Mhasalowie

Część conworldu Kyon.
Mhasalowie
Młoda Mhasalka z Sepetu Północnego w sukni ślubnej.
Populacja
Kilka milionów
Regiony z istotną populacją
Mhasal Mnar (mniejszość)
Języki
Język mhasalski oraz jego dialekty
Religie
Religia mhasalska (dominująca)
Bliskie narody

Mhasalowie (mhs. 𐦥𐦴𐦩𐦰𐦬𐦨 Mhasālajeti [mʰasa:lad͡ʒe'ti]) — grupa etniczna zamieszkująca region Ajdyniriany, stanowiąca przeważającą większość populacji Mhasalu. Stanowią unikalną społeczność, znacznie różniącą się od innych okolicznych ludów. Są ściśle związani wspólnym systemem kulturowym, religijnym oraz silnym poczuciem własnej tożsamości i odrębności, wynikającym z niezwykle długiej historii. Mhasalowie są użytkownikami języka mhasalskiego, będącym izolatem, a więc niespokrewnionym z żadnym innym znanym językiem.

Mhasalowie są jednym z najstarszych ludów Kyonu, podobnie jak stworzona przez nich cywilizacja, rozwijająca się nad brzegami rzeki Ehwatri nieprzerwanie od ponad 9500 lat kyońskich. Mhasalowie wywarli ogromny wpływ kulturowy oraz cywilizacyjny na obszar współczesnej Ajdyniriany, basenu Morza Słonego oraz południowo-wschodnie obszary Todsmerszczyzny.

Nazwa

Nazwa własna

Nazwa własna (endonim) ludu wywodzi się z nazwy ich krainy, Mhasalu. W piśmie hieroglificznym taroqaq zapisuje się ją dwoma znakami, 𐦊 𐦁. Pierwszemu hieroglifowi 𐦁 odpowiada słowo mha, oznaczające "duszę" lub "jaźń", drugiemu 𐦊 zaś sāl, czyli "rzeka". Jest to najprawdopodobniej nawiązaniem do jednego z mhasalskich mitów, w którym dusza zabitego boga zaklęta w rzece Ehwatri daje życie krainie. Nazwa Mhasālajeti, oznacza więc lud wywodzący się z tej krainy i związany z tym bóstwem, będący niejako jego dziećmi.

Egzonimy

Istnieje także kilka egzonimów, a więc alternatywnych nazw stosowanych przez inne ludy na określenie Mhasalów.

Jedną z nich jest staroajdyniriańskie Cıaṣtanıerōsai [ʈ͡ʂʲaʃta'nʲɛrɔ:sai], oraz jego nowoajdyniriańska wersja Ćashtanirôsaya [t͡ɕaʂtaɲiɾɤsa'ja]. Oznaczają one tyle co "lud Krainy Papirusu" lub "ludzie z Krainy Papirusu". Warachowie nazywają Mhasalów Shaullëmat ['ʃɑuɬɜmɑt], co prawdopodobnie pochodzi z prawaraskiego słowa suplimu*, oznaczającego "łuk". Waraską nazwę Mhasalów można połączyć z obszarem współczesnego Pierwszego Sepetu, a więc dawnej wschodniej rubieży Białego Mhasalu i znajdującym się tam państwem ze stolicą w mieście Chēnu. W czasach Starożytnej Ajdyniriany jego władcy jako pierwsi zjednoczyli Mhasal, tworząc nowe imperium. Obszar ten sąsiaduje z Warachią, starożytni Mhasalowie słynęli natomiast ze swoich potężnych łuków wykonanych z tamaryszku oraz kunsztem w posługiwaniu się nimi.

Z ludów bardziej odległych obszarowi Ajdyniru, Sechtończycy nazywają Mhasalów zbiorczo Masrir (ܡܲܣܪܝ݂ܪ), od nazwy kraju, a od tego słowa bierze źródło tangijska nazwa w języku ayu, "μασιρι" mahiri.

Antropologia

Wygląd

Obraz w stylu ajdyniriańskim przedstawiający młodego Mhasala, z unikalnymi dla tego ludu niebieskimi oczami.

Mhasalowie są przeciętnego wzrostu. Posiadają na ogół ciemnobrązową skórę, jednak o karnacji jaśniejszej niż u wielu okolicznych ludów, takich jak Sarnaci czy ludy mnaryjsko-nahrydżyckie. Włosy Mhasalów są zwykle czarne lub brązowe, gęste i kręcone. U mężczyzn często występuje pokaźny zarost. Oczy są duże, okrągłe. Mogą być brązowe, częściej jednak przybierają kolor błękitny. Błękitny kolor oczu jest charakterystyczną i rozpoznawalną cechą Mhasalów, są oni bowiem jedynym ludem Ajdyniriany, a także jednym z nielicznych w tej części Kyonu, u którego można ją spotkać. Błękitny kolor oczu wynika najprawdopodobniej z unikalnej mutacji, która wykształciła się samoistnie w populacji przodków współczesnych Mhasalów ok. 16-20 tyś. lat temu.

Przynależność rasowa

Mhasalów zalicza się zwykle do tak zwanej rasy garyjskiej, zamieszkującej tereny środkowego oraz zachodniego Ajdyniru. Mhasalowie znacznie różnią się jednak od innych jej przedstawicieli, zarówno w wyglądzie zewnętrznym jak i (choć w mniejszym stopniu) cechach wewnętrznych, na przykład budowie czaszki. Z tego powodu niektórzy badacze wyróżniają Mhasalów jako osobną podkategorię rasy garyjskiej, lub nawet jako całkiem osobną rasę. Opinie takie są jednak w mniejszości.

Ze względów kulturowo-religijnych rdzenna populacja Mhasalu na przestrzeni wieków rzadko mieszała się z innymi ludami, z wyjątkiem obszarów granicznych, zwłaszcza z Warachami oraz Matalami. Wyjątkiem jest Inwazja Kauradzka, która pozostawiła po sobie istotny ślad genetyczny w mhasalskiej populacji.

Podział regionalny

Mhasalowie nie są jednolitym ludem, wyróżnia się bowiem 10 odrębnych grup regionalnych, często znacznie różniących się od siebie pod względem tradycji i zwyczajów. Mimo to, wśród każdej z tych 10 grup dominuje pan-mhasalska tożsamość, grupy uważa się za odrębne części jednej całości, jednego ludu Mhasalu. Dzieli się je zwykle na 3 kategorie, jako mieszkańców trzech historycznych krain - Błękitnego Mhasalu, Białego Mhasalu oraz Złotego Mhasalu. Obecnie najbardziej dominującą z grup, zarówno liczebnie jak i kulturowo, są Koradżyci, zamieszkujący serce Mhasalu. Ich zwyczaje stanowią podstawę mhasalskich zwyczajów głównego nurtu. Sytuacja wyglądała jednak inaczej w przeszłości, gdy prymat nad krainą dzierżyły inne grupy, takie jak Czeneci, Balkoci czy Oketowie.

Warto zwrócić uwagę na Mieszkańców Pogranicza. Są oni najmłodszą z mhasalskich grup, oryginalnie będącą mieszaniną kolonizatorów i osadników z całego Mhasalu osiadających się na nowo podbitych ziemiach Nahrydżytów. Z biegiem czasu wytworzyli oni osobną tożsamość, co przynajmniej częściowo musiało wynikać z częstych walk i ciągłego zagrożenia ze strony górskich plemion.

---

Mapa podziału Mhasalów na wyraźnie różne grupy regionalne.

---

• Mhasalowie
  (𐦥𐦴𐦩𐦰𐦬𐦨 Mhasālajeti)
  • 1. Mieszkańcy Błękitnego Mhasalu
    • Tekraci (𐦥𐦴𐦾𐦮𐧈𐦥 Tēqrajeti)
    • Rybacy (𐦥𐦪𐦥𐦢𐧇𐦲 Nhōptahuti)
      
      
  • 2. Mieszkańcy Białego Mhasalu
    • Koradżyci (𐦥𐦴𐦾𐧇𐦮 Qhōrrajeti)
    • Czeneci (𐦥𐦲𐧈𐦵 Chēnheti)
    • Mieszkańcy Pogranicza (𐦥𐦮𐦲𐦤𐦲𐦶 Banūnheqeti)
    • Tarunowie (𐦥𐦾𐦥 Tarruti)
    • Czorenowie (𐦥𐦲𐦾𐧇𐦵 Chōrrenti)
    • Iszyci (𐦥𐦤𐦳𐦣 Yišāweti)
      
      
  • 3. Mieszkańcy Złotego Mhasalu
    • Balkoci (𐦥𐦮𐦩𐦰𐦶 Bālqeti)
    • Oketowie (𐦥𐦥𐦧 Aukhetheti)

Kultura

Moda i ubiór

Taniec