Słownik:Język protofryktejski

Słownik języka protofryktyejskiego
Nazwa:	Język protofryktejski
Nazwa własna:	???
Informacje
Twórca:	Pluur
Rok:	2020/2021
Sposoby zapisu:	w conworldzie: brak de facto: alfabet łaciński
Klasyfikacja:	alternacyjno-fleksyjny, VO
Liczba słów:	kilkaset
Lista conlangów

Przeczytaj też artykuł o tym języku.

Słownik języka protofryktejskiego — w tym miejscu będzie umieszczony słownik rdzeni spółgłoskowych język protofryktejskiego. Nierzadko jedna pozycja będzie posiadała kilka wariantów, nawet różniącą się liczbą spółgłosek rdzeniowych. Pomiędzy nimi umieszczone są myślniki (podzielają litery). Słownik został stworzony na podstawie tego artykułu.

Przykład słowotwórstwa na podstawie rdzeni

świecić, słońce, jasny, żółty – S-N-G:

• sanag - Słońce, słoneczny, jasny, żółty
• sasanag - jaśniejszy, żółtszy
• sasanagag - najjaśniejszy, najżółtszy
• esenag - świecić, wschodzić (o Słońcu)
• asanwuwg - świeci (wielokrotnie), wschodzi (o Słońcu, wielokrotnie)

Co ciekawe, poszczególne formy gramatyczne bardzo często tworzyły całkowicie inne znaczenia i tak:

• susinug - constructus rdzenia "S-N-G" w niektórych dialektach wyparło rdzeń G-Ł-BB-N żółty, jasny, trucizna na nazwę barwy żółtej.

Słowniczek

Rodzina

• ojciec – Þ-D
• matka – BB-M
• brat – T-KK-R
• siostra – T-X-R
• syn – C-LL-N
• córka – D-W-Y-N
• wnuk – C-LL-B
• wnuczka - D-Y-B
• dziadek – DD-Š
• babcia – M-M
• wujek (brat ojca) – Þ-R-S
• wujek (brat matki) – BB-R-S
• ciotka (siostra ojca) – Þ-KK-Q
• ciotka (siostra matki) – BB-KK-Q

Ludzie i zawody

• lud – F-LL-K
• plemię, klan – R-Ś-B-J, PP-L-N
• człowiek – H-M, M-N-Š
• osoba – N-S-L-K, N-TS-L-K
• dziecko, płakać – C-N-D, TŠ-N-D-W
• mężczyzna, mąż, gotować – T-L-N-K, N-N-Š, Y-W
• kobieta, żona, znać się – B-Y-L-K, W-Y-Þ, Š-N, TŠ-N
• imię, nazywać, imienny – N-M-N
• bohater, bohaterka, wygrywać, zdobywać – H-L-D-N, H-LL-DD-N, Ź-V-R
• kapłan, kapłanka, modlić się – K-P-L-N, X-N-TS, X-N-S
• władca, władczyni, rządzić – Ħ-T-N
• pan, pani (posiadacze), rządzić – L-N-N
• wieszcz, wieszczka, opowiadać – M-N-V-R
• dłużnik, dłużniczka, zadłużać się, dłużny - Š-LL-D
• wolny człowiek, żyć - Š-V-DD
• niewolny człowiek, wegetować - P-L-K
• wojownik, wojowniczka, walczyć, dzielny, waleczny - W-R-M-Ħ, V-R-Ħ, L-V-F
• grupa, zespół, oddział, jednoczyć się, jednolity - GG-PP, M-N-TT
• myśliwy, myśliwa, polować, myśliwski – Y-GG-Q
• pasterz, pasterka, wypasać, pasterski – Ś-F-Q
• rolnik, rolniczka, uprawiać, rolny – BB-W-Q
• służący, służąca, służyć, służebny - R-S-Q-N

Anatomia

• brzuch, myśleć, jeść – B-W-Ħ, B-R-Ħ, B-Y-Ħ
• głowa, myśleć – Ħ-F-P, K-P
• kolano – L-N
• kość, twardy – K-N-Þ-N, K-N-H, K-Ħ
• krew – C-W
• łza – Ś-Ł-Š, Ł-N
• noga – B-Y-N
• nos, czuć (zapach), wąchać – S-N
• ogon, poruszać się – Š-Þ-N-TS, Š-Þ-N-S, Š-Þ-N
• oko, widzieć – W-GG-N
• penis, uprawiać seks, atrakcyjny – K-T-S, L-K
• pochwa, uprawiać seks, atrakcyjna – Ś-P-R, P-S
• jądro - G-R-J
• pierś (żeńska) - D-Y-Ś
• tors, siła, silny, walczyć - P-T-R-GG
• dupa, srać - DD-Q-KK
• policzek, żuć, jeść – L-TS, L-N
• broda - Ħ-R-Q, V-K-N
• szczęka, gryźć - R-B-Y, R-Y
• ręka, podnosić – H-N-D
• dłoń, trzymać - H-N-TT
• róg, wołać, zwoływać – W-N-K-LL
• serce, myśleć, planować – Ħ-R-T, Ħ-R-TS, Ħ-R-Ś
• twarz, wyglądać – KK-R-P, K-P
• ucho, słuchać – W-Y-R
• usta, jeść, pić – M-Y-L
• wątroba, wróżyć – N-D-L-Š
• włosy, czarować – H-R, Ħ-Q
• sierść, polować - Ś-Q-Q
• ząb, wywyższać się, mądry – Š-N, TS-N

Zmysły, stany i czynności fizjologiczne

• stan, kondycja, wytrzymały, wytrzymywać – TŠ-T-N-D, T-N-D
• słyszeć, dźwięk, głośny – K-L-GG, Ś-M-T
• słuchać, uważać, uważny – T-TT-V
• widzieć, dostrzegać, widok, piękny – B-S-R, B-Š
• być w ciąży, ciężarna, ciąża - Š-W-N-G
• rodzić (się), nowonarodzony, mały – K-L-Y-N
• żyć, życie, żywy – L-B-N, Š-T
• ginąć, śmierć, martwy – R-J-P
• boleć, miejsce bólu, ból, bolący – V-Y-T-KK, V-Y-TT
• spać, śnić, sen, senny – Š-LL-Þ
• oddychać, oddech, świeży – W-TT-M-N, TT-M-N
• jeść coś roślinnego, roślina, roślinny (odnośnie jedzenia) – G-Q-Z
• jeść coś zwierzęcego, zwierzę (hodowlane), zwierzęcy (odnośnie jedzenia) - Ħ-N
• pić, woda, wodny (odnośnie jedzenia) – V-Ś-R

Psychika

• kochać, miłować, miłość, miłosny – LL-B-N
• nienawidzieć, obrzydzenie, odraza, nienawiść, odrażający – Ħ-Ś-N
• wierzyć, wiara, wierny – G-Ł-B-N
• woleć – W-LL-N
• myśleć, mądrość, mądry – T-R-X-T
• być rozsądnym, rozsądek, rozsądny - G-L-Y-Ħ
• być spokojnym, spokój, spokojny – Q-Y-KK
• być wolnym, wolność, wolny - F-Q-Y
• błądzić, błąd, błędny – T-W-S-R
• mylić się, pomyłka, mylny – F-L-Ś, F-Ś
• wiedzieć, wiedza, wiadomy – V-Y-S-N
• pomyśleć, pomysł, pomysłowy – GG-DD-N-KK
• znać, coś znajomego, znajomy (przymiotnik) – BB-K-N-Þ
• mordować, morderstwo, zamordowany – M-R-Š
• mścić się, zemsta – N-K-M-H
• karać, kara, karny - Š-T-Q-F
• zmieniać, zmiana, zmienny – T-Y-Š-N
• poprawić, poprawa, poprawny - F-B-S-Q
• pogorszyć, pogorszenie - F-R-Q-R
• być skromny, skromność - A-B-N-Q
• być niewinny, niewinność, niewinny - M-Š-D, M-Þ-D
• być winny, wina, winny - Š-D-KK, Þ-D-KK
• być bogatym, bogactwo, bogaty - Ħ-R-KK

Religia i duchowość

• być dobrym, dobro, dobroć, dobry – G-T, W-R
• być złym, zło, złość, zły – Š-LL-Ħ-T
• bóg – L-Ħ, B-GG, Þ-Q
• dobry duch – J-D-Š
• zły duch – R-S-J
• dusza – N-Š-M-X
• modlić się, modlitwa – S-F-LL-Ħ

Komunikacja

• język – iighaur /ˈiːɣawr/
• kazać, nakazywać, rozkazywać – ghayr /ɣajr/
• mówić, rzec – iigh /iːɣ/
• odpowiadać – kawan /ˈkawan/
• prosić – kanad /ˈkanad/
• prośba – inur /ˈinur/
• pytać, prosić – usub /ˈusub/
• żądanie, rozkaz – iisuuq /ˈiːsuːq/

Rolnictwo i hodowla

• pole – buurtiis /ˈbuːrtiːs/
• orać – ziim /ziːm/
• siać – pahag /ˈpahaɡ/
• mielić, miażdżyć – sahmat /ˈsahmat/

---

• wypas – hautlaa /ˈhawtlaː/
• jarzmo – saman /ˈsaman/
• wóz, rydwan – awwasar /ˈawːasar/
• sznur, wiązać - auphum /aw'θum/
• związany, spętany - auphumsus /aw'θumsus/

---

• ziarno – haluz /ˈhaluz/
• zboże – karrad /ˈkarːad/
• jajko – bitu /ˈbitu/
• mleko – asaal /ˈasaːl/
• miód, miód pitny – yugtun /ˈjuɡtun/
• wełna – qaħti /ˈqaħti/
• chleb – ghuuphar /ˈɣuːθar/

Astronomia

• dzień – gauda /ˈɡawda/
• noc – baylar /ˈbajlar/
• niebo – phannif /ˈθanːif/
• świat – bilaruusa /ˈbilaruːsa/
• słońce – ghaabii /ˈɣaːbiː/
• wschód słońca – panghaabii /ˈpanɣaːbiː/, pannghaabii /ˈpanːɣaːbiː/
• zachód słońca – zaunghaabii /ˈzawnɣaːbiː/
• księżyc, miesiąc – yinmadh /ˈjinmað/
• gwiazda – zayla /ˈzajla/

Kierunki i miejsca

• środek, wnętrze – udun /ˈudun/
• dół – amfa /ˈamfa/
• góra, powyżej – tirraf /ˈtirːaf/
• góra, na górze – kirdu /ˈkirdu/, kiridu /ˈkiridu/
• północ – dhaħad /ˈðaħad/
• południe – ahmad /ˈahmad/, amhad /ˈamhad/
• wschód (kierunek) – pana /ˈpana/, panna /ˈpanːa/
• zachód (kierunek) – zauna /ˈzawna/

---

• miejsce – pharas /ˈθaras/, pharaph /ˈθaraθ/

---

• droga - zahhadat /ˈzahhadat/
• ścieżka - dat /ˈdat/
• ścieżka wydeptana przez zwierzęta - ayyas /ˈajːas/
• droga do źródła wody - sariyyat /ˈsarijːat/

Natura

• równina – nuhaab /ˈnuhaːb/
• step – siyun /ˈsijun/
• wzgórze – saaqu /ˈsaːqu/
• ziemia, kraina – aab /aːb/

---

• burza – qurran /ˈqurːan/
• ogień – faatraa /ˈfaːtraː/
• wiatr – dhurqagh /ˈðurqaɣ/, ħimlaa /ˈħimlaː/
• woda – katara /ˈkatara/
• żywioł, zasada – piisu /ˈpiːsu/

---

• trawa – siyyab /ˈsijːab/
• drewno, drzewo – liitauni /ˈliːtawni/
• drzewo – pirrun /ˈpirːun/
• kamień – alla /ˈalːa/
• sól – phinnu /ˈθinːu/

---

• blask, oślepiające światło – taghar /ˈtaɣar/
• błyszczeć, jaśnieć, promienieć – tagh /taɣ/
• światło – wallar /ˈwalːar/

Kolory

• żółty - taaħin /'ta:ħin/

Zwierzęta

• bydło – ghau /ɣaw/, ħau /ħaw/
• gęś – uunmu /ˈuːnmu/
• jeleń – patar /ˈpatar/
• kaczka – baab /baːb/
• koń – waqadun /ˈwaqadun/
• lew – pahlau /ˈpahlaw/
• mamut – dhatluu /ˈðatluː/
• mysz, szczur – naaphu /ˈnaːθu/
• niedźwiedź – puutin /ˈpuːtin/
• owca – phauru /ˈθawru/
• pies – awqar /ˈawqar/
• ryba – gullum /ˈɡulːum/
• świnia – hayr /hajr/
• wilk – phalku /ˈθalku/
• zwierzę, zwierzyna – rrawa /ˈrːawa/

Czynności

• być – kandas /ˈkandas/
• mieć, posiadać – ħauhtas /ˈħawhtas/
• brać – haptin /ˈhaptin/
• dawać – dhuq /ðuq/
• robić – zaww /zawː/
• sprawiać, czynić – raub /rawb/
• mieć pozwolenie - /ˈatlaː/
• mieć powinność - qaarbalaa /ˈqaːrbalaː/
• być w stanie - /ˈalːaː/

---

• siedzieć – aurim /ˈawrim/
• iść – tudur /ˈtudur/
• biec, biegać – ghim /ɣim/, gip /ɡip/
• bieg – gipir /ˈɡipir/

---

• atakować, atak – kaħin /'kaħin/
• ciągnąć – taww /'tawː/
• dźwigać – liir /'liːr/
• polować – suwar /ˈsuwar/
• ratować, ratunek – firdaus /ˈfirdaʊ̯s/
• walczyć – unzur /ˈunzur/
• walka – unuzar /ˈunuzar/
• wozić, transportować – yaghawwar /ˈjaɣawːar/

---

• wschodzić, wstawać, podnosić się – pan /pan/, pann /panː/
• zachodzić, opadać, znikać – zaun /zawn/

Określenia

• brzydki – uunigsis /ˈuːniɡsis/
• cały, pełny, kompletny – dauruusus /ˈdawruːsus/
• ciepły – bausas /ˈbawsas/
• ciężki – illisis /ˈilːisis/
• dużo, suma – pazau /ˈpazaw/
• mały - dhaarsas /ˈˈðarsas/, siqip /ˈˈsiqip/
• nowy – katlisis /ˈkatlisis/
• pasujący, dopasowany, pasować do siebie – iruuhsus /ˈiruːhsus/
• płaski – nuhsus /ˈnuhsus/
• szybki – sayyasas /ˈsajːasas/
• szybko – sayyasah /ˈsajːasah/
• świetlisty, jasny – wallarsas /ˈwalːarsas/
• wielki – ħahtasas /ˈħahtasas/
• wspaniały, szanowany – ayd /ajd/

Inne

• koło – yamna /ˈjamna/
• ładunek – dilli /ˈdilːi/
• płaszcz – ghabar /ˈɣabar/
• dług - ghauntar /ˈɣawntar/

Spójniki

• a, i – fi /fi/
• aby, żeby – tugi /ˈtuɡi/
• gdy – kaar /kaːr/

Przyimki

• dla – pir /pir/
• na – zur /zur/
• nad – pana /ˈpana/, panna /ˈpanːa/
• po (w znaczeniu czasowym) – aaghir /ˈaːɣir/
• pod – saya /ˈsaja/, sayya /ˈsajːa/
• przed (w znaczeniu czasowym) – giira /ˈɡiːra/
• przed (w znaczeniu przestrzennym) – phal /θal/
• przy – ghad /ɣad/
• wokół – phaluudh /ˈθaluːð/
• za (w znaczeniu przestrzennym) – uudh /uːð/, zudh /zuð/

Partykuły

• nie – waan /waːn/
• niechaj – kammi /ˈkamːi/
• ale, jednak – maadhur /ˈmaːður/
• tylko – zaħi /ˈzaħi/
• mimo, pomimo – farrik /ˈfarːik/

Zaimki

• co – asi /ˈasi/
• gdzie - sin /ˈsin/
• inny - kandar /ˈkandar/
• jak – apa /ˈapa/
• jaki, który – isi /ˈisi/
• kiedy, gdy - kuur /ˈku:r/
• kiedyś, niegdyś, dawniej – aukar /ˈawkar/
• kto - zayr /ˈzajr/
• tam - alim /ˈalim/
• tamto – asuuk /ˈasuːk/
• to – sauk /ˈsawk/
• tutaj, tu - liim /ˈli:m/
• wszystko, wszystkie, wszyscy - zun /ˈzun/

Liczby

• jeden – hazru /ˈhazru/
• dwa – pharu /ˈθaru/
• trzy – dhinnu /ˈðinːu/
• cztery – aasau /ˈaːsaw/
• pięć – kargha /karˈɣa/
• sześć – niirra /niːˈrːa/
• siedem – saugh /sawɣ/
• osiem – wayr /wajr/
• dziewięć – baalla /ˈbaːlːa/
• dziesięć – abaagh /ˈabaːɣ/
• dwadzieścia – pharwi /ˈθarwi/
• trzydzieści – dhinwi /ˈðinwi/
• czterdzieści – wiswi /ˈwiswi/
• pięćdziesiąt – karghawwa /karɣaˈwːa/
• sześćdziesiąt – niirrawwa /niːrːaˈwːa/
• siedemdziesiąt – saughiw /ˈsawɣiw/
• osiemdziesiąt – wayriw /ˈwajriw/
• dziewięćdziesiąt – baalliw /ˈbaːlːiw/
• sto – phaafyar /ˈθaːfjar/
• tysiąc – ħahtaphaafyar /ħahtaˈθaːfjar/