Obserwatorium Tauriana

Lykaon wschodzący nad Tangią.

        Stratosferyczne Obserwatorium Cesarza Tauriana (ayu "Αραλανγ-λανα τηλαν Ταυριαν τα'ο" aralang-lana teilan Taurian ta'o [ 'aɾaɫaŋˌɫana 'teɪ ̯ɫan 'tɶʉ̯ɾʲan 'taʔɔ]) - skrajnie wysokogórskie obserwatorium naukowo-wojskowe położone w Tangii na wysokości 11900 metrów nad poziomem morza, zbudowane z manii cesarza Tauriana pragnącego pozostawić po sobie cud Tangii większy niż pozostałe, przy jednoczesnej aprobacie armii (Takatoa), kapłaństwa (karaizm) i uczelni (Tamarua). Obserwatorium jest czynne do dzisiaj i jest uważane za "cud cudów", ponieważ zbudowanie i utrzymanie go wymagało osiągnięć logistycznych i naukowych znacznie przekraczających osiągnięcia najbardziej rozwiniętych narodów Kyonu, w praktyce oparte na metodach prób i błędów, i okupowane do dzisiaj dużymi stratami w ludziach. Uznaje się, że na to jedno obserwatorium składa się co najmniej kilka cudów Tangii, razem stanowiące cud na cudy:

1. Barometrycznie szczelny budynek wyposażony w śluzę wraz z instrumentami pomiarowymi.
2. Logistyczne wyzwania związane z doprowadzeniem materiałów, często bardzo ciężkich, głęboko powyżej strefy śmierci.
3. Hydrauliczny system doprowadzający powietrze pod ciśnieniem z dużo niższych stacji oraz doprowadzający ciepło.
4. Wyciągi skrajnie wysokogórskie, do przewozu ludzi, do przewozu podstawowych materiałów.
5. "Lustrzany tunel" służący do błyskawicznej komunikacji pomiędzy stacjami, oparty na przekazywaniu sygnałów impulsami światła w alfabecie podobnym do systemu Morse'a.
6. Naukowy, zenitalny teleskop niutonowski z ważącym ponad sto kilogramów jednolitym lustrem o średnicy około dwóch metrów, służący do obserwacji astronomicznych.
7. Wojskowy, katadioptryczny teleskop służący do obserwacji naziemnych.

Powstanie i założenia

Kontekst projektu leży w spektakularnych porażkach zjednoczonej Tangii w przeszłości. W tamtych czasach Secht zdecydowanie przeważał cywilizacyjnie i militarnie, choć zgodnie ze swoją polityką neutralności nie dopuszczał do otwartych konfliktów do czasu, aż powstał spór z Tangijczykami o kilka rzeczy naraz: o lekceważące ich traktowanie w kontaktach międzynarodowych, o priorytety, monopole i embarga handlowe, o pożyczki na wysoki procent. Tangia jednak zdołała się mocno uniezależnić i na skutek kilku dobrych przywódców rządzących jeden za drugim stała się dosyć silna i zjednoczona, by stać się potęgą morską. To Tangia wywołała pierwszy konflikt z Sechtem i próbowała zająć S'xakę. Sechtończycy jednak się po prostu Tangijczykom nie dali i choć prowadzona była potem propaganda mówiąca o tym, że flota była wtedy 10x większa niż w rzeczywistości, i tak wszyscy wiedzieli, że w natarciu Tangia straciła 60% okrętów i musiała zawrócić.

Tangijczycy od tej pory byli raczej znani z bycia irytującymi, niecywilizowanymi rabusiami morskimi, i choć pewne nabrzeżne czy wyspiarskie grupki odczuwały z tego zbójecką dumę, to cała Tangia jako taka kipiała z oburzenia. Tangijczycy za taki naród uważali Pinusów i sami nimi gardzili, a sami uważali się nie tylko za pępek świata i mocarstwo militarne, to jeszcze za cud cywilizacyjny i światło w mroku dzikusów. Secht w którymś momencie sam popełnił błąd i Tangia, wzmocniona po latach, znowu obległa S'xakę, co nie przeszkodziło Sechtończykom znowu utopić prawie całą flotę. Tangijczycy uznali, że pchanie się na kontynent jest nie dla nich i zwrócili się ku morzu i wyspom, co dało początek skrajnemu karaizmowi, strachowi przed wodą, i generalnie wyszło Tangii na dobre, jako że ta podbijając wyspy i zajmując się handlem, tępieniem piratów, niewolnictwem i kolonizacją wszelkiej maści wzbogaciła się wielokrotnie, odbudowując swoją flotę. Na Secht jednak po raz trzeci, mimo wielokrotnie większej siły, już się rzucili.

Projekt cesarza Tauriana

Po drugiej porażce na wojnie o Secht, szesnastoletni cesarz Taurian wspomniał na radzie kraju prezydentom, wodzom i monarchom po raz pierwszy o swoim wymarzonym obserwatorium. Przez następne cztery lata młodzy i zapalony cesarz do znudzenia lansował swoją wizję przed radą, aż w końcu subtelnie ktoś mu wytłumaczył, że to jest niemożliwe, i mowy nie ma. Taurian, obrażony, obiecał, że nie wspomni więcej o obserwatorium, dopóki nie będzie miał solidnego projektu, który przekona nie tylko całą radę, ale także armię (Aranu & Takatoa), duchowieństwo (karai), naukowców (Najwyższy Uniwersytet Tamarua), i skarbników. Taurian zaangażował ekspertów tak lokalnych, jak i zagranicznych, aby dokończyć swój projekt i go obronić.

Zajęło mu to kolejne dwa lata, ale Taurian projekt przedstawił, udowadniając, że jest teoretycznie możliwe zbudowanie stałego obserwatorium na skrajnej wysokości, a także przedstawił szereg argumentów skierowanych do konkretnych sfer Tangii:

1. Argument możliwości. Uniwersytet Tamarua prowadził od dawna poważne badania nad ciśnieniem z uwagi na idee podmorskich eksploracji (dzwony nurkowe, kombinezony ciśnieniowe z doprowadzanym powietrzem, itd.). Dzięki tym badaniom i prowadzonym eksperymentom, kraj wyprzedzał wielokrotnie inne państwa w wiedzy o mechanice płynów. Przykładem sukcesu była zbudowana wcześniej Świątynia Naratajska, położona w całości pod wodą. Wspinaczka wysokogórska i z sukcesem powstałe inne obserwatoria na niższych pułapach również dawały poczucie możliwości. Taurian argumentował, że jego eksploratorzy odnaleźli w bardzo rozległym płaskowyżu na pograniczu Królestwa Kunatli i pustyni takangaryjskiej niesłychanie łagodne zbocze prowadzące od wysokości 4 km niemal po sam szczyt, co umożliwiałoby wszelką logistykę.
2. Argument militarny. Tangia musi wiedzieć, co robią ich sąsiedzi. Obserwatorium położone na takiej wysokości jest praktycznie nietykalne. Wykorzystując kod impulsów świetlnych, zapewniany jest prawie natychmiastowy przekaz informacji na dalekie odległości. Tangia ataku od strony morza się raczej nie spodziewała, ale miała blade pojęcie o tym, co działo się na kontynencie. Dotychczasowe obserwatoria, położone na wysokości ok. 3 km i 5 km były mocno zależne od pogody, były nieprawidłowo usytuowane. Obserwatorium stratosferyczne, położone na wysokości prawie 12 km, miało mieć, Taurian przekonywał, tak rozległe pole widzenia, że miało być możliwe obserwowanie z niego sztucznych ogni w Siedmiomieściu. Ponadto, Tangia miała informować i udowadniać okolicznym państwom, że stale obserwuje, co miało wzmacniać państwo jako potęgę.
3. Argument duchowy. Taurian argumentował, że Tangijczycy mają misję religijną dla całego świata i to z tego powodu muszą go dobrze poznać. Rozpoznając go z obserwatorium, nie muszą oddzielać się od karai poprzez oddalanie się od oceanów. Ponadto przekonywał, że tak jak woda w morzu, jako źródło karai, jest płynem, tak i powietrze nim jest, i istnieją cztery sfery: woda, ziemia, góry, i gwiazdy.
4. Argument naukowy. Najbardziej oczywisty: z obserwatorium mogły być prowadzone wszechstronne badania, od kosmologii i topografię, przez wpływ skrajnych wysokości na organizm człowieka, aż po miejsce na światowej sławy osiągnięcia inżynieryjne. Taurian z łatwością przekonywał także, że to są miejsca pracy dla naukowców, inżynierów, wynalazców, że jest to ogromne pole do wiecznej sławy i zapisania się w historii.
5. Argument gospodarczy. Przez rozwinięcie wiedzy o topografii miał następować rozwój kartografii. Usprawnienie wiedzy o świecie i o istniejących miastach miało nie tylko wskazać potencjalnie bogate regiony, ale także odkryć potencjalnych partnerów do handlu. Rozsławienie Tangii jako potęgi cywilizacyjnej obok jej militarnego aspektu miało budzić respekt, i zapewnić Tangijczykom lukratywne miejsce przy stole rozmów z innymi państwami.
6. Argument narodowy. Ostatecznie, cesarz przekonywał, że nikt na świecie nie śni o takim projekcie. Wreszcie jest to niemilitarne osiągięcie, choć i wojsku się przyda, wreszcie osiągniecie, które jest godne cywilizowanego narodu i zapewni Tangii wieczny respekt. Miał to być wysiłek wspólny Tangijczyków, bez istotnego udziału niewolników.

Wszystkie argumenty zostały przyjęte entuzjastycznie. Rada podziwiała cesarza szczególnie za tak przemyślane i dobrze zaprezentowane zjednoczenie wielu różnych sfer społecznych. Wielu przywódców mówiło o tym, że "dopiero wtedy poczuli się po prostu Tangijczykami".

Cesarz na projekt dostał imponujący budżet i wsparcie wszystkich wymienionych sfer. Budowa rozpoczęła się.

Budowanie obserwatorium

Do zbudowania obserwatorium przeznaczono wyłącznie wolnych Tangijczyków, niewolnicy byli wykorzystywani tylko do dostaw sprzętu, zaopatrzenia, nie pracowali na wysokościach ponad 5000 metrów. Warto wiedzieć, że Tangia w momencie podjęcia prac znała się stosunkowo dobrze na kilku mniej znanych innym państwom rzeczach:

1. Optyka. Istniały już lunety refrakcyjne, ale stosowano także konstrukcje zwierciadlane. Były one już wykorzystywane w obserwatoriach górskich niższych partii. Ta technika wykształciła się szybciej niż na Ziemi.
2. Guma. W odróżnieniu od Ziemi, Tangia była rozwiniętym krajem w regionach tropikalnych. Był znany jej tak kauczuk, jak i siarka, i sam proces wulkanizacji. Guma była znana, choć jej zastosowanie było dość niszowe. To również nastąpiło szybciej niż na Ziemi.
3. Wiedza o atmosferze. Tangia również miała już wiedzę na temat niuansów barometrycznych. Między innymi, dzieliła atmosferę na strefy:
   1. Λανακυνα lanakuna - strefa od poziomu morza do 2km lub ciśnienia 794 hPa
   2. Λαναμηρα lanameira - strefa do 6km lub ciśnienia do 471 hPa
   3. Τανγ-λανα tang-lana - strefa wysokościowa do 8km lub ciśnienia 355 hPa
   4. Ταυτανγ-λανα tautang-lana - strefa śmierci, do 10km lub 264 hPa
   5. Αραλανγ-λανα aralang-lana - strefa przyspieszonej śmierci, powyżej 10 km lub 264 hPa

Dla zbudowania obserwatorium na wyznaczonym płaskowyżu na wysokości 11900 metrów najpierw zbudowano szereg posterunków po drodze. Droga do wysokości ok. 5000 metrów była trudna i zerodowana. To przez te liczące sobie dziesiątki kilometrów trasy musiał być pod górę toczony sprzęt ciężki. Ostatecznie, wybudowano wyciąg górski, i to nim wnoszono większość materiałów. Praca była powolna. Konstrukcja odbywała się powoli.

Słynne cudowne zbocze rozpoczynało się od około pułapu 5000. Tam najpierw budowano schody i przygotowywano podjazd, po którym można wciągać sprzęt, prowadzić rury. Zadanie natychmiast przerosło śmiałków i profesjonalistów. Śmiertelność sięgała 80%, dochodziło do wypadków. Projekt wstrzymano. Nakazano stosowanie kombinezonów ciśnieniowych z powietrzem doprowadzanym gumowymi rurkami ze specjalnych zbiorników. Pierwszą osobą, która stanęła na płaskowyżu pomiędzy grzbietem cudownego zbocza, a ścianą skalną prowadzącą stromo wyżej, był mężczyzna o imieniu Aneu Uru. Drugi i trzeci człowiek, który dotarł na tę wysokość, zmarli na obrzęk mózgu, czwarty spadł i się zabił, piąty i szósty zamarzł. Aneu Uru pracował na takich wysokościach dłużej wraz z zespołem i był jedynym człowiekiem z pierwszego zespołu, który dożył starości.

Większy wysiłek wkładano wyłącznie w wejście. Schodzenie odbywało się zjazdem do poszczególnych baz za pomocą lin i haków. Oczywiście, dochodziło przy tym do wypadków. Liny też się ścierały. Dochodziło do wypadków.

Budowla, która na poziomie morza powstawałaby trzy miesiące, powstawała rok. Zbudowano ją z warstw na przemian betonu i pierza pokrytych smołą. Konstrukcja była podłączona do rur położonych w wykutych w nagiej skale rowach. Po uszczelnieniu całej konstrukcji, wtłoczono do niej powietrze pod ciśnieniem, wpierw zimne, potem po zorientowaniu się, że płomień w tamtejszym ciśnieniu nie bardzo chce się palić, także gorące. To z kolei z +80 stopni schładzało się do -40 w 200 metrów od miejsca nadania. Konieczne było specjalistyczne izolowanie rur od otoczenia. Szczególnie początki były skrajnie nieprzyjazne i śmiertelność przy pracach była bardzo wysoka.

Zamontowanie teleskopów było także wyzwaniem samym w sobie. Były dwie opcje do wyboru. Bezpieczne obserwacje z wnętrza budowli przez szkło, co nieco niwelowało zysk płynący z wysokości. Bądź też obserwacje na zewnątrz, w kombinezonach ciśnieniowych, co było po prostu niebezpieczne, ale pozwalało uniknąć zniekształceń wynikających z drgań atmosfery.

Otwarcie obserwatorium odbyło się jeszcze za życia Tauriana, hucznie. Goście z zagranicy, szczególnie ci, którzy odbyli wędrówkę na górę, faktycznie opisywali niemożliwe obserwatorium w książkach po powrocie do swoich krajów. W ciągu następnych dekad obserwatorium wykończono i udekorowano, wielokrotnie modernizowano jego konstrukcję. Poddawano jednak w wątpliwość wysoki koszt wybudowania i utrzymania, a także koszmarny bilans strat ludzkich i warunków humanitarnych budowania projektu. Szacuje się, że projekcie w ciągu 50 lat (ziemskich) mogło zginąć nawet 30 tysięcy ludzi.

Obserwatorium

Kompleks obserwatorium składa się z dwóch wyciągów górskich prowadzących do nieobstawionej na stałe stacji postojowej na wysokości 9800 metrów i dalej do obstawionej zmienną wartą stacji na wysokości 7200 metrów. Obserwatorium jest pancerne i pod ciśnieniem, na stałe wmontowane w nagi, skalisty grunt. Budynki składają się z kilku sekcji: magazynu, przedsionka, części stałej mieszkalnej i części medyczno-badawczej. Pracownia znajduje się w sąsiednim budynku połączonym przejściem z resztą, niefortunnie położona najdalej od magazynu. Budowla ma trzy śluzy (dwie prowadzą do wyciągów, jedna na tył do kopuły teleskopu zenitalnego).

Na stałe załoga liczy sobie dziewięć osób, czasami są tam goście. Załoga składa się z:

1. 1 kapitan o dowolnej własnej specjalizacji,
2. 2 astronomów o funkcjach łączników i z dowolną inną specjalizacją,
3. 2 wojskowych,
4. 2 inżynierów,
5. 2 lekarzy.

Budowla jest w stanie pomieścić do piętnastu ludzi.

Obserwatorium posiada dwa duże teleskopy.

1. Naukowy zenitalny teleskop astronomiczny. Konstrukcyjnie jest to teleskop zwierciadlany niutona ze zwierciadłem głównym o wielkości dwóch metrów.
2. Wojskowy horyzontalny teleskop katadioptryczny. Teleskop o ogniskowej 1800 mm zapewniający obrót 135° obrotu. Wykonany z polerowanego szkła wysokiej czystości, zwierciadła głównego, i zwierciadła wtórnego.

Warunki w obserwatorium

Parametr	Taurian Ta'o (Kyon)	Mount Everest (Ziemia)	Naratai nad oceanem
Wysokość n.p.m.	11912 m	8848 m	2 m
Ciśnienie atmosferyczne	122 hPa przy -40°C (0,12 atm)	228 hPa przy -40°C (0,23 atm)	1013 hPa (1,00 atm)
Prędkość wiatru	do 200 km/h, często 0 km/h	do 280 km/h	różnie
Temperatura	-5°C do -60°C	-15°C do -40°C	+10°C do +40°C
Indeks UV	nawet do 50	15 - 30	7 - 10
Opady roczne	0 mm	0.1 - 5 mm	2000 mm