ħahta'θa:fjar/ "tysiąc"[3] |
djancho /'ðɐnxo/ |
odhovyal /ɔ'dʱɔvjal/ |