Pragamajowie: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
Linia 8: | Linia 8: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Sami Pragamajowie określali się najprawdopodobniej terminem '''Raħ Ghammarasa''' [{{IPA|'raħ ɣa'm:arasa}}], oznaczającym najprawdopodobniej po prostu tyle "ludzie". Użycie tego terminu jest poświadczone u wielu ludów potomnych, albo jako określenie swojego własnego etnosu, albo jako zwyczajny rzeczownik. Do pierwszej kategorii należą między innymi: Onowie ([[Język onski|on.]] ''hąn'' [{{IPA|ʔaw̃n}}]<ref>język grupy peryferyjnej</ref>), Chamowie (pch. ''qāma'' [{{IPA|xaːma}}]<ref>język grupy peryferyjnej</ref>) oraz Ńanowie (nan. ''ńanna'' ['' | + | Sami Pragamajowie określali się najprawdopodobniej terminem '''Raħ Ghammarasa''' [{{IPA|'raħ ɣa'm:arasa}}], oznaczającym najprawdopodobniej po prostu tyle "ludzie". Użycie tego terminu jest poświadczone u wielu ludów potomnych, albo jako określenie swojego własnego etnosu, albo jako zwyczajny rzeczownik. Do pierwszej kategorii należą między innymi: Onowie ([[Język onski|on.]] ''hąn'' [{{IPA|ʔaw̃n}}]<ref>język grupy peryferyjnej</ref>), Chamowie (pch. ''qāma'' [{{IPA|xaːma}}]<ref>język grupy peryferyjnej</ref>) oraz Ńanowie (nan. ''ńanna'' [''ɲan:a'']<ref>język grupy centralnej</ref>). Do drugiej kategorii natomiast należą między innymi: Zongepajczycy ([[Język zongepajcki|zon.]] ''gaba'' [{{IPA|ˈɣɐbɐ}}<ref>język grupy peryferyjnej</ref>] oraz Pralejhamowie ([[Język pralejhamski|plh.]] ''ħama'' [{{IPA|ħama}}]<ref>język grupy peryferyjnej</ref><ref>warto zauważyć, że w [[Język pralejhamski|pralejhamskim]] występuje również pochodna tego rzeczownika, będąca nazwą własną tego ludu (''Łeiħama'' [{{IPA|ɬˀeiħama}}])</ref>). |
''Raħ ghamma'' (człowiek) oraz ''raħ ghammarasa'' (ludzie) to jedne z najbardziej rozpoznawalnych protogamajskich słów. Porównywanie wywodzących się z nich słów oraz kognatów występujących w językach wywodzących się z języka Pragamajów w znacznym stopniu przyczyniło się do rekonstrukcji ewolucji rodziny języków gamajskich. | ''Raħ ghamma'' (człowiek) oraz ''raħ ghammarasa'' (ludzie) to jedne z najbardziej rozpoznawalnych protogamajskich słów. Porównywanie wywodzących się z nich słów oraz kognatów występujących w językach wywodzących się z języka Pragamajów w znacznym stopniu przyczyniło się do rekonstrukcji ewolucji rodziny języków gamajskich. |
Wersja z 17:14, 8 lip 2020
Raħ Ghammarasa | Czytasz artykuł z serii Pragamajowie. | Język protogamajski (Słownik · Lista Swadesha · Rodzina języków gamajskich) · Mitologia · Nuzaarghis · Step Gamajski |
Pragamajowie (pgm. Raħ Ghammarasa ['raħ ɣa'm:arasa]), alternatywnie również Protogamajowie lub Gamajowie — hipotetyczna grupa etnolingwistyczna zamieszkująca conworld Gammaji. Gamajowie posługiwali się rekonstruowanym językiem protogamajskim, będącym wspólnym przodkiem wszystkich późniejszych języków gamajskich. Zarówno język, kultura oraz mitologia Pragamajów nie są poświadczone w żadnych źródłach pisanych, wszelką wiedzę o nich pozyskano z badań archeologicznych, genetycznych oraz poprzez próby rekonstrukcji w wyniku porównań z ludami potomnymi.
Pragamajowie żyli najprawdopodobniej w okresie późnego neolitu[1] oraz/lub wczesnego chalkolitu[2] na obszarze Stepu Gamajskiego. Klasycznie na okres ich istnienia jako zwartej grupy etnolingwistycznej przyjmuje się okres między 1500 a 0 AG, chociaż jest to kwestia sporna. Niektórzy badacze postulują istnienie Pragamajów w czasach jeszcze wcześniejszych lub alternatywne miejsca lokalizacji ich praojczyzny, również data rozpadu wspólnoty protogamajskiej jest symboliczna.
W wyniku rozpadu wspólnoty protogamajskiej potomkowie Pragamajów rozprzestrzenili się w każdym kierunku od ich postulowanej praojczyzny, w roku ~1500 PG zasiedlając obszary: (Etap I do uzupełnienia).
Etymologia
Etymologia
Sami Pragamajowie określali się najprawdopodobniej terminem Raħ Ghammarasa ['raħ ɣa'm:arasa], oznaczającym najprawdopodobniej po prostu tyle "ludzie". Użycie tego terminu jest poświadczone u wielu ludów potomnych, albo jako określenie swojego własnego etnosu, albo jako zwyczajny rzeczownik. Do pierwszej kategorii należą między innymi: Onowie (on. hąn [ʔaw̃n][3]), Chamowie (pch. qāma [xaːma][4]) oraz Ńanowie (nan. ńanna [ɲan:a][5]). Do drugiej kategorii natomiast należą między innymi: Zongepajczycy (zon. gaba [ˈɣɐbɐ[6]] oraz Pralejhamowie (plh. ħama [ħama][7][8]).
Raħ ghamma (człowiek) oraz raħ ghammarasa (ludzie) to jedne z najbardziej rozpoznawalnych protogamajskich słów. Porównywanie wywodzących się z nich słów oraz kognatów występujących w językach wywodzących się z języka Pragamajów w znacznym stopniu przyczyniło się do rekonstrukcji ewolucji rodziny języków gamajskich.
Wygląd
Historia
Urheimat protogamajski
Okres wczesnogamajski
Okres środkowogamajski
Okres późnogamajski
Rozpad wspólnoty protogamajskiej
Kultura i osiągnięcia
Zwyczaje i struktura społeczna
Hierarchiczność
Prawo gościnności
Poezja
Wojna
- Główny artykuł: Nuzaarghis
Imiona
Pochówki i zwyczaje pogrzebowe
Religia i mitologia
- Główny artykuł: Mitologia pragamajska