Poniższy artykuł zawiera listę makroregionów Kyonu wraz z ich podziałem na mniejsze regiony. Podział planety na regiony dokonany został zarówno na podstawie kryteriów geograficznych i naturalnych granic w postaci mórz, łańcuchów górskich czy pustyń, jak i na podstawie kryteriów kulturowych. Większość makroregionów można uznać za osobną sferę cywilizacyjną, zdominowaną przez inne mocarstwo (a w niektórych przypadkach więcej niż jedno, które rywalizują ze sobą o wpływy). W przypadku największych makroregionów ich regiony mogą być podzielone ponadto na jeszcze mniejsze podregiony. Sztandarowym przykładem takiego stanu rzeczy jest Kyon Środkowy.
Z uwagi na specyfikę Kyonu oraz występowanie na nim jednego głównego superkontynentu innym ważnym rozróżnieniem jest podział regionów na tereny kontynentalne oraz tereny oceaniczne. Tereny kontynentalne położone są wewnątrz Panegi, tereny oceaniczne zlokalizowane są natomiast na wybrzeżach Pangei oraz na wyspach wielkiego oceanu światowego. Do tej kategorii zalicza się również jedyny kontynent, który nie stanowi części Pangei. Jedną z charakterystycznych cech kyońskiego superkontynentu jest także występowanie "supergór", ogromnych pasm górskich okalających brzegi Pangei i utrudniających kontakt między terenami kontynentalnymi a oceanicznymi. Co ciekawe, pokrywa się to częściowo z geologiczną przeszłością Ziemi, na której gigantyczne łańcuchy górskie także występowały w epokach istnienia superkontynentów[1].
Środkowy Kyon to największy ze wszystkich makroregionu Kyonu. Położony jest w centrum Pangei, wokół Morza Słonego i zachodnich wybrzeży Wszechoceanu, a zarazem pomiędzy dwoma wielkimi pustyniami superkontynentu. Z uwagi na długą historię środkowokyońskich cywilizacji oraz specyfikę ich rywalizacji, koegzystencji oraz wzajemnych wpływów, ten makroregion nie posiada jednego centrum politycznego lub kulturowego. Kyon Środkowy zieli się na regiony, w których dominują wpływy kilku różnych ośrodków cywilizacyjnych. W roku wspólnym są nimi przede wszystkim Siedmiomieście, Ajdynir oraz Państwo Truskie.
Makroregion Środkowego Kyonu jest jedynym, prócz Wszechoceanu, który składa się także z akwenów wodnych. Spośród 8 środkowokyońskich regionów dwa z nich stanowią unikalne w skali Kyonu, znacznej wielkości morza śródlądowe. Są nimi Jezioro Szmaragdowe, otoczone ze wszystkich stron obszarami Ajdyniriany, oraz Morze Słone.
Morze Słone jest jednym z najciekawszych geologicznie obszarów całej planety. Jest ono zamkniętym oceanem, oddzielonym lądem (Medengią) od reszty Wszechoceanu, wokół którego uformował się superkontynent. Pełni podobną rolę do tej, którą w modelu przyszłości Ziemi Pangea Ultima odgrywają połączone oceany atlantycki i indyjski[2].
Kyon Wschodni to rozległy makroregion zlokalizowany na wschodnim oraz południowo-wschodnim wybrzeżu superkontynentu. Jego naturalnymi granicami geograficznymi są wody Wszechoceanu od wschodu, od zachodu zaś ogromne masywy górskie Płaskowyżu Szomemskiego oraz Gór Żelaznych. Skutecznie odgradzają one Kyon Wschodni od kontynentalnych terenów Kyonu Środkowego i Pustyni Południowej.
Teoretycznie obszary Kyonu Wschodniego powinny być więc izolowane od reszty Pangei, z wyjątkiem być może kontaktów drogą morską. Nie jest to jednak prawda. Istnieje niewiele dogodnych szlaków wiodących przez góry, jednak te z nich, które można przemierzyć posiadają ogromne znaczenie strategiczne. Z tego powodu przez Góry Żelazne oraz Płaskowyż Szomemski wiodą dwa wielkie szlaki handlowe, odpowiednio Szlak Gór oraz Szlak Szaleńców. Najważniejszym szlakiem handlowym jest jednak wielki Szlak Wschodni, łączący Wschód z Ajdynirianą poprzez Bramę Słońca. Jest to jedyna wielka przerwa w górach, odgradzająca Szomem od Gór Żelaznych. Dzięki nim Kyon Wschodni utrzymuje intensywne kontakty handlowe z obszarami Kyonu Południowego oraz Środkowego również drogą lądową.
Kyon Wschodni jest jednym z ważniejszych ośrodków cywilizacyjnych na planecie. W roku wspólnym głównym centrum kulturowym makroregionu jest Monarchia Olsów, znajdująca się na jego południowych obszarach. Historycznie ogromny wpływ wywarła także kultura i cywilizacja Kejrenu, od imienia jednego z największych kejreńskich władców nazwę wziął region Arewii.
Kyon Południowy, zwany także Owitią, to makroregion zlokalizowany wzdłuż południowego oraz południowo-zachodniego wybrzeża superkontynentu. Jest dłuższy, lecz znacznie węższy, niż Kyon Wschodni. Większość Kyonu Południowego pokrywają wyżyny oraz góry, często podchodzące bardzo blisko wód Wszechoceanu, tworzące fiordy i inne niezwykle piękne formacje geologiczne. Bardzo trudny teren, w połączeniu z zimnym klimatem panującym na znacznym obszarze Owitii, czyni tą część Kyonu jednym z najbardziej odizolowanych makroregionów. Transport oraz podróże drogą lądową, chociaż nie niemożliwe, są ciężkie i wymagające. Komunikacja odbywa się więc głównie wzdłuż linii brzegowej, arktyczny Szlak Lodu łączy zaś Owitię ze Wschodem i Zachodem.
W przeciwieństwie do obszarów takich jak Kyon Środkowy, Kyon Południowy charakteryzuje się niewielką ilością dużych organizmów państwowych. Dominują plemiona, związki plemienne lub miasta-państwa. Do najważniejszych ośrodków władzy zaliczyć należy przede wszystkim Nuarię oraz tālesā́ti[3]Szuru.
Wielka Pustynia Południowa Kyonu, w skrócie Pustynia Południowa, to makroregion położony w interiorze Pangei, pomiędzy Kyonem Środkowym a Południowym. Jest to jeden z największych makroregionów, jednocześnie jest jednak jedną z najbardziej nieprzyjaznych dla organizmów żywych części planety. Większość Pustyni Południowej zajmują tak zwane Martwe Ziemie, a więc obszar tak ekstremalnie gorący, że praktycznie pozbawiony jakiegokolwiek życia. Na obrzeżach Wielkiej Pustyni Południowej, gdzie warunki są nieco korzystniejsze, wyróżnić można mniejsze regiony na których pewne gatunki roślin, zwierząt, a nawet pewne przystosowane do lokalnych warunków społeczności ludzkie są w stanie się utrzymać. Regiony te są również pełne interesujących formacji geologicznych, w dużej części pochodzenia wulkanicznego.
Pustynia Południowa podzielona jest na 10 regionów:
Za główną cywilizację Pustyni Południowej bezsprzecznie uznać należy Adezów oraz talonbackie miasta-państwa. Od niezliczonych stuleci są oni jednymi, którzy odważają się przemierzać pustynne piaski ze wschodu na zachód, zajmując kluczową niszę pośredników na Szlaku Ognia.
Kyon Zachodni, zwany inaczej Kanisją[4], to makroregion położony na zachodnim wybrzeżu superkontynentu. Pod pewnymi względami Kanisja jest przeciwieństwem sąsiadującej z nią Pustyni Południowej, jest bowiem jedną z najbardziej wilgotnych części planety. Znaczną część makroregionu porastają gęste tropikalne lasy deszczowe, namorzynowe oraz obszary podmokłe. Tangijczycy wierzą nawet, że istoty ludzkie są tak blisko związane z wodą, że nie powinny oddalać się zanadto od wybrzeża. Karaizm twierdzi bowiem, że życiodajna energia (ay.karai) pochodzi z morza, a im dalej od niego, tym słabiej karai wpływa na człowieka. Wyprawa w głąb lądu nawet na poziomie filozoficznym wiąże się więc z ryzykiem śmierci.
Kanisja to obszar o dużym zagęszczeniu znacznych ośrodków cywilizacyjnych. W roku wspólnym jest to przede wszystkim Tangia, Buania, Hetynia, państwa Tarfiy, Naqbal oraz Mugadir. Tworzy to skomplikowane, dynamiczne i konkurencyjne środowisko geopolityczne oraz ekonomiczne. Z tego powodu Kyon Zachodni jest jednym z ekonomicznych centrów planety, podobnie jak Kyon Północny, Wschodni i Środkowy.
Dewia to największy zdatny do życia kontynent poza Pangeą, a także najniżej położony i najbardziej płaski ze wszystkich kontynentów. Z uwagi na swoją lokalizację pośrodku Wszechoceanu, Dewia to także jeden z najbardziej odizolowanych obszarów planety. Z tego powodu makroregion ten charakteryzuje się unikalną fauną, florą oraz rdzennymi kulturami rozwijającymi się w trwającej tysiąclecia izolacji od reszty świata.
Makroregion Dewii to obszar będący tradycyjnie pod dominującym wpływem kulturalnym państwa dewańskiego, będącego główną rdzenną cywilizacją tej części świata. Od ich imienia nazwę swą bierze cały kontynent. Względnie niedawno Dewię odkryli Neszowie. Do W roku wspólnego zdołali oni skolonizować Marię oraz znaczną część wschodnich wybrzeży Dewii.
Wszechocean to pod względem rozmiaru zdecydowanie największy ze wszystkich makroregionów Kyonu. Wody wielkiego światowego oceanu pokrywają większość planety, makroregion Wszechoceanu jest zaś jedynym (prócz Środkowego Kyonu) który obejmuje zarówno obszary morskie, jak i lądowe, w formie głównych wysp i archipelagów porozrzucanych po obu półkulach.
Wszechocean podzielony jest na 10 regionów, z których sześć stanowią pojedyncze wyspy lub ich gromady:
Również makroregion Wszechoceanu nie jest pozbawiony ludzkiej aktywności. Pomimo tego, że duża część oddalonych od Pangei wysp pozostaje w roku wspólnym bezludna, a skolonizowana zostanie dopiero w późniejszych okresach, Archipelag Murski, leżący blisko wybrzeży Środkowego Kyonu, jest domem jednej z najważniejszych cywilizacji Kyonu. Muria jest talassokracją[5], kontrolującą znaczną część wschodnich wybrzeży superkontynentu. Zamieszkały jest również między innymi Archipelag Sałatański.
Kyońskie Obszary Polarne to tereny planety położone za kołem podbiegunowym, zarówno na biegunie południowym, jak i północnym. Są to obszary ekstremalnie zimne, częściowo składające się z tundry, w większości zaś z czap lodowych. Obszary Polarne są niemalże całkowicie pozbawione roślinności, z wyjątkiem mchów, porostów i pojedynczych gatunków przystosowanych do panujących tu warunków. Surowość terenów ponad powierzchnią wody rekompensowana jest częściowo bogactwem mórz polarnych, obfitujących w plankton, rośliny morskie oraz ławice ryb[6].
Wyraźnie widać, że znacznie więcej lodu znajduje się na kyońskim biegunie północnym niż na południowym. Składa się na to kilka czynników, między innymi prądy morskie oraz oś nachylenia planety. Kyońskie Obszary Antarktyczne składają się ponadto niemal wyłącznie z lodu morskiego[7], a więc zamrożonych wód otaczającego Sfenicję Oceanu Południowego. Kyońskie Obszary Arktyczne składają się zaś nie tylko z lodu morskiego, lecz także w dużej mierze z pokrytych lodowcem wysp i obszarów lądowych.
Obszary Polarne podzielone są na 5 regionów, wraz z wyróżnieniem szóstego charakterystycznego obszaru:
Wody oceaniczne znajdujące się za kołem podbiegunowym (błękitny)
Kyońskie Obszary Polarne należą, wraz z Wielką Pustynią Południową i Północną, do najbardziej ekstremalnych i niegościnnych części planety. Nie jest to jednak makroregion zupełnie niezamieszkały. Szczególnie na terenach bieguna północnego natknąć można się na pewne proste kultury, takie jak Nuapaq lub Raľuhhruş.
Określenie fenomenu występującego na Kyonie, polegającego na koncentracji obszarów najbardziej sprzyjających życiu, a co za tym idzie, także obszarów najgęściej zaludnionych, na wyspach i wybrzeżach superkontynentu. Pierścień Życia Kyonu otacza więc całą Pangeę, podczas gdy skrajnie ekstremalne i niemalże pozbawione życia makroregiony Wielkiej Pustyni Północnej oraz Wielkiej Pustyni Południowej zajmują interior.
Nie jest to jednak określenie dokładne. Z tego schematu wyłamuje się Środkowy Kyon, który pomimo swej lokalizacji w centrum Pangei jest jednym z najludniejszych i najważniejszych makroregionów planety. Warunki sprzyjające życiu Kyon Środkowy zawdzięcza przede wszystkim obecności wewnętrznego Morza Słonego, a także Jeziora Szmaragdowego. Te zbiorniki wodne wpływają na znaczne złagodzenie tamtejszego klimatu. W przeszłości dalej w głębi interioru istniało również trzecie wypełnione wodą morze wewnętrzne, Morze Płomieni, łagodzące prawdopodobnie również klimat znacznego obszaru Pustyni Południowej. Wyschło ono jednak całkowicie. W obecnej erze Morze Płomieni jest gigantyczną i skrajnie nieprzyjazną życiu depresja, pokrytą kilometrowymi pokładami soli, pochodzącymi z odparowanej wody słonej.
Określenie fenomenu występującego na Kyonie, polegającego na okresowym, naprzemiennym i regularnym pustynnieniu oraz pokrywaniu się wilgocią i roślinnością obszarów w pobliżu równika, pomiędzy Oceanem Białym a Morzem Słonym. Fenomen ten dotyczy przede wszystkim obszarów Todsmerszczyzny, w mniejszym stopniu północnej Kanisji. Oddziałuje jednak także na obszary położone na północ i południe od tego obszaru, a więc graniczne regiony Wielkiej Pustyni Północnej i Południowej. Pas Życia jest konsekwencją "kanisowego" modelu klimatycznego Wielbłąd i Rekin[8], zakładającego znaczne fluktuacje klimatyczne w zależności od "pory suchej" (Fazy Wielbłąda) oraz "pory deszczowej" (Fazy Rekina). Podczas Fazy Wielbłąda obie Wielkie Pustynie są złączone ze sobą terenami pustynnymi lub półpustynnymi. Podczas Fazy Wielbłąda są zaś przecięte pasem lasów i stepów rozciągających się na wskroś superkontynentu.
Brama Słońca to określenie ogromnej wyrwy w supergórach otaczających Pangeę i odgradzających wybrzeże od interioru. Zlokalizowana jest na granicy Kyonu Wschodniego i Środkowego, pomiędzy Górami Żelaznymi a Szomemem. Brama Słońca pełniła historycznie niezwykle ważną rolę już od czasów starożytnych, a nawet prehistorycznych, będąc głównym szlakiem transportowym pomiędzy obiema częściami planety, zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt. Z Bramą Słońca wiąże się zarówno rozprzestrzenienie rolnictwa, jak i rozwój cywilizacji. Podobne wyrwy, o porównywalnym znaczeniu, znajdują się na wschodnich granicach Kanisji (obszary występowania Pasu Życia) oraz na Kyonie Północnym[9].
Galeria
Pełna mapa lądowych regionów Kyonu (tymczasowo bez Pustyni Północnej i Kyonu Północnego).
Pełna mapa lądowych i morskich regionów Kyonu (tymczasowo bez Pustyni Północnej i Kyonu Północnego).
Mapa makroregionów Kyonu w kartograficznym odwzorowaniu Mollweidego[10].
↑Termin tālesā́ti wywodzi się z języka enenckiego i oznacza miasto-państwo rządzone przez "mówcę" (en. tā́len). Taka forma organizacji wywarła także znaczny wpływ na obszary Halpeony i Orsynii.
Pełna mapa lądowych regionów Kyonu (tymczasowo bez Pustyni Północnej i Kyonu Północnego).
Pełna mapa lądowych i morskich regionów Kyonu (tymczasowo bez Pustyni Północnej i Kyonu Północnego).![Mapa makroregionów Kyonu w kartograficznym odwzorowaniu Mollweidego[10].](/w/images/thumb/a/a5/RegionyKyonu3_Mollweide.png/896px-RegionyKyonu3_Mollweide.png)
Mapa makroregionów Kyonu w kartograficznym odwzorowaniu Mollweidego[10].
![Mapa makroregionów Kyonu w kartograficznym odwzorowaniu Mollweidego[10].](/wiki/Plik:RegionyKyonu3_Mollweide.png)
