Ajdynir
Aťeaji Khshāyar raheto! Czytasz artykuł z serii Ajdynir. |
Mowa: Język ajdyniriański (Słownik · Staroajdyniriański · Słownik staroajdyniriański · Pisma) Państwo: Gospodarka i demografia · Wojskowość · Rody Imperium · Próby Królewskie · Ideologia Pozostałe: Ajdyniriańczycy · Mitologia · Dashanarāmi · Vezdāŝaular · Klejnoty Imperium |
| ||||
Wielkie Imperium Ajdyniriańskie | ||||
---|---|---|---|---|
Éxan Khshāyarvan Aydīnirani | ||||
ROK 8973 | ||||
Flaga Imperium |
Pieczęć Khshāyarów | |||
{{{jedna flaga}}} | ||||
Ajdynir na świecie | ||||
Polityka | ||||
Stolica | Djyazhoar | |||
Imperator / khshāyar |
Rhavanis III Zhisūdrissif | |||
Ustrój | dziedziczna monarchia absolutna z elementami teokratycznymi | |||
Porządek prawny | prawo kazusowe | |||
Ustawa zasadnicza | {{{ustawa zasadnicza}}} | |||
Zbiory praw | XXX | |||
Język urzędowy: | ajdyniriański | |||
Początek | przejęcie władzy przez Zhisūdrisa Odnowiciela w roku XXX | |||
Koniec państwa | XXX | |||
Demografia | ||||
Ludność |
35 000 000 stolica Djyazhoar: 1 000 000 | |||
Narodowości | Ajdyniriańczycy, Mhasalowie, Tahareńczycy, Warachowie, Sarnaci, Mtalowie, Mnarowie, Affairowie, Qin, Ludy Lasu, inne | |||
Języki używane: | ajdyniriański; mhasalski, tahareńskie, waraskie, sarnackie, matalski, qin, inne | |||
Średnia dł. życia | 60 lat | |||
Wiara | ||||
Religia państwowa | dashanarāmi (dżaryzm) | |||
Religia dominująca | {{{religia dominująca}}} | |||
Typ religii | kult imperialny, politeizm | |||
Siła wyższa lub panteon | Imperator, panteon dżaryjski | |||
Najważniejsze ośrodki kultu | XXX Inne: XXX | |||
Poziom wolności wyznania | znaczna swoboda[1] | |||
Inne religie | XXX | |||
Geografia i natura | ||||
Położenie na świecie | {{{regiony}}} | |||
Powierzchnia | {{{powierzchnia}}} | |||
Stefy klimatyczne | {{{klimat}}} | |||
Gospodarka | ||||
Kraje eksportu | kraje wasalne (głównie Rikkadan, Dżaszir, Kawelia), Cesarstwo Poitów, Państwo Truskie, Siedmiomieście, Surandral, Kejren, Wertynia, Iszaria, Mokucja, Olsenia | |||
Towary eksportowe | wiedza medyczna, leki, ziele ḱagozhi, ayiritana, ajdyniriańskie wina, dywany i herbaty, szafran, perfumy, marmur, kamienie szlachetne, kryształy, lapis lazuli, heban ozarnijski, drewno Gąruwan, tekstylia i żagle, kadzidło, mirra, płody rolne, żywność kserofityczna, niewolnicy wyroby: ajdyniriańskie, mhasalskie, tahareńskie, waraskie, sarnackie, mnaryjskie, affairskie | |||
Kraje importu | Rikkadan, Cesarstwo Poitów, Siedmiomieście, Muria | |||
Towary importowe | guma, ozdoby, sól, papier, optyka, żelazo, niewolnicy, maź luminescencyjna, proch, porcelana | |||
System monetarny | scentralizowany, działający na zasadzie bimetalizmu | |||
Waluta | 1 adrash = 100 zuvwarów | |||
Kod waluty | ADR | |||
"Hwadāmi, er̄atāmi akhé dzaraman" Wiedza, siła i zwycięstwo | ||||
Ewolucja | ||||
|
Ajdynir (ajd. Aydīnir [ajdɨ'ɲiɾ]), oficjalnie Wielkie Imperium Ajdyniriańskie (ajd. Éxan Khshāyarvan Aydīnirani [ɛj'ksan χʂa:jaɾ'van ajdɨɲi'ɾʲaɲi]), od nazwy rządzącej dynastii znane również jako Imperium Żysudrydzkie — państwo leżące w środkowej części Kyonu i posiadające pozycję niekwestionowanego hegemona w regionie. Kontroluje ogromne terytoria od Morza Słonego na północy, aż po Wielką Pustynię i Góry Pochodzenia na południu. Jest to dziedziczna monarchia absolutna, w której władcy posiadają status żywych bogów. W przeszłości kraj niezwykle agresywny i ekspansjonistyczny. Mimo to, Ajdynir niejednokrotnie przejawiał również silne tendencje izolacjonistyczne, wyraźne zwłaszcza obecnie, za panowania Rhavanisa III. Imperium ograniczyło większość interwencji poza własnymi granicami i wycofało się z polityki międzynarodowej, skupiając się na kwestiach polityki wewnętrznej. Pomimo promowania handlu wewnętrznego i jego zwiększonego udziału w ekonomii Imperium, nie wycofano się jednak z handlu międzynarodowego. Ten okres zwiększonej izolacji spowodowany jest to długim okresem dobrobytu i dostatku oraz ajdyniriańskim przeświadczeniem o własnej wyjątkowości. Powszechne jest przekonanie, że Ajdynir jest centrum cywilizowanego świata, a ziemia znajdujące się poza jego granicami to, poza kilkoma wyjątkami, terany dzikie i barbarzyńskie, jednocześnie nie stanowiące dla Imperium zagrożenia i nie warte jego uwagi. Mimo to, Imperium uznaje kilka sąsiednich państw za swoją wyłączną strefę wpływów i jest gotowe interweniować zarówno dyplomatycznie jak i militarnie wszędzie tam, gdzie wymaga tego Święta Racja Stanu.
Imperium jest znane ze swego bogatego dziedzictwa literatury, poezji, sztuki i architektury, jako że cywilizacja ajdyniriańska jest jedną z najstarszych cywilizacji Kyonu, a także z rozwiniętej sieci pocztowej oraz dróg łączących najodleglejsze prowincje państwa, niezwykle zaawansowanej medycyny, wyrobu wysokiej jakości dywanów, a także jako producent jednych z najlepszych na świecie win, herbat oraz narkotyków. Istotna jest także rozbudowany aparat biurokratyczny, pozwalający sprawnie administrować ogromnym obszarem znajdującym się pod władaniem Imperatorów. Ajdynir jest krajem bardzo różnorodnym. Popularne jest stwierdzenie, że "Imperium zamieszkuje tysiąc ludów", a niemal każdy z nich oraz z regionów które zamieszkują, charakteryzuje się innymi cechami.
Prawdopodobnie najsławniejsza, zarówno w Imperium jak i poza jego granicami, jest jednak ajdyniriańska sztuka prowadzenia wojny. Armia Imperium cieszy się opinią niepokonanej i niezwyciężonej, a przy tym niezwykle licznej. Każdy dorosły obywatel płci męskiej zobowiązany jest podjąć czasową służbę wojskową. Do imperialnej armii mogą zaciągać się również kobiety, stanowią one jednak znaczną mniejszość pośród żołnierzy. Przeważnie zajmują one pozycje administracyjne. Sama obecność kobiet w imperialnej armii dała jednak początek pojawiającemu się u wielu sąsiednich nacji stereotypowi, przedstawiającego Ajdynir jako egzotyczną ojczyznę kobiet-wojowniczek.
Etniczni Ajdyniriańczycy słyną ze swego unikalnego wyglądu, często stawianego w Imperium jako ideał piękna, a także jako wielcy wojownicy, artyści, uczeni. Powszechnie znana jest ich miłość do poezji, ogrodów, spisków oraz intryg.
Stolicą Imperium jest położone u ujścia rzeki Eqarosi do Jeziora Szmaragdowego miasto Djyazhoar, będące jednym z największych miast Kyonu. Z powodu swego ogromnego bogactwa oraz charakterystycznej, monumentalnej architektury, znane jest również jako Miasto Złotych Kopuł (ajd. Bān Alladas Adrashanew).
Nazwa kraju
Etymologia
Nazwa Ajdynir (Aydīnir) składa się z dwóch członów - rzeczownika aydīn oraz sufiksu słowotwórczego -(n)ir. Aydīn znaczy tyle co "Ajdyniriańczyk" natomiast sufiks -(n)ir tworzy nazwy krain. Aydīnir znaczy więc tyle co "ziemia/kraina Ajdyniriańczyków". Dokładne pochodzenie i etymologia słowa aydīn nie są do końca jasne. Pochodzi ono najprawdopodobniej starożytnego, na wpół legendarnego ludu Ajniadów, od którego wywodzą się Ajdyniriańczycy. Według dawnych podań i staroajdyniriańskich tekstów, sami Ajniadowie (Ainıad) zwali siebie "Pierworodnymi" lub "Najstarszymi" (Arnıathan), a oba słowa wydają się być ze sobą spokrewnione.
Historycznie, nazwa Aydīnir odnosiła się jedynie do ajdyniriańskiej ojczyzny i kolebki ich cywilizacji, czyli terenów położonych dookoła Jeziora Szmaragdowego, zwanych obecnie Sercem Imperium. Dopiero po okresie panowania Drugiej Hierokracji nazwa ta zmieniła swoje znaczenie, stając się określeniem całego ajdyniriańskiego państwa. Wcześniej w tym znaczeniu używano nazwy Aydīnharıantā (staroajdyniriańskie aydīn oraz harıanta, od czasownika harıantae "posiadać, dysponować, władać"), oznaczającej tyle co "ajdyniriańskie panowanie", to co posiadają Ajdyniriańczycy. Na przestrzeni wieków również i ta nazwa zmieniła, czy raczej rozszerzyła swoje znaczenie, w swojej nowoajdyniriańskiej formie Aydīniryanah oznaczając cały geograficzny region Ajdyniriany.
Nazwy w innych językach
język | nazwa państwa | pełna nazwa państwa | nazwa mieszkańca |
---|---|---|---|
języki ziemskie | |||
polski | Ajdynir | Wielkie Imperium Ajdyniriańskie | Ajdyniriańczyk |
angielski | Aydinir | Great Aydinirian Empire | Aydinirian / Aydiniri |
włoski | Aidiniria | l'Impero Grande Aidiniro | l'Aidiniro |
perski | آیدینستان Ājdinistān |
فرمانروایی بزرگ آیدینستان Farmānravāji-je Bozorg-e Ājdinistān |
آیدینستانی Ājdinistāni |
języki kyońskie | |||
ajdyniriański | Aydīnir /ajdɨ'ɲiɾ/ |
Éxan Khshāyarvan Aydīnirani /ɛj'ksan χʂa:jaɾ'van ajdɨɲi'ɾʲaɲi/ |
Aydīn, Aydīnirôs[2] /aj'dɨn/, /ajdɨɲi'ɾɤs/ |
ayu | AITINI Aitini /'ajtini/ |
TAY ΤΗΛΑΝΛΕΡΑ Υ ΑΙΤΙΝΙ Tau Teilanlera i Aitini /'tau 'tejlan'leraj 'ajtini/ |
ΑΙΤΙΝΙΡΑΙ Aitinirai /'ajtini'raj/ |
murski | Ēdinir /ˈʔiːdɪnə/ |
Kwakwa Ēdinir Trāyarngātra /ˈkʷʌʍə ˈʔiːdɪnə ˈʈʰuːjəŋʊʈə/ |
te Ēdinir /tə ˈʔiːdɪnə/ |
neszyjski | Ēduner /'ɛ:duner/ |
B'ān Ēdunerlin Nṓikes /'ƥa:n 'ɛ:dunerlin 'nɔ᷈:ikes/ |
|
olseski | Ajdýnire /aj'dɯ́ɲire̞/ |
Ky̆k Ehtíprugsul Ajdýniregs /kɯ́͜ɯ̀k e̞x'típrugzul aj'dɯ́ɲire̞gz/ |
|
qin | Aídiè /ɐɪ̯˦˥djɛː˥˩/ |
||
truski | Audòr Gasr, Audòr Masr[3] /awdor˧˨ gasr/, /awdor˧˨ masr/ |
— | |
unagurski | Fajaru[4] /ˈfajaru/ |
— | |
surandralski | आदिन्रि Aa Di Nri /aj di ɲi/, /a dɪ nrɪ/[5] |
ऐदीनृखर्यनृता Ai Diin Kha Ryan Taa[6] /eɪ djan kʰa rjan taɪ/, /aɪ din kʰa rjan ta/[7] |
|
wertyński | Eyderīv /ɛjdɛ'ʁiːβ/ |
Jirvēyen Qeryānyonivę Eyderīve /ʒiʁˈβɛːjɛn kɛʁˈjɐːnjoɲiˈβɛː ɛjdɛˈʁiːβɛ/ |
Eydēr /ɛjˈdɛːʁ/ |
Symbole narodowe
Flaga Imperium
Na flagę Imperium składają się trzy horyzontalne pasy - dwa szkarłatne i jeden biały. Największy jest pas biały, będący dwukrotnie szerszy niż pasy szkarłatne. Znajduje się on pośrodku, a pasy szkarłatne powyżej i poniżej. Czarny ńarmad, będący narodowym zwierzęciem Ajdyniru, znajduje się na środkowym pasie. Na górnym pasie znajduje się siedem białych siedmioramiennych gwiazd, tak zwane Gwiazdy Cesarskie. Ułożone są one w półokręgu, rozpościerając się ponad skrzydłami ńarmada.
Tradycyjnie, kolorom ajdyniriańskiej flagi przypisuje się następujące znaczenie:
- kolor szkarłatny jest kolorem monarchii, a więc i Boskiego Khshāyara, a także honoru, męstwa i krwi przelanej w imię Imperium
- kolor biały symbolizuje światło, prawdę i szlachetność, reprezentuje także teokratyczny charakter Imperium[8]
Obecna flaga Imperium została ustanowiona podczas wraz ze wstąpieniem na tron Zhisūdrisa Odnowiciela, pierwszego władcy z dynastii Żysudrydów. W ramach umowy między Imperatorem a dżaryjskim kapłaństwem, zawartej w Deklaracji z Shahinay, do jednolitej szkarłatnej flagi monarszej dodano pas biały, a połączenie obu kolorów symbolizować ma obopólnie korzystną współpracę, czy wręcz jedność, między oboma filarami państwa.
Elementem wyróżniającym flagę Imperium od większości innych ajdyniriańskich flag jest brak ciftanu (ciftān), czyli charakterystycznego elementu ajdyniriańskiej ikonografii, w postaci ozdobnej ramy na krawędziach. Fakt ten tłumaczy się niekiedy chęcią przedstawienia Imperium jako kraju ponadnarodowego i uzyskania przychylności innych ludów wchodzących w jego skład.
Flaga monarsza
Flaga monarchii składa się ze szkarłatnego pola, na którym widnieje czarny ńarmad, a nad nim Gwiazdy Cesarskie. Dookoła krawędzi biegnie prosty, biały ciftan, z geometrycznym przedstawieniem gwiazdy w każdym z czterech rogów. Flagi monarszej używana się zawsze w obecności Imperatora lub Jego wysoko postawionych sług i przedstawicieli, co wyróżnia ich od zwyczajnej i powszechniej używanej flagi Imperium. Flaga monarsza jest identyczna jak flaga miasta Djyazhoar.
Symbolika flagi monarszej odwołuje się do legendy o zakończeniu Wielkiej Tułaczki, osiedleniu się Ajniadów nad Jeziorem Szmaragdowym i założeniu Djyazhoaru.
Pieczęć Khshāyarów
Boscy Khshāyarowie posługują się ponadto własną pieczęcią, która stanowi świadectwo wiarygodności pism, dekretów i dokumentów, nadając im moc prawną. Jako taka, funkcjonuje również jako niezależny symbol, podobny w funkcji do herbu. Pieczęć przedstawia geometryczny wzór podobny do gwiazdy, w którego środku znajduje się okrąg, zawierający czerwony płomień na czarnym tle. Motywy ognia lub płomienia również często pojawiają się w ajdynirańskiej ikonografii, reprezentując Wieczny Ogień. Jego użycie w imperialnej pieczęci ma w zamierzeniu umocnić poczucie boskiego pochodzenia imperialnej władzy a także samego boskiego statusu Imperatorów.
Pieczęcią tą zatwierdzane są najważniejsze dokumenty państwowe, a próba jego podrobienia traktowana jest na równi ze zdradą stanu.
Ńarmad
Głównym symbolem kraju jest czarny ńarmad (Orzeł Haasta), czyli ogromny drapieżny ptak charakteryzujący się potężnymi szponami, występujący naturalnie na znacznych obszarach państwa. Widnieje on zarówno na fladze państwowej jak i fladze monarszej. Pojawia się także na wielu innych herbach i godłach, stosowanych zarówno przez arystokratyczne rody, prywatne biznesy czy instytucje państwowe. Ptak ten stanowi bowiem ogólnonarodowy i ogólnopaństwowy symbol, wspólny wszystkim etnicznym Ajdyniriańczykom, a częściowo nawet i nie-ajdyniriańskim obywatelom Imperium. W ramach ajdyniriańskiej kultury zajmuje natomiast ńarmad niezwykle ważne miejsce jako święte zwierze i symbol Radhevara - przywódcy Trójcy i najwyższego boga panteonu. Motyw ńarmada bardzo często pojawia się w ajdyniriańskiej sztuce i ikonografii, a samo zwierzę ma głębokie symboliczne znaczenie, uosabiając mądrość, dumę, siłę i odwagę.
Gwiazdy Cesarskie
Gwiazdy Cesarskie (Śaetrāya Khshāyaranęri) to siedem gwiazd jaśniejących na kyońskim niebie. Motyw ten, występujący często w ajdyniriańskiej ikonografii, ma swoje źródło symbolice kulturowo-religijnej. Gwiazdy Cesarskie przewijają się bowiem przez wiele ajdyniriańskich legend, poczynając od stworzenia ludzkości, aż po Wielką Tułaczkę, podczas której Gwiazdy Cesarskie prowadziły starożytnych Ajniadów do ich nowej ojczyzny. Odgrywają one znaczącą rolę w ajdyniriańskiej astronomii i mistycyzmie. Koniunkcja wszystkich siedmiu Gwiazd w jednej linii lub łuku uważana jest za zwiastun przełomowych zmian oraz wielkości[9].
Pozostałe
Poza symbolami narodowymi, istnieją także cztery symbole imperialnej władzy. Są to kolejno:
Słoneczny Tron (Tirkān Xarani), znajdujący się w sali tronowej Imperialnego Pałacu w Djyazhoarze. Ogromny i bogato zdobiony, z wbudowanymi w niego wieloma kawałkami perfekcyjnie wypolerowanego szkła. Na zagłówku znajduje się rzeźba ńarmada o rozpostartych skrzydłach, za którym znajduje się wielki dysk, obłożony szkłem i klejnotami. Od niego tron bierze swą nazwę. W połączeniu ze skomplikowanym systemem platform i luster znajdujących się w sali tronowej, światło odbite od Słonecznego Tronu jest w stanie chwilowo oślepić petentów przybywających przed obliczę Boskiego Władcy.
Burzowe Ostrze (Zoaghar Vakshyani), zwane również Ostrzem Vakshara (Zaoghar Vaksharaz), to chątrizhar stanowiący symbol majestatu władzy, będący jednocześnie mieczem koronacyjnym ajdyniriańskich władców. W czasach Starego Państwa Ostrze Vakshara było najświętszą z relikwii Assurhanu. Ostrze jest długie i zakrzywione, różniące się jednak od typowych ajdyniriańskich szabli. Wykonane jest z brązu, a według legendy wykute zostało jeszcze w czasach przed Wojną Bogów przez samego Vakshara.
Korona Cesarska (Ŝaris Khshāyarani) jest unikalna dla każdego władcy. Nowa korona wykonywana jest na zamówienie dworu, a w dniu swojej koronacji każdy kolejny Imperator zakłada na swą głowę własną koronę. Niektóre z koron przymocowane były do złotego łańcucha zwisającego ze stropu sali tronowej, były one bowiem tak bogato zdobione i tak ciężkie, że władca nie był w stanie utrzymać na szyi takiego ciężaru. Na imperialnych monetach poszczególnych Imperatorów można rozpoznać i odróżnić od siebie właśnie po kształcie ich korony. Korony poprzednich władców przechowywane są w imperialnym skarbcu, w specjalnie dedykowanej im sali.
Złoty Pas (Kirzas Adrashani) jest elementem stroju zastrzeżonym dla Imperatora. Noszenie kirzasu jest religijnym obowiązkiem wyznawców Dżaryzmu oraz Kejanizmu, a także powszechnym zwyczajem w ajdyniriańskiej kulturze. Kirzas jest zwykle w postaci szerokiego białego pasa, wykonanego z wełny (pośród arystokracji niekiedy też jedwabiu), czasami także mniejszego białego paska lub sznurka okręcanego wokół ciała pod ubraniem lub wokół lewej ręki. Jedynie Imperator ma jednak prawo nosić Złoty Kirzas.
Innym symbolem kraju jest chątrizhar - ajdyniriańska broń narodowa. Jest to rodzaj zakrzywionej broni białej, przypominający szablę, szamszir lub sejmitar. Ostrza te są podstawowym elementem uzbrojenia imperialnej armii a chątrizhar uznawany jest za nieodłączny element kultury i tożsamości narodu. Każdy Ajdyniriańczyk, niezależnie od płci, jest od małego uczony władania tą bronią. Klinga kuta jest tak, by być zarówno zabójczą jak i piękną, chątrizhar jest bowiem bardzo często sam w sobie przejawem sztuki. Przez swoje specjalne znaczenie broń ta bywa bogato zdobiona, a na ostrzu wykuwane są wszelkiego rodzaju inskrypcje, często spersonalizowane do właściciela, wyrażające jakieś życzenie lub sentencję. Chątrizhar jest terminem dość ogólnym, może powiem odnosić się do broni jednoręcznej, półtoraręcznej, a nawet sztyletów o zakrzywionym ostrzu.
Polityka
Ustrój polityczny i tytulatura
Ajdynir jest dziedziczną monarchią absolutną o cechach teokratycznych. Dziedziczenie władzy odbywa się zwykle na zasadach primogenitury, gdzie najstarsze dziecko poprzedniego władcy dziedziczy po nim wszelkie tytuły, niezależnie od płci. Od tej zasady istnieje niewiele wyjątków. Władcy Imperium noszą oficjalny tytuł Khshāyar [χʂa:'jaɾ], co tłumaczy się jako "Imperator" lub rzadziej "Cesarz", a równie często nie tłumaczy wcale. W oficjalnych dokumentach często pojawia się wiele innych tytułów przysługujących monarsze. Część z nich odnosi się do jego majestatu i wyższości nad innymi władcami, czego przykładami są poniższe tytuły:
- Wielki Król (Éxan Rozh [ɛj'ksan rɔʐ])
- Król Wszystkich Królów (Ruj Rujaur̄ [rud͡ʐ ru'd͡ʐaur:])
- Władca Wszystkich Władców (Ahwatar Ahwataraur̄ [axʷa'tar axʷata'raur:])
- Kagan Wszystkich Kaganów (Anir Aniraur̄ [a'ɲir aɲi'raur:])
- Pan Południa (Qaishanegan [qaɪʂanɛ'gan])
- Pan Czterech Stron Świata (Rasheqar Śniahaso Aibhadas Awestaraz [raʂɛ'qar ɕɲiaxa'sɔ aɪbʰa'das awɛsta'ɾaz])
- Pan Wszechświata (Rasheqar Dûsawestaraz [raʂɛ'qar dʉsawɛsta'ɾaz])
Tytuł Qaishanegan stosowany jest w opozycji do Féxanegan ([fɛjksanɛ'gan] Pan Północy), tytułu tradycyjnie używanego wobec Cesarzy Qin, oraz Ezjonegan ([ɛzd͡ʐɔnɛ'gan] Pan Wschodu) używanego wobec Cesarzy Kejrenu. W czasach Starego Państwa, przed pierwszym ajdyniriańskim podbojem Mhasalu, tytuł Ťaliyonegan ([t'alijɔnɛ'gan] Pan Zachodu) przepisywany był tamtejszym Faraonom. Obecnie tytuł ten nie jest w użyciu, chociaż w niektórych traktatach stosuje się go wobec hipotetycznych władców na wpół mitycznego Najdalszego Zachodu. Istnieje także różnica między tytułami Panów poszczególnych stron świata, wyrażonymi poprzez sufiks -egan, a tymi z rzeczownikiem rasheqar (Pan Czterech Stron Świata oraz Pan Wszechświata). Jak prawią pisma z gatunku Hwennāreniyan [xʷɛn:a:ɾɛɲi'jan], traktujące o zaganianiach i tajnikach władzy, tytuły pierwszego rodzaju wyrażają faktyczny stan rzeczy, drugiego zaś stan pożądany. Imperatorzy są więc faktycznie Panami Południa, chociaż przeznaczona jest im władza nad całym światem.
Używanych jest również wiele innych tytułów, charakterystycznych dla poszczególnych regionów Imperium i wyrażających panowanie nad nimi ajdyniriańskiego monarchy. Pośród nich, trzema najistotniejszymi są najprawdopodobniej tytuły:
- Faraon (mhs. Pharrāuhat [pʰarɒː'hat], ajd. Fārohad [fa:ɾɔ'xad]), będący tradycyjnym tytułem władców Mhasalu. Należy on do ajdyniriańskich Imperatorów od czasu podboju tego kraju przez Imperium. Koronacja na Faraona Mhasalu odbywa się oddzielnie od koronacji na Imperatora Ajdyniru, monarchowie muszą więc specjalnie udać się do Gaurakah, mhasalskiej stolicy, by ceremonialnie przyjąć od tamtejszego kapłana koronę krainy. Pośród wszystkich tytułów należących do Imperatorów jest to jednak specjalny wyjątek.
- Tanar (mn. Ytnâr [ə'ʈɳɑ::ɹ]), ajd. Tanār [ta'na:r]), czyli tytuł boskich królów Mnaru i Matalu. Ajdyniriańscy władcy przejęli ten tytuł po wygaśnięciu rodu rządzącego mnaryjskim krajem wasalnym, który został następnie bezpośrednio zaanektowany, stając się imperialną prowincją. W przeciwieństwie do tytułu Faraona, tytuł Tanara przekazywany jest przez dziedziczenie kolejnym ajdyniriańskim imperatorom.
- Pan nad Poitami (Rasheqar iyan Fédhôsabhaś [raʂɛ'qar i'jan fɛjdʰɤsa'bʰaɕ]), który to został po raz pierwszy przyjęty około roku 7594 kalendarza wspólnego (3981 4E) po przegranej przez Poitów wojny z Ajdynirem. W jej wyniku Poitowie przeszli w zależność wasalną od Imperium. Pomimo tego, że z biegiem czas zależność ta stała się jedynie teoretyczna, a poickie ziemie stały się obiektem rywalizacji między Ajdynitem, Trugami oraz samymi Poitami, Khshāyarowie nigdy nie zrezygnowali z jego używania. Co niejednokrotnie stanowiło przyczynę napięć w regionie.
Inne tytuły odnoszą się zaś do ajdyniriańskiej tradycji religijnej oraz powszechnie przyjętego boskiego statusu khshāyarów. Tytułami takimi są:
- Boski Władca (Ahûrani Ahwatar [axʉ'ɾaɲi axʷa'tar])
- Syn Zbawcy (Bazdir Aerishnaz [baz'dir aɛɾi'ʂnaz])
- Namiestnik Bogów (Ḱapūr Dévanas [k'a'pu:r dɛjva'naz])
- Cień Trójcy (Revan Azhirhamaz [rɛ'van aʐiʀa'maz])
- Opiekun Wiecznego Ognia Djyazhoaru (Pādmārdôr Vesadań Perzisaz Djyazhoaraz [pa:dma:r'dɤr vɛsa'daɲ pɛrzi'saz d͡ʑjaʐɔa'ɾaz]). Tytuł Opiekuna Ognia jest za razem tradycyjnym tytułem królów Dyjazhoaru.
Khshāyarowie cieszą się statusem żywych bogów, legitymizując się pochodzeniem w prostej linii od boga Radhevara i bogini Ishār, czyli jednych z najważniejszych ajdyniriańskich bóstw, wchodzących w skład Trójcy (zwanej inaczej Trybunałem, ajd. Azhiram [aʐiʀ'am]). Założenie boskiego pochodzenia Imperatorów i ich władzy jest jednym z niepodważalnych dogmatów państwowych, a jego negacja równa się zdradzie stanu. Imperatorzy posiadają, przynajmniej teoretycznie, nieograniczoną i absolutną władzę. Są oni namiestnikami bogów oraz ich cieniem na ziemi. Stanowią zatem sam szczyt piramidy, z którego spływa cała władza. Mimo to, w praktyce, Imperatorzy związani są ajdyniriańską tradycją oraz normami kulturowymi, które są tak silnym imperatywem, że nawet bogowie wolą działać z nim w zgodzie. Jednym z takich zwyczajów jest przejście przed koronacją przez wstępującego na tron tak zwanych Prób Królewskich, które maja zdecydować czy nadaje się do sprawowania władzy nad państwem. Próby Królewskie sprawdzają walory intelektualne, psychiczne i fizyczne przyszłego władcy, a zakończone są religijnym rytuałem w którym następca musi przejść przez Święte Płomienie rozpalone w Złotej Świątyni. Owa ostatnia Próba udowadnia odwagę, hart ducha a także przychylność samych bogów.
Bardzo interesującym tytułem jest również miano Ayńadātar [ajɲada:'taɾ]. W przeciwieństwie do pozostałych tytułów cesarskich[10], tytułu tego nie przybiera Imperator wraz ze swoją koronacją, lecz nadawany jest mu on przez dżaryjskie kapłaństwo po pomyślnym ukończeniu Prób Królewskich. Ayńadātar jest więc pierwszym tytułem zdobywanym przez przyszłego władcę. Wedle ceremoniału, tym mianem zwracać się do niego należy w okresie między Próbami Królewskimi a koronacją cesarską, a także podczas samej koronacji. Jedynie Ayńadātar, pochodzący ze Świętej Krwi Ajniadów potomek Hanar̄asa, zasiadać może na tronie Imperium. Tytuł ten nierozerwalnie złączony jest z ajdyniriańską tradycją oraz świętymi tekstami Dżaryzmu, gdzie pojawia się w swojej staroajdyniriańskiej wersji jako Ainıadāthar [ajnʲada:'tʰaɾ]. Dokładne znaczenie tego terminu nie jest do końca jasne, chociaż tradycyjnie tłumaczy się go jako "Ten, który prowadzi Pierworodnych naprzód". Wedle dawnych tekstów, Ainıadāthar/Ayńadātar był mianem przywódców, którzy prowadzili Pierworodnych na północ podczas Wielkiej Tułaczki. Pierwszą historyczną postacią noszącą to miano był Aŝamānish Wielki, który tytułował się tak w trakcie swoich podbojów. Po zjednoczeniu całego Serca Imperium Aŝamānish koronował się Khshāyarem, ten właśnie tytuł obierając za swój główny. W wiekach późniejszych, i w zależności od okresu, mianem Ayńadātara określano albo przyszłych następców tronu albo czempionów władcy, którym powierzono jakieś niezwykłe ważne zadanie. Prawdopodobnie w czasach Drugiej Hierokracji tytuł ten powiązano z hierarchią kapłańską, następnie zaś z Próbami Królewskimi.
Niektórzy Imperatorowie przyjmują na siebie także tytuły specjalne, podkreślające jakieś wielkie dokonania lub ważne wydarzenia, charakterystyczne dla nich oraz ich panowania. Nie są one przekazywane następcom. Przykładami takich tytułów mogą być tytuły:
- Poskromiciel Ptasich Wojowników (Ćandrakār Airahdzāsharindas [t͡ɕandra'ka:r aɪɾaxd͡za:ʂaɾin'das])
- Zdobywca Zachodu (Ťaliyonāzmūr [t'alijɔna:z'mu:r])
- Pogromca Nomadów (Chaefrāzmūr [ʈ͡ʂaɛfra:z'mu:r])
- Darczyńca (Dzalkaor [d͡zal'kaɔr])
Administracja
Cała administracja zarządzająca Imperium jest dość skomplikowanym systemem, wytworzonym na przestrzeni wielu stuleci. System ten czerpie bardzo dużo z systemów administracji starszych lub podbitych państw, a także z ich tradycji. Ajdyniriański system administracji został skonstruowany w jednym tylko celu. Jego zadaniem jest zarządzanie multikulturowym, wieloetnicznym i wieloreligijnym państwem, rozciągającym się na ogromnym terenie Środkowego Kyonu. Jest to monumentalne zadanie, które dla wielu może wydawać się niemalże niemożliwym do wykonania. Jednakże, w efekcie trudności, na które napotkali na swej drodze Ajdyniriańczycy, a także w wyniku stuleci eksperymentacji i ciągłego doskonalenia, powstał współczesny model administracji. Znany jest on w regionie ze swojej skuteczności oraz elastyczności, pozwalając sprawnie zarządzać tak ogromnym i różnorodnym państwem. Administracja ta jest jedną z przyczyn, które zapewniły ajdyniriańskiej cywilizacji tak spektakularny sukces. Ajdyniriański system administracyjny można zobrazować jako piramidę władzy, podzieloną na siedem szczebli.
- 1.
- 2.
- 3.
- 4.
- 5.
- 6.
- 7.
W PRZEBUDOWIE Khshāyarom służy organ doradczy, tak zwana Wielka Rada (Éxan Aeram), choć jej nazwa może być dość myląca. W dosłownym tłumaczeniu z ajdyniriańskiego "éxan aeram" znaczy ni mniej ni więcej jak "wielki pomocnik". To znacznie lepiej odwzorowuje rzeczywistość, bowiem członkowie Wielkiej Rady to jedynie słudzy państwa, dostępujący zaszczytu służenia swą mądrością i radą boskiemu Imperatorowi. Członkami Rady mogą być jedynie osoby o niebywałej wiedzy i umiejętnościach, o nieoszkalowanej opinii i zasługach dla państwa. Na czele Rady stoi natomiast Wielki Haszfar (Éxan Hashfār), będący najwyższym urzędnikiem państwowym i prawą ręką Imperatora.
Silną rolę posiadają również starożytne arystokratyczne familie, czyli tak zwane Wielkie Rody (Éxanęri Ekhshabaya) a także Siedmiu Arcykapłanów (Swāhir Carjaehamaya), czyli najwyższych duchowych przywódców ajdyniriańskiej religii. Posiadają oni znaczny autorytet moralny w państwie, w Ajdynirze jednak władza świecka i duchowna idą zazwyczaj ramię w ramię, wspierając i dopełniając się wzajemnie. Wielkie Rody posiadają natomiast znaczne wpływy i bogactwa, działają również nieco bardziej na zasadzie organizacji niż tylko rodzin związanych więzami krwi, każdy kto wykazał się użytecznością i kompetencjami może bowiem, najczęściej po wieloletniej służbie, zostać przez Ród adoptowany i wliczony w jego szeregi. Rody rywalizują między sobą o pozycje w państwie i przychylność Imperatora. Pałacowa polityka Wielkich Rodów potrafi być bardzo brutalna, zdarzały się już w historii rozrachunki między Rodami i stronnictwami politycznymi, które niejednokrotnie kończyły się wyciągnięciem broni i rozlewem krwi. Takie rozgrywki osłabiają jednak Imperium i były zazwyczaj karane przez władców z najwyższą surowością. Imperator ma również zbyt mocną pozycje by jakikolwiek Ród mógł wystąpić przeciw niemu lub podważyć jego pozycję. Przynajmniej bezpośrednio. Jest również mało prawdopodobne by jakikolwiek Ród by się na to poważył, kto śmiałby w końcu wystąpić przeciw samemu bogu?
Propaganda i slogany
Tajne służby
Oczy Imperatora
Uszy Imperatora
Religia
Dashanarāmi
Legitymizacja władzy
- Zobacz też: Hwennār
Próby Królewskie
Projekty architektoniczne
Dżaryzm i pozycja kapłaństwa
- Zobacz też: Dżaryzm
Tolerancja religijna
Podział administracyjny
Kraj podzielony jest na 44 prowincje (hītras), na czele których stoją namiestnicy (hītrasind), dowolnie mianowani i odwoływani ze stanowiska przez Imperatora. Stanowią oni jego przedstawicieli na terenie prowincji i sprawują władzę w jego imieniu. Mogą oni nosić również tytuły króla (ruj/rozh) lub księcia (isūr), w zależności od prowincji którą władają. Królestwa i księstwa były z reguły dawniej niepodległymi państwami, których władcy wykazali się mądrością i rozwagą, uginając kolana przed potęgą ajdyniriańskich Imperatorów oraz ich armii i składając im przysięgę wierności. W ten sposób wiele państw zostało wcielonych do Imperium, lecz ich władcy zachowali swoją pozycję a lokalna administracja pozostała w rękach miejscowych. Istnieje również kilka miast, które działają jako osobne prowincje, a ich namiestnicy posiadają tytuły książęce.
Rdzenne ziemie ajdyniriańskie również noszą miana królestw, co jest pozostałością istnienia w zamierzchłych czasach miast-państw, z których zrodziło się Imperium.
Kolonizacja i osadnictwo
Lista prowincji
Serce Imperium
- 1 - Królestwo Djyazhoarskie, stolica: Djyazhoar
- 2 - Królestwo Kiwarańskie, stolica: Ḱivarā
- 3 - Królestwo Assurhańskie, stolica: Assurhan
- 4 - Królestwo Śranirhskie, stolica: Śranirh
- 5 - Królestwo Mazdarbańskie, stolica: Mazdharbān
- 6 - Królestwo Bhaťipurskie, stolica: Bhaťipur
Sûrenna
- 7 - Pądoran, stolica: Ikheril
- 40 - Nishid, stolica: Tar̄ubān
Wybrzeże
- 8 - Goran, stolica: Vôssepur
- 9 - Feanios, stolica: Ezhid
- 10 - Imracir, stolica: Yazhun
- 11 - Kharendas, stolica: Jazyôd
- 12 - Mnar, stolica: Mandaran
Mhasal
- 13 - Księstwo Matalskie, stolica Matāl
- 14 -
- 20 -
- 21 -
- 22 - Miasto Gaurakah (dawna stolica Mhasalu)
- 23 -
- 24 -
- 25 -
- 26 -
Aezisnir
- 15 -
- 16 -
- 17 -
- 18 -
- 19 -
Yandir
- 41 -
- 30 -
- 31 -
- 41 -
- 28 -
- 29 -
Zuran
- 32 -
- 33 -
- 34 -
- 35 -
- 36 -
- 37 -
- 38 -
Taharen
- 39 - Królestwo Tahareńskie, stolica: Kahrakort
Pustkowia
- 42 - Azherim
- 43 -
- 27 -
- 44 -
Polityka zagraniczna
Siły zbrojne
- Główny artykuł: Wojskowość Ajdyniru
Imperialna armia
Imperialna flota
Wywiad i kontrwywiad
Imperialny aparat państwowej propagandy jest prawdopodobnie najlepiej rozwiniętym na całym Kyonie, podobnie sprawa ma się z instytucją wywiadu i tajnej policji. Wszystkie te kompetencje skupiają się natomiast w ręku jednej, potężnej organizacji - Oczu Imperatora (Anûshaya Khshāyaraz). Stanowi ona usta, oczy i uszy Boskiego Władcy, jego tuby propagandowej, pełni rolę tajnej policji, wywiadu i służby bezpieczeństwa wewnętrznego. Jest także jednym z najważniejszych filarów jego władzy i najgroźniejszych narzędzi w jego arsenale. Agenci Anûshayi są obecni wszędzie, w każdym zakątku państwa i również poza nim, a przez lata poddawani są niezwykle rygorystycznemu treningowi i indoktrynacji, czyniąc z nich prawdziwą elitę, jednych z najlepszych szpiegów na świecie, fanatycznie wiernych swojemu władcy. Na dworach obcych władców zbierając informacje o potencjalnych rywalach, sojusznikach i przyszłych nowych prowincjach Imperium, ruchach wojsk, sojuszach i ogólnej sytuacji politycznej. Wewnątrz Imperium z cienia czuwają nad wypełnieniem woli boskiego Imperatora, likwidując wszelkie potencjalne zagrożenia i zajmują się rozpowszechnieniem państwowej propagandy. Zbierają informacje o wszystkim co mogło by zainteresować Imperatora i co mogło by posłużyć racji stanu Imperium. Anûshaya jest tak bana i szanowana, że nawet sami namiestnicy prowincji, mimo że przynajmniej teoretycznie posiadają wyższą pozycje, drżą na myśl o agentach obserwujących ich poczynania i relacjonujących wszystko Boskiemu Imperatorowi.
Stąd wzięło się ajdyniriańskie przysłowie: Gdzie Imperator sam nie pójdzie, tam swe Oczy pośle.
Historia
Cywilizacje przedajniadzkie
- Główny artykuł: Starożytna Ajdyniriana
Przybycie Ajniadów
- Główny artykuł: Wielka Tułaczka
Okres Starego Państwa
Podboje Aŝamānisha Wielkiego
Królestwa Ajdyniriańskie
Assurhan
Pierwsza Hierokracja
Restytucja imperialnej władzy
Czasy Pustego Tronu
Inwazja Tahareńska
Druga Hierokracja
Okres Nowego Państwa
Imperium pseudopartów
Imperium Żysudrydów
Kalendarium
Geografia
Klimat
Imperium, z racji swojego rozmiaru, rozciąga się na obszarze wielu stref klimatycznych i pod względem klimatu jest obszarem niezwykle różnorodnym, dominuje jednak klimat tropikalny i sub-tropikalny. Północne ziemie państwa, czyli wybrzeża Morza Słonego, pokrywają lasy deszczowe, wilgotne lasy równikowe i nieprzebyte dżungle, znane przez Ajdyniriańczyków jako Zielone Lasy. Mimo to, tereny te są jednymi z najgęściej zaludnionych ze względu na żyzne gleby i wilgotny klimat. Na północy znajdują się również Białe Wzgórza, gdzie z recji dużych wysokości klimat jest o wiele chłodniejszy. Porastają one wysokogórskie lasy, sięgające aż do podnóży Góry Férhan, która jest wiecznie pokryta śniegiem. Idąc dalej na południe, w dolnym biegu rzek Ar̄ea i Eqarosi znajdują się suche lasy subtropikalne, znajdujące się na Równinach Ikheril. Są to również dość gęsto zaludnione tereny, zwłaszcza nad rzekami. Dalej na południe znajduje się samo serce Imperium, czyli Jezioro Szmaragdowe, rdzenne ziemie Ajdyniriańczyków i najgęściej zaludniony obszar kraju. Są to żyzne niziny, sprzyjające rolnictwu i porośnięte wiecznie zielonymi, wilgotnymi lasami strefy umiarkowanej. Im dalej od Jeziora Szmaragdowego tym klimat robi się suchszy a teren wznosi się wyżej, aż docieramy do Równin Azrif, czyli rozległego obszaru porośniętego ogromną sawanną, który na wschodzie sięga aż do podnóży Gór Żelaznych. Osadnictwo skupia się tam głównie nad rzeką Eqarosi i jej dopływami, lub nielicznymi zbiornikami wodnymi. Dalej w kierunku południowo-zachodnim znajduje się wąski pas szczególnie suchych sawann. W kierunku południowo-wschodnim rozciąga się rozległy step, znajdujący się pomiędzy Górami Żelaznymi a Górami Pochodzenia. W kierunku południowo-zachodnim natomiast znajduje się natomiast najrozleglejszy obszar Ajdyniru, czyli sięgające po horyzont wyżyny porośnięte krzewami kserofitycznymi, przystosowanymi do tych wyjątkowo suchych i trudnych warunków, a także ogromne tereny pustynne i półpustynne. Dalej na południe rozciąga się już jedynie niezmierzony obszar Wielkiej Pustyni, tak nieprzyjazny, że nikomu nie udało się jeszcze przebyć na drugą stronę. Opadów deszczu nie ma tam niemal nigdy, występują również niespotykane nigdzie indziej wahania temperatur - w ciągu dnia z łatwością mogą one sięgać nawet do 100°C, a w nocy spaść mocno poniżej zera. Jedynymi miejscami gdzie występuje woda są nieliczne oazy, znalezienie ich jest jednak niemal niemożliwe.
Rzeźba terenu
Kraj położony jest w znacznej mierze na ogromnych równinach, pokroju Równin Ikheril, wyżynach, jak Równiny Azrif, czy stepach i płaskowyżach, pokrywających większość południa i południowego-zachodu. Sięgają one na wysokość od 1000 do 2500m n.p.m. Najgęściej zaludnione tereny, czyli tereny nad Jeziorem Szmaragdowym a także wybrzeża Morza Słonego położone są nieco niżej. Przejście między nizinnymi terenami Jeziora Szmaragdowego a płaskowyżem Równin Azrif odbywa się w formie stromych wzgórz, opadających w stronę Jeziora, pokrytych lesistą sawanną. Góry Żelazne i Góry Pochodzenia sięgają natomiast aż na niebotyczną wysokość 10000-12000m n.p.m, podobną wysokość posiada również położona w Białych Wzgórzach Góra Férhan, czyli ogromny, mierzący ponad 11000m wulkan, widoczny z odległości niemal 1000 kilometrów. Same Wzgórza sięgają przeciętnie na wysokość około 4000m. Na terenach Imperium występują czasami pasma wzgórz, teren jest jednak w przeważającej części płaski, nie licząc również dolin rzecznych.
Akweny
Ajdynir znajduje się przeważnie w strefie gorącego, suchego klimatu, niewiele jest więc zbiorników wodnych. Istnieje jednak kilka szczególnie istotnych akwenów, pozwalających państwu kwitnąć mimo trudnych warunków. Pierwszym jest Jezioro Szmaragdowe, ogromny zbiornik słodkiej wody znajdujący się w Sercu Imperium, zapewniający znacznie łagodniejszy klimat niźli na innych terenach państwa. To nad nim osiedlili się protoplaści Ajdyniriańczyków i to z żyznych dolin dookoła niego zrodziło się Imperium. Innymi są trzy wielkie rzeki wraz z ich dopływami, Eqarosi, Ar̄ea i Ehwatri. Są one niezwykle ważnymi arteriami komunikacyjnymi i handlowymi, płynąc przez wszystkie najważniejsze i najludniejsze prowincje kraju. Są one szerokie, Eqarosi i Ar̄ea mają w niektórych miejscach po kilka kilometrów a Ehwatri jest niewiele węższa, zapewniają również nieocenioną ilość pożywiania i użyźniają okoliczną glebę. Poza tym, Eqarosi i Ar̄ea są połączone Kanałem Djyazhoarskim. Rzeka Ehwatri bierze początek na stokach Góry Férhan, płynie przez Kotlinę Mhasalu i wpada do Morza Słonego, dokładnie tak samo jak Ar̄ea. Eqarosi płynie natomiast na północ aż z Gór Żelaznych, wpadając do Jeziora Szmaragdowego.
Góry
Mimo wysokiego położenia większość ziem Ajdyniru jest płaska, zdominowana przez rozległe wyżyny i płaskowyże. Istnieje jednak kilka pasm górskich i wzgórz, które wznoszą się wysoko ponad otaczające je równiny. Na północnym wybrzeżu, na południowy-zachód od Zielonych Lasów, znajdują się Białe Wzgórza, czyli pasmo stromych i skalistych grzbietów, niegdyś bogatych we wszelkie metale, których wszystkie znane złoża zostały już jednak wyeksploatowane a także wielu kamieni szlachetnych. Nazwę swą Białe Wzgórza zawdzięczają licznym krasowym wapiennym formacją, będących charakterystycznym widokiem dla rejonu. Sięgają one przeciętnie na wysokość 4000m, lecz najwyższy szczyt Wzgórz, czyli święta Góra Férhan, będąca równocześnie prawdopodobnie najwyższym wulkanem na planecie, wznosi się na wysokość ponad 11000m. Wzgórza Kiwarańskie oddzielają niziny Jeziora Szmaragdowego od wyżynnych Równin Azrif. Są one bardzo strome i opadają z równin ku jezioru, tworząc idealne warunki dla uprawy herbaty czy winnych gron. Na wschodniej granicy państwa, przy granicy z Kavelią znajdują się Góry Żelazne. Ich posępne, szare szczyty wznoszą się nawet na 12000m, a swą nazwę zawdzięczają nie tylko bogactwu tej rudy, lecz przede wszystkim wrażeniu jakie wywierają. Zdają się bowiem potężne, niczym wykute z żelaza, grożąc samemu niebu. Na najdalszym zachodzie kraju znajdują się natomiast Wzgórza Harrunu, długi pas skalistych i stromych wzgórz i masywów skalnych. Wznoszą się na wysokość średnio 500m ponad otaczające je wyżyny i oddzielają Rikkadan i zachodnie prowincje Imperium do rozciągającej się za nimi Wielkiej Pustyni. Wzgórza Harrunu rozciągają się aż po granice ziem Unagurów. Znajdują się w nich źródła wody, zaopatrując ziemie na ich północno-wschodnich stokach w odrobinę tego życiodajnego składniku, tak ważnego w pustynnym klimacie.
Gleby
Najżyźniejsze gleby rozciągają się na wybrzeżu Morza Słonego, na równinach otaczających Jezioro Szmaragdowe a także w dolinach trzech wielkich rzek Imperium. To właśnie tam koncentruje się znaczna większość upraw, natomiast im dalej na południe tym ziemia staje się suchsza i trudniejsza do uprawy. Sawanny zmieniają się w busz i półpustynie, a te natomiast same wkrótce pokrywają się piaskiem. Najdalej na południe położone prowincje państwa praktycznie nie nadają się pod jakąkolwiek uprawę, nie licząc nielicznych oaz.
Środowisko naturalne
Flora
Zielone Lasy, czyli dżungle nad Morzem Słonym, są domem niezliczonej ilości egzotycznych gatunków roślin, z których dwa są szczególnie cenione - hebanowce, ze względu na swoje czarne drewno, i drzewo Ghąruan, o drewnie w biało-błękitnym kolorze. Rozległe stepy i sawanny najbardziej przypominają Afrykę a porastają je baobaby, akacje i palmy, ogromne tereny pustyń i półpustyń zachodniego Imperium natomiast kaktusy i inne kserofity. Niziny nad Jeziorem Szmaragdowym porastają drzewa charakterystyczne dla wilgotnych lasów nadczarnomorskich, głównie wiecznie zielone drzewa liściaste oraz palmy. Najbardziej jednak charakterystyczne rośliny tego regiony, a przy tym całego Imperium, to krzewy herbaciane, winorośle i ziele ḱagozhi. Ogromne winnice i pola herbaciane pokrywają niemal całe serce kraju, a rodzai wina i herbaty Ajdyniriańczycy znają kilkaset. Podobnie sprawa ma się z opisywanym wcześniej ḱagozhi, o drobnych niebieskich liściach. Samo Jezioro Szmaragdowe jest niezwykłe nie tylko ze względu na czystość i zielone zabarwienie swoich wód - jest ono domem dla mikroskopijnych organizmów roślinnych, podobnych do tych występujących na Malediwach (lingulodinium polyedrum). Rośliny te posiadają luminescencyjne właściwości i świecą mocnym niebiesko-turkusowym blaskiem każdego wieczoru gdy fale wyrzucają je na plaże Jeziora. Rośliny te występują też w dolnym brzegu rzeki Eqarosi. Nad brzegami rzek rośnie również papirus, a w Ajdynirze znane są cytrusy, kilka odmian ostrej papryki, imbir, sałata, kapusta, cebula, wiele rodzai zbóż, w niektórych regionach kraju rośnie również kukurydza.
Fauna
Z racji swojego ogromu w Imperium znaleźć można bogactwo zwierzyny. W tropikalnych Zielonych Lasach na północy kraju żyją liczne gatunki zwierząt, miedzy innymi megafauna pokroju lemurów olbrzymich (Megaladapis), tropikalne mrówki i termity, a także wielkie anakondy oraz pāyrīn, jedno ze świętych ajdyniriańskich zwierząt, przypominające przerośniętego rysia. W suchych lasach tropikalnych znajdujących się w dolnym biegu rzek Ar̄ea i Eqarosi, a także na Równinach Ikheril żyją słonie, wiele nielotnych ptaków pokroju dodo (Raphus Cucullatus), Genyornis Newtoni i moa (Dinornithiformes), a także sławny ńarmad - symbol i narodowe zwierze Ajdyniru i Ajdyniriańczyków, będący niczym innym jak Orłem Haasta (Harpagornis Moorei). Zarówno w Eqarosi jak i Ar̄ea, a także w samym Jeziorze Szmaragdowym żyją słodkowodne delfiny zwane qor̄u oraz wielkie żółwie słoniowe, w rzekach występują również hippopotamy i krokodyle. W sercu Imperium żyje djeśpar, gryzoń przypominający koszatniczkę, osiągający jednak rozmiary domowego kota i często tak jak koty trzymany przez bogaczy jako zwierzątko domowe. Na południowych sawannach również występują żyrafy, słonie, mamuty cesarskie i stepowe, moa, ńarmady, a także lwy, gazele i tygrysy szablozębne. W Kawelii, u podnóży Gór Żelaznych, Gór Pochodzenia, a także w Białych Wzgórzach, czyli tam gdzie klimat jest nieco chłodniejszy, żyją jelenie i wilki straszliwe (Canis Dirus). Na rozgrzanych pustkowiach południa żyją natomiast wielbłądy, w tym ogromny wielbłąd syryjski, lwy workowate, strusie a także kilka jaszczurczych gatunków, takich jak megalania (Varanus Priscus), waran z komodo, czy ŝarhatan - wielki gad wielkości konia przypominający nieco dinozaura lub smoka bez skrzydeł, który został co ciekawe udomowiony a Jeźdźcy Ŝarhatanów stanowią dumę imperialnej kawalerii.
Lemury olbrzymie są przez Ajdyniriańczyków znane jako ulukar, co jest zniekształconą i zajdynirianizowaną wersją miana jakie nadały mu Ludy Lasów. Mierzy ~1,5 m i niezwykle ceniony ze względu na swoje futro. Podobnie jak u koali jego ulubionymi zajęciami są jedzenie i spanie wysoko w koronach drzew.
Pāyrīn to święte zwierze bogini Ishār. Jego długość ciała wynosi od 2 do nawet 2.5m, ma również około 1m wysokości. Jego futro jest towarem luksusowym, jednak ze względu na niezwykle ważny dla Ajdyniriańczyków status religijny i kulturowy polowania na te szlachetne zwierzęta mogą odbywać się jedynie w określonych okresach i przez najlepszych myśliwych. Niezarejestrowane polowania traktowane są na równi z kłusownictwem - śmiercią. Nie żeby pāyrīn samemu nie był w stanie się obronić przed większością myśliwych. Zdecydowanie jest.
Ptak dodo, o długość ciała około 70–75 cm, to istny kulinarny przysmak, ceniony ze względu na swoje wyborne mięso. Ponadto z jaj dodo można sporządzić równie wyborną jajecznicę.
Moa to wielki nielotny ptak, wysoki na około 3,6 m (przy czym samice są znacznie większe od samców), posiada masę do 250 kg. Ten olbrzymi roślinożerca jest charakterystycznym widokiem na ajdyniriańskich równinach, a do tego wielkim przysmakiem - zarówno ludzi jak i ńarmadów.
Orzeł Haasta, czyli ńarmad - ajdyniriańskie narodowe zwierze i święty symbol boga Radhevara, tutaj polujący na moa. Długość ciała do 130 cm, rozpiętość skrzydeł nawet do 260 cm, masa 10-13 kg. Ptak ten jest częściowo oswojony, przez elitę używany na polowaniach.
Qor̄u to słodkowodny delfin, zamieszkujący rzeki Eqarosi i Ar̄ea oraz Jezioro Szmaragdowe. Jest to bardzo inteligentne zwierze, darzone sympatia przez wszystkich żeglujących po wodach Imperium, znane ze swoje sympatii i łagodnego usposobienia. Żeglarze opowiadają nawet legendy o tym jak qor̄u wielokrotnie ratowały topiących się pływaków. Poluje się na nie bardzo rzadko, ze względu na bogactwo ryb i owoców morza, które obficie występują także w rzekach.
Mamut cesarski, kolos mierzący ponad 4-5m wysokości i ważący około 10 ton. Częściowo udomowiony i używany w imperialnym wojsku tak jak słonie.
Megalania, kuzyn Warana z Komodo, nazywana Postrachem Pustkowi. Bydle osiąga średnio długość 4m i wagę kilkuset kilogramów, największe osobniki mogą mieć jednak nawet ponad 7m i wagę 1.5 tony. Ma bardzo twarde mięso, które źle się gotuje, istnieją jednak przepisy jak poprawnie przyrządzić Postrach.
Ŝarhatan, to potężny jaszczur niewiele mniejszy od konia, przypominający pozbawionego skrzydeł smoka. Jest to drapieżnik bardzo inteligentny, uważany za święte zwierze boga Ghrezdana. Częściowo udomowione, chluba imperialnej armii.
Gospodarka
Społeczeństwo
Z racji swojego ogromu, Imperium jest zamieszkane przez niezliczone ludy o różnym stopniu rozwoju cywilizacyjnego, porozumiewających się setkami języków i gwar. Nikt nie wie dokładnie ile jest narodów i mów, które z nich to języki a które jedynie dialekty, jakie plemiona tworzą jeden lud a jakie inny. Za każdym razem gdy ktoś podejmuje się takiej próby, uzyskuje inny wynik, często sprzeczny z konkluzjami innych mędrców. Mimo to jednak, badania trwają.
Imperialni uczeni naliczyli ostatnio ponad 400 różnych języków używanych na terenie Ajdyniru, należących do kilku różnych rodzin językowych, wyodrębnili również 51 głównych ludów i grup etnicznych, zamieszkujących ziemie Imperium, jego wasali i sojuszników.
Demografia
Lista ludów zamieszkujących Imperium
- 1 - Ajdyniriańczycy
- 2 - Larowie
- 3 - Emnarowie
- 4 - Kasarowie
- 5 - Turianie
- 6 - Dżaszowie
- 7 - Dekowie
- 8 - Goranie
- 9 - Imrakowie
- 10 - Lud Pasi
- 11 - Fardunowie
- 12 - Ludy Lasów
- 13 - Mnaryjczycy
- 14 - Matalowie
- 15 - Sarnaci
- 16 - Ilarnekowie
- 17 - Liryjczycy
- 18 - Trasowie
- 19 - Mhasalowie
- 20 - Warachowie
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29 - Tahareńczycy
- 30 - Kaldowie
- 31 - Naratowie
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38 - Kawelowie
- 39
- 40 - Ażimerowie
- 41 - Esalowie
- 42 - Unagurowie
- 43 - Rikkadańczycy
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
Ajdyniriańczycy
Diaspora
Podział na stany
Niewolnictwo
Edukacja
Kultura
Moda
DO PRZEROBIENIA
Ajdyniriańska moda jest swoistą wariacją wielu motywów, które przypominają nieco mieszaninę strojów indyjskich i chińskich z naszego świata. Ze względu na kulturowe znaczenie Serca Imperium, a zwłaszcza wpływ imperialnej stolicy, ajdyniriańska moda jest względnie jednolita, niewiele jest więc różnic w ubiorach Ajdyniriańczyków zamieszkujących różne prowincje państwa. Każdy bowiem stara się dopasować do poczynań djyazhoarskiej elity i stylu stolicy. Nie znaczy to jednak, że wszyscy obywatele Imperium ubierają się podobnie - niemal każdy z niezliczonych ludów zamieszkujących Ajdynir posiada własną modę i tradycyjne stroje, w każdym większym mieście da się więc zaobserwować przedziwną mozaikę ubiorów różnych ludów. Ze względu na dużą tolerancję kulturową nikt nie narzuca nikomu ajdyniriańskiego ubioru ani imperialnej mody, jednak wiele osób, zwłaszcza kupcy i bogaci nie-Ajdyniriańczycy zajmujący wyższe pozycje społeczne, preferuje stroje ajdyniriańskie ponad swoje własne.
W ajdyniriańskiej modzie charakterystyczne są odkryte ręce i przedramiona, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn, a długie rękawy występują jedynie w najbardziej oficjalnych i ceremonialnych strojach. Ze względu na bardzo luźne podejście do szeroko pojętej seksualności niemal wszechobecne są głębokie dekolty, odkryte brzuchy czy plecy. Natomiast z powodu silnych wojskowych wpływów w ajdyniriańskiej modzie popularne są naramienniki z utwardzanego materiału a czasem nawet metali. Dominują różne odcięcie czerwieni, czerń i biel, rzadziej występują również złoty, pomarańczowy, zielony i niebieski. Ubrania są często zdobione w koliste lub geometryczne wzory, zwłaszcza po bokach i przy szwach. Im zamożniejszy obywatel tym piękniejsze wzory, a ludzie najbiedniejsi nie mają przeważnie żadnych.
Wspólną cechą wszystkich strojów, zarówno codziennych jak i ceremonialnych, jest występowanie dwóch elementów, szerokiego pasa zawiązanego tuż nad biodrami (kirzas) i długiego płaszcza bądź peleryny (zaytar). Kirzas jest nieodłącznym elementem każdego stroju, u mniej zamożnych obywateli bywa zwykłym jednokolorowym kawałkiem tkaniny przepasającym strój, podobnym do pasów w kimonach czy strojach chińskich, u bardziej zamożnych potrafi być jednak bogato zdobiony i wyszywany. Popularne jest noszenie chątrizharów, mieczy czy sztyletów w pochwach umocowanych do kirzasu, zarówno przez kobiety jak i mężczyzn.
Zaytar jest zaś opcjonalnym elementem każdego stroju, jednak niezwykle często stosowanym. Jest on, podobnie jak chątrizhar, ważnym elementem kulturowym, używanym często do pewnego rodzaju reprezentacji - bywa, że widnieje na nim wyhaftowany rodowy herb posiadacza, symbol organizacji dla której pracuje lub Wielkiego Rodu do którego należy lub którego reprezentuje. Państwowi urzędnicy i dygnitarze mają tam wyhaftowane godło Imperium. Z tego powodu zaytar traktowanym często jako przedstawienie samego siebie, utarło się nawet powiedzenie "dbać o własny płaszcz", odpowiadające z grubsza polskiemu "nie wtrącać się w nie swoje sprawy". Zaytar nosi się przeważnie na dwa sposoby, zapięty z tyłu i opadający na plecy lub zapięty z boku, opadający na lewą stronę ciała.
Co do fryzur - mężczyźni posiadają zazwyczaj mocno wygolone boki i tył głowy, zostawiając przy tym dłuższe włosy na górze, czasami jednak włosy ścinane są krócej. Kobiety noszą za to przede wszystkim rozpuszczone włosy, warkoczyki są praktycznie nieobecne. Jedynie czasami włosy są zgarniane w jeden koński warkocz. Poza tym, Ajdynirianki malują się, głównie oczy i usta. Makijaż ten jest zazwyczaj dość mocny, usta są malowane na odcienie czerwonego, oczy zaś są przeważnie malowane na czarno. Stosuje się również hennę, którą kobiety malują sobie często paznokcie i brwi. Używa się również biżuterii, często wykonanej ze złota, srebra czy kamieni szlachetnych. Zwłaszcza w przypadku strojów okazjonalnych, jak déxran, noszenie biżuterii jest popularne. Przybiera ona kształt naszyjników, które zakłada się na szyję, oraz diademów i innych błyskotek wplatanych we włosy, które tworzą czasami swego rodzaju siatkę.
Klasa niższa
Klasa średnia
Ćwavri
Jest to najprostszy i najpowszechniejszy strój kobiecy a także najluźniejszy. Składa się z długiego kawałka tkaniny, zazwyczaj bawełny (lecz występują również takie zrobione z droższych materiałów), przewiązanego na krzyż na piersi, tak aby układało się w kształt litery "x" i zawiązanego na szyi, a także sięgającej zazwyczaj do kolan spódniczki, przewiązanej pasem kirzas. Do ćwavri nosi się zazwyczaj sandały lub pantofle, mogą pojawić się również wyższe skórzane buty.
Kshasra
Kshasra jest z kolei najprostszym i najluźniejszym strojem męskim. Składa się wyłącznie z jednoczęściowej, sięgającej do kolan tuniki bez rękawów, przepasanej nad biodrami kirzasem i rozciętej u dołu. Pod tuniką nosi się z reguły cienkie spodnie, lecz nie jest to konieczne, a chodzi się zazwyczaj w sandałach lub pełnych skórzanych butach.
Nissara
Nissara to kobiecy strój codzienny ceniony zwłaszcza przez nieco wyższe warstwy społeczne, jest on też bardziej złożony od ćwavri. Przypomina on indyjskie sari. Składa się z krótkiej i cienkiej koszuli bez rękawków odsłaniającej brzuch i tył pleców, zwanej zhina, która jest jednak dość dobrze przylegająca do ciała. Ciało opasa również szeroka szarfa, itram, opadająca zazwyczaj z lewego ramienia. Bywa ona bogato haftowana w geometryczne, koliste lub kwieciste wzory. Dolną część ciała zakrywa długa spódnica, dość sztywna do kolan lecz luźniejsza i opadająca ku dołowi poniżej.
Ādzwar
Ādzwar jest w pewnym sensie męskim odpowiednikiem nissary, cenionym zwłaszcza przez bardziej majętnych obywateli Imperium. Jest to długa tunika bez rękawów, lecz z utwardzanymi i podniesionymi ramionami, na które często nakłada się również naramienniki, wykonane z cienkiej warstwy metalu. Tunika jest oczywiście przepasana kirzasem, posiada również mocne rozcięcie na dole. Dół jest dość sztywny, prawa noga jest osłonięta tuniką, na wysokości lewej natomiast znajduje się wcięcie. Pod spodem nosi się cienkie spodnie, które pod bywają również utwardzane lub pokryte podobnymi do kolczugi drobnymi metalicznymi płytkami, co jest elementem zainspirowanym imperialnym wojskiem. Do ādzwaru nosi się wysokie skórzane buty z charakterystycznym dla mody ajdyniriańskiej podniesionym nosem.
Klasa wyższa
Stroje ceremonialne to stroje uznawane za najbardziej eleganckie i wytworne, zakładane zawsze przy okazji głównych świąt lub na inne ważne uroczystości czy ceremonie. Są one również najdroższe i warte znacznie więcej niż stroje codzienne, zwłaszcza te najpiękniej zdobione. Skala i kunszt zdobień może się jednak znacznie różnić. Najubożsi nie posiadają za zwyczaj żadnych ornamentów czy ozdób poza samym strojem, najbogatsi zaś posiadają po bokach swoich szat piękne i dokładnie wyhaftowane ornamenty. Z tego też powodu stroje ceremonialne są ulubionym ubiorem ajdyniriańskiej szlachty.
Déxran
Déxran to długa suknia sięgająca do praktycznie ziemi. Od pasa w górę jest ona niezwykle dopasowana, doskonale przylegając do ciała. Posiada bardzo głęboki dekolt, który na samym dole pokryty jest tiulem i zgodnie z ajdyniriańskim standardem kończy się na ramionach. Tam jednak występują naramienniki, zazwyczaj o dość kolistym kształcie. Mogą one przybierać rożne formy - od zwykłych utwardzeń aż po przypominające łuski drobne metalowe płytki, podobne do spodni w ādzwarze. Większa część pleców pozostaje odkryta, pojawia się jednak pewna forma rękawów w postaci na wpół przeźroczystego tiulu pokrywającego ok. 3/4 ręki. Suknia jest przepasana kirzasem, a od pasa w dół zaczyna opadać luźno aż do ziemi. Posiada również głębokie wcięcie po boku. Pod suknią noszony jest rodzaj rajstop, a na nogach eleganckie buty z podniesionym czubem.
Ťārzul
Jest to sztywna jednoczęściowa męska szata bądź tunika, sięgająca poniżej kolan. Jako jedno z nielicznych ajdyniriańskich ubrań posiada długi rękaw, sięgający do nadgarstka. Pod szyją znajduje się wysoki i sztywny kołnierz, na ramionach zaś duże naramienniki o bardzo podniesionych i niejako "zaostrzonych" końcach. Są one często zdobione w przeróżne wzory. Strój jest przepasany kirzasem nad biodrami, poniżej zaś ťārzul zaczyna się nieznacznie rozszerzać ku dołowi. Na samym dole znajduje się pas ciemniejszego materiału, po bokach zaś zdobienia. Ubiór jest zapinany na guziki, znajdujące się na całej długości ťārzulu. Pod spodem nosi się zazwyczaj rajstopy, a na nogach ajdyniriańskie buty z podniesionym nosem.
Tradycje i zwyczaje
Imiona
Charakterystyczne dla ajdyniriańskiej tradycji nadawania imion jest występowanie imion złożonych, składających się z 3 członów, nazywanych "prawdziwymi imionami" (Erťiyudran). Są to imiona abstrakcyjne, odwołujące się przeważnie do idei, cech i cnót, stanowiące pewnego rodzaju życzenie lub wróżbę odnośnie osoby noszącej owe imię. Imiona męskie i kobiece mają taką samą budowę, różniąc się jedynie ostatnim członem.
Pierwsze dwa człony imienia odwołują się do przymiotników i idei, czasami również rzeczowników oraz imion bogów, natomiast imiona z nich złożone można często interpretować na kilka różnych sposobów, niekiedy wręcz sprzecznych ze sobą. Niektóre człony mogą występować jedynie na początku lub na końcu, inne zaś można zamieniać miejscami, tworząc pary imion o takim samym znaczeniu (na przykład Eltariyel i Ariyeltel).
Człon | Znaczenie | Przykład |
---|---|---|
aeshm | gniew, szał, furia | Aeshmahwaos ten, który panuje nad gniewem/szałem/furią |
aezis | święty ogień | Aezispanûvir ten, który jest obrońcą świętego ognia lub ten, którego chroni święty ogień |
aewa | potrzeba, konieczność | Aewākheos ten, który walczy w razie konieczności |
aŝa | nadzieja | Aŝacarmat ta, która jest blaskiem nadziei |
ariy | cierpliwość, rozwaga | Ariysūdren ta, która postępuje rozważnie lub ta, która cierpliwie dąży do celu |
ahwa | władać, panować, władca | Ahwaerťion ten, który włada przy pomocy prawdy lub ten, który jest prawdziwym władcą |
akhe | uderzać, walczyć, wojownik | Akhefarus ten, który wojuje z Losem |
avriť | myśl, myśleć, rozum | Avriťelqaiyav Ta, która używa rozumu na własny pożytek |
ąnār | kwiat, subtelność, wrażliwość | Ąnārxofarel ta, która subtelnie prowadzi/kieruje ludźmi |
bhāg | radość, cieszyć się, szczęście | Bhāgérakhish ten, który cieszy się szacunkiem |
bhāv | godność, dostojność | Bhāvéxanas ta, która jest dostojna w swej wielkości lub ta, która jest wielkości godna |
chaht | słuszność, prawość | Chahtakheon ten, który walczy za słuszną sprawę |
caiv | wola | Caivraheav ta, sama kształtuje swój los albo ta, która kieruje swoim życiem za pomocą własnej woli[11] |
carm | świecić, blask | Carmśaetis ten, który świeci niczym gwiazda |
cif | niszczyć, kazić, zaburzać, przerywać | Cifrinah ta, która przerywa ciszę lub ta, która niszczy wrogom spokój |
dash | posłuszeństwo, oddane, lojalność, pokłon | Dashérakhis ten, który z jest oddany szlachetności lub ten, który jest lojalny/kłania się tym którzy są godni szacunku |
dina | przyjemność, uciecha, żądza, pragnienie | Dinashéwen ta, która pragnie miłości lub ta, która cieszy się miłością |
dhir | piękno, uroda | Dhirxiryal ta, która została pobłogosławiona pięknem/urodą |
elqai | samemu sobie, dla siebie | Elqaifeanon ten, który przezwyciężana przeciwności na swoją własną chwałę |
elt | sądzić, rozsądzać | Eltariyel ta, która sądzi z rozwagą lub ta, która cierpliwie rozsądza spory |
erťi | prawda | Erťipanûvir ten, który strzeże prawdy |
érakh | szlachectwo, szacunek, respekt | Érakhfarish ten, który ma przed sobą los pełen respektu/szlachetny los |
éxan | wielki, wielkość | Éxancaivos ten, którego wola jest wielka |
far | los | Farxiryah ta, której sprzyja Los |
fean | przezwyciężenie przeciwności, sukces | Feanraheal ta, która odnosi sukces w życiu |
frae | przetrwanie | Fraecifes ta, która przetrwa zniszczenie |
gamāx | pokój, sprawiedliwość | Gamāxahwail ten, który jest sprawiedliwym władcą lub ten, który włada w pokoju |
hwaem | poświęcenie | Hwaembhāgal ta, która z radością poświęca się w razie konieczności |
név | dom, ród | Névtālaivis ten, który jest włócznią swego domu/rodu |
panûv | strzec, chronić, bronić | Panûvgamāxes ta, która strzeże pokoju/sprawiedliwości |
rahe | życie | Rahedinaen ta, która wiedzie życie pełne przyjemności/uciech |
rean | zemsta | Reansūdril ten, który postępuje w imię zemsty |
rin | spokój, cisza | Rinavriťen ta, która rozmyśla w ciszy |
rha | zawsze | Rhavanis ten, który jest zawsze czujny/zaciekły/gotowy |
sūdr | czyn, służba, postępek, cel | Sūdrbhāvon ten, który postępuje godnie lub ten, który służy dostojnym |
śaet | gwiazda | Śaetxiryah ta, której sprzyjają/błogosławią gwiazdy |
shan | zdrowie | Shanrhain ten, któremu zawsze dopisuje zdrowie |
shéw | miłość, kochać | Shéwąnāren ta, która kocha kwiaty lub ta, która jest subtelną kochanką |
tālaiv | włócznia | Tālaivchahtish ten, który jest włócznią prawości |
van | gotowy, zaciekły, czujny | Vannéver ta, która czuwa nad domem |
varish | mądrość | Varishraheal ta, która posiadła mądrość życia |
vať | zrozumienie | Vaťéxanis ten, który rozumie wielkość |
zīmr | klejnot | Zīmrvarishav ta, która jest klejnotem mądrości |
zhi [12] | potęga, chwała, wspaniałość | Zhisūdris ten, który dokona wspaniałych czynów lub ten, który służy potędze |
dzar | zwycięstwo, zwyciężyć | Dzaraeshmes ta, która zwycięża gniew |
xiry | sprzyjać, błogosławić | Xiryariyus ten, który błogosławi rozwadze/cierpliwości |
xofar | prowadzić | Xofarfeanes ta, która prowadzi do sukcesu |
Trzeci człon imienia definiuje czy jest to imię żeńskie czy męskie. Imiona męskie mają swój zestaw możliwych końcowych członów, składających się z samogłoski i spółgłoski, kobiece zaś swoje. To właśnie samogłoska, składająca się na rdzeń końcówki, definiuje czy jest to imię męskie czy żeńskie. Istnieją również 3 możliwe końcówki, tworzące imię neutralne, mogące zostać nadane zarówno synowi jak i córce. Historycznie, 2 z nich były w przeszłości końcówkami żeńskimi, jedna zaś końcówką męską, z biegiem jednak czasu za ich pomocą zaczęto nadawać imiona tak męskie jak i kobiece. Końcówki same w sobie nie mają żadnego znaczenia, jednak w ajdyniriańskiej tradycji numerologicznej i astrologicznej zwykło się przypisywać im konkretne liczby czy gwiazdy, odnoszące się zazwyczaj do dnia i miesiąca narodzin dziecka.
Końcówka męska | Końcówka neutralna | Końcówka żeńska |
---|---|---|
-il | -iv | -el |
-ir | -ar | -er |
-in | -an | -en |
-is | -es | |
-ish | -et | |
-us | -al | |
-ush | -av | |
-on | -ah | |
-os | -ash |
Występują również imiona proste, składające się tylko z jednego słowa-członu. Zazwyczaj są to nazwy roślin, zwierząt, przedmiotów lub zjawisk przyrodniczych. Każdemu dziecku przy narodzinach nadawane jest zarówno imię proste jak i Prawdziwe Imię, jednak przez pierwsze 43 lata (ok. 16 lat ziemskich) swojego życia, dziecko posługuje się jedynie prostym imieniem. Imię Prawdziwe jest znane jedynie rodzicom, oraz zazwyczaj samemu dziecku, nie może jednak zostać wyjawione nikomu innemu.
Wraz z ukończeniem 16 roku życia, czyli osiągnięciem pełnoletności, proste imię zostaje odrzucone, a Prawdziwe Imię ponownie wypowiedziane oraz ponownie nadane, tym razem przez osobę która je nosi. Stanowi to ważną część ajdyniriańskiego rytuału przejścia, wejścia w dorosłość, który przechodzi każdy rodowity Ajdyniriańczyk. Odrzucenie starego imienia oraz wyjawienie sekretu Prawdziwego Imienia stanowi ofiarę złożoną Ghrezdanowi, bogowi tajemnic i sekretów.
Najprawdopodobniej w czasach Pierwszego Królestwa imiona złożone nadawane były jedynie ajniadańskiej arystokracji, podczas gdy reszta ludności nosiła imiona proste. Jednak wraz z Upadkiem i migracją na północ, wszyscy przodkowie Ajdyniriańczyków zaadoptowali tradycje szlacheckich imion, także obecnie noszą je nawet osoby z gminu.
Imiona archaiczne
Sztuka
Literatura
Architektura
Styl imperialny
Architektura regionalna
Klejnoty Imperium
- Główny artykuł: Klejnoty Imperium
Muzyka
Kuchnia
Nauka i odkrycia
Osiągnięcia
Ajdynir jako projekt internetowy
Ajdynir jako projekt prowadzi Borlach. Pomimo swojej wiodącej roli, został dodany do listy państw projektu Kyon stosunkowo późno. Ajdynir jest sztandarowym i głównym projektem tego autora, pomimo faktu, że praca nad nim trwała (i trwa nadal) przez okres kilku lat[13]. Swój udział w projekcie mają również inne osoby, którym oddano niektóre z ludów i mniejszości etnicznych zamieszkujących Ajdynir. Autorami takimi są Artaxes (który stworzył pierwotną wersję języka tahareńskiego oraz mhasalskiego, Korejec (któremu oddano pod opiekę Ludy Lasu oraz ich języki), Grzymkieł (zajmujący się Unagurami) oraz Henryk Pruthenia (który stworzył znaczną ilość języków starożytnej Ajdyniriany, takich jak zaedraski i ozarnijski, oraz rodziny języków anakijskich, waraskich i sarnackich).
Przypisy
- ↑ Pod warunkiem uznania kultu imperialnego
- ↑ Aydīn określa rdzennego Ajdyniriańczyka z Serca Imperium, Aydīnirôs natomiast każdego obywatela państwa
- ↑ Dosłownie "Wielki Mhasal"
- ↑ Zapożyczenie z ajd. kshāyar "imperator"
- ↑ Wymowa archaiczna
- ↑ Zapożyczenie ze staroajdyniriańskiej nazwy na Imperium, Aydīnharıantā
- ↑ Wymowa archaiczna
- ↑ Poprzez nawiązanie do białych szat noszonych przez dżaryjskie kapłaństwo
- ↑ Powiązane jest to najprawdopodobniej z faktem, że spora część ajdyniriańskich bohaterów i władców urodzić się miała właśnie podczas takiej koniunkcji Gwiazd
- ↑ Z wyjątkiem Faraona, o czym wspomniano wyżej
- ↑ inaczej: ta, która jest kowalem własnego losu
- ↑ dawniej cazhif
- ↑ Od około 2016 do 2020 (stan obecny)
Ajdynir – Azenia – Ażerimowie – Âng Qo'or – Bolosja – Broci – Buania – Cesarstwo Poitów – Czerachowie – Dynastia Aralezejska – Dżaszir – Dżaugria – Emnaegnir – Erutia – Esmia – Giadur – Harenia – Harrun – Ilirion – Iszaria – Jalżpowie – Kadonia – Kauradowie – Kawelia – Kejren – Kǫl – Kuniecy – Lucja – Merawia – Mitenia – Mokucja – Monarchia Olsów (Olsenia – Surd – Rubania – Szyszenia) – Máktowie/Mugadir – Muria – Nuapaq – Nuaria – Państwo Neszów – Państwo Truskie – Pinu – Piri – Punyszowie – Raľuhhruş – Rikkadan – Sanżenia – Secht – Siedmiomieście¹ – Stojeziory – Sulimaq – Surandral – Północni Barbarzyńcy – Szur – Talonbat² – Tangia – Tarum – Taugrowie – Tjevangono – Unagurowie – Unia Lomarska – Wertynia – Wiraflycy – Wolne Księstwa – Zamb – Związek Bałaszasków – Związek Północny
¹ Siedmiomieście jest podmiotem prawa międzynarodowego równoważnym z państwami. ² Wszystkie miasta-państwa Talonbatu znajdują się de iure pod polityczną hegemonią miasta Tȝinur, jednak de facto każde z nich prowadzi niezależną politykę.