Słownik:Ęmucki

Przeczytaj też artykuł o tym języku.

• adj - przymiotnik
• adv - przysłówek
• c - spójnik
• num - liczebnik
• p - partykuła
• pron - zaimek
• s - rzeczownik
• v - czasownik

Zwroty

• Dajręte - Witam/Witamy (formalne)
• Ilgahboś - Dzień dobry, dosł. (Życzę) dobroci
• Daru - Cześć/Witaj (nieformalnie, potocznie)
• Dara - Cześć/Witajcie (nieformalnie, potocznie)

---

• Vih duni ętov? - Co słychać?
• Meni gah! Ni duni? - U mnie dobrze. A u ciebie?
• Ni meni gah. - U mnie też dobrze.

---

• Sanvęte - Żegnam/Żegnamy (formalne)
• Ilsolnitboś - Do zobaczenia, dosł. (Życzę) widzenia, Oby (było) zobaczenie
• Samu - Cześć/Żegnaj (nieformalnie, potocznie)
• Sama - Cześć/Żegnajcie (nieformalnie, potocznie)

---

• ... merponśintǫrav - Nazywam się ...
• ... daįravmeś - Jestem (nim) (używane po nazwach własnych, forma męska)
• ... zoįravmeś - Jestem (nią) (używane po nazwach własnych, forma żeńska)

---

• Sar - Tak
• Ker - Nie
• Kiśgurso - Nie wiem (potocznie, nieformalnie)
• Kiśgurtǫtovmeś - Na razie nie wiem

Ęmucko-polski

A

1. ah
   1. num - zero
   2. pron - coś
2. ahvazik s - morela
3. ak pron - jakoś
4. akvan s IIIa - ekwant
5. alternativet adj - alternatywny
6. amizut s - znak
7. aprą v
   1. zacząć, zapoczątkować
   2. zacząć się
8. apraśkę v - zapoczątkować
9. ardat adj - wyjątkowy
10. artikol s III a - artykuł
11. aśduk s IIIa - chleb
12. at - ktoś
13. av s - (po)za
14. avek - kiedyś
15. avoh - gdzieś
16. avohrek - skądś
17. avohtik - dokądś
18. avruśanboś s - podczerwień
19. avsų v - przekraczać
20. azyt adj - równy

    Ą

21. ąmyt - jakiś

    B

22. baterat s I - bateria
23. bąvaj s IV b - dzisiaj
24. bąvazivek adv - dzisiaj
25. bebanatboś s IIIa - pokusa
26. bebą v - kusić
27. bej s - dom
28. beśten s - ucho
29. bezat s - osiedle, dzielnica, miasto
30. bohmaś s IV a - obraz
31. bokitboś s IV - miłość
32. bokį v - kochać
33. bolkat - jabłko
34. bun s III a - człowiek
35. bygit s - prawo, prawa strona

    D

36. dait pron - on
37. dajrę v - mieszkać arch.
38. dakramonboś s IV - wymiana
39. dakramontǫ v - wymieniać się
40. daksų v - minąć się
41. dal, daryt adj - biały
42. damok s III - deszcz
43. dapų v - ranić, gryźć
44. daptų v - wieść, prowadzić
45. dar s - nosek
46. daret s - nos
47. dara - witajcie
48. darą v - musieć (z nakazu)
49. daru - witaj
50. dezik - mężczyzna, mąż
51. dolśanboś s IV a - podróż
52. dolśantǫ v - podróżować
53. dorsek adj - ciągły
54. dorsekboś s IV - ciągłość
55. duj s IV b - grom, piorun
56. dujboś s IV a - burza
57. duptą v - spadać
58. dut pron - ty
59. dyraptǫ v - budzić się

    E

60. ebak - węgiel (surowiec), grafit
61. ebaksak - węgiel (pierwiastek)
62. ekket - jedyny
63. ekmyt num - pierwszy
64. eknak - tylko, jedynie
65. ëkriśtan s III - chrześcijanin
66. eksąpil s - ząb
67. ëkvan s III - kwant
68. El s III - Bóg
69. elban s - pomnik
70. elrį v - przebaczać
71. enkośran s - wesz
72. enpaś s - siarka
73. et - będący
74. etboś s IV a - istnienie
75. etśan adj - pomarańczowy
76. etśanboś s - pomarańcz
77. etśanpyn s - miedź
78. evpul s III a - syn
79. evytat s I - niebo

    Ę

80. ęmyt
    1. ęmucki,
    2. bytowy
81. ę, ęśi - być

    G

82. gah adj - dobry
83. ganet pron - wy
84. gansỹ v - myć (się)
85. gerkat adj - długi
86. geśat adj - zielony
87. geśatboś s - zieleń
88. geśatsak s - chlor
89. get s I - Ziemia, świat (Gruszki na Wierzbie)
90. gevan s - zwierzę
91. gih s IIIb - sen
92. goj s IV b - strona, podstrona
93. gon s III a - słońce
94. gonkiśvitboś s IV a - zachód słońca
95. gonkiśvį v - zachodzić (o słońcu)
96. gonsak s - hel
97. gonvitboś s IV a - wschód słońca
98. gonvį v - wschodzić (o słońcu)
99. guh num - dwa
100. gunvarat s - myśliciel
101. gunvarą v - myśleć
102. gunvyr s - myśl
103. gurboś s IV b - wiedza
104. gurtǫ v - wiedzieć
105. gutan - mający nadzieję
106. gutanket - esperanto
107. gutantǫ - mieć nadzieję, liczyć na coś
108. gutot num - drugi
109. gųmah num - dwadzieścia
110. gųmatot num - dwudziesty
111. gųsit num - dwieście
112. gųsįmyt num - dwusetny
113. gykket - jedzący
114. gykkę - jeść
115. gyvinak s - trudny
116. gyvinaktǫ v - sprawiać trudność

     I

117. ih pron - ono, to
118. ihtal s III a - południe geograficzne
119. ihtal- prefiks - południowy
120. ihtalvit adj - południowo-wschodni
121. ihtalvitboś s IV a - południowy wschód
122. ijsar s - kość
123. isoturi s - historia
124. iśśanboś - krzyk
125. iśśantǫ - krzyczeć
126. iśtet adj - nagły
127. iśtetzan adv - nagle
128. ivat adj/s - wielki [dzień], środa

     Į

129. įvar s - obrońca
130. įvartǫ - bronić
131. įvin s - krew
132. įśǫ adj - zwyczajny

     K

133. kahliś s - skórka
134. kajśyn s III a - wujek
135. kak adv
     1. teraz
     2. tak, w taki sposób
136. kal'ender s III - kalendarium
137. kal'enderat s I - kalendarz
138. kalrej s - wir
139. kalrezę - wirować
140. kanoh adv - tu
141. kanohrek - stąd
142. kanohtik - tu
143. karadun - lekcja
144. karadunnul - szkoła
145. karut - inny, różny
146. kategor s III a - kategoria
147. keenpaś s - selen
148. keh num - jeden
149. kekonsak - neon (pierwiastek)
150. kekuh num - trzy
151. kekunpyn - sód
152. kekutot num - trzeci
153. kekųmah num - trzydzieści
154. kekųmatot num - trzydziesty
155. kekųsit num - trzysta
156. kekųsįmyt num - trzysetny
157. kemah num - jedenaście
158. kematot num - jedenasty
159. kemajguh num - trzynaście
160. kemajgutot num - trzynasty
161. kemajryh num - piętnaście
162. kemajrytot num - piętnasty
163. kemajśoh num - siedemnaście
164. kemajśotot num - siedemnasty
165. kemajveh num - dziewiętnaście
166. kemajvetot num - dziewiętnasty
167. kemakapsak - gal (pierwiastek)
168. kep'evpul s III a - wnuk
169. kepmanzor s III a - babcia
170. kepsynrut s I - dziadek
171. keptonnot s II - wnuczka
172. kesavvin s - arsen (pierwiastek)
173. keśoh num - siedem
174. keśotot num - siódmy
175. keśǫmah num - siedemdziesiąt
176. keśǫmatot num - siedemdziesiąty
177. keśǫsit num - siedemset
178. keśǫsįmyt num - siedemsetny
179. keveh num - dziewięć
180. kevetot num - dziewiąty
181. kevęmah num - dziewięćdziesiąt
182. kevęmatot num - dziewięćdziesiąty
183. kevęsit num - dziewięćset
184. kevęsįmyt num - dziewięćsetny
185. kevnen s - drzewo
186. kevolsak s - german (pierwiastek)
187. kieman s - duch
188. kirut s I - zaszczyt
189. kiśvetrat adj - nierozumiejący
190. kiśvit adj - zachód
191. kiśvitboś s IV a - zachód (kierunek geograficzny)
192. koat adj - wysoki
193. koden s - miesiąc, duży miesiąc
194. koh pron - wszystko, każde
195. konak pron - w każdy sposób
196. konaldat s I - konweld
197. kontek s - tydzień, mały miesiąc
198. kot pron - każdy, wszyscy
199. kovek pron - zawsze
200. kovoh pron - wszędzie
201. kun - lekki
202. kunputer s III - komputer
203. kunpyn - lit
204. kunśin - zawód, praca
205. kunśit - pracujący, pracownik
206. kunśitboś - praca, pracowanie
207. kunśį - pracować
208. kurtą v - robić
209. kusun s - złoto
210. kut pron - taki

     M

211. mah num - dziesięć
212. makap s - glina
213. makapsak s - glin
214. maldat adj - młody
215. mal'ut adj - daleki
216. masuj s - jajo
217. matot num - dziesiąty
218. mąsit num - tysiąc
219. mąsįmyt num - tysięczny
220. manzar s III a - matka
221. mąnek s III a - kwiat
222. maryt adj - żółty
223. marytboś s - żółcień
224. megat s - stół, mebel
225. megatvarat s - stolarz
226. mek'ytboś s IVa - kłamstwo
227. mek'ỹ v - kłamać
228. mervyt adj - prosty, banalny
229. met pron - ja
230. mikan num - pięć
231. mikantot num - piąty
232. mikmah num - pięćdziesiąt
233. mikmatot num - pięćdziesiąty
234. mikmikan num - dwadzieścia pięć
235. mikmikantot num - dwudziesty piąty
236. miksit num - pięćset
237. miksįmyt num - pięćsetny
238. miltan s IIIa - chęć, wola
239. miltat s I - chcący
240. miltą v - chcieć
241. milzun num - milion
242. mipbaroh s - pastwisko
243. mipbartǫ v - paść, wypasać
244. miraśkę v - uwolnić
245. mirat adj - wolny
246. miratboś s IVa - wolność
247. mirmun s III a - kierunek geograficzny
248. mizan adv - dużo, często, bardzo
249. moś s - kąt, róg
250. mukiś - śnieg
251. mukiśvaj - zawieja
252. munat adj - możliwy
253. murat adj - zmęczony
254. murą v - zmęczyć się
255. mutkan - możliwość
256. mų v - móc

     N

257. natural adj - naturalny
258. nej'et s - ocet
259. nemak s - kłamca
260. nemaktǫ v - kłamać
261. nemanat s - okłamywany
262. nemat s - kłamstwo
263. nenvat s I - bajka
264. net s I - nowość
265. netboś s IV a - nowość
266. nęmyt adj - nowy
267. ni c - i, a
268. nihboś s IV b - życie
269. nitǫ v - żyć
270. nomet pron - my
271. noput s I - piłka
272. nośildot s II - koromysło
273. nǫih pron - one (o rzeczach)
274. nǫit pron - oni, one
275. nuptat adj - mały
276. nurmaś s - sprzedawca
277. nurmaśę v - sprzedawać
278. nuśrat s - prawda
279. nyjkeś s IV a - południowy zachód
280. nyjkeś- prefiks - południowo-zachodni

     O

281. odilkot s - maj, dwunasty miesiąc
282. onvi c - albo, czy
283. ośran s - wszy
284. otrą v - radzić, doradzać
285. otriśtoh s III b - kraj, państwo
286. otparboś s IV - historia
287. otsyr'atboś s IV - wymowa
288. ovit s - część

     P

289. pankalmut s I - flaga, chorągiew
290. partǫ v - dziać się, stawać się
291. pątyl adj - szcżęśliwy
292. pegun s - król
293. peguntoh s IIIb - królestwo
294. pevit s I - użytkownik
295. pevį v - używać
296. pęmyt adj - główny
297. piśtit s - liść
298. piśtitkot s - październik, piąty miesiąc ecki
299. poj s IV b - północ geograficzna
300. poj- prefiks - północny
301. pojkiśvit adj - północno-zachodni
302. pojkiśvitboś s IV a - północny zachód
303. pojvit adj - północno-wschodni
304. pojvitboś s IV a' - północny wschód
305. ponśin s III - imię
306. por s - dom
307. posęmyt adj - posesywny
308. pukramat s I - program, aplikacja
309. purtal s III - portal internetowy
310. pylmet - dym, smog
311. pyn - metal
312. pynet - żelazo

     R

313. rabev s - przyjaciel
314. radunboś s - nauka
315. radunkę v - uczyć
316. raduntǫ v - uczyć się
317. ramaśę v - kupować
318. ramonkan s III - dar
319. ramontǫ v - dać
320. rą v - dokonać
321. regit s I - lewo
322. rekmat s I - przedrostek
323. rekureksat s I - rekolekcje
324. ren s III - czas
325. repuprik s III a - republika
326. repnatboś s IV a - gra
327. repną v - grać, bawić się
328. rerat adj - gładki
329. retset s I - brat
330. riav s - płyn
331. riavet s - fluor
332. riavpyn s - rtęć
333. rin s - przed
334. rin'uvetboś s - nadfiolet, ultrafiolet
335. riser s - róg (zwierzęcia)
336. rismyr s III a - rodzina
337. rismyrponśin s III - nazwisko
338. rogyt v - śpiący
339. rogỹ v - spać
340. rohmuśkot s - listopad, szósty miesiąc ecki
341. rojtỹ v - łączyć, jednoczyć
342. rojtyttoh s III b - związek, unia
343. rok s III a - miejsce
344. rokat adj - żywy
345. ropsat adj - miły
346. ropsatzan adv - miło, mile
347. rot s II - kot
348. ruben s - zbiornik wodny, akwen
349. rubik adj - wodny, zrobiony z wody
350. rudot adj
     1. mizerny
     2. biedny
351. ruj adj - zły (silny, skuteczny)
352. rukal adj - zaległy
353. rukrą v - czytać
354. runpyt adj - wodny, zawierający wodę
355. rup s - woda
356. rupparit s - wodnisty
357. rupsak s - wodór
358. rurin - rosnący
359. rurinsak - azot
360. rurintǫ - podnosić się, rosnąć
361. ruśan adj - fioletowy
362. ruśanboś s - fiolet
363. ruśansak s - jod
364. ryh num - cztery
365. rylśoh s - ryba
366. rytot num - czwarty
367. rỹa - swastyka
368. rỹmah num - czterdzieści
369. rỹmatot num - czterdziesty
370. rỹsit num - czterysta
371. rỹsįmyt num - czterechsetny

     S

372. sabyt adj - jasny
373. sadait pron - ten, tamten
374. sah pron - to, tamto
375. saito'uh pron - tam
376. saitonamik pron - tak
377. saitovek pron - wtedy
378. saitovoh pron - tam
379. sajsan adj - święty
380. sajsankot s - tydzień świąteczny
381. sak, sagen s - pierwiastek chemiczny
382. sal s III a - rok
383. sama - żegnajcie
384. samu - żegnaj
385. sanat - stojący
386. sanak - w taki sposób
387. saną - stać
388. sanvet adj - pożegnany
389. sap s - światło
390. sappyn s - uran
391. sardatboś s IV a - śmierć
392. sardą v - umierać
393. sarget s - książka
394. saśkę v - stanowić
395. sat pron - ten/ta, ta osoba
396. sattoh v - państwo
397. sav - potem
398. savek - wtedy
399. savoh - tam
400. savohrek - stamtąd
401. savohtik - tam
402. savvin s - fosfor
403. sazoit pron - ta, tamta
404. sąmyt - takowy
405. sąpil - zęby
406. sej c - więc
407. selvutboś - dotyk
408. selvų - dotykać
409. sennun - samolot
410. sennunoh - lotnisko
411. sev s - pod
412. sevan s IIIa - ciasto
413. sit num - sto
414. sįmyt num - setny
415. sokit s
     1. pobliże, okolica
     2. (jako rzeczownik relacyjny) przy, obok, blisko
416. solmaj s IV b - jutro
417. solmazivek adv - jutro
418. solniśkę v - prezentować, pokazywać, publikować
419. solnį v
     1. pokazać, pokazywać
     2. widzieć
420. somatboś s IV b
     1. pytanie
     2. niepewność
421. somą v - pytać
422. sondat adj - początkujący
423. sondą v - zaczynać, być początkującym
424. soret s - wątek na forum
425. sormejtetboś s IVb - przegrana, porażka
426. sormejtę v - przegrywać
427. sośtą v - potrafić
428. sutboś s IV b - chodzenie
429. sų v - iść, pójść
430. synrut s I - ojciec
431. syr'an - mowa
432. syr'antan - mówca, mówiący
433. syr'antin - mówczyni, mówiąca
434. syr'at - mówiący/mówiąca
435. syr'atboś s IV a
     1. komunikacja, porozumiewanie się
     2. rozmowa
436. syr'atkan s III - język
437. syr'ą v
     1. mówić, porozumiewać się
     2. rozmawiać

     Ś

438. śek s III - pies
439. śer - znudzony
440. śerket - nudny
441. śerkę - nudzić
442. śertǫ - nudzić się, nudzić
443. śetziśketboś s IVa - wzmocnienie
444. śetzit s I - intensywny
445. sezaj s - sens, zmysł
446. śion s - srebro
447. śįtak s III a - siostra
448. śoh num - sześć
449. śotot num - szósty
450. śǫmah num - sześćdziesiąt
451. śǫmatot num - sześćdziesiąty
452. śǫsit num - sześćset
453. śǫsįmyt num - sześćsetny
454. śunak s III - słowo
455. śynrun s - unbihexium
456. śyt s I - miasto

     T

457. tahtą v - musieć (z naturalnej potrzeby)
458. tamurą v - wyczerpywać się, rozładowywać się
459. tankal adj - piękny
460. tarmak s III a - cena
461. tą p - niż
462. terantǫ - znikać
463. teśaratboś - śmiech
464. teśarą - śmiać się
465. todak s III - packa
466. toh s III b - kraj arch
467. tonnot s II - córka
468. tysur s III - koń

     U

469. unvuk s III a - bagno
470. upinat s I - opinia
471. ursan s III - lekarz
472. ursanak s III - lek
473. ursantǫ v - leczyć
474. ursannul s III - służba zdrowia
475. uśon adj - seledynowy, szarozielony
476. uśonboś s - seledyn
477. uvet adj - niebieski
478. uvetboś s - kolor niebieski

     V

479. vaj s IV b - wiatr
480. valmut s I - leszczyna
481. var'at - narrator
482. var'atboś - opowiadanie
483. var'ą - opowiadać
484. varą v - tworzyć
485. vazį v - wiać
486. vą c - ale, lecz
487. vegiś - lis
488. veginśek - lisek
489. veh num - osiem
490. venkat adj - drogi
491. venśak s III a - ciocia
492. vetot num - ósmy
493. vetratboś s IV a - zrozumienie
494. vetrą v - rozumieć
495. vęmah num - osiemdziesiąt
496. vęmatot num - osiemdziesiąty
497. vęsit num - osiemset
498. vęsįmyt num - osiemsetny
499. vih - co
500. vihrenkot s - czerwiec, pierwszy miesiąc
501. vilrį v - notować
502. vinak - jak
503. virkin - przyjemny
504. virkinket - dający przyjemność, zadowalający
505. virkinkę - dawać przyjemność, zadowalać
506. virzuv - pieprz
507. viś s - ogon
508. viśtų v - leżeć
509. vit
     1. adj wschodni
     2. pron kto
510. vitboś s IV a - wschód (kierunek geograficzny)
511. vivek - kiedy
512. vivoh - gdzie
513. vivohrek - skąd
514. vivohtik dokąd
515. vįmyt - jaki
516. vol s - piasek
517. volsak s - krzem
518. vorun s III - forum internetowe
519. vośnit adj - zapatrzony
520. votsę v - pisać
521. vur s IIIa - dzień
522. vuraś s - czyn
523. vut s - zły (słaby, nieskuteczny)
524. vyjbatboś s IV a
     1. rysunek, obrazek
     2. rysowanie
525. vyjbą v - rysować
526. vyktygak s - palacz
527. vyktygaktǫ v - palić papierosy, być palaczem
528. vyktyk s - smok
529. vyktyktǫ v - smoczyć, palić papierosy, dymić, dosł. "być smokiem"
530. vyran adj - czerwony
531. vyranboś s - czerwień
532. vyransak s - brom

     Y

533. yktar adj - błękitny
534. yktaran s - błękit
535. ymen s - oko
536. yn c - że; to, co
537. ynrek - bo, ponieważ
538. ytemat s I - winny
539. ytematboś s IVa - przewinienie, wina
540. ytemą v - być winnym
541. yv s - palny, palący (się)
542. yvboś s - ogień
543. yvsak s - tlen
544. yvtǫ v - palić (się)

     Ỹ

545. ỹsų v - przyjść, nastać

     Z

546. zą c - jeśli
547. ziktatboś s IV a - bieg
548. ziktą v - biec
549. zil s III a - dookoła
550. zoit pron - ona
551. zot num - dziesięć tysięcy, miriada
552. zotǫmyt num - dziesięciotysięczny
553. zupan s - przestępny
554. zupankot s - tydzień przestępny
555. zurkat adj - krótki
556. zyv s IIIa - morze
557. zyven s IIIa - ocean
558. zyvenat s I - wszechocean

Nazwy geograficzne

A

• Ahtialia - Ahtiarat qaHtiqaraT s IV

E

• Eboranolandia - Eborantoh s III b
• eboran - eborantǫmyt adj
• Eci - Ralnǫet pl s I
• Ecja - Ral'ettoh raLqeTtH s III b
• Europa - Evrup s III a

Ę

• ęmucki - ral'ęmyt adj
  • po ęmucku - ral'ęmytzan adv

K

• Keralia - Karorinat karrinaT s III b
• Kolaszyn - Kuraśin s III a
  • Republika Kolaszyna - Kuraśinrepuprik s III a

N

• Nąmipy - Ralnǫmip pl III a
• Niamniamy - Nǫapoh'at pl I

P

• Polska - Pulsat puLsaT s I
• polski - pulsąmyt adj
  • po polsku - pulsąmytzan adv

R

• Rodzka - Rutraj s IV b
  • Republika Rodzka - Rutraj'įmyt repbol'ik s III a
• rodzki - Rutraj'įmyt adj
• Rowania - Ovunovor s III a
• Rowanki - Nǫ'ęrejtet pl s I

S

• Sfinks - Byjnet s I

W

• Wartysława - Vartisorav s III