Nooblang
Nooblang, nublang - potoczne, najczęściej negatywne określenie języka sztucznego, który posiada szereg cech, pozwalających niektórym odczuć, że jest niskiej jakości. Osoba często tworząca nooblangi jest nooblangerem, zwłaszcza, gdy tworzy takie języki, ponieważ innych nie potrafi.
Istota nooblangu
Trudno określić definicję nooblangu, ponieważ jest to określenie wymagające subiektywnego odczucia. Często na decyzję o nazwaniu języka nooblangiem ma wpływ autor tego języka (przykładowo, jeśli użytkownik nie stworzył niczego wysokiej jakości, to nowy twór prawdopodobnie też będzie nazwany nooblangiem). Cechą zdecydowanie wyróżniającą języki sztuczne jako wysokiej jakości jest oryginalność, a więc wprowadzenie w nim cech niecodziennych dla autora i publiczności, mówiącej określonymi językami.
Istnieje jednak granica, zwłaszcza, jeśli pewne oryginalne cechy językowe stały się w danym środowisku powszechne (na forum, na wiki). Przykładem takiej, atrakcyjnej z początku cechy, jest ergatywność języka. Jeśli język nawet słabo rozwinięty będzie opisany jako ergatywny, i będzie dobrze spełniał cechy ergatywnego języka, to prawdopodobieństwo nazwania takiego języka nooblangiem spada. Jeśli zaś na forum w krótkim czasie powstało kilka, kilkanaście języków ergatywnych, to prawdopodobieństwo nazwania nooblangiem kolejnego języka ergatywnego wzrośnie, ze względu na brak wyróżnienia się.
W związku z tym kolejną cechą nooblangu jest niewielki wysiłek, jaki autor musiał włożyć w stworzenie języka, a także wiedza jaką pokaże podczas prezentacji języka, i ostatecznie sama prezentacja języka. Aby język uchronił się przed nazwaniem go nooblangiem, zaleca się dobre, wyczerpujące opisanie go (na przykład dobry podział na fonetykę, gramatykę, użycie, teksty, zadania, słowniczki; użycie tabel i grafik) wraz z zastosowaniem odpowiedniej terminologii lingwistycznej i uznaniem reguł panujących w danym środowisku (na forum można sobie pozwolić na w miarę żarty i różne interpretacje, na wiki obowiązuje na ogół encyklopedyczny styl).
Nawet ważniejszą od powyższych cech jest sam język. Nooblang można też rozpoznać po:
- częstym zapożyczaniu słów i konstrukcji z języków znanych użytkownikowi
- rażącej, niewytłumaczonej niczym niekonsekwencji w konstrukcjach gramatycznych; często w źle podjętych próbach tworzenia słów na podstawie ich etymologii, bez znajomości procesów i tendencji historycznych
- otoczce ideologicznej języka, budzącej powszechną pogardę, na przykład nazywanie języka od nazw zwierząt; przykład: język zwierzyński, język snejkaski (prawdopodobnie od angielskiego snake, choć nie jest to potwierdzone)
- uznaniu przez autora za nowy język tworu, który tak naprawdę jest jego współczesnym językiem ojczystym, który przeszedł nieskomplikowany proces zniekształcający, najczęściej fonetyczny; przykład: Jensyg stlojanzgi (język zdrojański)
Fonologia
W przypadku, gdy nublang ma ukształtowaną fonologię, jest ona często zdefiniowana za pomocą tzw. taoizmu fonologicznego, jednak nie powinno jej się wiązać ze słabej jakości językami.
Rzadko zdarza się, że język ma ułożone reguły zmian fonetycznych względem protojęzyka (np. praindoeuropejskiego), których autor z reguły nie przestrzega konsekwentnie. Przykładem może być tu newenejski, który jednak jest nublangiem z uwagi na wprowadzanie, obok nielicznych derywatów indoeuropejskich, swobodnie przekształcanych wyrazów polskich (dej 'dać', stej 'stać').
Słownictwo
Słownictwo jest zapożyczone z języków znanych twórcy. Zwykle są to natlangi, ale zdarzają się plagiaty, u których słowa są skopiowane z konlangów innych twórców:
- Elenika> Kienau - kienau (język) z ahtialańskiego
- język uwyk - oem (mieć) z arbastyjskiego at oem (być); niejasne pochodzenie nazwy języka
Nooblangi tworzone celowo
Niektórzy użytkownicy znajdują przyjemność w tworzeniu nooblangów, chociaż nie są nooblangerami. Przykłady:
- Fudyń, stworzony przez Kwadracika, jest silnie zniekształconym, potocznym językiem polskim; jest prawidłowo (konsekwentnie, naukowo) tworzony pod względem procesów i dobrze opisany, przez co zdobył uznanie użytkowników
- Mery, tworzone na ogół przez RWHÔ, to grupa języków sztucznych, które charakteryzuje przemieszanie cech wybranego języka (najczęściej współczesnego, naturalnego i takiego, którym autor aktualnie się interesuje) z apriorycznym językiem; przykładem może być akiyng, który ukazuje język aprioryczny, który znalazł się pod wpływem języka chińskiego (patrz: sinosfera), i który losowo zapożycza słowa i konstrukcje z języków koreańskiego i japońskiego.
Inne przykłady
- język satykański (2001), język anbopadzki (2006), milangia (2009) stworzone przez Miłego
język bigosiańskiabsolutnie każdy język stworzony przez jasnegosfinksa- snuć (2010) stworzona przez Mścisława
- język wielkopolski w wersjach sprzed 2014 roku, stworzony przez Viléna
- język pnonegalski stworzony przez Pingijna[1]