Wielbłąd i Rekin/Założenia, metodologia, oznaczenia

K Y O N Czytasz artykuł z serii Wielbłąd i Rekin - o klimacie Kyonu.

I. WSTĘP: 1.1 Wprowadzenie · 1.2 Założenia, metodologia, oznaczenia · 1.3 Zalety i wady II. WYBRANE TEMATY: 2.1 Wielka oscylacja oceaniczna · 2.2 Prądy morskie · 2.3 Krainy geograficzne · 2.4 Rozszerzenia Kyonu · 2.5 Życzenia i wyzwania III. REGION PO REGIONIE: 3.1 Ajdynir · 3.2 Muria i Siedmiomieście · 3.3 Olsenia · 3.4 Nuaria · 3.5 Buania i Szur · 3.6 Tangia i Pinu · 3.7 Secht i Wielka Pustynia · 3.8 Państwo Neszów · 3.9 Dewia IV. PODSUMOWANIE GLOBALNE: 4.1 Podsumowanie

W niniejszej stronie przedstawione zostaną założenia modelu klimatycznego, jego metodologia, terminologia, oraz symbole graficzne.

Założenia

Klimatu Kyonu nie można analizować bez zrozumienia jego uwarunkowań astrofizycznych i orbitalnych. Kyon jest inną planetą niż Ziemia.

Podstawy astrofizyczne i orbitalne

W modelu klimatycznym zachowano wszystkie założenia odnośnie uwarunkowań astrofizycznych i orbitalnych, nie ingerując w nie, niezależnie od tego, czy są realistyczne czy nie. Z nich wyciągnięto konsekwencje klimatyczne. Te założenia można podzielić na równe ziemskim (arbitralne) i oparte na danych Space Engine (natywne):

1. Arbitralne:
   1. Masa planety = ziemskiej
   2. Wielkość planety = ziemskiej
   3. Przyciąganie grawitacyjne = ziemskiemu
   4. Wpływ gwiazdy = jak w układzie słonecznym wobec Ziemi
2. Natywne:
   1. Okres obrotu planety wokół osi wynosi równo 43,5 h (zamiast 24h)
   2. Okres obiegu planety wokół gwiazdy, zwanej Heliosem, wynosi równo 136,35 dni (zamiast 365 dni)
   3. Nachylenie osi wynosi aż 31°18'54".36 (zamiast 23°26′11.9″)
   4. Duży, bardzo blisko orbitujący księżyc wywierający znaczne siły pływowe
   5. Życie zwierzęce na Kyonie pochodzi z Ziemi z okresu 1 mln lat. Rośliny na Kyonie pochodzą z Ziemi z różnych okresów, najstarsze 0,5 miliarda lat.

Założono ponadto, że istnieje tektonika płyt i silne własne pole magnetyczne planety.

Konsekwencje są następujące:

1. Obrót i obieg plenty: Pory roku są krótsze. Doby są dłuższe, dzień i noc trwają dłużej. Komórka Hadleya jest większa. Prądy morskie są wolniejsze. Ruchy powietrza są wolniejsze. Wody łatwiej zamarzają i w dalszym zasięgu.
2. Nachylenie osi: Równik termiczny "wędruje" na północ i południe równika fizycznego. Pory roku są wyraźne dość daleko od biegunów. Większy teren doświadcza nocy i dnia polarnego.

Przy tempie obrotu planety wokół osi wynoszącym 1/2 ziemskiemu, wbrew materiałom, które można znaleźć na YouTube, model klimatyczny pozostaje trójkomórkowy, nie jednokomórkowy.

Zastrzeżenia

Przy obecnym modelu nie opracowano wpływu sił pływowych Lykaona. Popełniono także poważny błąd zakładający przesunięcie się równika termicznego wraz z fizycznym, co ma daleko idące konsekwencje, ponieważ od równika termicznego zależą miejsca powstawania ośrodków niżowych, a od równika fizycznego mapy oddziaływania efektu Coriolisa. Na Ziemi nie ma to większego znaczenia. Uwzględniając to, model byłby tak skomplikowany, że nie dałoby się go ani realistycznie opracować ani w sposób zrozumiały wytłumaczyć. Stąd zaniechano próby skorygowania błędu.

Podstawy klimatyczne

Założono dwie: powstawanie ośrodków niżowych oraz trójkomórkowy model atmosfery.

Niże i wyże

"Wyż" to miejsce wysokiego ciśnienia powietrza. "Niż" to miejsce niskiego ciśnienia powietrza. Atmosfera dąży do równowagi, zatem ruch wiatru można łatwo przewidzieć: powietrze przemieszcza się od wyżu do niżu. W praktyce, te pojęcia potrafią wprowadzić sporo zamieszania. Jest tak z dwóch powodów:

1. "Wyż" i "niż" to pojęcia względne, bo odnoszące się do siebie nawzajem. Gdyby wszędzie na świecie było 1025 hPa, to nie byłoby niżów czy wyżów nigdzie. Gdyby w jednym miejscu nagle było 1026 hPa, to w tym miejscu byłby wyż, a wszędzie indziej byłby niż. W Polsce typowy niż ma na przykład 990 hPa, a wyż 1030 hPa. Na Syberii wyże osiągają po 1060 hPa, więc 1030 hPa nagle oznaczymy jako "niż", a nie "wyż". Stosowanie tych terminów zależy zatem od perspektywy, a w praktyce - od rozmiaru mapy. Mapa 1000 x 1000 km może zupełnie co innego nazywać niżem czy wyżem niż mapa 5000 x 5000 km.
2. Wyż i niż, gdy zazwyczaj je oglądamy na mapach ciśnień, odnoszą się do różnic ciśnienia przy gruncie.. Tymczasem powietrze przemieszcza się też w płaszczyźnie pionowej (o czym dalej). Niż przy gruncie zazwyczaj oznacza wyż przy stratosferze. Wyż stratosferyczny przepływa do niżu stratosferycznego, gdzie opada w dół, powodując wyż przy gruncie. Tak powstaje komórka klimatyczna.

Dla przykładu, poniżej przedstawiono jak powstaje komórka Hadleya.

Faza 1	Faza 2	Faza 3
Hipotetyczny świat: wszędzie ciśnienie jest jednakowe.	Na planetę pada światło słońca. Wody na równiku się nagrzewają,i wznoszą. Przy gruncie powstaje niż, a w stratosferze - wyż.	Przy stratosferze powietrze nie jest w stanie dalej się wznosić i spływa na północ i południe. Tam, już ochłodzone i suche, opada, tworząc wyż przy gruncie. Powietrze przy gruncie spływa z wyżu na równik, i cykl się zamyka.