Morze Płomieni: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 37: | Linia 37: | ||
|[[Język ayu|ayu]] | |[[Język ayu|ayu]] | ||
|Ορυ Ερι<br/>Oru Eri<br/>/{{IPA|'ʔɔɾʉ 'ʔɛɾi}}/ | |Ορυ Ερι<br/>Oru Eri<br/>/{{IPA|'ʔɔɾʉ 'ʔɛɾi}}/ | ||
+ | |- | ||
+ | |[[Język nowosechtoński|sechtoński]] | ||
+ | |{{Unicode|ܟ݇ܦ ܙܸܐܐܲ|Serto}}<br/>Kəp Ze'ā<br/>/{{IPA|kəp zᵊ'ʔaː}}/ | ||
|- | |- | ||
|[[Język rykadański|rykadański]] | |[[Język rykadański|rykadański]] | ||
− | | | + | | |
|- | |- | ||
− | | | + | |unagurski |
− | | | + | | |
|- | |- | ||
|[[Język yuke|yuke]] | |[[Język yuke|yuke]] |
Wersja z 23:04, 25 lut 2021
Morze Płomieni | ||||||||||||||
|
Morze Płomieni (ajd. Dhrāya Perzisis [dʰra:'ja pɛrzi'sis], alternatywnie znane także jako Quananaryan [kʷanana'rjan] oraz Ŝur̄anvąd [ɬur:an'vãd]) — region Wielkiej Pustyni Południowej, znajdujący się na południe od regionu Ajdyniriany oraz tamtejszych Pustkowi Południa. Jest to całkowicie wyschnięty basen morski pochodzenia tektonicznego, a zarazem największa depresja na świecie. Wytworzył się na granicy dwóch rozchodzących się płyt tektonicznych. Region ten dorównuje lub przekracza swym rozmiarem średniej wielkości państwom kyońskim, osiągając aż 963 533 km² i rozciągając się z północnego zachodu na południowy wschód na odległość 3 376 km przy maksymalnej szerokości 456 km, a jego głębokość sięga 2 - 5 kilometrów poniżej planetarnego poziomu morza. Basen jest geologiczne stary i w przeszłości był głębszy, na skutek ruchów tektonicznych przesunął się wgłąb interioru. Z tego względu, choć posiada liczne kaniony na zboczach utworzone przez rzeki, które w przeszłości przynajmniej okresowo (w geologicznych okresach czasu) wpadały do jeziora, obecnie jest niemal całkowicie pozbawiony wilgoci.
Nazwa
Etymologia
Ten solno-skalisty obszar nosi nazwę Morza Płomieni (ajd. Dhrāya Perzisis), ponieważ warunki znajdujące się na jego dnie są skrajne nawet w porównaniu z otaczającym go obszarem, który i tak należy do jednych z najsurowszych regionów planety. Na terenie całej Ajdyniriany popularne jest przekonanie, że w regionie tym jest tak gorąco, że nawet powietrze ulega samoistnemu zapłonowi, tworząc ogniki tańczące po dnie zbiornika. Mit ten wynika być może z tego, że dno basenu pokryte jest ogromnym pokładem soli. Nieprzykryte piaskiem fragmenty tego pokładu mogą odbijać światło słońca, księżyców lub gwiazd. Obserwator patrzący w dół basenu ze skraju Morza Płomieni mógłby uznać te punkty światła za płomienie.
Również inne popularne nazwy dosadnie oddają nieprzyjazne realia Morza Płomieni. Quananaryan tłumaczyć można jako "Siewca Śmierci" lub "Posiadacz Śmierci", nie tylko dlatego, że obszar ten jest jałowy i martwy. Wiatry znad Wielkiej Pustyni wywiewają także okresowo pewne ilości soli z dna basenu, tworząc ostre i toksyczne wiatry, stanowiące znaczne zagrożenie na terenach położonych nad brzegami Morza Płomieni. W związku z tym basen Morza Płomieni często łączony był z mitologią i wierzeniami okolicznych ludów, szczególnie zaś z siłami złymi lub szkodliwymi. W tym właśnie duchu w ajdyniriańskim kontekście religijno-kulturowym wytworzyła się nazwa Ŝur̄anvąd, oznaczająca "krainę opanowaną przez demony/złych bogów".
Nazwy w językach obcych
język | nazwa regionu | ||
---|---|---|---|
języki ziemskie | |||
polski | Morze Płomieni | ||
angielski | Sea of Flames | ||
języki kyońskie | |||
adezaski | ܦܨܐܡܘܒ Pesȝâmwib /pe's:ˤæ:mwɪb/ | ||
ajdyniriański | Dhrāya Perzisis, Quananaryan, Ŝur̄anvąd /dʰra:'ja pɛrzi'sis/, /kʷanana'rjan/, /ɬur:an'vãd/ | ||
ayu | Ορυ Ερι Oru Eri /'ʔɔɾʉ 'ʔɛɾi/ | ||
sechtoński | ܟ݇ܦ ܙܸܐܐܲ Kəp Ze'ā /kəp zᵊ'ʔaː/ | ||
rykadański | |||
unagurski | |||
yuke | Atsatonruo /'at͡sadə̃ɰ̃rʷo/ |
Kynografia i dane przyrodnicze
Warunki klimatyczne
Na obszarze Morza Płomieni panują skrajnie nieprzyjazne warunki klimatyczne. Na obszarze centralnym, a więc na pustyni o głębokości 5 km p.p.m. parcie atmosferyczne kolumny powietrza wynosi około 1770 hPa, znacznie zwiększając ryzyko przegrzania. Z uwagi na to oraz inne efekty, skrajnie wysoką temperaturę oraz słone dno, basen Morza Płomieni jest biologicznie całkowicie jałowy, z wyjątkiem nielicznych mikroorganizmów ekstremofilnych. Jedyne okazy fauny i flory zamieszkują pogranicze Czerwonych Ziem, na północy Morza Płomieni. Gdyby doszło do zalania Morza Płomieni wodą oceaniczną, globalny poziom morza mógłby się znacznie obniżyć, a ciśnienie atmosferyczne w pozostałych częściach świata wyraźnie podnieść. Miejsce to byłoby bogate w surowce i ciekawostki naukowe.
Regiony
Można wyróżnić trzy główne regiony, lub też krainy, składające się na Morze Płomieni. Są to: Czerwone Ziemie (ajd. Kshaenęri Vaedjoraya), będące najbardziej na północ wysuniętą część Morza; Wielka Depresja (ajd. Éxan Firyayesh), będąca jego centralną a zarazem największą częścią; oraz Blizny Arysza[2] (ajd. Xendrahas Arhishaz), będące najmniejszą częścią Morza Płomieni, położona na samym jego południowo-wschodnim skraju. Krainy te zauważalnie różnią się od siebie krajobrazem oraz panującymi w nich warunkami klimatycznymi.
Czerwone Ziemie
Wielka Depresja
Blizny Arysza
Fauna i flora
Znaczenie religijno-mitologiczne
W wielu ajdyniriańskich podaniach i tekstach religijnych Morze Płomieni utożsamiane jest z miejscem ukrycia się boga Arysza, głównego antagonisty mitologii ajdyniriańskiej. W zależności od tekstu, ma on spać na dnie Morza Płomieni razem z resztą służących mu demonów lub też czekać tam, liżąc swe rany i gromadząc rozproszonych popleczników. Tam właśnie przygotowuje się do swego powrotu, który rozpocząć ma Drugą Wojnę Bogów.
Dla większości ludów południowej Ajdyniriany, w szczególności zaś dla Unagurów, Esalów i Ażerimów, a także dla Rykadańczyków, basen Morza Słonego tożsamy jest z piekłem lub Krainą Zmarłych. Tam właśnie trafiać mają ludzkie dusze po śmierci, chociaż szczegóły różnią się w zależności od ludu oraz mitologii. Niektóre ludy wierzą, że jedynie niektórzy ludzie trafiają tam po śmierci, zwłaszcza ludzie źli, zhańbieni lub w inny sposób nieczyści bądź niegodni. Inne zaś uważają, że trafiają tam wszyscy, bez względu na pochodzenie czy czyny za życia. Ten drugi pogląd jest popularny zwłaszcza wśród ludów unagurskich. Uważają one ponadto, że płomienie lub ogniki widoczne na dnie, od których Morze Płomieni wzięło swą nazwę, są manifestacją ludzkich dusz. Niezależnie od różnic, wspólnym motywem większości okolicznych mitologii i systemów wierzeń jest to, że człowiek za życia jest w stanie wejść do świata zmarłych, schodząc (lub rzucając się) na dno Morza Słonego. Nikt nie jest jednak w stanie z takiej podróży powrócić do świata żywych.
Morze Płomieni, a konkretniej jego północna część zwana Czerwonymi Ziemiami, pojawia się także w wierzeniach Talonbatu.
Morze Płomieni jako projekt
Morze Płomieni jest zainspirowane historią Morza Środziemnego, które w pewnym momencie zostało odcięte od Oceanu Atlantyckiego, w następstwie czego wyschło w dużej mierze lub całkowicie[3][4]. Obszar został zaproponowany późno (w październiku 2020) przez Canisa, przez co model klimatyczny Wielbłąd i Rekin nie uwzględnia tego obszaru. Ponieważ nie wpływa w żaden istotny sposób na kraje innych osób, decyzję odnośnie kanoniczności pomysłu pozostawiono Borlachowi odpowiedzialnemu za Ajdynir oraz szerzej, region Ajdyniriany. Ostatecznie oraz oficjalnie, Morze Płomieni zostało uznane za kanoniczne na przełomie 2020 oraz 2021.
Przypisy
- ↑ Morze Płomieni charakteryzuje się skrajnie nieprzyjaznym dla życia klimatem.
- ↑ Nazwa często skracana do formy Blizny.
- ↑ https://www.wikiwand.com/en/Zanclean_flood
- ↑ https://www.wikiwand.com/en/Messinian_salinity_crisis