Historia Państwa Truskiego
![]() |
Czytasz artykuł z serii Państwo Truskie. | Region · Państwo (Hegemon · Zimowa Stolica · Gospodarka · Wojskowość) · Naród (Truskie klany) · Język · Historia (Okres Zamętu 7558 EK - 7608 EK · Podbój Państwa Truskiego przez Brotów) · Religie (religia truska · religia nowotruska · bohenizm) · Ludzie (Tárolaùgr I 7354 EK · Tárolaùgr II 7458 EK · Reùl 7555 EK · Faùt 7586 EK · Tárolaùgr Aìrtoryda 7600 EK · Meleín II Odnowiciel 7608 EK · Tárolaùgr XXXII 8973 EK ) |

Państwo Truskie było jednym z głównych państw Środkowego Kyonu, istniejącym od 7354 EK roku do 8984 EK roku. Powstało z połączenia wspólnot truskich i liktyjskich, a w szczycie swojej potęgi obejmowało rozległe obszary między Dachem Świata, Wielką Rzeką a Jeziorem Księżycowym. W historii przeżyło okresy gwałtownej ekspansji i rozkwitu kultury, ale także długotrwałych kryzysów i wojen domowych. Ostatecznie upadło pod naporem najazdów zewnętrznych i wewnętrznych podziałów, stając się częścią imperium chana Evada i protektoratem Qińczyków.
Początki
Początki Trugii związane są z migracjami Trugów i Liktów po upadku granicy Cesarstwa Qin około 5500 EK . Liktowie zdobyli i spalili stolicę cesarską w 5703 EK , co uchodzi za symboliczny początek nowej epoki w dziejach regionu. W kolejnych stuleciach nad Jeziorem Słonecznym powstały państwa liktyjskie, które jednak zostały podbite przez Trugów. Proces asymilacji obu ludów doprowadził do powstania kultury truskiej, w której dominującą rolę odgrywali Trugowie.
Tárolaùgr I – Założyciel

Za twórcę państwa uchodzi Tárolaùgr I, potomek rodu książęcego o mieszanym pochodzeniu. W młodości prowadził życie korsarza, a następnie rozpoczął proces podporządkowywania sobie lokalnych książąt. W 7354 EK roku doprowadził do zjednoczenia państewek trusko-liktyjskich i został ogłoszony Hegemonem. Jego panowanie naznaczone było licznymi kampaniami wojennymi – przeciwko Liktom, Cesarstwu Pojtów, a także sąsiadującym ludom na wschodzie i północy. Nie zdołał jednak przełamać potęgi Cesarstwa Pojtów, co pozostawało marzeniem jego następców. Zmarł w 7416 EK , pozostawiając państwo silne i zdyscyplinowane.

Złoty Wiek Tárolaùgrydów
Panowanie synów i wnuków Założyciela zapisało się w pamięci jako Złoty Wiek. Laùgrád I dokonał istotnej reformy administracyjnej, przekształcając luźny związek polis w organizm o jednolitej strukturze prowincjonalnej. Tym samym stworzył ramy dla dalszej ekspansji. Jego syn, Tárolaùgr II, spełnił marzenie przodków, zwyciężając Cesarstwo Pojtów i podporządkowując południowy brzeg Wielkiej Rzeki wraz z dawną Republiką Korsarską. Był to moment kulminacyjny cywilizacji truskiej, kiedy równocześnie rozwijały się instytucje, sztuka i handel.
Śmierć Meleína I przerwała ten okres pomyślności. Tron objął jego niepełnoletni syn, co doprowadziło do serii regencji, buntów i wojny domowej. Ostatni z Tárolaùgrydów, Faùt, zginął otruty w 7589 EK roku, a państwo pogrążyło się w kolejnej odsłonie wielkiego kryzysu zwanym Okresem Zamętu.
Restauracja i Indákidzi

Po latach zamętu władzę przejął Meleín II, potomek córki Tárolaùgra I. Zasiadł na tronie w 7608 EK roku i rozpoczął dzieło odbudowy państwa. Zlikwidował resztki autonomii książąt, scentralizował administrację i oparł władzę na biurokracji oraz armii. Dzięki jego reformom Trugia wyszła z kryzysu, a kolejne zwycięstwa nad Pojtami ostatecznie zakończyły wielowiekową rywalizację.
Inwazja Ajdyniru, która przetoczyła się przez region w połowie VIII wieku EK, została odparta, a Trugowie umocnili swoją pozycję nad Wielką Rzeką. Następcy Meleína II kontynuowali jego dzieło, choć nie wszyscy dorównywali mu energią i zdolnościami.
Akrìzydzi i Srebrny Wiek

W połowie VIII wieku EK władzę przejęła nowa dynastia Akrìzydów. Najwybitniejszym jej przedstawicielem był Tárolaùgr IV Stary, który ostatecznie scentralizował państwo i uczynił armię oraz biurokrację podstawą systemu. W jego czasach podbito resztki ziem pojckich, a państwo osiągnęło największy zasięg terytorialny. Ówczesny okres bywa określany mianem Srebrnego Wieku – czasem szczytu militarnej potęgi, ale zarazem początkiem stagnacji kulturalnej i politycznej, gdyż władcy coraz bardziej polegali na rozbudowanym aparacie administracyjnym.
Epoka późna

Od IX wieku EK potęga Trugów zaczęła słabnąć. Próba odbudowy monarchii pojckiej z pomocą Ajdyniru doprowadziła do długotrwałych wojen, które nadwyrężyły siły państwa. W połowie IX wieku rozpoczęła się Pojcka rekonkwista, w wyniku której Trugia utraciła większość ziem na południu, a klęska z 8804 EK roku kosztowała ją połowę stanu armii.
Kolejnym ciosem była klęska za Jeziorem w 8603 EK , kiedy barbarzyńcy zza gór zajęli wszystkie ziemie na wschód od Jeziora Słonecznego. Od tego czasu państwo trwale utraciło inicjatywę strategiczną. Granice nękały też najazdy koczowników - Brotów, przeciwko którym wznoszono wały i strażnice, jednak straty demograficzne i gospodarcze pogłębiały kryzys.
Ostatnie stulecia i upadek

W późnych wiekach wewnętrzną strukturę Trugii coraz silniej kształtował system klanowy. Ziemia należała do wspólnot rodowych, a klany uzyskiwały znaczną autonomię wobec Hegemona. Jednocześnie rosła rola miast, które tworzyły własne milicje i coraz częściej występowały przeciwko magnatom. Władza centralna traciła kontrolę nad mobilizacją i finansami, a państwo popadało w zależność od Qińczyków, którzy udzielali pożyczek i wprowadzali swoje interesy gospodarcze.
Ostatni Hegemon, Tárolaùgr XXXII, próbował powstrzymać upadek poprzez system fortyfikacji i osadnictwo wojskowe na pograniczach. W 8981 EK roku chan Evad wkroczył do Trugii, wykorzystując pierwszą od lat kampanię ofensywną Trugów na północy. Osłabione państwo nie było w stanie stawić skutecznego oporu. Hegemon zginął w trakcie odwrotu, a w 8984 EK Zimowa Stolica została zdobyta po wybuchu rewolucji miejskiej. Państwo Truskie przestało istnieć, a jego ziemie zostały podporządkowane Evadowi, a jego południowo-wschodnie resztki weszły w strefę wpływów Qin.
Dziedzictwo
Państwo Truskie wywarło trwały wpływ na historię regionu. Jego system administracyjny i ekspansjonistyczna ideologia kształtowały politykę na przestrzeni stuleci. Choć upadło pod ciężarem wojen i wewnętrznych sprzeczności, wspomnienie Złotego i Srebrnego Wieku pozostało ważnym elementem pamięci zbiorowej Trugów. Później zostało odbudowane, choć już w innej postaci, jako Państwo Nowotruskie.